Top sách hay

11.03.2022: Hai năm từ khi COVID-19 ghé hành tinh xanh

Published

on

Nhân loại đã trải qua nhiều trận đại dịch lớn trong lịch sử, và hiện tại là COVID-19. Bóng đen dịch bệnh bao phủ Trái Đất này vẫn chưa có dấu hiệu ngừng lại với sự xuất hiện của nhiều loại biến chủng từ virus gốc. Còn nhớ, thứ Tư ngày 11 tháng Ba năm 2020, Tổ chức Y tế Thế giới đã tuyên bố COVID-19 là đại dịch toàn cầu – loại coronavirus mới, chưa được giới quan chức y tế thế giới biết đến, đã nhanh chóng lan rộng đến hơn 121.000 người từ châu Á đến Trung Đông, châu Âu và Hoa Kỳ chỉ trong ba tháng ngắn ngủi.

Còn hiện tại, COVID-19 đã trở thành một phần trong đời sống, làm thay đổi gần như hoàn toàn thói quen sinh hoạt của nhân loại toàn cầu. Mấy ai nghĩ rồi có ngày con người phải “bầu bạn” với khẩu trang, cồn xịt khuẩn và cứ lâu lâu lại chuẩn bị tâm thế kích hoạt chế độ giãn cách xã hội. Tại Việt Nam, COVID-19 vẫn là mối lo ngại thường ngày. Người Việt từ Bắc chí Nam đã trải qua bao đợt sóng dịch, mất mát có nhưng trong đó dần dà là sự hồi sinh.

11.03, Ngày Thế Giới thay đổi cái nhìn về tầm quan trọng của dịch bệnh COVID-19, cùng Bookish.vn và Nhà Sách Phương Nam điểm lại những tựa sách trong và ngoài nước với những giọng văn đa sắc màu, kể lại những dấu ấn sâu sắc về trận đại dịch, những dự đoán, những nỗ lực y khoa cùng tình người da diết.

*

1. COVID-19: Đại dịch đáng lẽ không bao giờ xảy ra và làm cách nào để ngăn chặn đại dịch kế tiếp

Trong suốt sự nghiệp của mình, các bài báo của Debora MacKenzie luôn cố gắng giải thích tới công chúng tại sao dịch bệnh lây lan và cách ngăn chặn chúng. Cuốn sách này cũng là một bài báo như vậy.

Từ kiến thức và kinh nghiệm của mình, trong cuốn sách này tác giả Debora MacKenzie viết về đại dịch toàn cầu Covid-19 và chứng minh rằng đây là đại dịch đáng lẽ đã không xảy ra, hoặc lẽ ra đã có thể ngăn chặn được. Ba cũng cố gắng đưa ra những gợi ý, giải pháp, những lời khuyên để thế giới này có thể tránh được, hoặc ít ra là đối phó được các đại dịch trong tương lai.

Cuốn sách mang đến cho bạn đọc một lịch sử ngắn gọn nhưng đầy kịch tính về những đợt bùng phát bệnh dịch gần đây, từ SARS, MERS, H1N1, Zika đến Ebola. Song song với nó là các kiến thức căn bản về dịch tễ học, virus là gì, nó lây lan bằng cách nào, các nhà khoa học giải trình tự gene và tìm ra vaccine ra sao.

Cuốn sách cũng mô tả một cách gay cấn sự xuất hiện và lây lan của COVID-19, phân tích các bước mà lẽ ra chính phủ các nước có thể hành động để ngăn chặn dịch bệnh.

MacKenzie đưa ra môt nhận định táo bạo: đại dịch này cuối cùng có thể khuyến khích thế giới coi trọng virus. Để chấm dứt đại dịch lần này và ngăn chặn đại dịch tiếp theo, thế giới cần những hành động chính trị dưới mọi hình thức và ở quy mô toàn cầu, cần sự tham dự từ chính phủ, cộng đồng khoa học và đến tận các cá nhân.

2. Để tên cho bác sĩ “hiền” – Nhật ký COVID và những chuyện chưa kể

Cuốn sách là một nhật ký vắn tắt, một biên niên sử ngắn gọn về dịch Covid-19 ở Việt Nam dưới góc nhìn của một bác sĩ tham gia chống dịch. Với giọng văn hài hước và tinh thần cầu thị, tác giả đã kể cho chúng ta những câu chuyện ít được chia sẻ về dịch bệnh, về những con người trong dịch bệnh, về thái độ của cá nhân và cộng đồng. Chúng ta, sau hơn một năm Covid, đều cảm thấy may mắn vì được sống tại Việt Nam, một nước “đang phát triển”, cơ sở y tế thiếu thốn và ngành y tế dự phòng luôn phải căng mình với nhiều dịch bệnh hằng năm. Đất nước ấy kiên cường đi qua hai mùa Covid. Sau tất cả là tình người, một khái niệm, một hiện thực luôn được định nghĩa đi, định nghĩa lại, làm giàu, và cập nhật.

“Sau mỗi đợt dịch bệnh, trở về ngôi nhà ngồi bên cây đàn cũ. Mỗi ngày đi trên con đường quen thuộc, nhìn ngắm thiên hạ cãi nhau, yêu và sống. Được làm người bình thường mỗi cuối tuần thảnh thơi uống cốc cafe đọc vài trang sách, không cần công danh lịch sử ghi nhận gì. Những điều lớn lao xin dừng lại ngoài cửa, đó cũng điều bình thường nhỏ bé mình mong muốn thực hiện được với cuộc đời này.”

3. Vaxxers: Câu chuyện về cuộc đua phát triển vắc-xin chống Covid-19 của các nhà khoa học Oxford

Đây là câu chuyện về một cuộc chạy đua – không phải để cạnh tranh với các loại vắc-xin khác hoặc các nhà khoa học khác, mà là chống lại một loại virus chết người và tàn khốc.

