Trà chiều

“Tại sao cậu lại viết văn?”

Tôi luôn mệt mỏi với chính những suy nghĩ của mình. Tôi viết chỉ là một cách để giải thoát nó thôi.

Published

on

Tôi nhớ những buổi trưa quây quần với những cái xô. Xô đựng màu, xô đựng nước, xô đựng ly, xô đựng vĩ, xô đựng những chiếc cọ… có xô nào đựng nỗi cô đơn không? Nếu thế thì tôi sẽ tìm một cái muỗng thật lớn. Không, nhỏ thôi cũng được và sau đó tôi sẽ chậm rãi múc nó khỏi người mình rồi bỏ vào cái xô ấy mà mang đi cất ở đâu đó. Y như cách người ta múc canh từ trong chiếc nồi lớn vào chén nhỏ. Chỉ có điều khác biệt ở đây là tiến trình của tôi thì ngược lại.

Những hộp màu. Bao giờ mở ra chúng cũng dấy lên một mùi. Có lẽ đó giống như mùi sữa chua, thứ sữa chua của loại yaourt mà ai đó trót quên bỏ vào tủ lạnh để giữ cho nó tươi và người đó cũng quên cả việc ăn nó. Mà không, có lẽ người đó cố tình không ăn vì yaourt để lâu rồi làm sao mà ăn được. Không ai tự dưng muốn ôm một cơn đau bụng vào người mình cả. Nếu là tôi buộc phải chọn lựa, tôi cũng không dám chắc mình có ăn nó không? Tôi sẽ níu giữ lại những thứ mà mình đã cố quên đi sự tồn tại của nó, để rồi bây giờ đang nhớ thương nó hay cứ tiếp tục cố gắng tập quên đi? Đôi khi, đau bụng cũng không phải là chuyện xấu. Và nếu tôi cứ ôm hết cơn đau bụng này đến cơn đau bụng kia thì chắc nó cũng là một điều tốt.

“Khi tô màu như thế này, các em cảm thấy relax lắm phải không? Bận rộn, mệt mỏi làm việc mà tô màu xem như cũng thư giãn được nhiều lắm đó.”

Thầy ấy nói như thế. Và tôi thấy nhớ vô cùng những buổi trưa quây quần với mùi sữa chua đó. Những hộp màu. Vì chúng đã cũ kĩ nên mới có mùi sữa chua. Tôi luôn mệt mỏi với chính những suy nghĩ của mình. Tôi viết chỉ là một cách để giải thoát nó thôi.

“Tại sao cậu lại viết văn?”

Một ngày, đột nhiên có ai đó nhắn cho tôi một cái tin như vậy. Tại sao? Lâu lắm rồi không có người hỏi tôi câu này. Tôi cứ miệt mài viết từ ngày này qua tháng nọ. Có lúc, chính việc viết lại làm tôi thấy mệt mỏi hơn. Tôi muốn ngưng nhưng rồi tôi đã tiếp tục viết. Cứ thế mà đã được 10 năm rồi. Từ lúc tôi còn là một con bé học lớp 5 ghét văn trong trường rồi lủi thủi về nhà tự viết truyện không cần thầy cô nào chấm điểm cho đến bây giờ là một con bé vừa học khoa báo chí suốt ngày giằng co giữa tư tưởng báo với văn. Ừ, 10 năm. Tôi vẫn viết từ đó đến giờ. Hồi cấp 2, khi về quê, nội hỏi tôi: “Ước mơ của con là gì?”. “Con muốn trở thành một nhà văn”. “Nhà băng hả? Mày muốn làm ở ngân hàng giống chị mày hả?”. “Không nội. Nhà văn”. Tôi không biết là do thính giác của người già, do tôi nói nhỏ hay do nội không tin vào những gì tôi nói mà nội hỏi câu đó lại đến mấy lần. Cuối cùng thì nội bật cười. Tôi không thể nào quên cái cười của nội lúc đó rồi sau đó nói lớn với mọi người: “Nó muốn trở thành nhà văn đấy”. Mọi người cũng nhìn tôi cười. Những cái cười đó, nó nhẹ nhàng thôi. Ừ, thế mà bây giờ tôi vẫn nhớ. Tôi cũng không rõ mình nhớ điều gì. Âm điệu nụ cười, khuôn mặt họ chắc chắn là tôi không thể nhớ. Nhưng tôi nhớ cảm giác của mình lúc ấy là nhận ra được mọi người hình như xem nhẹ ước mơ của tôi. Họ không tin là tôi có nó. Nếu là hồi đó, có ai hỏi tôi câu sao lại muốn viết văn, chắc tôi sẽ trả lời những câu rất đao to búa lớn vì lúc ấy tôi suy nghĩ mọi thứ ngây thơ theo cách của một con bé học lớp 6. Năm tháng dần qua, câu trả lời sẽ dần khác. Có lúc thì tôi sẽ nói vì nó là ước mơ, nó là đam mê, vì tôi muốn sáng tạo nên một thế giới mới, vì tôi muốn là Thượng đế trong thế giới đó, tôi muốn tôi có quyền cho ai sống thì sống, cho ai chết thì chết, tôi muốn viết tiếp những câu chuyện dang dở ở ngoài đời thật của mình… vân vân và vân vân. Nhưng bây giờ, đi hết 2 năm mệt mỏi, sống trong môi trường của những người yêu báo chí, thấy cái cách người ta nghĩ về văn chương như thế nào, nhìn bạn bè đồng trang lứa với mình đa phần thích đọc loại sách văn học gì, cái gu thẩm mĩ của số đông các bạn trong lớp khác với tôi ra sao…vân vân và vân vân…suy nghĩ của tôi đã khác đi nhiều.

