Phía sau trang sách

1Q84 – Aomame và Haruki, người thật tuyệt vời

Thật là một người con gái đặc biệt. Dù biết tất cả chỉ là ảo ảnh, nhưng Aomame đã khiến tôi mỉm cười và lo lắng cho nàng. Như vậy thôi cũng đã xua tan một chút nỗi buồn của tôi trong cuộc sống. Như vậy thôi tinh thần tôi cũng đã bình ổn hơn một chút.

Published

on

“Em muốn anh xua đi cái lạnh tận sâu trong cơ thể, sau đó tiến vào trong em, thỏa sức khuấy trộn, như người ta dùng thìa khuấy ca cao, chầm chậm, tiến sâu xuống tận cùng. Nếu anh có thể làm thế với em thì dù có chết ngay tại đó em cũng không hối tiếc. Thật đó.”

Aomame, 1Q84 tập 2

Lúc đọc đoạn này, tôi đã đọc chầm chậm. Từng câu chữ làm tôi xúc động. Nếu chỉ trích dẫn nó ra riêng như vậy, có lẽ trông nó cũng chẳng khác gì với một tiểu thuyết diễm tình bình thường của Trung Quốc. Nhưng nếu đặt trong không khí của 1Q84, đặt trong hoàn cảnh của Aomame, tôi lại thấy nó đặc biệt. Người con gái đó đã luôn lạnh lùng, điềm tĩnh lí trí. Không ai biết sâu trong nàng là gì. Điều gì có thể khiến cho nàng giữ vững sự mạnh mẽ như vậy. Chỉ mình nàng biết rằng đó chính là Tengo. Là người nàng đã yêu, và dù chỉ nắm tay một lần, dù không có bất cứ cuộc trò chuyện nào, nàng vẫn luôn chờ đợi người ấy suốt 20 năm trời. 20 năm, một khoảng thời gian quá dài. Vậy mà nàng vẫn yêu và sẵn sàng chết vì người đó. Thế nhưng…

“Cô không hề có ý định tự mình tiến tới với anh ta phải không?”

Aomame lắc đầu. “Đối với tôi, quan trọng nhất là sự thực rằng tôi cần anh ấy từ tận đáy lòng”

Thật kiên định, thật dứt khoát. Đó là lí do tại sao tôi rất thích Aomame. Lâu lắm rồi không có nhân vật nào khiến tôi thích nhiều đến như vậy. Thích đến mức tôi nghĩ là nàng có tồn tại đâu đó trên cuộc đời với tình yêu lặng thầm của mình, với những suy nghĩ mạnh mẽ và dứt khoát đó. Tôi thật sự… rất rất thích Aomame. Trong 1Q84 có rất nhiều nhân vật thú vị. Tengo tôi cũng thích. Fukaeri cũng thích. Nhưng rồi đến một thời điểm nào đó, tôi nhận ra, người mình thích nhất là Aomame. Đến thời điểm này thì tôi đọc 1Q84 mà gần như chỉ quan tâm đến nàng. Khoảng thời gian đọc hết 1Q84 tập 1 và chờ sang tập 2, tôi nhớ Aomame kinh khủng. Nhiều lúc tôi muốn đọc bản tiếng Anh luôn nhưng lúc đó tôi không có thời gian… Ba tháng đó trôi qua thật dài và buồn. Trước giờ, ngoài Naoko ra, tôi chưa thích một nhân vật nào của Haruki đến như vậy! Tôi thích nhiều truyện của Haruki nhưng chỉ là thích cốt truyện chung, không khí chung, văn phong và nhân vật thì phải đặt ngay trong bối cảnh đó tôi mới thích. Nhưng bây giờ tôi thích Aomame quá. Thích đến mức tôi không mấy quan tâm đến nội dung của 1Q84 khi đọc nữa.

“Nếu tiếp tục mượn hình ảnh máu để so sánh, mình là một phế vật đã hoàn thành sứ mệnh, không lâu sau sẽ bị thu hồi về tĩnh mạch rồi nhanh chóng bị đào thải ra khỏi cơ thể. Đây là quy tắc của hệ thống cơ thể con người. Không có cách nào thoát khỏi số mệnh ấy. Nhưng thế thì có sao? Aomame nghĩ. Lúc này mình đang ở bên trong Tengo, được bao bọc trong hơi ấm của anh, được nhịp đập trái tim anh dẫn lối, nghe theo logic của anh, qui tắc của anh, có lẽ còn cả những câu chữ anh đang viết ra nữa. Thật tuyệt vời biết bao! Ở bên trong anh, được anh bao bọc như thế này!”