Vào ngày 1 tháng 1 năm 2020, Sarah Gilbert, giáo sư ngành vắc-xin tại Đại học Oxford, đã đọc một bài báo về bốn người ở Trung Quốc mắc một chứng viêm phổi kỳ lạ. Trong vòng hai tuần, bà và nhóm của mình đã thiết kế một loại vắc-xin chống lại mầm bệnh mà chưa ai từng thấy trước đây. Chưa đầy 12 tháng sau, việc tiêm chủng đã được triển khai trên toàn thế giới để cứu sống hàng triệu người khỏi COVID-19.

Vắc-xin giữ kỷ lục “từ phòng nghiên cứu đến khi ra thị trường” trước đó là vắc-xin quai bị, được phát triển trong bốn năm vào những năm 1960. Nhưng vì khó khăn trong việc gây quỹ cho nghiên cứu vắc-xin và các rào cản khác nhau trong quản lý, phải mất 10 năm để hầu hết các loại vắc-xin mới được cấp phép, và thậm chí sau đó, chỉ một thông cáo báo chí vội vã hoặc một nhận xét sai lầm của một chính trị gia có thể nhanh chóng khiến mọi công việc khó khăn trước đó bị đổ xuống sông xuống biển.

Trong cuốn sách này, chúng ta được nghe trực tiếp từ Giáo sư Gilbert và đồng nghiệp của bà, Tiến sĩ Catherine Green, khi họ tiết lộ câu chuyện về việc điều chế vắc-xin Oxford AstraZeneca cũng như thứ khoa học tiên tiến và công việc cực kỳ chăm chỉ để tạo ra nó.

4. Con đã về nhà – Ký họa cách ly dịch COVID (Song ngữ Anh-Việt)

Những ngày của cuộc chiến Covid chúng ta đã chứng kiến sự đồng sức đồng lòng của cả hệ thống chính trị và toàn thể xã hội, tinh thần dân tộc trỗi dậy mạnh mẽ với quyết tâm đẩy lùi dịch bệnh để đưa cuộc sống trở lại bình thường.

Trong thời gian qua, rất nhiều hình ảnh được chụp lại, rất nhiều bức vẽ minh họa cũng như nhiều lá thư chia sẻ từ khu cách ly được gửi đến đội ngũ y bác sĩ, chiến sĩ và tình nguyện viên đã là sự khích lệ to lớn để họ quên đi những mệt mỏi, quên đi những trăn trở và nhớ mong gia đình để tập trung chữa và điều trị, theo dõi sức khỏe cho mọi người. Đồng thời những bức tranh, hình ảnh và tình cảm của những người trong khu cách ly cũng là tiếng nói Cảm ơn mà tất cả toàn xã hội đang muốn lan tỏa khích lệ tinh thần đội ngũ y bác sĩ và chiến sĩ, tình nguyện viên. Và nó truyền đi thông điệp tích cực, trong khó khăn, chúng ta đã đoàn kết và động viên, khích kệ nhau để cùng sớm đẩy lùi dịch bệnh.

Với tinh thần đó, Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam đã tổ chức xuất bản bộ tranh Con đã về nhà – Ký họa cách ly dịch COVID của bạn du học sinh Nguyễn Tăng Quang. Ngoài các tranh đã được đăng trên Mạng xã hội và thu hút hơn 40.000 lượt like và thích, Nguyễn Tăng Quang còn lựa chọn vẽ thêm một số khoảnh khắc gây xúc động mạnh trên mạng xã hội có sức lan tỏa và động viên to lớn làm nên sức mạnh Việt Nam đẩy lùi dịch Covid-19. Cuốn sách cũng lựa chọn một số bài viết chia sẻ của du học sinh trở về Việt Nam từ nước ngoài khi dịch Covid-19 bùng phát. Những hình ảnh và chia sẻ của các bạn chúng ta có thể gặp đâu đó ở tất cả các khu cách ly ở Việt Nam. Những hình ảnh đó đã được lan tỏa và thu hút sự quan tâm của cộng đồng và cộng hưởng sự lạc quan tích cực, tin tưởng vào sự đồng sức, đồng lòng của toàn xã hội trong cuộc chiến chống Covid-19.

5. Chuyến du hành 9000 milimet

Đối với nhiều đứa trẻ, mùa đông không thú vị chút nào. Không gian chật chội, vách tường, bàn học, bàn trà, sô-pha, những đồ chơi cũ đã chơi chán… là tất cả cuộc sống của chúng. Càng khiến chúng khổ sở hơn là những nhớ nhung và lo lắng về người thân.

Tìm kiếm ánh sáng và niềm vui trong thời gian khó khăn chính là bản tính của loài người. Bất luận dù cuộc sống có khó khăn nhường nào, không gian có bức bối ra sao, đều không thể ngăn cản được trí tưởng tượng và sức sống của con trẻ. Dù căn bệnh ác quái của mùa đông đang vùng vẫy ra sao, ắt cũng sớm bị con người chặn đứng và hướng về một mùa xuân tươi đẹp.

6. Có nỗi buồn gieo mầm nhân ái – Nhật ký y tá thời COVID-19

Có thể nói rằng, đây là một trong những cuốn sách lấy bối cảnh khi toàn thế giới đang đối đầu, choáng váng với đại dịch COVID-19 đã khiến người đọc ngẫm nghĩ mãi. Iris Lê đã viết với tư cách là người trong cuộc – thông qua nhân vật Mia đấy chăng? Tôi nghĩ thế. Bạn có nghĩ thế?

Hãy đọc đi. Đọc để thấu hiểu thêm tấm lòng của các y, bác sĩ đã tận tụy phục vụ người bệnh. Iris Lê kể thật chi tiết, dù nhỏ nhất từ cách đeo mặt nạ N95 đến lúc phải xa gia đình nhằm tránh lây nhiễm; từ lúc phải đối mặt với sự kỳ thị của người chung quanh đến những buồn vui trong nghề y…

Mà, câu chuyện không chỉ có thế.