“Để dập tắt tiếng nói trong đầu của tớ.”

Phải. Bây giờ tôi viết văn chỉ đơn giản là như thế. Tiếng nói trong đầu tôi quá hiều. Tôi muốn nó im lặng. Nếu không thể dập tắt nó bằng thuốc ngủ, bằng một giấc ngủ dài thì chỉ còn cách viết ra nó. Khi nó nằm trên màn hình máy tính, nó sẽ không còn ở trong đầu tôi nữa, hoặc một phần nó thoát hơi ra khỏi tôi.

Những buổi trưa đó đã chấm dứt rồi.

Bây giờ, tôi biết tôi sẽ không còn có cái cớ cho mình vẽ hay tô màu vào mỗi trưa nữa. Sẽ lại là những tháng ngày như lúc trước.  Tôi yêu công việc tô màu hay là chỉnh sửa trên PS vì khi làm nó, tôi có thể nghe nhạc được. Thật kì lạ là người ta nói phụ nữ có thể cùng lúc làm nhiều việc nhưng tôi thì chỉ có thể làm được mỗi lúc một việc. Vừa tô màu/chỉnh sửa PS vừa nghe nhạc là thứ duy nhất tôi có thể làm cùng lúc. Lúc trước, tôi vẫn thường hay tô màu khi nghe nhạc của Joe Hisaishi. Bây giờ, tôi tô màu khi nghe nhạc của Yiruma. Đã hơn 1 năm rồi tôi không nghe nhạc của Joe. Tôi mới chuyển qua nghe nhạc của Yiruma từ hồi hè vì đột nhiên cảm thấy muốn nghe nhạc của ông ấy nhưng hình như cũng một phần vì tôi đang muốn trốn tránh Joe…Trốn cái giai điệu buồn giống như được viết lên từ một buổi hoàng hôn của Nostalgia, giống như được viết lên từ một đêm không ngủ rồi mọi cảm xúc chợt bừng lên của White night, hay là hình ảnh một người đàn ông hối hả chạy qua mùa hè, mùa thu, mùa đông mà vẫn không thể bắt kịp được mùa xuân trong Haru no ugoku shiro…Tôi nhớ Joe Hisaishi. Đột nhiên thấy nhớ ông nhiều quá.

“Đừng có ennnndure nhiều quá”

“Trời ơi! Vừa rồi tôi phải endureeeeee quá nhiều.”

“Ennnndureeee”

Endure. Endure. Endure.

