Phía sau trang sách

Âm Dương Bát Quái: Những câu chuyện oái oăm trong buổi giao thoa văn hóa

Published

on

Âm Dương Bát Quái là một chuyến du ngoạn thú vị về miền Trung Hoa cổ xưa. Dưới ngòi bút sâu sắc của Phùng Kí Tài, trải nghiệm này trở nên đáng nhớ và không hời hợt chút nào vì ta được nhìn Trung Quốc cả từ bên ngoài lẫn bên trong.

Âm Dương Bát Quái là tiểu thuyết nằm trong bộ ba Quái Thế Kỳ Đàm của Phùng Kí Tài kể về những chuyện kì lạ xảy ra ở vệ Thiên Tân, được xuất bản lần đầu tại Trung Quốc vào cuối những năm thập niên 1980 (hai truyện còn lại nằm trong tuyển tập này là Gót sen ba tấc, Roi thần).

Sự phi lí được tạo nên từ sự cường điệu

Ảnh: Facebook Tao Đàn

Lấy bối cảnh những năm cuối đời nhà Thanh trong sự giao thoa văn hóa phương Tây, nội dung chính của Âm Dương Bát Quái là những chuyện dở khóc dở cười xoay quanh nhà họ Hoàng với nghề gia truyền là kinh doanh giấy – mực, có cửa hiệu buôn bán là Tụy Hoa Trai. Nhạ Nhạ vốn là con cả của nhà họ Hoàng nhưng vì tính tình lêu lỏng, thích chơi bời hơn là chí thú làm ăn nên từ sau khi cha anh qua đời, việc quản lí cửa hiệu hoàn toàn phó mặc cho gia đình ông Hai – người em trai của cha Nhạ Nhạ, cụ thể hơn là cho bà Hai vì ông Hai chỉ thích vùi đầu vào sách vở. Mọi sự bắt đầu thay đổi vào ngày Tết đầy kho đầu năm, khi đang loay hoay chuẩn bị nghi lễ, bà Hai đã ngã lăn xuống đất và phải nằm dưỡng bệnh đau đớn trên giường. Nhạ Nhạ tìm được thầy thuốc chữa khỏi bệnh cho bà nên nhanh chóng lấy lại sự tín dụng, dần dần nắm giữ việc kinh doanh của gia đình cùng một người bạn tinh thông sự đời là Bát Ca khiến cửa hiệu ngày càng phát đạt. Tuy nhiên, bí mật về cái tráp vàng gia bảo vẫn không thôi khiến Nhạ Nhạ trăn trở. Cũng từ đó, bao chuyện oái oăm lạ kì đã xảy ra cho nhà họ Hoàng.

Cách mở đầu tác phẩm bằng một chuyện phi lí là dấu ấn chung của bộ truyện Quái Thế Kỳ Đàm. Nếu như Kafka tạo sự phi lí bằng cách cho nhân vật phản ứng bình thường trước tình huống bất thường như trong Hóa thân thì Phùng Kí Tài ngược lại, cho nhân vật phản ứng bất thường trước tình huống bình thường. Có thể lấy một ví dụ điển hình là tình huống xảy ra ở hồi thứ nhất khi bà Hai ngã lăn xuống đất. Trước sự cố này, nhân vật đương sự phản ứng rất cường điệu. Sự cường điệu đó lây lan sang một loạt những nhân vật khác đang hiện diện, từ đó tạo ra cảnh hỗn loạn, mang màu sắc vừa hiện thực vừa phi lí – đây là tiền đề rất tốt để bắt đầu câu chuyện.