Ở đây, còn là những suy tư thầm kín, những suy nghĩ của người Việt xa xứ trong va chạm bản sắc văn hóa khi ngụ cư ở nước ngoài; là sự xáo trộn trong quan hệ cùng một cộng đồng đã diễn ra trong “mùa diệt vong” – mùa COVID; là tình người nương vào nhau trong những ngày tháng đen tối ấy. Từng mẩu chuyện nhỏ đầy kịch tính khiến có lúc ta nhói lòng, thở dài… Iris Lê đã kể lại nhẹ nhàng, không “lên gân”, nhờ thế, bức tranh nhiều tâm trạng, nhiều cảm xúc đã quyện vào nhau hài hòa để lôi cuốn con mắt người đọc phải lướt theo, bám theo từng dòng chữ.

7. Dịch bệnh – Kẻ thù nguy hiểm nhất

Cuốn sách mong muốn mang lại cho độc giả một mô hình đánh giá nguy cơ của những đợt bùng phát dịch bệnh trong Thế kỷ 21. Khi đối phó với bệnh truyền nhiễm, chúng ta cần xác định và tìm hiểu những căn bệnh này cùng với khả năng gây rối loạn kinh tế, chính trị, xã hội hoặc sự ổn định của các vùng lãnh thổ, hay thậm chí toàn cầu. Và mặc dù tình hình bệnh tật và tử vong hiển nhiên là những mối quan tâm chính, chúng không phải vấn đề duy nhất. Không phải lúc nào chúng ta cũng có thể phân biệt rạch ròi giữa những thứ có thể khiến mình tử vong với những thứ gây đau đớn, sợ hãi, hay chỉ đơn giản là làm chúng ta khó chịu. Chính bởi vậy, chúng ta không phải lúc nào cũng đưa ra các quyết định hợp lý về việc phân bổ các nguồn lực, định hướng chính sách, và một cách thẳng thắn, định hướng cả nỗi sợ nữa.

Kể cả một đất nước giàu có cả về tiền bạc lẫn trí thức và khoa học như nước Mỹ vẫn đang còn quá nhiều hoạt động đang bị bỏ ngỏ, quá nhiều việc phải làm để đảm bảo rằng những nguy cơ quan trọng nhất đã được kiểm soát. Những giải pháp này chắc chắn phải bao gồm cả những khía cạnh chính sách, vì như các tác giả đã chỉ ra một cách đầy kinh nghiệm và rõ ràng rằng nếu không có sự hỗ trợ của chính sách tốt thì mọi cố gắng chuyên môn đều trở nên ít tác dụng, thậm chí thất bại. Nếu không có chính sách, nghiên cứu sẽ không có phương hướng, và chúng ta sẽ chỉ chạy từ cơn khủng hoảng này qua cơn khủng hoảng khác mà không bao giờ lường trước được gì và cũng chẳng đi đến tận cùng vấn đề. Khoa học và chính sách cần phải được kết hợp để tạo ra hiệu quả.

Không giống như phim ảnh hay báo chí dùng những hình ảnh kinh dị để thu hút sự quan tâm của mọi người, tác giả không cố tô hồng hay trầm trọng hóa những thách thức khi đối với kẻ thù nguy hiểm nhất. Thứ cuốn sách muốn mang lại là sự thực tế. Cách duy nhất để chúng ta có thể đối diện và giải quyết mối nguy luôn luôn tồn tại của bệnh truyền nhiễm là hiểu các thách thức, để tránh cho điều không thể tưởng tượng nổi biến thành điều không thể tránh khỏi.

8. Sài Gòn chọn nhớ những điều thương

Những bài viết giàu cảm xúc của nhiều  tác giả, về một giai đoạn Sài Gòn nói riêng và Việt Nam nói chung đi qua đại dịch Covid-19. Những tác giả ấy là bác sĩ tuyến đầu, nhà văn, nhà nghiên cứu, nhà tâm lý học, nhà báo… vả cả những người rất bình thường, mà chính họ hay gia đình họ đã chịu ảnh hưởng trực tiếp của dịch Covid.

Chưa có khi nào Sài Gòn im lim như trong những tháng cao điểm dịch, và cũng chưa có khi nào tình người, sự kiên cường của con người vùng đất này lại rực rỡ và lan tỏa mạnh mẽ đến vậy. Tập sách nhỏ này không nhằm gợi bi thương, mà như một món lưu niệm về một thời chưa kịp xa, và dịch bệnh cũng chưa hề qua, để cùng nhìn lại và giữ hy vọng tiếp tục tiến tới.

Tập sách vinh dự có sự góp mặt của nhiều y bác sĩ, doanh nhân, nhà văn Nguyễn Ngọc Tư, nhà văn Dương Thụy, nhà báo Cù Mai Công, tác giả Đàm Hà Phú, nhà nghiên cứu Nguyễn Thị Hậu, vận động viên marathon Quang Trần… và nhiều tác giả khác.

*

Tủ sách Đại dịch: Mất mát & Hồi sinh

Book trailer

5 tựa sách cho ngày hè nhàn rỗi

Published

on

By

5-tua-sach-cho-ngay-he-nhan-roi

Từ những cuốn sách phơi bày hậu chứng chiến tranh cho đến những cuốn tiểu thuyết ghi lại thân phận nhỏ bé, mong manh, trôi dạt của con người... Các tác phẩm sau là lựa chọn tuyệt vời cho một ngày hè nhàn rỗi, để tìm thêm lại những phong vị mới.

Đuổi theo ánh sáng – Oliver Stone

Là biên kịch và đạo diễn từng 3 lần đoạt giải Oscar với những tác phẩm nổi tiếng như Express Midnight, Scarface, Salvador, Platoon... cũng như những người ngoại đạo, hành trình vươn đến đỉnh cao trong môn nghệ thuật thứ 7 của Oliver Stone luôn không dễ dàng. Đuổi theo ánh sáng là cuốn hồi ký được ông chắp bút, đưa ta đi từ những ngày đầu tiên ở nước Mỹ huyền diệu, đến tuổi trưởng thành nhiều mới mẻ trong chiến tranh Việt Nam và hành trình nếm mật nằm gai để vươn đến hào quang của Hollywood.

