Trà chiều

Hãy để tôi kể em nghe một câu chuyện tình

Tôi đã có một người ở đây rồi, một người xây nhà cư ngụ trong trái tim tôi với diện tích chiếm đến ba phần tư cơ thể tôi, tâm hồn tôi. Người đó là chính em.

Published

on

Em yêu của tôi,

Tôi luôn muốn gọi em như thế. Dù rằng em đã nói, không biết ngày mai sẽ như thế nào, liệu ngày mai em có còn ý thức để nói chuyện với tôi được hay không, nhưng tôi biết ngày mai với tôi chỉ có một: em sẽ mãi hiện diện trong trái tim tôi dù có ở bất kì không gian địa lí nào, hữu hình hay vô hình, tỉnh thức trong hiện tại hay vô thức trong những giấc mơ; dù là ở đâu, trong trạng thái nào, em vẫn sẽ tồn tại trong tôi, không phải là một phần, không phải là một nửa, mà là đến những ba phần tư của tôi, em có nhớ không? Vậy nên, chuyện ta tạm thời xa cách về mặt địa lí lúc này nào có quan trọng khi em luôn cư ngụ ở địa chỉ nhà gần trái tim tôi, chẳng đâu xa xôi cả.

Khi nghe em nói về việc em đã cực khổ như thế nào để chuẩn bị quà sinh nhật cho tôi, rằng em đã háo hức khi làm quà như thế nào khi mường tượng khuôn mặt tươi cười của tôi, rằng em đã đặt chuông báo thức lúc ba giờ mỗi đêm để cặm cụi làm quà cho tôi lúc gia đình đang ngủ say, tôi thực sự rất xúc động và cảm thấy ấm áp – hơi ấm ấy như lan đến từng ngóc ngách, từng tế bào trong cơ thể tôi – có lẽ cũng giống như cách người ta quảng cáo về công nghệ nano hướng đích, nếu công nghệ ấy thực sự hữu nghiệm như thế trong chuyện chữa bệnh, với tôi, nó cũng chưa chắc hữu nghiệm bằng việc được nghe giọng nói dịu dàng của em, được nhìn khuôn mặt em trìu mến nhìn tôi mỗi ngày. Tôi xúc động và tôi cũng lo lắng cho sức khỏe của em khi em đã phải làm việc nhà rất nhiều, lại còn mỗi ngày thức đêm như thế để làm quà cho tôi, tôi chỉ muốn em có những giấc ngủ thật ngon, thật say để mỗi sáng sớm thức dậy, em sẽ thấy mình như một đóa hoa mới vừa vươn mình khỏi mặt đất và đang hé nụ thôi, đóa hoa đó hãy còn nhiều sức sống lắm, và cứ mỗi ngày trôi qua, vào đêm tối, đóa hoa đó sẽ lặn sâu xuống mặt đất, để rồi khi ngày mai nữa lại đến, hoa một lần nữa vươn mình khỏi mặt đất và vẫn chỉ đang hé nụ thôi, hoa hãy còn nhiều sức sống lắm, rồi chu kì ấy cứ tiếp diễn, tiếp diễn, em sẽ mãi là một đóa hoa vừa mới vươn mình khỏi mặt đất và đang hé nụ, một đóa hoa mãi còn nhiều nhựa sống căng tràn bên trong, không bao giờ héo tàn. Em là một đóa hoa diệu kì như thế. Chỉ cần mỗi tối em ngủ sớm và ngủ một giấc thật sâu, như đóa hoa lặn vào trong lòng đất để đón lấy chất dinh dưỡng, được không em yêu của tôi? Em biết không, với tôi, em đã là một món quà rất quí giá mà cuộc đời ban tặng cho tôi rồi, nếu đòi hỏi hơn nữa, tôi sẽ là người tham lam nhất thiên hạ mất, à không, nhất vũ trụ này, nhất dải ngân hà luôn. Thế có nghĩa là em đã dư sức cân cả một thế giới trong lòng tôi rồi.

Bây giờ, tôi sẽ viết đôi điều tôi muốn kể em nghe. Trong đó, có lẽ tôi sẽ phải “spoil” một tác phẩm, em không phiền lòng chứ? Tôi biết mình không nên tiết lộ khi em chưa đọc, nhưng em cho phép tôi được làm như thế một lần nhé em? Tôi hứa sẽ không tiết lộ quá nhiều để ảnh hưởng đến trải nghiệm của em. Mọi người thường khen tôi viết văn hay – nhưng với tôi, việc viết văn có hay hay không, không quan trọng ở thời điểm này – điều quan trọng với tôi bây giờ hơn là những dòng tôi viết có làm em mỉm cười không, có làm em cảm thấy hạnh phúc và ấm áp khi đọc không – tôi chỉ cần như thế mà thôi; tôi tha thiết, mong mỏi điều đó; dù có được mọi người công nhận là viết hay nhưng cái hay đó không thể khiến em vui cười, khiến em hạnh phúc, khiến em tạm quên đi những muộn phiền, thì cái hay đó chỉ là sự vô nghĩa nằm trên bề mặt câu từ mà thôi. Chưa bao giờ hơn lúc này, tôi lại nỗ lực hết mình để làm việc mọi người vẫn thường công nhận là kĩ năng tôi có thể làm tốt nhất: viết. Và tôi đang cố gắng tận sức để làm, để viết những dòng này chỉ là vì em thôi, vì muốn em vui khi đọc được, muốn tâm trạng của em tốt hơn, muốn tinh thần của em được phấn chấn hơn, em có cảm nhận được không? Tôi yêu em. Yêu em nhiều lắm.