Một người bạn năm cấp 3 của tôi rất thích nói chữ “endure”. Với tôi, điều đó đã trở thành đặc trưng của cô ấy. Thay vì nói “chịu đựng”, cô ấy luôn nói “endure”. Tôi lấy làm lạ vì trước đó và ngay cả bây giờ, tôi vẫn không gặp được một ai yêu thích chữ “endure” như cô ấy. Chưa bao giờ thú nhận nhưng tôi biết cô ấy nghiện chữ đó. Tôi thích cái cách tùy vào từng trường hợp mà cô kéo dài chữ “en” hay là chữ “dure”. Nhưng thông thường, cô sẽ kéo dài chữ “dure”. Nếu gặp những người gửi bài cộng tác cho chuyên mục “Tiếng nước tôi” của báo Tuổi Trẻ hay là những người học khoa ngôn ngữ…tôi dám chắc họ sẽ không thích và nói cô “vọng ngoại”. Hoặc là họ sẽ dùng chữ khác nhưng nói chung đều là giống như cái cách họ đã viết trên báo để phê phán những người trẻ bây giờ hay chêm tiếng nước ngoài. Không. Với tôi, đó không phải là sinh ngoại. Đó cũng là một dạng thức mà tâm hồn cô biểu lộ ra ngoài bằng lời nói. Chữ “endure” không phải là một chữ tiếng Anh thông dụng mà những bạn trẻ hồi đó và cả bây giờ nói. Phải có một cơ chế gì đó trong tâm hồn khiến cô không nói “chịu đựng” mà nói “endure”. Có phải là một điều gì đó đã bị méo mó đi không? Tôi nhớ quá. Nhớ cái âm điệu, khuôn mặt của cô khi nói “endure”. Mỗi lần cô động viên tôi, cô nói tôi đừng “endure” quá nhiều. Chỉ cần nghe cái âm tiết đó thôi, tôi đã cảm thấy mình có thể vượt qua nỗi buồn hiện tại. Đã lâu rồi tôi không gặp cô. Mới đó mà đã ba năm rồi. Tôi muốn lại nghe cô nói chữ “endure” như lúc trước. Nhưng có lẽ, bây giờ đã có quá nhiều chuyện xảy ra với cô. Có thể cô sẽ không còn kéo dài nó hay là nói với âm điệu như lúc trước nữa. Mà cũng có thể bây giờ cô đã hoàn toàn bỏ thói quen nói chữ “endure” đó rồi. Có thể cô đã nói “chịu đựng” chăng? Khi nghĩ như vậy, bất giác tôi thấy buồn. Đáng lẽ, với tư cách của một người có sở thích viết văn, tôi phải thấy vui vì như thế nghĩa là cô “giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt”, cô không còn “sính ngoại” nữa. Ừ, đáng lẽ phải thế đấy. Vậy mà tôi thấy buồn và ước mong cô vẫn còn giữ chữ “endure” đó.

Nếu cô không giữ, tôi cũng đã là người cất giữ chữ ấy thay cô rồi.

Cô có còn nhớ không…đã từng có lúc cô rất thích nói endure?

Tôi đã bị cô lây nhiễm. Tô vô thức nói “endure” thay chữ chịu đựng lúc nào không hay. Mãi khi có người hỏi nó nghĩa là gì tôi mới giật mình, chữ “chịu đựng” của mình đâu mất rồi? Chữ endure khi kéo dài “dure” thật sự cho tôi có cảm giác từ âm tiết nó đã mang cảm giác chịu đựng nhưng đồng thời nó cũng khiến cho sự chịu đựng ấy như nhẹ nhàng hơn thì phải. Tôi đã nghiện dùng chữ “endure” ấy một thời gian dài. Tôi đã nghĩ rằng mình sẽ mãi dùng nó. Vậy mà cũng rất vô thức, chữ ấy đã lại biến mất khỏi lời nói của tôi lúc nào không hay. Tôi lại dùng chữ chịu đựng. Tôi không còn có thể nói “endure” kéo dài vừa ra vẻ khổ sở vừa hài hước như cô nữa.

Tôi nhớ. Nhớ lắm.

Nhớ endure. Nhớ cô.

“Endureeee”

Nếu có một ngày nào đó tình cờ gặp lại cô, không cần biết nội dung trong câu nói của cô là gì, bằng cách này hay cách kia, tôi lại muốn cô nói chữ ấy cho tôi nghe.

Với ý nghĩ đó, tôi bỗng thấy mình có chút tàn nhẫn. Chữ “endure” luôn gắn với những điều không vui vẻ mà. Tại sao tôi lại muốn người bạn của mình phải chịu đựng một điều gì đó…? Không được.

Tạm biệt những hộp màu mùi sữa chua.

Cuối cùng, chẳng có một chiếc xô nào cho tôi cả nên tôi tự “endure” với mớ màu sắc lộn xộn trong người mình.

Hết.

Freegene


Những bài viết có cùng chủ đề


1 Comment

1 Bình luận

  1. Pingback: Văn chương & Toán học: Vì sao chẳng dễ dàng chinh phục cả hai lĩnh vực? – Bookish

Viết bình luận

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Trà chiều

Sự kiện giao lưu THÓI QUEN CÁ NHÂN MỚI VỚI “ATOMIC HABITS” TRONG THỜI ĐẠI SỐ

Published

on

By

Hưởng ứng Tuần lễ Sách và Chuyển đổi số, Nhà sách Phương Nam phối hợp cùng Đường sách TP. Hồ Chí Minh tổ chức sự kiện giao lưu vào lúc 17g ngày 28.10.2024 với chủ đề Thói quen cá nhân mới với “Atomic Habits” trong thời đại số cùng hai diễn giả là: bác sĩ Vũ Phi Yên, dịch giả Trần Quỳnh Như.