Một trải nghiệm đọc tiểu thuyết thú vị như xem phim truyền hình

Ảnh: Facebook Tao Đàn

Trên thực tế, câu chuyện nhà họ Hoàng chỉ là khung sườn của tác phẩm, là nguyên cớ cho sự xuất hiện sinh động của nhiều kỳ nhân dị sĩ vệ Thiên Tân. Vì vậy, cũng có thể hiểu tác phẩm này như một tập hợp các mẩu truyện về những người thông thái, có tài năng đặc biệt lạ lùng. Thông qua đó, người đọc sẽ có khoái cảm khi được đắm mình giữa cả thế giới của truyện ngắn và tiểu thuyết. Trải nghiệm này khá gần gũi với việc thưởng thức phim truyền hình nhiều tập khi có một câu chuyện chính và nhiều câu chuyện phụ; trong khi đó, phim điện ảnh lại là trải nghiệm được tập trung vào một câu chuyện duy nhất. Chính vì vậy, tiểu thuyết này nảy sinh một ưu điểm tiện lợi với người đọc bận rộn ngày nay: nó có thể đọc theo phương thức của một tập truyện ngắn, không đòi hỏi người thưởng thức phải cố gắng đọc hết trong một thời gian tối thiểu cho liền mạch truyện. Ta hoàn toàn có thể thong thả đọc từng chương của tiểu thuyết này như một truyện ngắn mà không sợ quên chi tiết vì nội dung của từng chương khá độc lập với nhau. Bản thân Phùng Kí Tài sau này cũng xuất bản một tập truyện ngắn tên Tục Thế Kỳ Nhân (ấn bản năm 2008 có 18 truyện, ấn bản năm 2016 có 36 truyện) tập hợp chuyện đời về các bậc kỳ tài được lưu truyền ở vệ Thiên Tân; trong đó, ta thấy có sự xuất hiện trở lại của một số nhân vật đã được giới thiệu trong Âm Dương Bát Quái như thầy thuốc Vương Thập Nhị (xuất hiện ở hồi thứ hai), ông Tám Hồ Đồ (xuất hiện ở hồi thứ mười hai)…

Qua những lần Nhạ Nhạ đi tìm người tài khắp vệ Thiên Tân để thỉnh cầu sự giúp đỡ, câu chuyện một lần nữa trở nên tươi mới, như thể chính nó vừa tự khởi động lại. Điều này nảy sinh vì Phùng Kí Tài xây dựng Nhạ Nhạ là một nhân vật khá khiêm tốn, quý trọng kỳ tài và luôn biết lắng nghe, học hỏi những cái hay ở người khác dù đôi lúc, phẩm tính đó khiến anh mất đi chính kiến và bị lệ thuộc quá nhiều vào quan điểm của tha nhân. Tuy nhiên, khuyết điểm của Nhạ Nhạ lại có lợi cho bản thân câu chuyện vì khi đó, anh nhường lại hào quang sân khấu cho những nhân vật phụ, khiến họ trở thành nhân vật chính trong chương họ xuất hiện. Như vậy, thưởng thức Âm Dương Bát Quái còn đem lại cho người đọc thú vui khi liên tục được thay đổi điểm nhìn kể chuyện, tiếp xúc với nhiều nhân sinh quan khác nhau.

Nghệ thuật dựng truyện bằng cách liên tục đưa vào những nhân vật mới có lẽ là một kĩ thuật khó khăn với phần lớn nhà văn nói chung. Nhưng ở tác phẩm Âm Dương Bát Quái, Phùng Kí Tài đã hoàn thành xuất sắc công việc này. Ông xây dựng được một lượng nhân vật phong phú, đáng tin, thú vị với nhiều chi tiết sống động, hài hước nhờ vốn kiến thức sâu rộng về các lĩnh vực khác nhau như: y học, hội họa, tử vi, phong thủy, khí công…

Triết lí sống ẩn trong biểu tượng Âm Dương Bát Quái

Ảnh: Facebook Tao Đàn

Cái tráp vàng xuất hiện trong tác phẩm Âm Dương Bát Quái theo một phương thức tương tự như thủ pháp MacGuffin thường được áp dụng trong điện ảnh dưới lí thuyết của đạo diễn Alfred Hitchcock. Cái tráp là nguồn cơn của mọi chuyện, là khát vọng, mục tiêu theo đuổi của cả nhân vật (dường như) chính diện lẫn nhân vật (dường như) phản diện. Thế nhưng, Phùng Kí Tài không hướng người đọc đến việc khám phá rốt cuộc cái tráp chứa đựng những gì. Bởi lẽ, đó không phải là điều quan trọng. Cái tráp chỉ là bề nổi để ông truyền tải một chủ đề sâu xa hơn về sự mê tín dị đoan, về thật giả lẫn lộn. Thông qua đó, nhà văn họ Phùng tái hiện cuộc đấu tranh giữa cái hủ tục và cái thực nghiệm, giữa cũ và mới, giữa cảm tính và lí tính. Người tốt và người xấu, người giỏi thực sự và người lừa bịp đan xen xuất hiện trên mọi phương diện trong tác phẩm này. Bản thân từng nhân vật trong truyện cũng tốt xấu lẫn lộn như chính biểu tượng âm dương, trong âm có dương, trong dương có âm.

Vẫn giữ tinh thần như tác phẩm Gót sen ba tấc, Âm Dương Bát Quái cũng viết về những khuyết điểm của cái cũ nhưng không phủ nhận hoàn toàn cái cũ mà phê phán có chọn lọc. Phùng Kí Tài không thay thế sự cực đoan này bằng sự cực đoan khác, ông thay thế cực đoan bằng dung hòa. Ông nhìn ra những điểm đúng đắn về mặt khoa học trong lí lẽ của Âm Dương Bát Quái nhưng không lạm dụng nó để tổn hại đến phán đoán lí trí. Đây là quan điểm sống tích cực rất đáng để học hỏi.