Xin lỗi em vì tôi đã lại vòng vo ở trên, không đi thẳng vào câu chuyện tôi định kể cho em nghe. Thôi, tôi chẳng dông dài nữa. Đó là về câu chuyện trong Nhà Golden. Tôi chỉ xin phép em được spoil một chút thôi để em hiểu lí do tại sao tôi lại thích tiểu thuyết này đến vậy – đây là một trong số hai tiểu thuyết tôi thích nhất khi đọc vào năm 2019 (tiểu thuyết còn lại là Quả chuông ác mộng), 2019 là năm tôi còn đọc sách khá nhiều so với bây giờ, tổng cộng năm đó tôi đọc ba mươi mấy quyển – nói ra để em thấy tỉ lệ chọi của hai quyển này trong danh sách của tôi cũng khá cao đúng không. Hầu như tất cả bạn hữu đọc sách xung quanh tôi đều biết năm 2019, tôi thích nhất là Quả chuông ác mộng. Nhưng thực ra, không ai biết có một quyển tôi cũng thích không kém chính là Nhà Golden – và tôi chưa nói ra điều này với ai cả, tôi cũng chưa viết bài review nào dành cho tiểu thuyết này nên việc mọi người không biết đến là điều dễ hiểu. Tôi chỉ nói cho một mình em biết thôi. Có gì trong Nhà Golden khiến tôi thích đến thế?

Nhà Golden là tác phẩm mà Salman Rushdie có tham vọng xây dựng như một đại tiểu thuyết phản ánh toàn bộ xã hội Mĩ dưới góc nhìn của những người nhập cư – thông qua đó, ông muốn bàn đến một chủ đề lớn hơn là căn tính. Căn tính của mỗi chúng ta ở đâu, hay điều gì làm nên căn tính của ta trong thời buổi toàn cầu hóa hiện nay, khi mà mọi ranh giới địa lí dường như xóa nhòa, khi ai cũng có thể dễ dàng tiếp cận thông tin và giao lưu với những nền văn hóa khác? Chủ đề này nghe có vẻ đao to búa lớn quá phải không em? Đương nhiên, để phản ánh một chủ đề to lớn như thế, Salman Rushdie không thể chỉ đơn giản là tìm một hòn đá to rồi mô tả lại nó. Ông cũng làm một công việc tương tự như bao bậc đại văn hào khác khi tiếp cận một chủ đề lớn là chẻ nhỏ nó ra, đập vỡ hòn đá to ấy để nó thành những mảnh nhỏ li ti hơn, để biết bên trong nó có gì, phân tích và mô tả lại nhiều khía cạnh khác nhau của những mảnh nhỏ ấy để thông qua đó, giúp ta hình dung được hòn đá to khởi thủy đã bị vỡ nát. Và trong rất nhiều hòn đá ông miêu tả để tạo nên khối đá kiến trúc xã hội cho Nhà Golden, tôi chỉ thích một mẩu đá nhỏ duy nhất: câu chuyện về tình yêu giữa D. và Riya. Đó cũng chính là câu chuyện tôi muốn kể cho em trong lá thư này. Câu chuyện này chiếm một dung lượng rất nhỏ trong nhiều câu chuyện của Nhà Golden – vì vậy, tôi hi vọng những gì sắp kể sẽ không ảnh hưởng đến trải nghiệm đọc của em trong tương lai, một lúc nào đó khi em có nhiều thời gian và tinh thần thư thái hơn bây giờ. Tôi sẽ chỉ kể rất ít tình tiết – vì tôi cũng không còn nhớ nhiều nữa, đã đúng hai năm kể từ khi đọc rồi nên tôi quên rất nhiều – tôi sẽ chủ yếu nói về cảm xúc liên đới của mình thôi.