Aomame, 1Q84 tập 2

Những suy nghĩ và hình ảnh về mạch máu trong cơ thể người yêu này làm tôi nhớ đến một người…

Aomame, nàng thật tuyệt vời…

Tôi đã dành cả buổi chiều để suy nghĩ thêm về lí do vì sao tôi thích Aomame nhiều như thế, rốt cuộc tôi chỉ hiểu ra thêm vài lí do nho nhỏ.

Lí do tôi muốn nêu ra ở đây chính là: nghề nghiệp của nàng. Nếu như ở những truyện trước của Haruki, bây giờ khi tôi hình dung lại, các nhân vật nữ làm nghề gì, hầu như tôi không ấn tượng với ai cả ngoại trừ Sumire làm nhà văn trong Người tình Sputnik. Nghĩ lại thì thậm chí Naoko có làm nghề gì đâu, nàng chỉ mới là một sinh viên. Không ngờ, chi tiết về nghề nghiệp lại ảnh hưởng đến sự yêu thích của tôi đến như vậy. Trên thực tế, nghề nghiệp đâu chỉ đơn thuần là công việc người ta làm để chọn kế sinh nhai, nó còn biểu lộ tính cách, hoài bão, lí tưởng của họ. Và Aomame, nàng đã chọn một nghề thật đặc biệt: chuyên gia về việc kích hoạt sự vận động những cơ bắp trong cơ thể người. Cách nàng giết những người đàn ông bằng việc đâm vào một điểm đặc biệt đằng sau gáy họ bằng chiếc dùi đục đá thật hay. Hóa ra là như thế nữa. Bên cạnh tình yêu nàng dành cho Tengo, tôi cũng thích cả cách nàng suy nghĩ về giới tính và những tình cảm nàng dành cho các bạn nữ. Thật là một người con gái đặc biệt. Dù biết tất cả chỉ là ảo ảnh, nhưng Aomame đã khiến tôi mỉm cười và lo lắng cho nàng. Như vậy thôi cũng đã xua tan một chút nỗi buồn của tôi trong cuộc sống. Như vậy thôi tinh thần tôi cũng đã bình ổn hơn một chút.

Đó là về phần cảm xúc.

Bây giờ tôi sẽ nói đến 1Q84 ở góc độ cảm nhận mang hướng lí tính hơn.

Quả thực là 1Q84 không có quá nhiều cái mới, khác biệt so với những truyện trước đây của Haruki. Phong cách kể chuyện đan xen các chương giữa hai nhân vật, hai tuyến truyện song song rồi đến một điểm nào đó giao nhau đã có ở Kafka bên bờ biển. Hơn nữa, nhiều chi tiết trong 1Q84 lại giống hệt những chi tiết trong các truyện trước đây của ông. Chẳng hạn như cái chết của Ayumi phần nào giống cái chết của May trong Nhảy, nhảy, nhảy. Dù vậy, Haruki giúp tôi nhận ra, tình tiết có thể lặp lại giống nhau nhưng nếu đặt nó trong một bối cảnh khác, một không khí khác thì nó sẽ mang một ý nghĩa khác. Tôi nói nó lặp lại không phải để chê Haruki lặp lại vì sự lặp lại đó không hề khiến tôi cảm thấy nhàm chán. Có lẽ do tôi thích Aomame quá rồi, thích không khí của 1Q84 quá rồi nên gặp đoạn nào lặp lại tôi chỉ đơn thuần là đọc nhanh để tiếp tục theo mạch câu chuyện.

1Q84 là một tiểu thuyết tập hợp nhiều thể loại. Có thể thấy rất nhiều chủ đề trong tác phẩm này từ hiện thực huyền ảo, trinh thám, hành động, chính trị, tình yêu, đấu tranh cho nữ quyền, đồng tính… Một món ăn nhiều khẩu vị nhưng cái hay của Haruki là làm cho nó thống nhất với nhau. Độc giả biết nó nhiều khẩu vị nhưng không thể trách ông, không thể nói nó là cái nồi lẩu thập cẩm. Thường khi người ta cố nhét quá nhiều thứ vào trong một thứ sẽ dễ dẫn đến tình trạng đó. Nhưng Haruki thì khác. Khi người ta nói truyện của ông có quá nhiều thể loại pha lẫn, đối với 1Q84, đó không phải là một lời chê mà là một lời khen. Nhiều người nói 1Q84 chẳng có gì mới, Haruki khi viết dài quá thì loãng, 1Q84 thị trường quá v.v… Xét cho cùng, cũng không phải là sai hay không có căn cứ. Bản thân tôi cũng nhiều lần vì những lời nhận xét đó mà trước đây đã ngần ngại khi quyết định đọc 1Q84 vì tôi sợ phải thất vọng về Haruki! Tôi muốn giữ lại hình ảnh đẹp về ông nên cố gắng không đọc những tác phẩm sau này ông viết nữa. Có lẽ vì khi đọc nhiều quá, khi có thể đoán trước được truyện của ông sẽ đi theo hướng nào rồi, tôi sợ mình sẽ chán không phải vì ông không viết hay nữa mà vì chính bản thân đã quá quen thuộc với thế giới và văn phong đó. Nhưng rồi cuối cùng, tôi đã đọc 1Q84 và sau đó đọc hết những tác phẩm khác của ông đã xuất bản ở Việt Nam.