Âm Dương Bát Quái là một chuyến du ngoạn thú vị về miền Trung Hoa cổ xưa. Dưới ngòi bút sâu sắc của Phùng Kí Tài, trải nghiệm này trở nên đáng nhớ và không hời hợt chút nào vì ta được nhìn Trung Quốc cả từ bên trong lẫn bên ngoài. Phùng Kí Tài xử lí một đề tài tưởng chừng khó tiếp cận bằng bút lực nhẹ tênh, khiến cho người đọc cảm giác ông không mấy khó khăn mà chỉ đơn thuần ung dung sống trong thế giới đó, quan sát hành vi, cử chỉ của những nhân vật rồi tường thuật lại như một nhà làm phim tài liệu cố gắng ghi hình cuộc sống theo cách nó vốn diễn ra hơn là một đạo diễn nghệ thuật dụng tâm sắp đặt góc máy và dàn cảnh. Trên tinh thần đó, tác phẩm này cung cấp vừa đủ kiến thức chuyên môn của việc vận hành Âm Dương Bát Quái, thuật phong thủy nhưng lại cũng không quá sa đà vào những lí thuyết mà vẫn xây dựng được câu chuyện sinh động, hấp dẫn.

Trong Âm Dương Bát Quái, Phùng Kí Tài xây dựng rất nhiều cuộc thi để tạo tình huống cho nhân vật bộc lộ tính cách. Nếu trong Gót sen ba tấc, người đọc chỉ được chứng kiến cuộc thi chân giữa Qua Hương Liên và những phụ nữ khác thì trong Âm Dương Bát Quái, ta có rất nhiều cuộc so kè ở những ngành nghề khác nhau: Vương Thập Nhị và Ba Sa (về y học), Doãn Sấu Thạch và những họa sĩ thành Thiên Tân (về hội họa), Long Đằng Vân và Mắt Xanh (về khí công)… Phùng Kí Tài đã thuật lại những cuộc so tài này với nhiều chi tiết đặc tả kĩ lưỡng thú vị không kém gì những phim siêu anh hùng ăn khách ngày nay. Người viết so sánh như thế là để nhấn mạnh tính hài hước hiện đại trong tác phẩm của Phùng Kí Tài. Dù tác phẩm này đã được ông viết năm 1988 nhưng sau 30 năm, nó vẫn giữ nguyên cảm giác tươi mới và dễ tiếp cận với độc giả hiện đại.

Chia sẻ của Phùng Kí Tài về bộ ba “Quái Thế Kỳ Đàm”

Ảnh: Facebook Tao Đàn

Tôi tạo cho Roi thần một nội dung nghiêm túc, dưới hình thức hài kịch, mang dáng dấp ngớ ngẩn và quái lạ, bởi lẽ sự ngưỡng vọng của chúng ta dành cho tổ tiên đã qua thời mù quáng hoang đường; Gót sen ba tấc có hình thức là chính kịch pha lẫn bi kịch, nhưng nội dung lại tràn ngập sự phi lí, bởi lẽ dưới nhãn quan ngày nay, biểu tượng văn hóa mang tính trói buộc bản thân ẩn trong hình ảnh gót sen ba tấc là cực kì hoang đường; và ở Âm Dương Bát Quái thì từ nội dung đến hình thức đều mang tính hoang đường. Tất cả nhân vật cùng hành vi của họ đều thấm nhuần trong chất dẫn truyền hoang đường. Một cái thì mang tính quái đản, một cái thì nhuốm mùi bi kịch, một cái thì cảm thức phi lí.

Thông tin tác giả

Phùng Kí Tài

Phùng Kí Tài là một trong số những nhà văn nổi tiếng trong thời kì văn học mới của Trung Quốc kể từ sau 1977 đến nay. Ông sinh năm 1942 ở thành phố Thiên Tân nhưng gốc gác ở thành phố Ninh Ba, tỉnh Chiết Giang.

Sau khi tốt nghiệp trung học, nhờ tầm vóc cao lớn, Phùng Kí Tài tham gia hội bóng chuyền rồi chuyển sang làm giáo viên dạy vẽ, chuyên vẽ theo lối cổ. Trong “cách mạng văn hóa”, ông chịu nhiều khổ cực như bao trí thức khác, từng làm công nhân, nhân viên bán hàng, dạy học và nhiều công việc khác nữa. Những nỗi cực nhọc cùng những công việc không hợp sở trường không hề làm ông nhụt chí, mà lại làm giàu cuộc đời sáng tác của ông.