D. là công tử út trong gia tộc Golden nhập cư quyền quý. Từ nhỏ, anh đã có chút băn khoăn về giới tính của mình. Anh không rõ mình là đàn ông hay phụ nữ dù giới tính sinh học của anh là nam. Không phải ai sinh ra cũng có được cảm giác chắc chắn và hài lòng về giới tính sinh học của mình, hay ở chiều ngược lại là không hài lòng và muốn thay đổi (người chuyển giới). Có những người chỉ đơn giản là lưng lửng ở giữa, không phải đồng nhất với giới tính sinh học và cũng không phải chuyển giới, không phải hài lòng mà cũng không hẳn là không hài lòng. D. là một trong số ít những trường hợp như vậy. Và rồi D. gặp được Riya – như một lẽ trớ trêu của số phận, cô lại làm việc ở Bảo tàng Căn cước. Riya là một người hoạt động mạnh mẽ về nữ quyền, hơn ai hết, cô cũng rất đồng cảm và tôn trọng cộng đồng LGBT – theo tôi nhớ là như thế. Riya vừa dịu dàng, vừa mạnh mẽ; thông minh, sắc sảo mà cũng tinh tế, giàu lòng trắc ẩn. D. đã yêu một Riya như thế. Và Riya cũng lập tức yêu anh khi cảm nhận được nỗi u uất trong lòng anh, vẻ đẹp nơi tâm hồn anh là thứ gì đó cô không dễ dàng bắt gặp được ở đàn ông thông thường. Tình yêu của họ thoạt đầu có vẻ như tình yêu của bao cặp đôi dị tính khác. Cho đến một ngày, D. nói với Riya rằng anh cảm thấy mình muốn là một phụ nữ, anh không rõ mình có thực sự là một người phụ nữ trong tâm hồn hay không nhưng anh cảm thấy mình muốn thử làm phụ nữ để biết được câu trả lời cho mối hồ nghi, cho làn sương mờ bao phủ quanh bản dạng giới vẫn luôn làm anh day dứt bấy lâu nay. Khoảnh khắc đó, Riya cứ tưởng mình đã đánh mất anh, đánh mất tình yêu của anh, cô sẽ không còn một người đàn ông yêu mình nữa (Riya là một phụ nữ dị tính), thay vào đó là tình chị em với người phụ nữ vừa xa lạ, vừa thân quen. Nhưng không, D. nói rằng chuyện này không hề ảnh hưởng đến tình yêu anh/cô dành cho Riya. Đó chỉ là vấn đề về bản dạng giới của anh và không liên quan đến tình yêu của hai người. Nhưng với Riya – một người ủng hộ nữ quyền và cộng đồng LGBT, chuyện này vẫn rất khó hiểu và khó chấp nhận dù cô đã trang bị đầy đủ kiến thức. Cô đã quen yêu D. trong hình dáng khi anh là một người đàn ông, yêu anh với tâm thế một người phụ nữ yêu một người đàn ông, cô không phải là người đồng tính để có thể yêu anh trong tâm thế một người phụ nữ yêu một người phụ nữ. D. đã đặt Riya vào một tình thế rất oái ăm và khó khăn. Nếu D. chuyển giới là phụ nữ và có xu hướng tính dục là dị tính, anh/cô không yêu Riya nữa mà chỉ yêu đàn ông thì mọi sự khi đó còn dễ dàng hơn cho Riya – dù thật đau đớn nhưng cô chỉ cần đau một lần rồi dứt khoát từ bỏ tình yêu ấy và cầu chúc cho D. hạnh phúc bên người đàn ông mới là được. Đó là một câu chuyện không hiếm. Nhưng ở đây, việc D. vẫn yêu Riya sau khi đã thú nhận với cô rằng D. muốn chuyển giới lại đặt Riya vào tình thế khó khăn và đau khổ hơn rất nhiều. Cô không phải là người thiếu hiểu biết về vấn đề này để sồn sồn lên trách móc anh, đay nghiến anh. Ngược lại, cô quá thấu hiểu để cảm thông cho anh và cũng chính vì thế, chuốc phần nhiều đau đớn về phía mình. Riya biết D. đã hoang mang như thế nào ở ngưỡng cửa chuyển giới và anh (tôi quyết định sẽ tạm gọi D. là anh để kể lại câu chuyện này khi đứng ở phía Riya) đã chọn không ai khác mà là chính cô để tâm sự đầu tiên, để mong được lắng nghe và được ủng hộ. Riya còn biết làm gì hơn ngoài chuyện gạt đi nỗi đau và vui vẻ chấp nhận anh – giờ đây đã trở thành bạn tình nữ của cô. Là một người luôn đứng ra để bảo vệ quyền lợi cho phụ nữ và cộng đồng LGBT – những người cô không quen biết, lẽ nào Riya lại có thể làm tổn thương chính người phụ nữ/người đàn ông của mình – dù sự tổn thương ở đây không phải là một câu nói ác ý, một hành động thù hằn, hay sự bội phản mà chỉ đơn thuần là sự trốn chạy những lúc cảm thấy mệt mỏi. Trốn chạy. Phải, chỉ đơn thuần là trốn chạy thôi. Có những lúc cô cảm thấy quá đau đớn khi đối diện với D., thậm chí cô còn chẳng biết cảm giác đau đớn của mình khi đó có đúng đắn không khi D. vẫn yêu thương cô tha thiết, cô không biết phải đối diện với con người có tên là D. ấy bằng cách nào. Cô cố gắng yêu thương D. như yêu thương một người phụ nữ. Trong những ngày đầu tập quen làm phụ nữ, có rất nhiều thứ D. còn bỡ ngỡ và phải hỏi Riya: làm sao để là một người phụ nữ thanh lịch, thời trang nhã nhặn; nên dùng loại nước hoa, son môi, trang sức, đồ lót nào; có những từ ngữ hay tác phong nào của nữ giới cần lưu ý… Và Riya đã cố nén đau thương vào bên trong, giữ vẻ ngoài tươi vui để tận tình chỉ D. tất cả những điều ấy. Quá trình này khiến cô đau đến xé lòng khi phải tận mắt chứng kiến chính mình đang hướng dẫn cho người đàn ông mình yêu từng bước không còn là người đàn ông mình yêu nữa, từng bước cũng trở thành một người phụ nữ giống như mình; không có ai khác hướng dẫn D. mà người làm điều đó lại chính là Riya. Vì vậy, không thể trách được Riya nếu như một lúc nào đó cô mệt mỏi rồi buông tay. Và quả thực, cô đã làm như thế. Nhưng chỉ được một thời gian ngắn. Cô không thể rời xa D. lâu được. Cuối cùng, tình yêu đã chiến thắng nỗi đau trong lòng. Cô chấp nhận sự tổn thương để tiếp tục được ở bên cạnh anh, được yêu anh, để lại được thi thoảng thấy đâu đó bóng dáng người đàn ông cô yêu ngày xưa trong người phụ nữ ngày càng nữ tính hơn. Dù cô đã chấp nhận yêu D. vì D. là chính D. nhưng có lẽ, nỗi đau đó sẽ còn mãi vì D. không đến với cô khi đã hoàn toàn là một người phụ nữ, D. đến với cô trong giai đoạn chuyển giao – mà người chứng kiến sự chuyển giao giữa cũ và mới bao giờ cũng là người đau lòng nhất, nếu so với người chỉ ở một giai đoạn nghiêng hẳn về quá khứ hoặc tương lai.