Tác phẩm Atomic Habits – Thay đổi tí hon, hiệu quả bất ngờ của tác giả James Clear đã trở thành hiện tượng sách bán chạy toàn cầu và tiếp tục khẳng định vị thế tại thị trường Việt Nam với 8 lần tái bản do Phương Nam Book phát hành. Atomic Habits cung cấp phương pháp khoa học và thực tiễn để xây dựng thói quen tốt, loại bỏ thói quen xấu, tạo nên thay đổi lớn từ những điều nhỏ bé – đây là các yếu tố then chốt để có một cuộc sống thành công và hạnh phúc. Tuy nhiên, hành trình thay đổi bản thân thường đầy chông gai và dễ dàng khiến chúng ta nản lòng khi chưa đạt được mục tiêu.

Thông qua Atomic Habits,tác giả James Clear khẳng định rằng mục tiêu chỉ là đích đến cuối cùng, trong khi hệ thống mới chính là con đường, là phương tiện đưa chúng ta tới đích. Hai người có thể cùng đặt mục tiêu chạy marathon, nhưng hệ thống luyện tập, chế độ dinh dưỡng và cách họ xây dựng tinh thần kiên trì mới là yếu tố quyết định ai sẽ cán đích thành công. Mục tiêu cung cấp cho ta hướng đi, nhưng hệ thống mới là thứ giúp ta tiến về phía trước. Việc tập trung vào hệ thống giúp chúng ta không bị áp lực bởi kết quả cuối cùng, mà tận hưởng quá trình nỗ lực và trưởng thành từng ngày.

Tập trung vào hệ thống còn giúp chúng ta duy trì động lực và sự kiên trì trong suốt hành trình. Mỗi bước tiến trong hệ thống, dù là nhỏ bé đến đâu, cũng là một chiến thắng, giúp củng cố niềm tin và sự quyết tâm. Ngược lại, nếu chỉ chăm chăm vào mục tiêu cuối cùng, chúng ta dễ dàng bị nản chí khi gặp phải khó khăn hoặc khi tiến độ chậm hơn mong đợi. Hệ thống cho phép chúng ta chia nhỏ mục tiêu lớn thành những bước nhỏ dễ thực hiện, giúp quá trình thay đổi trở nên ít áp lực và dễ dàng duy trì hơn.

Một hệ thống tốt không chỉ giúp đạt được mục tiêu mà còn tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển lâu dài. Khi đã hoàn thành mục tiêu chạy marathon, hệ thống luyện tập và chế độ dinh dưỡng lành mạnh vẫn sẽ tiếp tục mang lại lợi ích cho sức khỏe và tinh thần. Hệ thống không chỉ là công cụ để đạt được mục tiêu nhất thời, mà còn là cách sống, là nền tảng cho sự thành công và hạnh phúc bền vững. Xây dựng một hệ thống tốt chính là đầu tư cho bản thân mình để gặt hái được lợi nhuận lâu dài và vô giá.

Tuy nhiên, việc xây dựng được hệ thống những thói quen tốt trong thời đại số đầy biến động và nhiều cám dỗ như ngày nay là cả một thử thách. Vì vậy, buổi giao lưu Thói quen cá nhân mới với “Atomic Habits” trong thời đại số do Phương Nam tổ chức hy vọng sẽ giúp độc giả tham dự hiểu rõ hơn về cách áp dụng các quy luật trong sách vào cuộc sống hàng ngày, và đặc biệt là cách thích nghi những thói quen này trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ. Buổi giao lưu cũng là dịp để kết nối độc giả với hai dịch giả của cuốn sách, tạo nên một diễn đàn chia sẻ kinh nghiệm và truyền cảm hứng cho hành trình thay đổi tích cực của mỗi cá nhân.

Buổi giao lưu Thói quen cá nhân mới với “Atomic Habits” trong thời đại số nằm trong khuôn khổ Tuần lễ Sách và Chuyển đổi số được tổ chức từ ngày 25 –  31.10.2024, kỷ niệm 72 năm Ngày truyền thống Ngành Xuất bản, In và Phát hành sách Việt Nam (10.10.1952 – 10.10.2024) và hưởng ứng Ngày Chuyển đổi số Quốc gia 10.10. Tuần lễ Sách và Chuyển đổi số bao gồm triển lãm, trưng bày, hội thảo, giao lưu tác giả và nhiều hoạt động tương tác, góp phần thúc đẩy văn hóa đọc trong thời đại số.