Tác phẩm tiêu biểu:

– Gót sen ba tấc
– Roi thần
– Âm dương bát quái

Vũ Lập Nhật

Click to comment

Viết bình luận

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Phía sau trang sách

Cánh cửa mở vào nội tâm của Maupassant

Published

on

By

Cùng với Chekhov, Guy de Maupassant từ lâu đã được suy tôn là “bậc thầy của thể loại truyện ngắn”. Điều này không chỉ bởi văn phong độc đáo, mà còn nằm ở sự đa dạng về thể loại. Trong đó Horla và những truyện ngắn khác ra mắt gần đây chính là minh chứng cho nhận định này.

Tuy chỉ viết trong vỏn vẹn có 4 thập kỷ, nhưng những di sản mà Maupassant để lại là tương đối lớn. Ông nổi tiếng nhất với các tiểu thuyết cũng như truyện ngắn mang tính hiện thực, hài hước, lãng mạn, như những tập truyện Sáng trăng, Nơi nhà người bạn

Nhà văn nổi tiếng Guy de Maupassant

Nhưng ít người biết ông cũng bén duyên với thể loại kinh dị, và nó cũng truyền cảm hứng cho nhiều tác giả sau này, trong đó có H.P.Lovecraft với Lời hiệu triệu của Cthulhu. Vừa mới ra mắt trong thời gian qua, Horla và những truyện ngắn khác tập hợp 5 tác phẩm có màu sắc kinh dị, siêu nhiên, được Maupassant viết trải dài từ năm 1875 – 1890.

Trí tưởng tượng phong phú

Trong tập truyện Horla và những truyện ngắn khác, bạn đọc có thể thấy rõ 2 giai đoạn mà Maupassant tiến hành tiếp cận thể loại kinh dị. Trong 3 truyện ngắn được viết sớm nhất là Bàn tay bị lột da (1875), Hắn? (1883) và Nỗi sợ (1884), ta đơn thuần thấy đây là một tác phẩm ẩn chứa yếu tố siêu nhiên mà vị tác giả cố gắng khai thác.

Chúng đơn giản xoay quanh những nỗi ám ảnh mà các cá nhân yếu bóng vía hay là nhạy cảm thường cảm nhận được. Chẳng hạn như trong truyện Hắn?, một người đàn ông vì bị ám ảnh bởi một bóng ma trong căn phòng của mình mà đã cưới lấy một người vợ mới, hay ở Nỗi sợ, chỉ vì trên tuyến tàu lửa khi nhìn thấy có 2 người đàn ông xuất hiện trong khu rừng vắng, mà nhân vật chính bỗng dưng cảm thấy trong mình trỗi dậy nỗi sợ chỉ vì không thể lý giải được động cơ của câu chuyện ấy…

Horla và những truyện ngắn khác là tác phẩm mới từ Maupassant

Đây đều là các nhân vật hoàn toàn tỉnh táo, họ nhận thức được những gì xảy ra và khó có thể nói họ có vấn đề riêng về tâm lý. Và vì tính hiện thực đó, Maupassant qua các tác phẩm cũng gửi gắm được bài học của mình. Chẳng hạn trong truyện Bàn tay bị lột da, thông qua nhân vật Pierre B. – một sinh viên trường luật, người xuất thân từ một trong những gia đình danh giá nhất xứ Normandie – ông đã cho thấy chỉ vì chính thói hư vinh cũng như trưởng giả mà y đã mạo phạm đến một phần thân thể của vị phù thủy, từ đó phải chịu cái chết có phần đau đớn.

Hay trong Nỗi sợ, Maupassant cũng khẳng định “cùng với những điều siêu nhiên, nỗi sợ hãi đích thực đã biến mất khỏi hành tinh này, bởi con người ta chỉ thực sự sợ những gì nằm ngoài tầm hiểu biết của mình”. Câu nói này như đại diện cho tất cả những gì ông muốn nhắm tới, về sự nhỏ bé và đầy mông muội của con người với những kỳ bí chưa được lý giải.

Như vậy những tác phẩm này đều được viết bởi một Maupassant khách quan, đứng ở bên ngoài, từ đó đưa ra những lời lý giải hoàn toàn hợp lý. Thế nhưng ở 2 truyện sau là Horla viết năm 1887 và Ai mà biết được? viết năm 1890, thì ta lại thấy có phần ngược lại, khi chính nhà văn dường như không thể thoát được cái bóng của bản thân mình.