Và… tôi không hề có cảm giác thất vọng sau khi đọc hai tập 1Q84.

Dù thế, tôi không phủ nhận mình đã có chút hụt hẫng khi đọc truyện. Nhiều đoạn tôi có cảm giác Haruki hơi tham lam kể lể một chút, nhiều đoạn lặp lại, nhiều đoạn có xu hướng thị trường quá v.v… Nhưng rồi bên cạnh đó, vẫn có những đoạn thật sâu, và dưới lớp thị trường đó, vẫn có một điều gì đó chạm vào tôi. Mặc dù tôi từng nghĩ có lẽ nó cũng không sâu lắm đâu. Nhưng thực tế nó đã tác động đáng kể với tôi. Và thứ đó, vẫn khiến tôi xúc động, buộc tôi phải suy nghĩ…

1Q84, tôi nhận thấy Haruki không viết câu văn dài giống như tác phẩm trước đây nữa. Sự ngẫu hứng trong truyện dường như cũng không có. Nếu những truyện trước đây của Haruki được ví giống như những âm điệu ảnh hưởng từ jazz vì đem lại cho người đọc cảm giác ngẫu hứng (dù tôi nghĩ có lẽ khi viết ông cũng tính toán để ra sự ngẫu hứng đó chứ không phải chỉ đơn thuần viết ngẫu hứng mà được), nhưng ở 1Q84, tôi không cảm nhận được sự ngẫu hứng, phóng khoáng đó nữa. Tất cả là một sự tính toán tỉ mỉ, chỉn chu. Đôi khi nó cho tôi cảm giác khó thở trong thế giới ấy. Thật là lạ. Thế giới 1Q84 mà Haruki xây dựng đôi lúc cho tôi cảm giác nó thật rộng lớn, nhưng đôi lúc tôi lại thấy nó nhỏ bé chật hẹp cho dù ông có xây dựng nhiều nhân vật đến đâu, bàn về nhiều vấn đề đến đâu. Tập 1 tôi thấy nó rộng lớn. Đến tập 2 tôi thấy nó thật nhỏ bé, từng nhân vật chen chúc nhau sống trong bầu không khí quánh đặc sự cô đơn và kì dị đó. Nói thế cũng không phải là trách móc ông. Ý tôi muốn nhấn mạnh ở đây là cảm giác thay đổi về thế giới. Haruki đã làm được điều đó. Thường khi đọc tiểu thuyết, cảm giác của tôi về thế giới được miêu tả rất nhất quán. Nếu ngay từ đầu, tôi cảm thấy nó là một thế giới rộng lớn, nó sẽ là một thế giới rộng lớn cho đến khi kết thúc. Nếu tôi cảm thấy nó nhỏ bé, nó sẽ luôn nhỏ bé. Nhưng, 1Q84 lúc thì rộng, lúc thì nhỏ. Giống như tôi vừa đọc vừa cảm nhận được sự thay đổi tỉ lệ của nó, như thể tôi đang xem một bức hình trên máy tính cứ bấm zoom in, zoom out liên tục. Khi zoom in ta thấy thế giới nhỏ và chi tiết cận cảnh từng điểm mà ta muốn thấy. Khi zoom out, ta thấy được toàn cảnh và nhiều thứ, cả những thứ ta không chú tâm lắm cũng sẽ trong tầm nhìn của ta. 1Q84 cũng giống như động tác đó. Nó cho ta trải nghiệm cả cảm giác khi đặt mình trong một thế giới chung rộng lớn đang thay đổi lẫn cảm giác mình chỉ là một cá thể nhỏ bé trong đó.