Đó chưa phải là hồi kết cho câu chuyện giữa D. và Riya nhưng tôi chỉ kể đến đó thôi, phần còn lại, trong tương lai, khi nào có thời gian, em hãy thử đọc một lần nhé. Có lẽ, kể đến đây, em đã hiểu vì sao tôi lại thích câu chuyện này đến thế và lại muốn kể cho em nghe vào dịp đặc biệt như thế này rồi đúng không em?

Tôi đọc Nhà Golden vào đâu đó tầm tháng Năm, tháng Sáu 2019, cũng vào một mùa hè khi trời nắng nóng đến đỉnh điểm thì bắt đầu có những cơn mưa rào như bây giờ, mùa của những ngày dài hơn đêm và ánh hoàng hôn tắt khá muộn để buổi chiều với những vệt nắng vàng lưu luyến lâu hơn trong văn phòng nơi tôi làm việc và đọc quyển sách này. Tôi vẫn còn nhớ khi đọc đến bất cứ đoạn nào kể về chuyện tình của D. và Riya, tôi cũng đều có nhiều cảm xúc lẫn lộn vui buồn, ấm áp, cảm động hòa cùng thích thú, tò mò; và trong đó, nổi bật nhất là thứ cảm xúc ghen tị. Tôi ghen tị với D. vì dù số phận trớ trêu như thế nhưng sao D. quá may mắn khi gặp được Riya, khi có được một người yêu mình mãnh liệt như thế, một tình yêu đẹp như thế. Với tôi thì trong đời, chỉ cần gặp được một người yêu mình như thế, một lần cảm nhận được tình yêu như thế là quá đủ rồi. Nhưng vào mùa hè cách đây hai năm, điều đó dường như rất xa xỉ với tôi. Em biết đấy, thời điểm đó tôi vừa trải qua một cú sốc khiến tôi đóng Facebook và chỉ thỉnh thoảng cập nhật một chút tâm trạng qua Instagram; ngoài giờ đi làm và những lúc xem phim một mình ở rạp thì hầu hết thời gian tôi đều ở nhà, cũng lại chỉ xem phim hoặc đọc sách, không còn động tay gì nữa để viết những tiểu thuyết trong dự định. Tôi cứ lặng lẽ như thế ngày qua ngày trong chiếc vỏ của mình. Khi tìm lại được nhiệt huyết và động lực để theo đuổi ước mơ âm nhạc ngày xưa, tôi cũng không dám mơ mình vẫn còn cơ hội để đắm chìm trong kiểu tình yêu mãnh liệt giống như của D. và Riya. Tôi không dám mơ mình sẽ gặp được một người yêu mình giống như cách Riya đã yêu D. Tôi không dám… Có quá nhiều thứ tôi không dám mơ, không dám nghĩ cho đến khi tôi gặp em. Em yêu à, tôi chưa bao giờ nói với em điều này đúng không? Bây giờ, tôi sẽ nói. Tôi không còn ghen tị với họ nữa vì giờ đây, chính tôi đang được đắm chìm trong một tình yêu như thế cùng em. Tôi không còn phải ao ước có một người nào đó như Riya xuất hiện để ở bên cạnh tôi, yêu tôi nữa. Tôi đã có một người ở đây rồi, một người xây nhà cư ngụ trong trái tim tôi với diện tích chiếm đến ba phần tư cơ thể tôi, tâm hồn tôi. Người đó là chính em. Em là Riya của tôi. Hơn cả thế, em là chính em. Tôi yêu em vì em là chính em, em yêu của tôi. Cảm ơn em đã luôn cố gắng đi cùng tôi trong chặng đường đầy gian khổ nửa năm vừa qua, để rồi một lần nữa tôi lại cảm nhận được tình yêu, cảm thấy mình thật may mắn khi được em yêu thương, khi được gặp em. Dù cũng có những lúc giữa chúng mình tồn tại sự căng thẳng, mệt mỏi, những mâu thuẫn, nhưng tận sâu trong lòng, bây giờ nhìn lại hành trình mình đã đi qua, tôi cảm thấy biết ơn em lắm, và thực sự cảm thấy hạnh phúc. Còn em, em có như thế không? Tôi có khiến em cảm thấy được yêu thương, được trân trọng, được nâng niu không? Đã có lúc nào đó em thực sự cảm thấy hạnh phúc vì tình yêu tôi dành cho em không? Tôi biết rằng mình đã làm em đau buồn và tổn thương rất nhiều, dù có xin lỗi em bao nhiêu lần cũng là không đủ, nhưng tôi hi vọng, dù chỉ một lần thôi, ít nhất tôi đã khiến em cảm thấy thực sự hạnh phúc trong tình yêu này.

Bây giờ, em đã hiểu vì sao việc gặp được em, yêu em lại khiến tôi hạnh phúc đến như thế rồi đúng không. Tôi cũng thêm hiểu được hạnh phúc đôi khi là những điều nhỏ bé, em à. Là được gọi điện cho người mình yêu, nghe giọng nói dịu dàng và nhìn khuôn mặt trìu mến của người đó, là được nói những điều ngọt ngào khiến em vui rồi em chìm trong giấc ngủ hạnh phúc.

Tối nay là đêm trước ngày sinh nhật của tôi rồi. Tôi sinh ra vào lúc chín giờ sáng.            