Bi kịch của Maupassant

Hai truyện ngắn này có được điểm chung khi nhân vật chính đều là người đàn ông rơi vào loạn trí. Nhân vật chính này đã từng không dưới một lần thừa nhận chính mình như có đến 2 bản thể cùng nhau tồn tại. Một bên kêu gào giữ lại lý trí, trong khi phía còn lại đòi hỏi rất nhiều hành động mang tính tàn phá.

Sự chia đôi này gợi ta nhớ đến trường hợp của bác sĩ Jekyll và ông Hyde tương đối kinh điển trong tác phẩm nổi tiếng của Stevenson. Như vậy chủ đề của Maupassant đã chuyển từ những nỗi sợ tương đối hữu hình thành ra vô hình và khó lý giải, khi được bao bọc bởi những vấn đề có liên quan đến thần kinh cũng như tinh thần.

Tình tiết của những câu chuyện cũng khó nắm bắt. Ở Ai mà biết được?, đó là một người gần như điên loạn bởi sự xuất hiện và rồi biến mất của những vật dụng ngay trong nhà mình một cách liên tục. Còn ở Horla, đó là một sinh vật gần như trong suốt, thứ được nuôi sống bằng sữa và nước, luôn luôn theo dõi vật chủ mà nó bám theo, từ đó khiến họ “sống không bằng chết”.

Maupassant và những ám ảnh tâm trí của bản thân mình

Theo Charlotte Mandell – dịch giả của truyện ngắn này cho nhà xuất bản Melville House, thì “horla” là từ ghép của “hors” (“bên ngoài”), và “la” (“ở đó”). Vì vậy “horla” có nghĩa là “người ngoài cuộc”, “người bên ngoài”, và có thể được dịch theo nghĩa đen là “cái gì ở ngoài đó”. Thế nhưng cũng có những lý giải khác, khi nhiều người xem đây là một sự kết hợp của cụm “hors-la-loi” (tức “ngoài vòng pháp luật”) và “horsain” (có nghĩa là “thứ lạ lùng”).

Thế nhưng dù có là gì, thì Maupassant như đang cảm nhận những nỗi ám ảnh đến từ sâu hơn và khó lý giải hơn. Xét về bối cảnh của chính tác giả, thì những truyện này tương đối trùng khớp với thời kỳ mà ông có những dấu hiệu đầu tiên của chứng điên loạn, khi ông xuất hiện nhân cách kép và ngày càng gặp nhiều ảo giác do bệnh giang mai. Một năm sau đó, vào năm 1891, ông có dấu hiệu của chứng hoang tưởng.

Có thể là bởi xuất phát từ những trải nghiệm chính ông kinh qua, nên 2 truyện này trở nên chân thật và đầy ám ảnh đối với người đọc. Nếu được viết từ một người tỉnh táo, thì đây chính là tài năng của sự tưởng tượng. Nhưng với Maupassant thì đó là nỗi đau và sự sợ hãi mà bản thân ông mong muốn giải bày thông qua việc viết.

Như vậy đi từ mục đích sáng tạo ở buổi ban đầu, Maupassant dần dần chuyển sang hành động kể lại điều đã trải qua, và làm sáng tỏ chứng bệnh tâm lý mà thời kỳ đó còn bị che khuất bởi những định kiến mà những quan điểm mang tính thủ cựu. Có thể nói Horla và những truyện ngắn khác không chỉ mở ra cánh cửa khám phá một Maupassant rất khác, mà có thể nói cũng đã góp phần giúp ta hiểu được những gì đã từng xảy đến với một trong những nhà văn lớn của nhân loại.

Anh Đoàn

Đọc bài viết

Phía sau trang sách

Tư duy tích cực tạo thành công: Chìa khóa dẫn đến sự thịnh vượng

Published

on

Tác phẩm Tư duy tích cực tạo thành công của Napoleon Hill và William Clement Stone là một cẩm nang hữu ích cho bất kỳ ai muốn đạt được thành công trong cuộc sống. Cuốn sách không chỉ cung cấp những nguyên tắc và chiến lược hiệu quả để phát triển bản thân mà còn truyền cảm hứng giúp người đọc có một thái độ tích cực hơn trong cuộc sống.

Tư duy tích cực tạo thành công là một tác phẩm kinh điển về chủ đề phát triển bản thân, đã truyền cảm hứng cho hàng triệu người trên khắp thế giới kể từ khi xuất bản lần đầu tiên vào năm 1959, khẳng định vị trí là một trong những tác phẩm self-help bán chạy nhất mọi thời đại. Cuốn sách vén màn bí mật về sức mạnh của tư duy tích cực, giúp người đọc khai phá tiềm năng bản thân và đạt được những thành tựu phi thường trong mọi lĩnh vực của cuộc sống.