tumblr_n0b1ohR7M71qjd1kgo1_1280

1Q84, Haruki chủ yếu dùng những câu văn ngắn gọn, mạnh mẽ, dứt khoát. Lối kể chuyện của 1Q84 theo cách trực tiếp, không đi vòng vo ẩn dụ nhiều như những truyện trước dù vẫn theo lối quen thuộc của ông là đưa ra nhiều câu hỏi và rất ít câu trả lời cho một vấn đề. Nhưng tôi vẫn phải nói, ở 1Q84, Haruki dường như đã đi một con đường trực tiếp đến vấn đề cốt lõi mà ông muốn nói, từng bước từng bước một, không còn là gián tiếp như những tác phẩm trước đây. Chính vì thế, 1Q84 dễ cho người khác cảm giác thị trường. Ở những tác phẩm trước, Haruki luôn tạo nhiều khoảng trống, nói ít hơn những điều cần nói; còn 1Q84, tuy vẫn có những khoảng trống nhưng ít hơn, nhiều đoạn cảm giác như ông nói thẳng, nói ra hết vấn đề cần nói, không úp mở nữa, vấn đề nào đã qua là qua. Vậy nên ngay ở những trường đoạn mang không khí mơ hồ, 1Q84 cũng không tạo được nhiều sự luyến tiếc vì nhân vật dường như đã gần giải mã được ý nghĩa của vấn đề sau đó. Như cái chết của Ayumi chẳng hạn. Ban đầu tôi ngạc nhiên không hiểu vì sao cô ấy phải chết. Sau đó, tôi không phải đợi lâu khi Aomame gặp Lãnh Tụ và ông đã giải thích cho Aomame. Bản thân Aomame cũng cảm nhận được điều đó. Nguyên nhân là do bản chất Ayumi đã luôn tự sinh ra khao khát muốn hủy diệt mình trong vô thức nên lúc nào cô cũng tự dẫn mình đi đến chỗ nguy hiểm. Đó cũng là một ý nghĩa sâu xa. Nhưng giá như, Haruki đừng giải thích nhiều quá có lẽ sẽ hay hơn. Lạ lùng là một người kiệm lời như Haruki, trước đây thường rất ít giải thích những biến cố khó hiểu mà các nhân vật trải qua thì giờ đây ở 1Q84, ông lại giải thích quá nhiều. Chính vì thế, cảm giác loãng là điều tất yếu.

Đọc 1Q84, tôi nhớ quay quắt đến điên cuồng những câu văn dài ngày xưa của Haruki từng làm mình mê mẩn. Đặc biệt là những câu văn dài trong Rừng Na Uy. Ở 1Q84, tất cả đều gọn ghẽ như một con dao sắc, hiệu quả. Tôi không còn tìm thấy vẻ đẹp, sự tinh tế vì những hình ảnh so sánh lạ, thú vị, cảm giác phóng khoáng khi đọc những câu văn dài như các tác phẩm trước nữa. Nhưng lại một lần nữa, nói thế không phải để chê Haruki mà tôi chỉ nói như một sự nhìn nhận khách quan. Vì thật sự, tôi hiểu tại sao Haruki lại chọn cách viết như thế. Đó là do không khí của 1Q84 cần phải như thế. Đơn giản thôi. Tuy nhân vật chính là Tengo và Aomame nhưng thật ra cả câu chuyện mấu chốt bắt đầu từ Nhộng không khí của Fukaeri. Và Fukaeri lại là một người mắc chứng khó đọc, lời nói giản lược nên cách cô kể chuyện cũng ngắn gọn. Toàn bộ 1Q84 thực ra giống như một bản phóng lớn thế giới của Nhộng không khí. Vì thế, câu văn ngắn gọn như vậy lại rất phù hợp. Đương nhiên 1Q84 cũng có những câu văn dài xen kẽ nhưng nếu so với các tác phẩm khác, có thể thấy câu văn dài trong 1Q84 ít hơn. Sự thay đổi này của Haruki làm tôi nhận ra, khi con người ta càng có tuổi thì càng thích sự giản đơn và hiệu quả.

Hết.

Kodaki


Muôn màu của Haruki Murakami





Phía sau trang sách

Cánh cửa mở vào nội tâm của Maupassant

Published

on

By

Cùng với Chekhov, Guy de Maupassant từ lâu đã được suy tôn là “bậc thầy của thể loại truyện ngắn”. Điều này không chỉ bởi văn phong độc đáo, mà còn nằm ở sự đa dạng về thể loại. Trong đó Horla và những truyện ngắn khác ra mắt gần đây chính là minh chứng cho nhận định này.