Thói quen cá nhân mới với “Atomic Habits” trong thời đại số:

• Thời gian: 17g00 – Thứ hai, ngày 28.10.2024

• Địa điểm: Sân khấu A – Đường sách TP. Hồ Chí Minh

• Vào cửa tự do

Bác sĩ, Nhà tâm lý Vũ Phi Yên

Chị Vũ Phi Yên là Tiến sĩ - Bác sĩ, chuyên gia Tâm lý học lâm sàng và Huấn luyện viên tâm lý tại trung tâm Better Living. Chị đã có quá trình học, nghiên cứu và thực hành suốt 14 năm trong lĩnh vực Y khoa, chuyên ngành Di truyền học. Không chỉ dừng lại ở cách tiếp cận con người thiên về thể chất, chị còn tự bổ sung cách tiếp cận về tinh thần qua những học hỏi và nghiên cứu Tâm lý học. Năm 2014, chị đã hoàn thành chứng chỉ Thạc sĩ Tâm lý lâm sàng của trường Tâm lý Thực hành Paris, Pháp.

Đồng thời, trong nhiều năm qua, chị Yên cũng tham gia viết, dịch rất nhiều đầu sách tâm lý cho các đơn vị xuất bản khác nhau – trong đó, có nhiều tác phẩm luôn đứng trong danh sách bán chạy do Phương Nam Book xuất bản như: Atomic Habits – Thay đổi tí hon, hiệu quả bất ngờ; Tình yêu, hạnh phúc có tồn tại?, Metahuman – Siêu Nhân Loại…

Đọc bài viết

Book trailer

5 tựa sách cho ngày hè nhàn rỗi

Published

on

By

5-tua-sach-cho-ngay-he-nhan-roi

Từ những cuốn sách phơi bày hậu chứng chiến tranh cho đến những cuốn tiểu thuyết ghi lại thân phận nhỏ bé, mong manh, trôi dạt của con người... Các tác phẩm sau là lựa chọn tuyệt vời cho một ngày hè nhàn rỗi, để tìm thêm lại những phong vị mới.

Đuổi theo ánh sáng – Oliver Stone

Là biên kịch và đạo diễn từng 3 lần đoạt giải Oscar với những tác phẩm nổi tiếng như Express Midnight, Scarface, Salvador, Platoon... cũng như những người ngoại đạo, hành trình vươn đến đỉnh cao trong môn nghệ thuật thứ 7 của Oliver Stone luôn không dễ dàng. Đuổi theo ánh sáng là cuốn hồi ký được ông chắp bút, đưa ta đi từ những ngày đầu tiên ở nước Mỹ huyền diệu, đến tuổi trưởng thành nhiều mới mẻ trong chiến tranh Việt Nam và hành trình nếm mật nằm gai để vươn đến hào quang của Hollywood.

Trong cuốn sách này, ta sẽ thấy bên cạnh một cái tên được ngợi ca cũng là một con người bất toàn, mắc nhiều tội lỗi và cũng có lúc tưởng chừng buông xuôi. Thế nhưng chính quyết tâm, nỗ lực và sức mạnh nội tại đã giúp cho ông vẫn luôn duy trì tình yêu với quỹ đạo đời mình. Đó cũng là một bài học xoay quanh thông điệp luôn luôn vươn lên, từ đó tìm thấy ý nghĩa cho cuộc đời mình.

Với cách viết chân thành, gần gũi, đan kết với nhiều hình tượng, cảnh huống được lấy ra từ các thần thoại cũng như tác phẩm văn chương, phim ảnh nổi tiếng... Đuổi theo ánh sáng không chỉ đơn thuần là một cuốn hồi ký, mà cũng đồng thời là một tác phẩm văn xuôi hấp dẫn về một thời đoạn của tuổi trẻ lạc lối và tuổi trưởng thành không ngừng bỏ cuộc. Một tác phẩm vượt ra khỏi biên giới thể loại để mang đến câu chuyện phổ quát và thông điệp ý nghĩa cho những cá nhân vẫn đang chật vật trên con đường sự nghiệp của bản thân mình.

Gã du đãng chúng ta đang lùng kiếm – Le Thi Diem Thuy

Thuộc thế hệ thứ 2 của những cây bút “di dân”, Gã du đãng chúng ta đang lùng kiếm tuy có dung lượng tương đối khiêm tốn, nhưng nội dung mà nó truyền tải lại vô cùng lớn về mặt cảm xúc cũng như ấn tượng đến từ người đọc. Đó là hành trình tìm lại cội nguồn, xác định bản lai diện mục của một cá nhân với lai lịch “dị thường” qua thứ văn chương đẹp đẽ, thơ mộng với nhiều hình ảnh ám ảnh nối nhau cho đến vô cùng. Le Thi Diem Thuy sở hữu ma thuật của từ ngữ, để nhào nặn nó thành những ấn tượng không thể nào phai.