Tìm kiếm hình mẫu thành công làm ngọn đuốc soi sáng

Để có thêm động lực và định hướng rõ ràng cho bản thân, tác giả gợi ý rằng người đọc có thể xây dựng cho riêng mình một hình mẫu thành công từ những câu chuyện về người thật, việc thật trong sách báo. Khi dành thời gian tìm hiểu về hành trình của họ, những khó khăn họ đã trải qua và cách họ vượt qua những thử thách đó, ta sẽ có thể biến kinh nghiệm của họ trở thành ngọn đuốc soi sáng cho con đường của chính mình.

Bên cạnh đó, người đọc còn có thể chọn một bức ảnh có ý nghĩa đặc biệt với mình để đặt câu hỏi khi nhìn bức ảnh đó rồi lắng nghe câu trả lời từ chính tâm thức bật ra. Bức ảnh ấy có thể là hình ảnh về mục tiêu ta muốn đạt được, về một giá trị sống mà ta trân trọng, hoặc đơn giản là một khoảnh khắc đẹp trong cuộc sống. Chẳng hạn, nếu người đọc muốn mua nhà nhưng chưa có đủ tài chính thì có thể chọn bức ảnh về một mái ấm khang trang để ngắm nhìn và tự đặt câu hỏi rằng mình phải làm gì để đạt được số tiền sở hữu căn nhà đó. Không phải lúc nào câu trả lời cũng đến ngay lập tức, nhưng việc cụ thể hóa mục tiêu bằng một hình ảnh rõ ràng sẽ giúp người đọc tăng cường ý chí nỗ lực.

Ngoài ra, niềm tin chính là nguồn động lực mạnh mẽ giúp mỗi người vượt qua mọi khó khăn và chinh phục mục tiêu. Trong Tư duy tích cực tạo thành công, có một công thức thường được lặp lại nhiều lần để người đọc ghi nhớ là: “Khi con người người nghĩ đến và tin tưởng vào điều gì, họ sẽ có thể đạt được điều đó với thái độ tích cực.” Đây cũng là một biện pháp tự truyền cảm hứng.

Hai mặt của tình thế bức bách: Thành công hay tội ác?

Tư duy tích cực tạo thành công nhấn mạnh tầm quan trọng của tính lương thiện trong hành trình chinh phục thành công. Cuốn sách khẳng định rằng thành công đích thực không chỉ dựa trên kết quả mà còn phải dựa trên phương tiện đạt được kết quả đó. Một người có thể đạt được thành công bằng mưu mô, thủ đoạn, nhưng đó chỉ là thành công giả tạo, thiếu bền vững và không mang lại hạnh phúc thực sự.

Ngoài ra, tác giả cũng bàn về vai trò của tình thế bức bách: nó như một con dao hai lưỡi, có thể đưa con người đến đỉnh cao thành công hoặc vực sâu tội ác. Tình thế bức bách là phép thử cho bản lĩnh, đạo đức và thái độ của mỗi cá nhân. Khi đó, thành công hay thất bại đều tùy thuộc vào thái độ:

Thái độ tích cực: Khi đối mặt với nghịch cảnh, người có thái độ tích cực sẽ biến nó thành cơ hội để học hỏi, rèn luyện và phát triển bản thân. Họ kiên trì nỗ lực, tìm kiếm giải pháp sáng tạo và không bao giờ bỏ cuộc. Nhờ vậy, họ có thể vượt qua mọi khó khăn và gặt hái thành công.

Thái độ tiêu cực: Ngược lại, người có thái độ tiêu cực sẽ dễ dàng gục ngã trước nghịch cảnh. Họ chìm trong lo âu, sợ hãi, nghi ngờ bản thân và tìm kiếm lối thoát bằng những hành vi sai trái. Hậu quả là họ đánh mất bản thân, vướng vào vòng xoáy tội ác và tự hủy hoại cuộc đời.

Từ đó, cuốn sách đưa ra hai công thức đơn giản nhưng đầy ý nghĩa:

Tình thế bức bách + Thái độ tích cực = Thành công
Tình thế bức bách + Thái độ tiêu cực = Tội ác.

Cân bằng cảm xúc, rèn luyện tư duy và đặt mục tiêu hiệu quả

Cảm xúc và lý trí đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống, mỗi người cần học cách cân bằng hai yếu tố này để đưa ra những quyết định sáng suốt. Đôi khi, ta cũng nên lắng nghe tiếng nói con tim và hành động theo những gì mình mong muốn. Chẳng hạn, khi phải lựa chọn giữa một công việc ổn định và theo đuổi đam mê, ta cần cân nhắc kỹ lưỡng cả hai yếu tố cảm xúc và lý trí: ta thường dùng lý trí để đánh giá khả năng thực tế của bản thân, nhưng cũng đừng quên lắng nghe tiếng nói con tim.