Tuy chỉ viết trong vỏn vẹn có 4 thập kỷ, nhưng những di sản mà Maupassant để lại là tương đối lớn. Ông nổi tiếng nhất với các tiểu thuyết cũng như truyện ngắn mang tính hiện thực, hài hước, lãng mạn, như những tập truyện Sáng trăng, Nơi nhà người bạn

Nhà văn nổi tiếng Guy de Maupassant

Nhưng ít người biết ông cũng bén duyên với thể loại kinh dị, và nó cũng truyền cảm hứng cho nhiều tác giả sau này, trong đó có H.P.Lovecraft với Lời hiệu triệu của Cthulhu. Vừa mới ra mắt trong thời gian qua, Horla và những truyện ngắn khác tập hợp 5 tác phẩm có màu sắc kinh dị, siêu nhiên, được Maupassant viết trải dài từ năm 1875 – 1890.

Trí tưởng tượng phong phú

Trong tập truyện Horla và những truyện ngắn khác, bạn đọc có thể thấy rõ 2 giai đoạn mà Maupassant tiến hành tiếp cận thể loại kinh dị. Trong 3 truyện ngắn được viết sớm nhất là Bàn tay bị lột da (1875), Hắn? (1883) và Nỗi sợ (1884), ta đơn thuần thấy đây là một tác phẩm ẩn chứa yếu tố siêu nhiên mà vị tác giả cố gắng khai thác.

Chúng đơn giản xoay quanh những nỗi ám ảnh mà các cá nhân yếu bóng vía hay là nhạy cảm thường cảm nhận được. Chẳng hạn như trong truyện Hắn?, một người đàn ông vì bị ám ảnh bởi một bóng ma trong căn phòng của mình mà đã cưới lấy một người vợ mới, hay ở Nỗi sợ, chỉ vì trên tuyến tàu lửa khi nhìn thấy có 2 người đàn ông xuất hiện trong khu rừng vắng, mà nhân vật chính bỗng dưng cảm thấy trong mình trỗi dậy nỗi sợ chỉ vì không thể lý giải được động cơ của câu chuyện ấy…

Horla và những truyện ngắn khác là tác phẩm mới từ Maupassant

Đây đều là các nhân vật hoàn toàn tỉnh táo, họ nhận thức được những gì xảy ra và khó có thể nói họ có vấn đề riêng về tâm lý. Và vì tính hiện thực đó, Maupassant qua các tác phẩm cũng gửi gắm được bài học của mình. Chẳng hạn trong truyện Bàn tay bị lột da, thông qua nhân vật Pierre B. – một sinh viên trường luật, người xuất thân từ một trong những gia đình danh giá nhất xứ Normandie – ông đã cho thấy chỉ vì chính thói hư vinh cũng như trưởng giả mà y đã mạo phạm đến một phần thân thể của vị phù thủy, từ đó phải chịu cái chết có phần đau đớn.

Hay trong Nỗi sợ, Maupassant cũng khẳng định “cùng với những điều siêu nhiên, nỗi sợ hãi đích thực đã biến mất khỏi hành tinh này, bởi con người ta chỉ thực sự sợ những gì nằm ngoài tầm hiểu biết của mình”. Câu nói này như đại diện cho tất cả những gì ông muốn nhắm tới, về sự nhỏ bé và đầy mông muội của con người với những kỳ bí chưa được lý giải.

Như vậy những tác phẩm này đều được viết bởi một Maupassant khách quan, đứng ở bên ngoài, từ đó đưa ra những lời lý giải hoàn toàn hợp lý. Thế nhưng ở 2 truyện sau là Horla viết năm 1887 và Ai mà biết được? viết năm 1890, thì ta lại thấy có phần ngược lại, khi chính nhà văn dường như không thể thoát được cái bóng của bản thân mình.

Bi kịch của Maupassant

Hai truyện ngắn này có được điểm chung khi nhân vật chính đều là người đàn ông rơi vào loạn trí. Nhân vật chính này đã từng không dưới một lần thừa nhận chính mình như có đến 2 bản thể cùng nhau tồn tại. Một bên kêu gào giữ lại lý trí, trong khi phía còn lại đòi hỏi rất nhiều hành động mang tính tàn phá.

Sự chia đôi này gợi ta nhớ đến trường hợp của bác sĩ Jekyll và ông Hyde tương đối kinh điển trong tác phẩm nổi tiếng của Stevenson. Như vậy chủ đề của Maupassant đã chuyển từ những nỗi sợ tương đối hữu hình thành ra vô hình và khó lý giải, khi được bao bọc bởi những vấn đề có liên quan đến thần kinh cũng như tinh thần.