Em yêu à, tối nay em hãy cố gắng vì tôi ngủ sớm và ngủ một giấc thật ngon nhé. Vì tôi mong được cùng em đón sinh nhật mình vào sáng mai. Cùng đón sinh nhật ở đây không có nghĩa là em phải gọi cho tôi vào buổi sáng, tôi chỉ cần biết rằng ngày mai em thức dậy trong sự tươi tỉnh hơn, tâm trạng phấn chấn hơn, tinh thần và sức khỏe cảm thấy dồi dào hơn – đó đã là món quà lớn nhất với tôi lúc này rồi, em biết không. Vì em là người phụ nữ của riêng tôi, vì em là người tôi yêu.

Concua

Click to comment

Viết bình luận

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Trà chiều

Vũ Đằng kết đôi cùng “nàng Kiều” Trình Mỹ Duyên trong Chợ Tết Tình Quê

Published

on

By

Nam diễn viên Vũ Đằng sẽ sánh đôi cùng “nàng Kiều” Trình Mỹ Duyên trong bộ phim phát sóng vào ngày mùng một Tết nguyên đán Ất Tỵ.

Chợ Tết Tình Quê là câu chuyện tình cảm của một đôi bạn trẻ diễn ra trong những ngày giáp Tết Ất Tỵ ở cù lao An Bình (tỉnh Vĩnh Long). Gia Bảo (Vũ Đằng đóng) là một chàng công tử chính hiệu, chán chường cuộc sống xa hoa, xô bồ nơi phố thị cũng như muốn thoát khỏi sự kìm kẹp của mẹ, Bảo bỏ nhà đi bụi vào một buổi chiều tháng chạp. Anh xuôi về miền Tây sông nước, nơi có làng nghề gốm đỏ, làm nhang, trồng trái cây, hoa kiểng để tìm lại những ký ức thời thơ ấu, khi gia đình còn trọn vẹn. Tình cờ gặp được Vũ Nghi (Trình Mỹ Duyên), Bảo choáng váng và thậm chí ghét bỏ, nhiều lần cản trở, gây tai họa cho cô vì hiểu lầm cô là người thực dụng, lợi dụng tình nghĩa của bà con dưới quê để kiếm danh.

Vũ Nghi vốn là người sinh ra ở cù lao An Bình. Cô mồ côi cha mẹ, sống với người cậu từ bé nên tính cách cứng cỏi, đạt giải một hoa khôi nhưng từ chối mọi sự săn đón của các đại gia mà muốn đi lên từ thực lực. Vũ Nghi hoạt động như một hot streamer trên mạng xã hội, sở hữu những trang cá nhân có lượt theo dõi khủng. Chương trình thực tế 100 nghề của cô nhận được nhiều sự quan tâm của công chúng, trong đó có những tập quảng bá về ngành nghề truyền thống cũng như du lịch sinh thái ở quê hương Vĩnh Long. Hoàn cảnh đưa đẩy cả hai thành cặp đôi “oan gia ngõ hẹn”, ban đầu là ghét nhau, sau dần dần cảm mến rồi tiến tới tình yêu.

Bên cạnh chuyện tình của cặp trai tài gái sắc Gia Bảo – Vũ Nghi, đạo diễn Quách Khoa Nam và biên kịch Phan Ngọc Diễm Hân còn dẫn dắt khán giả màn ảnh nhỏ tham quan cù lao An Bình cũng như những miền quê xinh đẹp, trù phú của tỉnh Vĩnh Long. Người xem sẽ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp bình dị của làng nghề gốm đỏ, làm nhang, những làng hoa Tết sum suê, vườn trái cây trĩu quả… Không khí của phim diễn ra trong những ngày giáp Tết, thời khắc mùa Xuân hiện hữu đẹp nhất với những màu sắc, mùi vị đặc trưng của xứ Nam Bộ.

Khi nhận được kịch bản Chợ Tết Tình Quê, diễn viên Vũ Đằng  cảm thấy rất lo lắng vì nhân vật không có chút gì giống mình ở ngoài đời. “Với một thanh niên 28 tuổi thì ai lại không muốn thành công và được nhiều cô gái vây quanh nhưng Gia Bảo thì ngược lại, anh trốn tránh hết tất cả. Tuy nhiên, tôi đọc kỹ kịch bản, tìm cách thấu hiểu và cảm thông với nhân vật. Tôi đặt ra những câu hỏi “Tại sao?” và tìm cách giải đáp để làm dày lý lịch  để khi ra bối cảnh không còn khúc mắc với nhân vật” – anh chia sẻ. Tuy nhiên, đây không phải là điều làm khó Vũ Đằng mà chính việc hóa trang mới tạo cho anh nhiều trở ngại nhất trong quá trình thực hiện phim. Trước đó ít lâu, anh vừa hoàn thành một phim cổ trang, phải cạo đầu ba vá cho phù hợp nên sang Chợ Tết Tình Quê, Vũ Đằng không kịp để tóc trở lại bình thường, vậy nên ekip thực hiện quyết định cho anh đội tóc giả. Việc hóa trang tóc cho anh trước khi vào cảnh quay mất hơn một giờ, thêm nữa, thời tiết cũng khá nóng nên Vũ Đằng cũng không thực sự thoải mái với bộ tóc khi diễn. “Nó có thể rớt ra bất cứ lúc nào hoặc sai phom dáng nếu mình xoay đầu quá nhiều. Có một số cảnh nặng về tâm lý hay cần động tác hình thể nhiều thì buộc mình phải quên đi chuyện đội tóc giả để nhập tâm hơn. Nếu đội quá lâu thì bộ tóc cũng làm tôi cảm thấy đau đầu. Khi diễn những cảnh cuối cùng của phim, tôi thực sự thở phào nhẹ nhõm vì… được cởi hẳn và tạm biệt bộ tóc giả từ đây!”- anh dí dỏm.