Cõi người và thân phận ấy cũng mong manh như con bướm suốt đời lưu cữu trong thứ thủy tinh trong suốt và nhìn thấu được. Kiếp người di dân cũng mãi tạc ghi vào mã gene mình ám ảnh về nước, dẫu là cái hồ trong khu dân cư hay thứ nước biển mặn chát của những con thuyền lênh đênh trên biển... thì cũng hình thành ở họ nỗi sợ nguyên thủy về số phận mình và thân phận mình giữa dòng chìm nổi. Le Thi Diem Thuy nắm bắt được chúng một cách tinh tế, và dàn trải ra giữa các trang viết một cách chân thành mà không lên gân.

Về mặt văn chương, Le Thi Diem Thuy cùng Ocean Vuong là 2 nhà văn đại diện cho khả năng nắm bắt được từng khoảnh khắc và cấp đông nó cho đến vĩnh cửu. Gã du đãng chúng ta đang lùng kiếm hay Một thoáng ta rực rỡ ở nhân gian là các tác phẩm có nhiều tầng nghĩa, làm xúc động cả những ký ức cá nhân hay nỗi đau cộng đồng. Và sức ám ảnh ấy sẽ lại khởi đầu mỗi khi những dòng chữ đầu tiên hiện ra và người đọc bị cuốn theo dòng nước ấy.

Những kẻ tuyệt vọng – Minh Tran Huy

Văn chương di dân khắc ghi trong lòng người đọc rất nhiều ấn tượng xoay quanh chủ nghĩa hiện thực, thế nhưng với Minh Tran Huy, cô đã làm điều đó một cách văn chương và vị nghệ thuật đến không ngờ đến. Ở Những kẻ tuyệt vọng ta sẽ không tìm thấy những gia đình tan nát của các thuyền nhân, ta cũng không thấy những chật vật hòa nhập với cuộc sống mới một cách hiển hình... mà thay vào đó là sự giao hòa của những tâm thức với các câu chuyện mang tính đại diện khác lạ.

Cuốn sách kể về chuyện tình vô cùng tươi đẹp của Lise và chàng Louis đầy những khát khao nhưng hành trình đến được với nhau cũng đã trải qua không ít khó khăn cũng như thách thức. Từ Việt Nam đến những lâu đài nước Pháp, từ những công viên bên bờ sông vắng lặng đến tàn tích lâu đài của thời Trung cổ... Cuốn sách xé toạc những đường biên không – thời gian để mang đến một tác phẩm lạ lẫm, thách thức, không ngừng chờ được giải đáp.

Điều ta tìm thấy trong tiểu thuyết này là sự giao thoa của Đông với Tây, của quá khứ với hiện đại, của Á và Âu trong sự tương đồng và phát triển thêm từ Trọng Thủy – Mỵ Châu đến Tristan - Iseult, hay bộ tứ Tấm Cám – Lọ Lem – Bạch Tuyết – Công chúa ngủ trong rừng.... Mang đậm màu sắc của Angela Carter trong không khí Gothic được phối trộn với trọng tâm di dân, đây là cuốn tiểu thuyết được đẩy đến đường biên của những thể nghiệm, đòi hỏi một sự truy tầm giá trị sâu xa hơn việc thưởng thức. Có thể nói Minh Tran Huy đã viết nên một tác phẩm ấn tượng, độc đáo và không thể quên.

Khát khao cây cỏ - Michael Pollan

Từ trước đến nay, trong các tác phẩm nghiên cứu, con người luôn chứng minh mình là chủ nhân của mọi thứ, là đối tượng tác động, là tác nhân chủ chốt... Nhưng với Khát khao cây cỏ, Michael Pollan đã thực hiện điều ngược lại, khi đặt ra một câu hỏi vô cùng thách thức, rằng thực vật nghĩ gì về ta, liệu con người có thật là phía nắm chuôi, quyết định mọi thứ cho giống loài vốn được ngầm hiểu là không có trí thông minh hay nhạy bén này?

Câu hỏi nói trên đã được giải đáp qua 4 phần lớn xoay quanh loài táo, tulip, cần sa và khoai tây, gắn với khát khao vị ngọt, vẻ đẹp, niềm hứng thú và sự an toàn. Từ các rừng táo ở nước Mỹ đến các thùng container trồng cần sa nhân tạo ở Amsterdam, từ ngày hiện tại trong công nghệ biến đổi gen ở khoai tây cho đến nhiều thế kỷ trước khi cơn sốt tulip vẫn còn là thứ gì đó cực kỳ bùng nổ... Pollan từng bước dẫn ta vào mạng lưới gắn kết đặc biệt, để biết con người xét cho đến cùng chỉ là một cực của các mối quan hệ, trong tính chủ động cũng như bị động.