Trong cuốn sách này, ta sẽ thấy bên cạnh một cái tên được ngợi ca cũng là một con người bất toàn, mắc nhiều tội lỗi và cũng có lúc tưởng chừng buông xuôi. Thế nhưng chính quyết tâm, nỗ lực và sức mạnh nội tại đã giúp cho ông vẫn luôn duy trì tình yêu với quỹ đạo đời mình. Đó cũng là một bài học xoay quanh thông điệp luôn luôn vươn lên, từ đó tìm thấy ý nghĩa cho cuộc đời mình.

Với cách viết chân thành, gần gũi, đan kết với nhiều hình tượng, cảnh huống được lấy ra từ các thần thoại cũng như tác phẩm văn chương, phim ảnh nổi tiếng... Đuổi theo ánh sáng không chỉ đơn thuần là một cuốn hồi ký, mà cũng đồng thời là một tác phẩm văn xuôi hấp dẫn về một thời đoạn của tuổi trẻ lạc lối và tuổi trưởng thành không ngừng bỏ cuộc. Một tác phẩm vượt ra khỏi biên giới thể loại để mang đến câu chuyện phổ quát và thông điệp ý nghĩa cho những cá nhân vẫn đang chật vật trên con đường sự nghiệp của bản thân mình.

Gã du đãng chúng ta đang lùng kiếm – Le Thi Diem Thuy

Thuộc thế hệ thứ 2 của những cây bút “di dân”, Gã du đãng chúng ta đang lùng kiếm tuy có dung lượng tương đối khiêm tốn, nhưng nội dung mà nó truyền tải lại vô cùng lớn về mặt cảm xúc cũng như ấn tượng đến từ người đọc. Đó là hành trình tìm lại cội nguồn, xác định bản lai diện mục của một cá nhân với lai lịch “dị thường” qua thứ văn chương đẹp đẽ, thơ mộng với nhiều hình ảnh ám ảnh nối nhau cho đến vô cùng. Le Thi Diem Thuy sở hữu ma thuật của từ ngữ, để nhào nặn nó thành những ấn tượng không thể nào phai.

Cõi người và thân phận ấy cũng mong manh như con bướm suốt đời lưu cữu trong thứ thủy tinh trong suốt và nhìn thấu được. Kiếp người di dân cũng mãi tạc ghi vào mã gene mình ám ảnh về nước, dẫu là cái hồ trong khu dân cư hay thứ nước biển mặn chát của những con thuyền lênh đênh trên biển... thì cũng hình thành ở họ nỗi sợ nguyên thủy về số phận mình và thân phận mình giữa dòng chìm nổi. Le Thi Diem Thuy nắm bắt được chúng một cách tinh tế, và dàn trải ra giữa các trang viết một cách chân thành mà không lên gân.

Về mặt văn chương, Le Thi Diem Thuy cùng Ocean Vuong là 2 nhà văn đại diện cho khả năng nắm bắt được từng khoảnh khắc và cấp đông nó cho đến vĩnh cửu. Gã du đãng chúng ta đang lùng kiếm hay Một thoáng ta rực rỡ ở nhân gian là các tác phẩm có nhiều tầng nghĩa, làm xúc động cả những ký ức cá nhân hay nỗi đau cộng đồng. Và sức ám ảnh ấy sẽ lại khởi đầu mỗi khi những dòng chữ đầu tiên hiện ra và người đọc bị cuốn theo dòng nước ấy.

Những kẻ tuyệt vọng – Minh Tran Huy

Văn chương di dân khắc ghi trong lòng người đọc rất nhiều ấn tượng xoay quanh chủ nghĩa hiện thực, thế nhưng với Minh Tran Huy, cô đã làm điều đó một cách văn chương và vị nghệ thuật đến không ngờ đến. Ở Những kẻ tuyệt vọng ta sẽ không tìm thấy những gia đình tan nát của các thuyền nhân, ta cũng không thấy những chật vật hòa nhập với cuộc sống mới một cách hiển hình... mà thay vào đó là sự giao hòa của những tâm thức với các câu chuyện mang tính đại diện khác lạ.

Cuốn sách kể về chuyện tình vô cùng tươi đẹp của Lise và chàng Louis đầy những khát khao nhưng hành trình đến được với nhau cũng đã trải qua không ít khó khăn cũng như thách thức. Từ Việt Nam đến những lâu đài nước Pháp, từ những công viên bên bờ sông vắng lặng đến tàn tích lâu đài của thời Trung cổ... Cuốn sách xé toạc những đường biên không – thời gian để mang đến một tác phẩm lạ lẫm, thách thức, không ngừng chờ được giải đáp.

Điều ta tìm thấy trong tiểu thuyết này là sự giao thoa của Đông với Tây, của quá khứ với hiện đại, của Á và Âu trong sự tương đồng và phát triển thêm từ Trọng Thủy – Mỵ Châu đến Tristan - Iseult, hay bộ tứ Tấm Cám – Lọ Lem – Bạch Tuyết – Công chúa ngủ trong rừng.... Mang đậm màu sắc của Angela Carter trong không khí Gothic được phối trộn với trọng tâm di dân, đây là cuốn tiểu thuyết được đẩy đến đường biên của những thể nghiệm, đòi hỏi một sự truy tầm giá trị sâu xa hơn việc thưởng thức. Có thể nói Minh Tran Huy đã viết nên một tác phẩm ấn tượng, độc đáo và không thể quên.

Khát khao cây cỏ - Michael Pollan

Từ trước đến nay, trong các tác phẩm nghiên cứu, con người luôn chứng minh mình là chủ nhân của mọi thứ, là đối tượng tác động, là tác nhân chủ chốt... Nhưng với Khát khao cây cỏ, Michael Pollan đã thực hiện điều ngược lại, khi đặt ra một câu hỏi vô cùng thách thức, rằng thực vật nghĩ gì về ta, liệu con người có thật là phía nắm chuôi, quyết định mọi thứ cho giống loài vốn được ngầm hiểu là không có trí thông minh hay nhạy bén này?