Ngoài ra, phim còn có sự tham gia của các diễn viên: Quang Thái, Hoài An, Thanh Bình, Lê Trang…

Bộ phim do PNF sản xuất kéo dài 20 tập, phát sóng lúc 20h từ thứ hai đến thứ bảy hàng tuần trên kênh THVL1, khởi chiếu từ mùng 1 Tết nguyên đán Ất Tỵ (tức 29.01.2025)

Đọc bài viết

Trà chiều

“Hành trình Anh Hùng” ẩn trong Xứ Cát

Published

on

    Dựa trên công trình nổi tiếng Người hùng mang ngàn khuôn mặt của Joseph Campbell và các tương đồng trong lĩnh vực tâm lý học của Jung và Freud, tác giả Christopher Vogler đã cho độc giả một cái nhìn khác về cấu trúc tương đồng của hàng triệu câu chuyện từ cổ chí kim qua cuốn Hành trình người viết vừa được ra mắt.

Một cuốn sách quan trọng

       Cấu trúc nói trên xuất hiện từ các truyện cổ dân gian đến tiểu thuyết hiện đại, từ những bài đồng dao quen thuộc đến các bộ phim “làm mưa làm gió” tại Hollywood… Hành trình người viết không chỉ là một cuốn sách giúp ta nhận ra những rường mối quan trọng của nghệ thuật kể chuyện, mà song song đó còn là bài học để mỗi độc giả có được khả năng là một người viết.

       Vốn là một người tư vấn cốt truyện của Hollywood và đã kinh qua hàng nghìn kịch bản trong cuộc đời mình, Vogler có khả năng nhìn thấy những mối liên kết cũng như những điểm suy yếu trong các tác phẩm. Từ những đúc rút và kho kinh nghiệm bản thân có được, ông đã tạo nên cuốn sách vô cùng hấp dẫn. Để kiếm chứng điều đó, hãy thử lần ngược siêu phẩm Xứ cát chuyển thể tiểu thuyết khoa học viễn tưởng cùng tên của Frank Herbert do đạo diễn Denis Villeneuve thực hiện và so nó với những gì được tổng kết lại, để xem hành trình anh hùng của Vogler có giao điểm nào với Paul Atreides – người thanh niên đã làm nên những khoảnh khắc vô cùng chói lọi.

       Theo Vogler, nói thật gọn ghẽ thì hành trình anh hùng bắt đầu khi nhân vật chính được giới thiệu ở THẾ GIỚI BÌNH PHÀM nhận được TIẾNG GỌI PHIÊU LƯU. Ban đầu họ MIỄN CƯỠNG, thậm chí buông lời TỪ CHỐI, nhưng do nhận được sự khích lệ từ SƯ PHỤ để VƯỢT QUA RÀO CẢN ĐẦU TIÊN, mà họ đã tiến vào Thế Giới Đặc Biệt - nơi họ sẽ gặp các KHẢO THÍ, ĐỒNG MINH VÀ KẺ THÙ. Sau đó họ TIẾP CẬN HANG ĐỘNG TRONG CÙNG, vượt qua rào cản thứ hai, nơi phải chịu đựng KHỔ HÌNH. Họ vượt qua, chiếm lĩnh PHẦN THƯỞNG và bị truy đuổi trên ĐƯỜNG VỀ với Thế Giới Bình Phàm. Không dừng ở đó, họ vượt qua rào cản thứ ba, trải nghiệm HỒI SINH và được chính trải nghiệm đó biến đổi. Cuối cùng họ TRỞ VỀ CÙNG THẦN DƯỢC, cùng lợi ích hoặc kho báu có lợi cho Thế Giới Bình Phàm.

Hành trình người viết không chỉ là một cuốn sách giúp ta nhận ra những rường mối quan trọng của nghệ thuật kể chuyện, mà song song đó còn là bài học để mỗi độc giả có được khả năng là một người viết. Ảnh: N.M.

Chặng đường phân tích      

       Áp vào Xứ cát, THẾ GIỚI BÌNH PHÀM của chuỗi phim này bắt đầu ở một hành tinh cách xa Trái Đất - nơi mà mọi thứ đều như không tưởng với những tiến bộ liên hành tinh và những thực thể vô cùng kỳ dị. Ở đó Công tước Leto của Gia tộc Atreides – người cai trị hành tinh đại dương Caladan - là nhân vật chính và nổi bật nhất. Nơi ông cai trị là phiên bản khác của một Trái Đất ngay bây giờ đây, với cây xanh bao phủ tươi tốt, với biển cả vỗ sóng và bầu không khí vô cùng trong lành. Về mặt chính trị, nhà Atreides được cư dân vô cùng ủng hộ vì mang đến sự bình yên và cân bằng. Sơ lược qua những nét này, có thể thấy Herbert (và cả Villeneuve) đã làm rất tốt trong việc xây dựng bối cảnh có tính đối lập liền ngay sau đó, để nhân vật chính bước vào hành trình của bản thân mình.