Bên cạnh đó, tác giả cho rằng mỗi ngày, chúng ta chỉ cần dành 1% thời gian để nghiên cứu, suy nghĩ, lập kế hoạch là đã có nhiều cơ may tạo ra sự khác biệt để vươn đến thành công. Theo ước tính, một ngày có 1440 phút, 1% sẽ tương ứng với 14 phút. Trong 14 phút đó, nếu ta chú tâm suy nghĩ kế hoạch cho những gì mình muốn làm, ta sẽ dần hình thành được thói quen có thể suy nghĩ sáng tạo mọi lúc, mọi nơi: khi rửa chén, lúc ngồi trên xe bus, hay thậm chí là khi đang tắm.

Ngoài ra, đặt mục tiêu là bước đầu tiên và quan trọng nhất trên kế hoạch chinh phục thành công. Mục tiêu rõ ràng sẽ giúp bạn tập trung nỗ lực, đưa ra quyết định sáng suốt và duy trì động lực để đạt được ước mơ. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách đặt mục tiêu hiệu quả. Dưới đây là bốn điều quan trọng cần ghi nhớ khi đặt mục tiêu:

1. Viết mục tiêu ra giấy: Khi viết mục tiêu ra giấy, bạn sẽ buộc bản thân phải suy nghĩ cẩn thận về những gì mình muốn đạt được. Việc này giúp bạn tập trung và ghi nhớ mục tiêu tốt hơn.

2. Đặt mốc thời gian: Mốc thời gian giúp bạn chia mục tiêu lớn thành những mục tiêu nhỏ hơn, dễ quản lý hơn. Việc này giúp bạn có động lực để hoàn thành từng bước và tiến đến mục tiêu cuối cùng.

3. Đặt tiêu chuẩn thật cao: Khi đặt tiêu chuẩn cao, bạn sẽ buộc bản thân phải nỗ lực hết mình và phát huy tiềm năng tối đa.

4. Đặt mục tiêu cao: Mục tiêu cao sẽ giúp bạn có tầm nhìn xa và thúc đẩy bạn không ngừng phát triển.

Nhìn chung, Tư duy tích cực tạo thành công đã mang đến cho người đọc những bài học quý giá về sức mạnh của tư duy tích cực trong việc gặt hái thành công và hạnh phúc. Hãy nhớ rằng, thành công không phải là đích đến mà là hành trình. Hành trình chinh phục thành công bắt đầu từ việc nuôi dưỡng tư duy tích cực. Ta cần tin tưởng vào bản thân và những điều kỳ diệu mà cuộc sống có thể mang lại. Từ đó, ước mơ sẽ thành hiện thực bằng chính những hành động mà ta lựa chọn ngay từ hôm nay.

Hoàng Đức Nhiên

Đọc bài viết

Phía sau trang sách

Tình yêu đích thực từ góc nhìn của Thiền sư Thích Nhất Hạnh

Published

on

Trong vô vàn những định nghĩa về tình yêu, quan điểm của Thiền sư Thích Nhất Hạnh về “tình yêu đích thực” được trình bày trong cuốn tiểu luận True Love đã mang đến một sự giản dị, mộc mạc nhưng lại ẩn chứa sức mạnh lay động tâm hồn sâu sắc.

Tình yêu là một trong những chủ đề muôn thuở của nhân loại, luôn ẩn chứa sức hút mãnh liệt và khơi gợi những cảm xúc dạt dào. Nhưng không phải ai cũng hiểu được bản chất của tình yêu. Trong True Love, Thiền sư Thích Nhất Hạnh đã kể lại câu chuyện Thiếu phụ Nam Xương, rồi từ đó rút ra một kết luận mà thoạt nghe sẽ có vẻ vô cùng đơn giản nhưng càng ngẫm nghĩ thì ta càng thấy sự đơn giản ấy chính là vẻ đẹp của minh triết.

Thông điệp ý nghĩa từ ba câu khẳng định trong tình yêu

Đối với thầy, câu chuyện Thiếu phụ Nam Xương có kết cuộc đau lòng là vì người chồng đã không chịu lắng nghe người vợ, anh cứ gạt phăng lời vợ nói, cơn nóng giận đã che mờ tình yêu và cả lí trí. Vợ anh cũng đã không cố gắng hơn để giải thích rõ ràng cho anh hiểu. Chính vì vậy, cả hai người đều không thực sự hiện diện khi ở trước mặt đối phương, họ ở đó nhưng không thực sự ở đó, mà ở trong khoảnh khắc khác, trong những chiều không gian khác. Bi kịch của họ đơn giản chỉ là như thế.