Tình tiết của những câu chuyện cũng khó nắm bắt. Ở Ai mà biết được?, đó là một người gần như điên loạn bởi sự xuất hiện và rồi biến mất của những vật dụng ngay trong nhà mình một cách liên tục. Còn ở Horla, đó là một sinh vật gần như trong suốt, thứ được nuôi sống bằng sữa và nước, luôn luôn theo dõi vật chủ mà nó bám theo, từ đó khiến họ “sống không bằng chết”.

Maupassant và những ám ảnh tâm trí của bản thân mình

Theo Charlotte Mandell – dịch giả của truyện ngắn này cho nhà xuất bản Melville House, thì “horla” là từ ghép của “hors” (“bên ngoài”), và “la” (“ở đó”). Vì vậy “horla” có nghĩa là “người ngoài cuộc”, “người bên ngoài”, và có thể được dịch theo nghĩa đen là “cái gì ở ngoài đó”. Thế nhưng cũng có những lý giải khác, khi nhiều người xem đây là một sự kết hợp của cụm “hors-la-loi” (tức “ngoài vòng pháp luật”) và “horsain” (có nghĩa là “thứ lạ lùng”).

Thế nhưng dù có là gì, thì Maupassant như đang cảm nhận những nỗi ám ảnh đến từ sâu hơn và khó lý giải hơn. Xét về bối cảnh của chính tác giả, thì những truyện này tương đối trùng khớp với thời kỳ mà ông có những dấu hiệu đầu tiên của chứng điên loạn, khi ông xuất hiện nhân cách kép và ngày càng gặp nhiều ảo giác do bệnh giang mai. Một năm sau đó, vào năm 1891, ông có dấu hiệu của chứng hoang tưởng.

Có thể là bởi xuất phát từ những trải nghiệm chính ông kinh qua, nên 2 truyện này trở nên chân thật và đầy ám ảnh đối với người đọc. Nếu được viết từ một người tỉnh táo, thì đây chính là tài năng của sự tưởng tượng. Nhưng với Maupassant thì đó là nỗi đau và sự sợ hãi mà bản thân ông mong muốn giải bày thông qua việc viết.

Như vậy đi từ mục đích sáng tạo ở buổi ban đầu, Maupassant dần dần chuyển sang hành động kể lại điều đã trải qua, và làm sáng tỏ chứng bệnh tâm lý mà thời kỳ đó còn bị che khuất bởi những định kiến mà những quan điểm mang tính thủ cựu. Có thể nói Horla và những truyện ngắn khác không chỉ mở ra cánh cửa khám phá một Maupassant rất khác, mà có thể nói cũng đã góp phần giúp ta hiểu được những gì đã từng xảy đến với một trong những nhà văn lớn của nhân loại.

Anh Đoàn

Đọc bài viết

Phía sau trang sách

Tư duy tích cực tạo thành công: Chìa khóa dẫn đến sự thịnh vượng

Published

on

Tác phẩm Tư duy tích cực tạo thành công của Napoleon Hill và William Clement Stone là một cẩm nang hữu ích cho bất kỳ ai muốn đạt được thành công trong cuộc sống. Cuốn sách không chỉ cung cấp những nguyên tắc và chiến lược hiệu quả để phát triển bản thân mà còn truyền cảm hứng giúp người đọc có một thái độ tích cực hơn trong cuộc sống.

Tư duy tích cực tạo thành công là một tác phẩm kinh điển về chủ đề phát triển bản thân, đã truyền cảm hứng cho hàng triệu người trên khắp thế giới kể từ khi xuất bản lần đầu tiên vào năm 1959, khẳng định vị trí là một trong những tác phẩm self-help bán chạy nhất mọi thời đại. Cuốn sách vén màn bí mật về sức mạnh của tư duy tích cực, giúp người đọc khai phá tiềm năng bản thân và đạt được những thành tựu phi thường trong mọi lĩnh vực của cuộc sống.

Tìm kiếm hình mẫu thành công làm ngọn đuốc soi sáng

Để có thêm động lực và định hướng rõ ràng cho bản thân, tác giả gợi ý rằng người đọc có thể xây dựng cho riêng mình một hình mẫu thành công từ những câu chuyện về người thật, việc thật trong sách báo. Khi dành thời gian tìm hiểu về hành trình của họ, những khó khăn họ đã trải qua và cách họ vượt qua những thử thách đó, ta sẽ có thể biến kinh nghiệm của họ trở thành ngọn đuốc soi sáng cho con đường của chính mình.