THẾ GIỚI BÌNH PHÀM của chuỗi phim này bắt đầu ở một hành tinh cách xa Trái Đất, nơi mọi thứ tươi tốt bất ngờ. Ảnh: Screen Rant

       Như đã nói trên, TIẾNG GỌI PHIÊU LƯU nhanh chóng xuất hiện khi Hoàng đế Shaddam của toàn đế chế nhanh chóng bí mật liên minh với nhà Harkonnen nhằm tránh khỏi sự uy hiếp mà rất có thể trong tương lai gần Leto sẽ tự đạt được. Vậy là một cuộc tàn sát được lên kế hoạch. Thoạt nhìn, có thể thấy Herbert dùng một motif vô cùng thân quen trong các sử thi từ cổ chí kim, khi đó là tranh giành quyền lực, đấu đá lẫn nhau. Và để tạo ra 2 phe kình chống, ông cho một bên lăng kính tích cực, còn phía còn lại tiến hành liên minh, và cũng vì thế mà thế trận ấy nhanh chóng cân bằng. Ta thấy điều này trong rất nhiều nơi, từ Tam quốc diễn nghĩa đến Con ngựa thành Troy, từ bộ Shogun đến bộ Taiko…Một điểm chung khác là sự báo hiệu cho câu chuyện dịch chuyển, khi người cha Leto nhanh chóng mất mạng để Paul Atreides – người con trai cả - sẽ thay bản thân bảo vệ gia đình, trả thù cho điều đã mất. Do đó mà Paul quyết định lên đường.

Herbert dùng một motif vô cùng thân quen trong các sử thi từ cổ chí kim, khi đó là tranh giành quyền lực, đấu đá lẫn nhau. Ảnh: LA Times

       Ở đây ta có thể thấy có những cổ mẫu vô cùng truyền thống được Herbert sử dụng. Trong đó Paul là anh hùng bị động – một người được đặt vào tình thế không thể khác hơn, và suốt hành trình sau đó từng bước học hỏi sẽ khiến cho anh dần dần chủ động. Đối diện trước trọng trách đặt lên bản thân, Paul dường như không có được động lực nào – một điều cũng là một chặng đường khác trên hành trình anh hùng. Rất may mẹ anh – Lệnh bà Jessica – người vừa là SƯ PHỤ, vừa là ĐỒNG MINH nhưng cũng có khi là kẻ ĐEO MẶT NẠ và cả BÓNG ĐÊM đã nâng đỡ anh và hướng anh theo con đường đúng đắn. Quê nhà tan tác trong khi bản thân thì bị truy sát, anh sớm VƯỢT QUA RÀO CẢN ĐẦU TIÊN để giữ được mạng sống nhờ vào những cận thần trung thành với mình. Hành trình này dễ thấy không quá phức tạp, và Herbert sẽ lại dồn nhiều sức hơn ở phía sau.

Paul và mẹ mình, thoạt nhìn, chính là 2 cổ mẫu anh hùng và sư phụ theo cấu trúc của Vogler. Ảnh: Den of Geek

       Chính khi bước vào THẾ GIỚI ĐẶC BIỆT - ở chiều rộng hơn là một cuộc sống không còn uy quyền của cha, không còn hành tinh Caladan mình vốn quen thuộc, anh đã gặp được những người bản địa Arrakis - những chiến binh thiện nghệ sống nơi sa mạc gọi là Fremen. Như vậy kể từ lúc này thì chặng thứ 2 của hành trình anh hùng chính thức bắt đầu. Cả Herbert và Villeneuve đều dành rất nhiều thời lượng cho giai đoạn này, để khắc ghi một hành tinh mới với loài sâu cát và quy luật sinh tồn ở thế giới mới, với các chi tiết như dịch nhầy sâu, với hương dược, với cách tạo nước và những con người mắt xanh biêng biếc có kỹ năng phi thường… Trong chương đoạn này, những cuộc KHẢO THÍ mà ĐỒNG MINH và KẺ THÙ liên tục xuất hiện cũng được diễn ra. Chẳng hạn KHẢO THÍ nằm ở chi tiết Paul phải chiến đấu với một người Fremen để chứng minh mình thuộc về nơi này trước khi được họ cứu giúp. Đối với những người bản địa, anh vừa là ĐỒNG MINH nhưng cũng là KẺ THÙ khi đã giết chết một trong số họ để mà bước tiếp.

Trận chiến của Paul trước một chiến binh Fremen chính là một cuộc KHẢO THÍ. Ảnh: Screen Rant

Những vòng lặp kép      

       Thế nhưng KHẢO THÍ không dừng ở đó, mà sau đấy liên tục là những bài học để cưỡi sâu cát, những trận oanh tạc vì phát hiện ra căn cứ bên dưới lòng đất của người Fremen… Chúng liên tục xuất hiện để thử thách Paul, để rồi cuối cùng anh được mọi người nhận ra chính là vị Thánh ghi trong sử sách toàn cõi ngân hà. Đa số thời lượng của phần 2 tương ứng với HANG ĐỘNG TRONG CÙNG – nơi anh chứng minh bản thân và giành được quyền vươn lên dẫn đầu. Ta thấy ở đây Herbert rất tài tình khi song song với những bước tiến về mặt quyền lực, thì cõi lòng Paul cũng chịu tra tấn trong những thay đổi của bản thân mình. Có thể nói tuy chặng đầu tiên của HÀNH TRÌNH ANH HÙNG đã gần hoàn thành xong với nhân vật này ở phía bên ngoài, nhưng thật ra một HÀNH TRÌNH ANH HÙNG khác cũng đang mở ra trong nội tâm anh, khi phải chứng kiến mục đích thật sự của mẹ anh – Lệnh bà Jessica, cuộc hôn phối với Công chúa của vua Shaddam và những biến động bên trong Chani.