Câu hỏi nói trên đã được giải đáp qua 4 phần lớn xoay quanh loài táo, tulip, cần sa và khoai tây, gắn với khát khao vị ngọt, vẻ đẹp, niềm hứng thú và sự an toàn. Từ các rừng táo ở nước Mỹ đến các thùng container trồng cần sa nhân tạo ở Amsterdam, từ ngày hiện tại trong công nghệ biến đổi gen ở khoai tây cho đến nhiều thế kỷ trước khi cơn sốt tulip vẫn còn là thứ gì đó cực kỳ bùng nổ... Pollan từng bước dẫn ta vào mạng lưới gắn kết đặc biệt, để biết con người xét cho đến cùng chỉ là một cực của các mối quan hệ, trong tính chủ động cũng như bị động.

Những câu chuyện về Johnny Hạt Táo, đặc tính có kế hoạch theo trường phái Apollo hay hoang dã của Dionysus... đã đưa người đọc không chỉ lướt qua lịch sử mà các loài cây gắn liền, mà cũng đồng thời là một biên niên sử về các khao khát và niềm đắm say của nhân loại này. Có thể xem đây là một tác phẩm rực rỡ, bao quát và choáng ngợp về mối gắn kết giữa con người cùng tự nhiên.

Con đường thủy vào Trung Hoa - Milton Osborne

Những ngày gần đây câu chuyện xoay quanh sông Mekong bỗng nóng trở lại trong việc xây dựng kênh đào Phù Nam và những được – mất sau đó. Chính điều này cũng đưa ta về lại với quá khứ của hơn 100 năm trước, khi những người Pháp tiên phong đã cố gắng tìm con đường thủy cho việc giao thương nối liền từ điểm tận cùng đổ ra biển Đông trên đất An Nam với thượng nguồn từ dãy Himalaya ở nơi đầu mút Trung Quốc.

Con sông hùng vĩ phần nào dự báo tầm vóc của cuộc thám hiểm, và quả đúng như thế, những gì được Milton Osborne kể lại có thể được xem như một bằng chứng lịch sử, nhưng cũng có thể quan niệm đó là một cuốn tiểu thuyết phiêu lưu nói gót những Thuyền trưởng Corcoran hay tác phẩm của Conrad danh tiếng... Những khó khăn, thách thức; sự thịnh vượng, trù phú nhưng cũng nguy hiểm chết người của miền nhiệt đới... cho ta thấy rằng con đường khai sáng của nơi mẫu quốc chưa khi nào là dễ, chưa cần bàn đến niềm tin, ý dân hay là những thứ thuộc về tư tưởng.

Bằng việc khai thác nguồn sử liệu phong phú và cách kể chuyện cuốn hút, Con đường thủy vào Trung Hoa là một tác phẩm đáng đọc, nên đọc, để biết về những khó khăn của con đường khai sáng văn minh, cũng như sự huyền diệu của miền nhiệt đới từ trăm năm trước hay trăm năm sau vẫn mãi như vậy.

Đọc bài viết

Top sách hay

Ngày hội đọc sách 2024: Top 5 tựa sách đáng đọc của những chủ nhân giải Nobel Văn học

Published

on

Giải Nobel Văn học là giải thưởng cao quý đối với người theo nghiệp văn chương và các tác phẩm đoạt giải thưởng sẽ là những cuốn sách nên-đọc-một-lần trong đời.

05 tác phẩm này được Nhà Sách Phương Nam lựa chọn kỹ lưỡng, như một gợi ý để bạn đọc dễ dàng tìm đến những tác phẩm đỉnh cao.

Nhà Sách Phương Nam xin điểm danh 5 tác phẩm tiêu biểu, do Phương Nam Book phát hành, từ 5 tác giả nổi tiếng là những chủ nhân giải Nobel Văn học. Đặc biệt, 5 tác phẩm của những tác giả đoạt giải Nobel văn học đang được giảm giá đậm sâu trong chương trình Ngày Hội Đọc Sách – Enjoy Reading More.

1. Vỡ Tổ - Rabindranath Tagore

Cuốn tiểu thuyết ngắn Vỡ Tổ của tác giả Rabindranath Tagore ra mắt lần đầu năm 1901 và được đăng nhiều kỳ trên tờ tạp chí Bharāti. Năm 1909, ông đưa truyện này vào một tập truyện ngắn chọn lọc, và năm 1926, lần đầu tiên ‘Vỡ Tổ’ có mặt trong tuyển tập chính thức các tiểu thuyết ngắn của ông. Đây là một trong những tác phẩm hư cấu hay nhất của Rabindranath Tagore.

Cuốn truyện lại càng nổi bật hơn nữa vì lần đầu tiên nó xuất hiện bằng tiếng Bengal tại một thời điểm mà truyện ngắn hiện đại như một hình thức văn học đặt ra những câu hỏi sâu xa mà không nhất thiết đưa ra câu trả lời, một thể loại tương đối mới cả ở Ấn Độ lẫn phương Tây. Trong lúc đó, tiếng Bengal đang có nguy cơ thất bại trong cuộc đấu tranh để được thừa nhận như một phương tiện ngữ ngôn văn học nghệ thuật nghiêm túc.

2. Nắng Tháng Tám - William Faulkner

Dù biết rằng trong bóng tối mọi sự đều có thể, từ những nỗi ham muốn bí ẩn đến những tội lỗi khó thú nhận, và ngay cả những tội ác hung hãn, Faulkner vẫn thường để cho bi kịch bao giờ cũng thắt nút và gỡ nút giữa ban ngày, và vào mùa hè, tức tháng sáu, bảy, tám hay bắt sang tháng chín một chút.

Đọc Nắng Tháng Tám (William Faulkner) sẽ thấy rõ thiên nhiên và mặt trời tác động gần như định mệnh lên các nhân vật của ông, những con người sống một đời sống quẩn quanh ở miền nam nước Mỹ.

3. Kinh Cầu Nguyện Kaddis Dành Cho Đứa Trẻ Không Ra Đời - Kertész Imre

Mở đầu "Kinh cầu nguyện Kaddis dành cho đứa trẻ không ra đời" (Kertész Imre) là một chữ: "Không" và chữ đó cứ trở đi trở lại da diết, dai dẳng suốt toàn bộ cuốn sách, tạo ra sự lôi cuốn kỳ lạ, như một tứ thơ, với ý nghĩa cho dù cuộc đời bi thương đến mấy thì nó vẫn rất nên thơ.