Những câu chuyện về Johnny Hạt Táo, đặc tính có kế hoạch theo trường phái Apollo hay hoang dã của Dionysus... đã đưa người đọc không chỉ lướt qua lịch sử mà các loài cây gắn liền, mà cũng đồng thời là một biên niên sử về các khao khát và niềm đắm say của nhân loại này. Có thể xem đây là một tác phẩm rực rỡ, bao quát và choáng ngợp về mối gắn kết giữa con người cùng tự nhiên.

Con đường thủy vào Trung Hoa - Milton Osborne

Những ngày gần đây câu chuyện xoay quanh sông Mekong bỗng nóng trở lại trong việc xây dựng kênh đào Phù Nam và những được – mất sau đó. Chính điều này cũng đưa ta về lại với quá khứ của hơn 100 năm trước, khi những người Pháp tiên phong đã cố gắng tìm con đường thủy cho việc giao thương nối liền từ điểm tận cùng đổ ra biển Đông trên đất An Nam với thượng nguồn từ dãy Himalaya ở nơi đầu mút Trung Quốc.

Con sông hùng vĩ phần nào dự báo tầm vóc của cuộc thám hiểm, và quả đúng như thế, những gì được Milton Osborne kể lại có thể được xem như một bằng chứng lịch sử, nhưng cũng có thể quan niệm đó là một cuốn tiểu thuyết phiêu lưu nói gót những Thuyền trưởng Corcoran hay tác phẩm của Conrad danh tiếng... Những khó khăn, thách thức; sự thịnh vượng, trù phú nhưng cũng nguy hiểm chết người của miền nhiệt đới... cho ta thấy rằng con đường khai sáng của nơi mẫu quốc chưa khi nào là dễ, chưa cần bàn đến niềm tin, ý dân hay là những thứ thuộc về tư tưởng.

Bằng việc khai thác nguồn sử liệu phong phú và cách kể chuyện cuốn hút, Con đường thủy vào Trung Hoa là một tác phẩm đáng đọc, nên đọc, để biết về những khó khăn của con đường khai sáng văn minh, cũng như sự huyền diệu của miền nhiệt đới từ trăm năm trước hay trăm năm sau vẫn mãi như vậy.

Đọc bài viết

Trà chiều

Thế giới viễn tưởng độc đáo trong bốn bộ phim mang đậm tính thể nghiệm

Published

on

Thế giới của phim khoa học viễn tưởng không phải lúc nào cũng chỉ có AI, robot, hay du hành không gian mà còn vô vàn những điều đặc biệt khác có thể bạn chưa biết.

Năm 2023 vừa qua đã ghi nhận sự phát triển ngày càng mạnh mẽ của AI. Điều đó khiến cho dòng phim khoa học viễn tưởng nhận được nhiều sự quan tâm trở lại. Nhắc đến dòng phim này, người ta vẫn thường đóng khung nó với vài yếu tố tiêu biểu thường gặp như: AI, robot, du hành vũ trụ, thế giới song song… Tuy nhiên, có rất nhiều tác phẩm sci-fi kinh điển đã chứng minh điều ngược lại.

Hãy cùng Bookish khám phá những bộ phim sci-fi không thuần túy là sci-fi vì ở đó, người xem được tận hưởng bữa tiệc điện ảnh đỉnh cao với những hương vị hòa quyện mĩ mãn từ nhiều thể loại khác nhau.

Back to The Future (1985)

Sci-fi x Road Trip Comedies

Cùng với The Terminator, Back To The Future ra đời năm 1985 đã trở thành biểu tượng kinh điển của dòng phim sci-fi lấy chủ đề du hành thời gian. Đó cũng là một trong những nguyên nhân mà bộ phim này được nhắc đến nhiều lần trong Avengers: Endgame lúc cả nhóm quyết định quay về quá khứ.