Chani cũng là một nhân vật có hành trình anh hùng song song khác. Ảnh: Collider

       Khép lại 2 phần phim của Villeneuve, hiện Paul và Xứ cát đang dừng trước “trận đánh” quyết định để mang về PHẦN THƯỞNG và dần tiến đến HÀNH TRÌNH TRỞ VỀ. Tuy khép lại tại đây nhưng có thể thấy Xứ cát là bộ tác phẩm đậm tính sử thi mà mỗi nhân vật lại tự sở hữu một HÀNH TRÌNH ANH HÙNG riêng biệt. Ta thấy nó trong Chani mà “con đường” cô đi chính là tình cảm với Paul và trách nhiệm với cộng đồng Fremen của mình. Ta thấy nó trong Lệnh bà Jessica và tham vọng của bà với nhóm tôn giáo Bene Gesserit. Trong khi đó một nhân vật mới – em gái của Paul – cũng sắp xuất hiện. Và tuy chỉ mới nằm trong bụng mẹ nhưng nó cũng đang dần có những HÀNH TRÌNH ANH HÙNG nhất định, trong việc nhất tề chi phối và biến các nhân vật xung quanh mình trở nên phức tạp.

Ở phần 2, Lệnh bà Jessica là một nhân vật vô cùng bí hiểm. Ảnh: Screen Rant

       Ngoài điều đó ra, Herbert cũng rất thành công trong việc “đeo mặt nạ” cho các nhân vật, để ta không thể lường trước đường đi nước bước của bản thân họ. Chẳng hạn phút trước Paul và Chani còn rất mặn mà, nhưng ngay sau đó mọi chuyện đổi khác khi anh chấp nhận lấy Công chúa như đại diện cho chiến thắng của mình. Lệnh bà Jessica cũng nằm trong “ngã ba” ấy, khi không ai biết một cách rõ ràng bà đang từng bước leo lên theo quyền lực của con trai mình, hay chính bà mới là kẻ thao túng tất cả, trả thù cho điều đã mất? Và nếu điều ấy là thật, hóa ra cổ mẫu anh hùng mà ta xác định ngay từ ban đầu đã đổi bản chất. Paul từ mẫu bị động chuyển sang chủ động với chính những gì mà mình học hỏi, nhưng nếu vai trò của mẹ anh lớn hơn, thì hóa ra Paul chỉ là một kiểu anh hùng xúc tác – người có vị trí là bàn đạp cho hình tượng khác bước lên vũ đài danh vọng. Áp chính lý thuyết của Vogler vào Xứ cát bản phim của Villeneuve, ta thấy vì sao mà tác phẩm này thành công vang dội trong các năm qua. Dù biết một cách khái quát đó là trùng trùng lớp lớp âm mưu, nhưng khi được phân tích dưới cổ mẫu và những điểm nút quan trọng của hành trình anh hùng, ta sẽ lại thấy những chi tiết này hiện ra phức tạp, gắn kết ra sao.

Ngô Minh

Đọc bài viết

Trà chiều

Sứ Đoàn Iwakura đạt Giải thưởng sách Quốc Gia 2024

Published

on

Giải thưởng Sách Quốc gia là giải thưởng do Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin và Truyền thông, Hội Xuất bản Việt Nam tổ chức hàng năm, trao giải cho những cuốn sách (bộ sách) có giá trị nổi bật về nội dung tư tưởng, tri thức, thẩm mỹ nhằm tôn vinh tác giả, dịch giả, nhà khoa học và người làm công tác xuất bản.

Tối ngày 29.11.2024 tại lễ trao Giải thưởng Sách Quốc gia lần VII, tác phẩm Sứ Đoàn Iwakura - Chuyến Tây Du Khảo Cứu Nhằm Canh Tân Nhật Bản Thời Minh Trị (Ian Nish biên soạn, Nguyễn Hoàng Mai - Nguyên Tâm dịch) hân hạnh được vinh danh giải Khuyến khích.

Sứ Đoàn Iwakura là tác phẩm nghiên cứu tập hợp nhiều tư liệu giá trị, giúp độc giả hiểu rõ hơn về chuyến du khảo nhằm canh tân Nhật Bản thời Minh Trị dưới góc nhìn của người phương Tây. Để có một đường lối phát triển đất nước hoàn toàn mới, người Nhật đã khởi động chuyến công du gọi là Sứ mệnh Iwakura thăm Hoa Kỳ và nhiều nước châu Âu. Đây là một chuyến đi lịch sử có tầm quan trọng đến mức khi nhắc về Minh Trị Duy Tân, người ta lập tức nhớ đến chuyến đi này.

Sách dày 427 trang, gồm 11 chương tổng hợp các bài viết của Ian Nish và 12 chuyên gia trong lĩnh vực quan hệ quốc tế khu vực Nhật Bản và Đông Á. Tám chương đầu, độc giả sẽ cùng phái đoàn đi qua tám cường quốc từ Mỹ, Anh, Pháp, Bỉ, Đức, Nga, Thụy Điển và Italy. Bản ghi chép của những học giả góp phần tái hiện hành trình tìm kiếm “văn minh khai sáng” của sứ đoàn Iwakura tại trời Âu dưới góc nhìn của người phương Tây. Ba phần còn lại trong ấn phẩm là bài phân tích, nhận định của chuyên gia lịch sử, đánh giá tình hình nước Nhật sau chuyến công du.

Để hiểu thêm về một lát cắt lịch sử quan trọng của Nhật Bản, cũng như đọc thêm về chuyến đi được mệnh danh là “Chuyến công du lịch sử thay đổi nước Nhật”, mời bạn tìm đọc sách tại đây hoặc tại hệ thống các nhà sách Phương Nam trên toàn quốc.

Đọc bài viết

Cafe sáng