"Việc luôn nói không của Kertész Imre không có nghĩa là một thái độ bi quan mà là sự phản kháng, tự phủ nhận - ý thức cao nhất của người trí thức…"

4. Những cảnh đời tỉnh lẻ - J.M.Coetzee

Vẫn lối hành văn giản dị mà chất chứa sức nặng của cả cuộc đời, nhà văn đoạt giải Nobel Văn học 2003 - J. M. Coetzee mang đến cho độc giả những áng văn chao đảo giữa thực tại và hư cấu.

Bộ ba tiểu thuyết ‘Những cảnh đời tỉnh lẻ‘ là một bức chân dung hài hước mà đau đớn về cuộc đời người nghệ sĩ, dưới ngòi bút của một trong những nhà văn vĩ đại nhất thế giới.

5. Người đẹp ngủ mê - Kawabata Yasunari 

Trong tác phẩm ‘Người đẹp ngủ mê’, Kawabata nhận định: “Trên thế gian không có gì cao quý bằng con người. Trong loài người không có gì vinh dự bằng thân thể trong trắng của người nữ. Tuy nhiên, để chiếm đoạt, sở hữu nó, người ta phải phá hủy sự trinh khiết đó”.

‘Người đẹp ngủ mê’ (Kawabata Yasunari) chính là thứ cảm giác không thể nhầm lẫn mách bảo ta rằng Kawabata đã khéo léo sử dụng vẻ đẹp của ngôn từ cần thiết cho tác phẩm. 

Đọc bài viết

Radio sách

“Together We Read – Đọc Sách Tháng Ba”: Tuyển tập sách hay nhất Thiền sư Thích Nhất Hạnh

Published

on

Thiền sư Thích Nhất Hạnh dành thời gian cả cuộc đời mình cho Phật giáo, với mong muốn truyền cảm hứng sống hạnh phúc cho mọi người. Hãy cùng Bookish điểm qua những tựa sách hay nhất của thiền sư Thích Nhất Hạnh. Những quyển sách hay nhất của thiền sư Thích Nhất Hạnh giúp bạn nuôi dưỡng tình yêu thương, sự thấu hiểu và lòng tha thứ để nhìn nhận sự việc theo hướng tích cực. 

Thầy Thích Nhất Hạnh từng viết thế này: “Sự sống chân thật được làm bằng chất liệu của sự chết. Hạnh phúc chân thật được làm bằng chất liệu của khổ đau. Người nào trong chúng ta đã từng đau khổ thì đừng vì vậy mà buồn phiền. Những đau khổ đó chính là chất liệu cần thiết để chúng ta có thể tạo dựng ra hạnh phúc và giải thoát, như những người làm vườn biết sử dụng rác để làm phân, biến rác thành hoa. Những người chưa đau khổ thì khó thành công hơn những người đã từng đau khổ”.

Có lẽ, khi đọc xong những quyển sách này, bạn sẽ nhận ra, thấu hiểu nỗi đau của người khác là món quà to lớn nhất mà bạn có thể trao tặng họ. Thấu hiểu là tên gọi khác của yêu thương. Nếu bạn không thể thấu hiểu, thì bạn chẳng thể yêu thương.

1. Đường Xưa Mây Trắng

Tác phẩm Đường xưa mây trắng của Thầy Thích Nhất Hạnh có thể được coi như là một cuốn tiểu thuyết về cuộc đời Đức Phật, mà trong sách, tác giả gọi là Bụt. Bụt là phiên âm từ âm Buddha trong tiếng Phạn. Cuộc đời Đức Phật được kể qua con mắt của chú bé chăn trâu Svasti, sau xuất gia, trở thành một vị đệ tử của Phật. Svasti từng cúng dường cỏ bồ đề cho cho Đức Phật suốt 49 ngày trước khi thành đạo. Đây có thể là góc nhìn khác lạ của tác giả so với nhiều người kể về Đức Phật.

Qua đôi mắt đứa trẻ, mọi sự vật, sự việc sẽ được kể chân thật, hồn nhiên, không có gì phải giấu diếm. Đức Phật hiện diện lên trước hết, không phải là một thần linh, mà là một con người giản dị, có cuộc sống và mơ ước như bao người. Mơ ước của Đức Phật là làm lợi cho muôn loài.

Với văn phong nhẹ nhàng giản dị, với lối kể chuyện sinh động lôi cuốn, tác giả đã đưa chúng ta trở về tắm mình trong dòng sông Nguyên thủy cách đây gần 2.600 năm, để được hiểu và gần gũi với một bậc giác ngộ mà cuộc đời của Ngài tỏa rạng nếp sống đầy tuệ giác và từ bi. Đọc Đường Xưa Mây Trắng cho chúng ta cảm tưởng như đang đọc một thiên tình sử, nhẹ nhàng, gần gũi mà sâu lắng. Sách Đường Xưa Mây Trắng - Theo Gót Chân Bụt (thiền sư Thích Nhất Hạnh, Phương Nam Book) đã được dịch ra hơn 20 thứ tiếng, được tái bản nhiều lần ở các nước và được xếp vào hàng những quyển sách hay nhất của thế kỷ 20.

2. Thả một bè lau

Trong Thả một bè lau, thiền sư Thích Nhất Hạnh có đoạn viết thế này: ‘Chữ tài liền với chữ tai một vần’ là một câu chơi chữ rất khéo. Và mầm mống của những tai nạn, khổ đau kia đến từ đầu? Cụ Nguyễn Du nói đừng đổ lỗi cho ai hết. ‘Ðã mang lấy nghiệp vào thân’: khi mình đã có những tham, giận, kiêu căng trong người rồi, thì: ‘Cũng đừng trách lẫn trời gần trời xa’: đừng đổ lỗi cho ai hế, đừng trách trời.