Từ đó, Thiền sư Thích Nhất Hạnh rút ra kết luận là tình yêu thực sự chỉ đơn giản nằm gói gọn trong ba câu sau đây: “Anh ở đây. Em ở đây. Và anh ở đây vì em.” (I’m here. You’re here. And I’m here for you.)

Câu khẳng định đầu tiên mang hàm ý rằng anh đang ở đây ngay giây phút này khi đối diện với em, bằng trăm phần trăm con người anh, không hề có sự tản mác, phân mảnh đi bất cứ nơi đâu. Một điều tưởng chừng đơn giản nhưng thực ra trong cuộc sống bộn bề lo toan này, việc một người có thể tập trung hoàn toàn tinh lực của mình khi đối diện trước một người mà không bị vướng bận tâm trí bởi điều gì khác cũng thật khó khăn.

Câu khẳng định thứ hai là sự tiếp nối ý từ câu đầu tiên. Anh ở đây, và em cũng đang ở đây. Anh ghi nhận sự tồn tại của em, em ghi nhận sự tồn tại của anh. Vì em cũng đang ở đây cùng anh trong giây phút này nên em không cô đơn, em không tản mác, em không phân mảnh.

Câu khẳng định cuối cùng là một sự quả quyết mạnh mẽ: Anh ở đây, anh dành hết trăm phần trăm sự tồn tại của mình ở đây là vì chính em, không vì ai khác cả. Vậy nên, em có thể yên tâm mà thổ lộ tất cả mọi điều với anh, vì trong giây phút này, hai ta đều cùng hiện diện.

Thông qua đó, ba câu khẳng định này có thể diễn dịch lại thành thông điệp phổ quát như sau:

“I’m here”: Khẳng định sự hiện diện trọn vẹn của bản thân, tập trung toàn bộ sự chú ý và tinh thần vào người mình yêu thương. Trong cuộc sống bận rộn, việc dành trọn vẹn tâm trí cho đối phương là điều không dễ dàng, nhưng lại vô cùng quan trọng để xây dựng một mối quan hệ bền vững.

“You’re here”: Ghi nhận sự tồn tại của đối phương, trân trọng và thấu hiểu cảm xúc, suy nghĩ của họ. Khi cả hai cùng “ở đây”, họ sẽ cảm nhận được sự kết nối sâu sắc, chia sẻ và đồng hành trong từng khoảnh khắc.

“And I’m here for you”: Thể hiện sự cam kết, dành trọn vẹn tình yêu và sự quan tâm cho người mình yêu thương. Lời khẳng định này mang đến sự an toàn, tin tưởng và là động lực để cả hai cùng vượt qua mọi khó khăn trong cuộc sống.

Ba câu khẳng định tưởng chừng đơn giản nhưng lại là chìa khóa cho một tình yêu đích thực. Khi cả hai cùng thực hiện được điều này, họ sẽ tạo dựng được một mối quan hệ bền chặt, hạnh phúc và viên mãn.

Chìa khóa cho một mối quan hệ tốt đẹp

Để thực sự “ở đây”, mỗi người cần học cách chánh niệm, tập trung vào hiện tại, gạt bỏ những lo toan, phiền muộn và dành trọn vẹn sự chú ý cho đối phương. Khi ta thực sự “ở đây”, ta sẽ cảm nhận được trọn vẹn vẻ đẹp của người mình yêu thương, thấu hiểu những cảm xúc và suy nghĩ của họ. Tình yêu đích thực không chỉ là những khoảnh khắc lãng mạn, mà còn là sự cam kết và hy sinh cho nhau. Khi yêu thương ai đó, ta sẵn sàng dành thời gian, tâm sức và cả những hy sinh để cùng nhau xây dựng hạnh phúc.

Giao tiếp là yếu tố quan trọng trong bất kỳ mối quan hệ nào. Lắng nghe cởi mở và thấu hiểu là cách để hai người kết nối tâm hồn, chia sẻ những cảm xúc, suy nghĩ và vun đắp tình cảm ngày càng sâu sắc.

Tình yêu đích thực không phải là điều viển vông hay khó kiếm tìm. Nó ẩn chứa trong chính những khoảnh khắc bình dị của cuộc sống, chỉ cần ta biết trân trọng và gìn giữ. Ba câu khẳng định của Thiền sư Thích Nhất Hạnh là lời nhắc nhở nhẹ nhàng nhưng sâu sắc về cách để vun đắp và nuôi dưỡng một tình yêu thương bền chặt, viên mãn.

Hoàng Đức Nhiên

Đọc bài viết

Cafe sáng