Bên cạnh đó, người đọc còn có thể chọn một bức ảnh có ý nghĩa đặc biệt với mình để đặt câu hỏi khi nhìn bức ảnh đó rồi lắng nghe câu trả lời từ chính tâm thức bật ra. Bức ảnh ấy có thể là hình ảnh về mục tiêu ta muốn đạt được, về một giá trị sống mà ta trân trọng, hoặc đơn giản là một khoảnh khắc đẹp trong cuộc sống. Chẳng hạn, nếu người đọc muốn mua nhà nhưng chưa có đủ tài chính thì có thể chọn bức ảnh về một mái ấm khang trang để ngắm nhìn và tự đặt câu hỏi rằng mình phải làm gì để đạt được số tiền sở hữu căn nhà đó. Không phải lúc nào câu trả lời cũng đến ngay lập tức, nhưng việc cụ thể hóa mục tiêu bằng một hình ảnh rõ ràng sẽ giúp người đọc tăng cường ý chí nỗ lực.

Ngoài ra, niềm tin chính là nguồn động lực mạnh mẽ giúp mỗi người vượt qua mọi khó khăn và chinh phục mục tiêu. Trong Tư duy tích cực tạo thành công, có một công thức thường được lặp lại nhiều lần để người đọc ghi nhớ là: “Khi con người người nghĩ đến và tin tưởng vào điều gì, họ sẽ có thể đạt được điều đó với thái độ tích cực.” Đây cũng là một biện pháp tự truyền cảm hứng.

Hai mặt của tình thế bức bách: Thành công hay tội ác?

Tư duy tích cực tạo thành công nhấn mạnh tầm quan trọng của tính lương thiện trong hành trình chinh phục thành công. Cuốn sách khẳng định rằng thành công đích thực không chỉ dựa trên kết quả mà còn phải dựa trên phương tiện đạt được kết quả đó. Một người có thể đạt được thành công bằng mưu mô, thủ đoạn, nhưng đó chỉ là thành công giả tạo, thiếu bền vững và không mang lại hạnh phúc thực sự.

Ngoài ra, tác giả cũng bàn về vai trò của tình thế bức bách: nó như một con dao hai lưỡi, có thể đưa con người đến đỉnh cao thành công hoặc vực sâu tội ác. Tình thế bức bách là phép thử cho bản lĩnh, đạo đức và thái độ của mỗi cá nhân. Khi đó, thành công hay thất bại đều tùy thuộc vào thái độ:

Thái độ tích cực: Khi đối mặt với nghịch cảnh, người có thái độ tích cực sẽ biến nó thành cơ hội để học hỏi, rèn luyện và phát triển bản thân. Họ kiên trì nỗ lực, tìm kiếm giải pháp sáng tạo và không bao giờ bỏ cuộc. Nhờ vậy, họ có thể vượt qua mọi khó khăn và gặt hái thành công.

Thái độ tiêu cực: Ngược lại, người có thái độ tiêu cực sẽ dễ dàng gục ngã trước nghịch cảnh. Họ chìm trong lo âu, sợ hãi, nghi ngờ bản thân và tìm kiếm lối thoát bằng những hành vi sai trái. Hậu quả là họ đánh mất bản thân, vướng vào vòng xoáy tội ác và tự hủy hoại cuộc đời.

Từ đó, cuốn sách đưa ra hai công thức đơn giản nhưng đầy ý nghĩa:

Tình thế bức bách + Thái độ tích cực = Thành công
Tình thế bức bách + Thái độ tiêu cực = Tội ác.

Cân bằng cảm xúc, rèn luyện tư duy và đặt mục tiêu hiệu quả

Cảm xúc và lý trí đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống, mỗi người cần học cách cân bằng hai yếu tố này để đưa ra những quyết định sáng suốt. Đôi khi, ta cũng nên lắng nghe tiếng nói con tim và hành động theo những gì mình mong muốn. Chẳng hạn, khi phải lựa chọn giữa một công việc ổn định và theo đuổi đam mê, ta cần cân nhắc kỹ lưỡng cả hai yếu tố cảm xúc và lý trí: ta thường dùng lý trí để đánh giá khả năng thực tế của bản thân, nhưng cũng đừng quên lắng nghe tiếng nói con tim.