Tại sao mình đau khổ? Mình nói: tại trời, tại xã hội, tại người này, người kia... Kỳ thực mình chịu trách nhiệm lớn về những đau khổ của mình. Vì vậy mình phải quay về tu sửa tâm mình, vun bồi gốc rễ của cái thiện trong tâm mình. Ðó là vấn đề tu tâm (citta bhavana). Thiện căn (kusalamula) là một danh từ Phật học, có nghĩa là gốc rễ của cái thiện.

Cụ Nguyễn Du thấy tu tâm là điều quá trình phải làm. Thiện căn ở tại lòng ta, Chữ tâm kia mới bằng ba chữ tài: một người có tâm lành, biết tu học thì sẽ có hạnh phúc và mang lại hạnh phúc cho người khác nhiều hơn (bằng ba) những người có tài mà không có tâm lành…

Truyện Kiều là truyện về cuộc đời, có những hoàn cảnh khổ đau, hạnh phúc và u mê của cuộc đời. Lấy con mắt của người quán chiếu nhìn vào truyện Kiều, chúng ta có thể thấy được bản chất của cuộc đời. Những điều xảy ra trong mười lăm năm của cô Kiều có thể xảy ra cho bất cứ một người nào. Vì vậy ở Việt Nam có truyền thống bói Kiều. 

Nếu có chánh niệm, đem những khổ đau, luân lạc, gian truân của mình ra đọc Truyện Kiều, chúng ta có cơ hội thấy được bản thân. Và như vậy đọc Truyện Kiều cũng là tu. Tu tức là nhìn tất cả những gì đã và đang xảy ra trong đời mình bằng con mắt quán chiếu. Nhìn như vậy trong khi đọc lại Truyện Kiều ta có thể thấy được những điều rất mới.

Tác giả Thích Nhất Hạnh chia sẻ: “Ngày xưa tôi cũng đã từng dạy văn chương ở Việt Nam và đã dạy truyện Kiều. Nhưng tâm của tôi lúc đó không được như bây giờ, tôi đã dạy với tư cách một giáo sư văn chương mà chưa bao giờ dạy với tư cách là một thiền sư. Nhìn với tư cách một thiền sư là nhìn sâu, nhìn kỹ, nhìn bằng sự khám phá, của thiền quán mọi sự kiện qua những nhận thức, đau khổ, hạnh phúc, thành công, thất bại, và qua sự tu học của mình. Nhìn như vậy trong khi đọc lại truyện Kiều ta có thể thấy được những điều rất mới…”

3. Bước tới thảnh thơi

Bước tới thảnh thơi truyền tải những lời dạy cốt lõi của Đức Phật, vì vậy, những trang sách có thể chạm đến trái tim của từng độc giả. Với hơn 200 trang sách, nội dung sách Bước tới thảnh thơi gồm 3 phần chính: Các bài thi kệ, 10 giới Luật, 39 uy nghi mà những sa di cần tuân thủ, gìn giữ để đạt được sự tiến bộ tinh thần trong sự nghiệp tu học của mình. Các bài thi kệ hỗ trợ sa di trong việc thực hành chánh niệm trong từng giây, từng phút, chú tâm vào từng khoảnh khắc sống trong hiện tại. 

Thầy Thích Nhất Hạnh có đưa vào sách Bước tới thảnh thơi bài thi kệ đánh răng rất đơn giản, dễ đọc, dễ nhớ như sau:

“Đánh răng và súc miệng

Cho sạch nghiệp nói năng

Miệng thơm lời chánh ngữ 

Hoa nở tự vườn tâm”.

Bước tới thảnh thơi của thiền sư Thích Nhất Hạnh phù hợp với những người tu học, tuy nhiên, những người ngoại đạo hay bất kỳ độc giả nào muốn trau dồi một cuộc sống phạm hạnh hơn thì đều có thể tiếp cận và chọn lọc những bài thi kệ, giới luật trong quyển sách. Từ đó, bạn đọc có thể gạn lọc bỏ những phiền muộn, tham sân si và sống cuộc đời bình an hơn. Những trang viết nhẹ nhàng, khi đọc xong quyển sách, độc giả như tắm trên dòng sông mát dịu của sự thanh tĩnh, bình yên và hạnh phúc. Những bài thi kệ và giới luật trong quyển sách đóng vai trò như những lời khuyên chân thành từ một người thầy từ bi và bạn có thể áp dụng vào cuộc sống hằng ngày của mình.  

4. Hạnh phúc mộng và thực

Hạnh phúc là gì? Tại sao những ý niệm của bạn về hạnh phúc lại lắm khi giam hãm bạn trong cực cùng khổ luỵ? Tại sao hạnh phúc lại quá đỗi mong manh? Có thứ hạnh phúc nào bền vững, an ổn và không tiềm ẩn những hệ lụy? Hạnh phúc đích thực là gì? Làm thế nào để có thể đạt được hạnh phúc đích thực ngay trong hiện tại? Với Hạnh phúc mộng và thực, thiền sư Thích Nhất Hạnh sẽ tặng cho bạn những gợi ý thú vị để bạn có thể khám phá một cách tường tận diện mạo đích thực của hạnh phúc.

Trong Hạnh phúc mộng và thực, thiền sư Thích Nhất Hạnh có đoạn viết thế này: 

“Thở vào, thở ra,

Là hoa tươi mát,

Là núi vững vàng,

Nước tĩnh lặng chiếu,

Không gian thênh thang.

Thở vào biết thở vào, thở ra biết thở ra. Thở vào tôi thấy là hoa, thở ra tôi thấy tôi tươi mát, thở vào tôi thấy tôi là núi, thở ra tôi thấy tôi vững vàng, thở vào tôi thấy tôi là nước tĩnh…”. 