Tuy nhiên, không giống như The Terminator, Back To The Future mang màu sắc vui nhộn, hài hước của lứa tuổi học trò. Cậu học sinh tuổi teen Marty McFly ở thập niên 80 vô tình bị kéo về quá khứ trên chiếc xe cỗ máy thời gian của nhà khoa học Emmett Brown. Cậu quay trở về thập niên 50 – lúc này bố mẹ cậu cũng ở lứa tuổi học trò như cậu. Để có thể quay về hiện tại năm 80, cậu phải tìm cách hàn gắn mối quan hệ của bố mẹ, nếu không bản thân cậu cũng sẽ không tồn tại ở năm 80. Từ đó, câu chuyện nảy sinh nhiều tình huống dở khóc dở cuối. Nếu như The Terminator là sự phối trộn hoàn hảo giữa thể loại sci-fi và hành động thì Back To The Future lại là màn kết hợp ăn ý giữa thể loại sci-fi và hài hành trình. Bộ phim tốn kinh phí thực hiện là 19 triệu USD nhưng lại có doanh thu phòng vé lên đến 388 triệu USD. Chính vì thành công này mà đạo diễn Robert Zemeckis đã thực hiện hai phần tiếp theo cũng vui nhộn không kém.

Snowpiercer (2013)

Sci-fi x Dystopia

Bong Joon Ho không chỉ tạo ra những bộ phim sâu sắc về đề tài xã hội mà ông còn có khả năng làm phim khoa học viễn tưởng rất chặt chẽ, thuyết phục. Điều này thể hiện rõ nhất qua Snowpiercer. Phim dựa trên tiểu thuyết Pháp Le Transperceneige lấy đề tài hậu tận thế. Trong tương lai, sau một thí nghiệm thất bại, khí hậu toàn cầu biến đổi dẫn đến gần như toàn bộ sinh vật đều bị diệt vong, ngoại trừ một số người may mắn có mặt trên con tàu Snowpiercer chạy vòng quanh Trái đất với động cơ vĩnh cửu. Tại đây, một xã hội thu nhỏ mới lại được hình thành. Dưới bàn tay tài hoa của Bong Joon Ho, Snowpiercer cũng không đơn giản là tác phẩm sci-fi thuần túy mà ông còn lồng ghép vào nhiều thể loại khác nhau: có những phân đoạn hành động mãn nhãn, đồng thời cũng có những phân đoạn dí dỏm, và cách đặt vấn đề về giai tầng xã hội vẫn mang phong cách rất đặc trưng của Bong. 

Eternal Sunshine Of The Spotless Mind (2004)

Sci-fi x Romance

Sẽ như thế nào nếu kết hợp thể loại sci-fi với phim tình cảm? Khi đó, chúng ta sẽ có kiệt tác Eternal Sunshine Of The Spotless Mind của bộ đôi đạo diễn Michel Gondry và biên kịch Charlie Kaufman. Bộ phim sử dụng đề tài “can thiệp kí ức” để khám phá bản năng con người khi tình yêu tan vỡ. Sẽ ra sao nếu khi chia tay một ai đó, bạn có thể xóa toàn bộ những kí ức vui buồn liên quan đến họ ra khỏi tâm trí? Sau khi Joel biết được Clementine – người yêu cũ của anh đã xóa kí ức tình yêu, anh quyết định bản thân mình cũng sẽ thực hiện việc này. Nhưng khi anh khám phá được điều gì đã khiến họ gắn kết rồi lại chia xa, anh nhận ra mình vẫn còn tình cảm dành cho cô. Nếu như công nghệ trong phim là thứ hư cấu thì cảm xúc giữa hai nhân vật trong Eternal Sunshine hoàn toàn chân thực, lay động trái tim người xem, khiến ai cũng phải thổn thức.

Under The Skin (2013)

Sci-fi x Experimental film

Cuối cùng, không thể không nhắc đến bộ phim sci-fi mang tính thể nghiệm, tiên phong đáng nhớ: Under The Skin. Có rất nhiều phim lấy đề tài sinh vật ngoài hành tinh xâm nhập Trái đất, nhưng có lẽ chưa bộ phim nào kể câu chuyện thật đặc biệt nhưng lại với nhịp điệu từ tốn như Under The Skin. Scarlett Johansson trong vai sinh vật ngoài hành tinh vô danh chỉ làm đúng một công việc là đi lang thang trên một chiếc xe tải, lựa chọn những người đàn ông cô đơn làm con mồi. Bộ phim rất kiệm lời thoại, khiến người xem rợn người không chỉ bởi những hình ảnh thị giác lạ mắt mà còn bởi thứ âm nhạc cũng đầy tính thể nghiệm độc đáo của Mica Levi. Tuy nhiên, nếu chỉ tập trung vào thể nghiệm mà bỏ qua nội dung, Under The Skin đã không gây được tiếng vang lớn như thế trong cộng đồng điện ảnh. Sau tất cả, bộ phim của đạo diễn Jonathan Glazer lại khiến người xem trăn trở nhiều về thân phận làm người.

Hoàng Đức Nhiên

Đọc bài viết

Cafe sáng