5. Hơi thở nuôi dưỡng, hơi thở trị liệu

Kinh Quán Niệm Hơi Thở là một kinh thiền tập căn bản của đạo Bụt. Đó là một bản đồ tu tập mầu nhiệm mà Bụt đã khám phá và cống hiến cho chúng ta. Người nào có được bản đồ này trên tay, chắc chắn sẽ không bị lạc đường. Những chỉ dẫn của kinh Quán Niệm Hơi Thở được trình bày trong cuốn sách này rất đơn giản, rõ ràng, dễ hiểu và thiết thực. Đó là cả một kho tàng tuệ giác hết sức thâm sâu. Tiếp xúc được với nguồn tuệ giác ấy thì tất cả những nỗi khổ niềm đau trong ta đều tan biến, hạnh phúc và tự do liền có mặt.

Mời các bạn hãy cùng lên đường cho một cuộc trở về. Trở về với hơi thở ý thức để tiếp xúc với sự sống mầu nhiệm trong ta và quanh ta. Hãy để cho thân tâm ta được chữa trị, cho những tế bào của cơ thể ta được nuôi dưỡng và chăm sóc bằng chính khả năng phục hồi và trị liệu của tự thân.

6. Giận

Khi đọc Giận, người đọc như đang trao đổi với chính nội tâm của mình. Bởi sân hận không phải bắt đầu từ một mối quan hệ sứt mẻ hay thái độ, hành động của người khác khiến chúng ta không hài lòng. Sân hận là bản ngã, là cảm xúc luôn luôn lưu hành trong mỗi con người dù người đó có duy trì mối giao thiệp giữa người với người hay không. Giận là cảm xúc cá nhân, chúng chỉ xuất hiện khi chúng ta cho phép chúng xuất hiện. Cũng từ đó, Thiền Sư Thích Nhất Hạnh đã chứng minh, con người có thể làm chủ cơn giận, biến cơn giận thành hành động tích cực.

Qua góc nhìn của một người con của Phật, Thích Nhất Hạnh đã mở ra một thế giới quan mới cho người đọc. Qua đó giúp mỗi người tự nhìn nhận cơn giận của mình, hóa giải cơn giận của mình từ những điều đơn giản nhất. Bằng ngôn ngữ giản dị nhưng đầy thâm thúy, Giận sẽ là lời nhắc nhở mỗi người chúng ta mỗi khi đi “trật đường ray cảm xúc” trong quãng đời này. Chắc chắn Giận sẽ là người bạn đồng hành tuyệt vời trên con đường nuôi dưỡng tâm hồn và rèn luyện bản thân của mỗi người.

Giận – một cuốn sách với tiêu đề chỉ gói gọn trong một chữ nhưng lại mở ra cho người đọc muôn vàn sự hiểu biết về cơn giận, từ khởi nguồn của cơn giận trong mỗi con người cho đến cách làm sao để chúng ta tháo gỡ được nó và sống đẹp với xã hội xung quanh mình.

7. Phép lạ của sự tỉnh thức

Phép lạ của sự tỉnh thức là những phương pháp nhiệm mầu thực tập thiền quán trong đời sống hàng ngày. Đọc sách, chúng ta cảm nhận được từng sát na hạnh phúc trong cuộc sống. Từ một bác sĩ, một người công nhân, một thợ may, một người thợ tiện, một bà nội trợ đến một kỹ sư... Tất cả những công việc thường nhật đó bỗng trở nên phép lạ khi thắp lên ánh sáng chánh niệm.

Sách đã dịch ra gần 30 thứ tiếng trên thế giới, được mọi độc giả, mọi thành phần trong xã hội nhiệt liệt hoan nghênh. Có thể thấy rằng đây không chỉ là một cuốn sách mà là những chia sẻ kinh nghiệm nếp sống chánh niệm trong đời sống hàng ngày, là bài học căn bản thực tập thiền quán của Thiền sư Thích Nhất Hạnh.

Từ ngày 01.03 đến 31/3/2024, tại Nhà Sách Phương Nam sẽ diễn ra hội sách tháng Ba, chủ đề “Together We Read – Đọc Sách Tháng Ba” với nhiều ưu đãi và chương trình hấp dẫn. Cụ thể, những tựa sách Phương Nam Book và NXB Trẻ sẽ được giảm giá từ 10% đến 50% trên toàn hệ thống Nhà Sách Phương Nam và website nhasachphuongnam.com.

Rất nhiều tựa sách nổi bật và mới ra mắt sẽ được giảm giá từ 10% để bạn đọc tha hồ rinh về nhà nhâm nhi. Đặc biệt, nhiều tựa sách hay của Phương Nam Book và NXB Trẻ với giá ưu đãi từ 10 – 50%.Các bạn tranh thủ cơ hội này để sở hữu những cuốn sách hay mà bạn chờ đợi bấy lâu nay. Những tựa sách hồi ký – bút ký, chân dung nhân vật, biên khảo thú vị tái xuất ở hội sách như: tuyển tập Sài Gòn Chuyện đời của phố (nhà báo Phạm Công Luận), combo sách hay của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, những tựa sách thiếu nhi nổi bật của nhà văn Phương Huyền, sách Sài Gòn – Gia Định – Chợ Lớn: Ký ức rực rỡ (Sách đạt Giải thưởng Sách Quốc gia 2023)…

Các bạn tranh thủ săn sale sớm các tựa sách Phương Nam Book và NXB Trẻ, đồng thời, bạn tham gia chương trình để nhận vô vàn mã giảm giá lên đến 50k, nhận quà ngẫu nhiên khi mua sách và cùng rất rất nhiều chương trình ưu đãi “Together We Read – Đọc Sách Tháng Ba” siêu hấp dẫn: 

  • Đặc biệt mức giảm áp dụng luôn cho tất cả các thể loại hot, bán chạy, sách mới,…
  • Mã giảm giá đến 50k khi mua online tại www.nhasachphuongnam.com
  • Miễn phí vận chuyển cho đơn hàng từ 350k tại nhasachphuongnam.com
  • Vòng quay trúng thưởng các e-voucher 100% khi mua tại hệ thống Nhà sách Phương Nam.
  • Chương trình áp dụng toàn hệ thống Nhà Sách Phương Nam trên toàn quốc.
  • Thời gian diễn ra chương trình: Từ 01.03 – 31.03.2024.
Đọc bài viết

Cafe sáng