Bên cạnh đó, tác giả cho rằng mỗi ngày, chúng ta chỉ cần dành 1% thời gian để nghiên cứu, suy nghĩ, lập kế hoạch là đã có nhiều cơ may tạo ra sự khác biệt để vươn đến thành công. Theo ước tính, một ngày có 1440 phút, 1% sẽ tương ứng với 14 phút. Trong 14 phút đó, nếu ta chú tâm suy nghĩ kế hoạch cho những gì mình muốn làm, ta sẽ dần hình thành được thói quen có thể suy nghĩ sáng tạo mọi lúc, mọi nơi: khi rửa chén, lúc ngồi trên xe bus, hay thậm chí là khi đang tắm.

Ngoài ra, đặt mục tiêu là bước đầu tiên và quan trọng nhất trên kế hoạch chinh phục thành công. Mục tiêu rõ ràng sẽ giúp bạn tập trung nỗ lực, đưa ra quyết định sáng suốt và duy trì động lực để đạt được ước mơ. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách đặt mục tiêu hiệu quả. Dưới đây là bốn điều quan trọng cần ghi nhớ khi đặt mục tiêu:

1. Viết mục tiêu ra giấy: Khi viết mục tiêu ra giấy, bạn sẽ buộc bản thân phải suy nghĩ cẩn thận về những gì mình muốn đạt được. Việc này giúp bạn tập trung và ghi nhớ mục tiêu tốt hơn.

2. Đặt mốc thời gian: Mốc thời gian giúp bạn chia mục tiêu lớn thành những mục tiêu nhỏ hơn, dễ quản lý hơn. Việc này giúp bạn có động lực để hoàn thành từng bước và tiến đến mục tiêu cuối cùng.

3. Đặt tiêu chuẩn thật cao: Khi đặt tiêu chuẩn cao, bạn sẽ buộc bản thân phải nỗ lực hết mình và phát huy tiềm năng tối đa.

4. Đặt mục tiêu cao: Mục tiêu cao sẽ giúp bạn có tầm nhìn xa và thúc đẩy bạn không ngừng phát triển.

Nhìn chung, Tư duy tích cực tạo thành công đã mang đến cho người đọc những bài học quý giá về sức mạnh của tư duy tích cực trong việc gặt hái thành công và hạnh phúc. Hãy nhớ rằng, thành công không phải là đích đến mà là hành trình. Hành trình chinh phục thành công bắt đầu từ việc nuôi dưỡng tư duy tích cực. Ta cần tin tưởng vào bản thân và những điều kỳ diệu mà cuộc sống có thể mang lại. Từ đó, ước mơ sẽ thành hiện thực bằng chính những hành động mà ta lựa chọn ngay từ hôm nay.

Hoàng Đức Nhiên

Đọc bài viết

Phía sau trang sách

Tình yêu đích thực từ góc nhìn của Thiền sư Thích Nhất Hạnh

Published

on

Trong vô vàn những định nghĩa về tình yêu, quan điểm của Thiền sư Thích Nhất Hạnh về “tình yêu đích thực” được trình bày trong cuốn tiểu luận True Love đã mang đến một sự giản dị, mộc mạc nhưng lại ẩn chứa sức mạnh lay động tâm hồn sâu sắc.

Tình yêu là một trong những chủ đề muôn thuở của nhân loại, luôn ẩn chứa sức hút mãnh liệt và khơi gợi những cảm xúc dạt dào. Nhưng không phải ai cũng hiểu được bản chất của tình yêu. Trong True Love, Thiền sư Thích Nhất Hạnh đã kể lại câu chuyện Thiếu phụ Nam Xương, rồi từ đó rút ra một kết luận mà thoạt nghe sẽ có vẻ vô cùng đơn giản nhưng càng ngẫm nghĩ thì ta càng thấy sự đơn giản ấy chính là vẻ đẹp của minh triết.

Thông điệp ý nghĩa từ ba câu khẳng định trong tình yêu

Đối với thầy, câu chuyện Thiếu phụ Nam Xương có kết cuộc đau lòng là vì người chồng đã không chịu lắng nghe người vợ, anh cứ gạt phăng lời vợ nói, cơn nóng giận đã che mờ tình yêu và cả lí trí. Vợ anh cũng đã không cố gắng hơn để giải thích rõ ràng cho anh hiểu. Chính vì vậy, cả hai người đều không thực sự hiện diện khi ở trước mặt đối phương, họ ở đó nhưng không thực sự ở đó, mà ở trong khoảnh khắc khác, trong những chiều không gian khác. Bi kịch của họ đơn giản chỉ là như thế.

Từ đó, Thiền sư Thích Nhất Hạnh rút ra kết luận là tình yêu thực sự chỉ đơn giản nằm gói gọn trong ba câu sau đây: “Anh ở đây. Em ở đây. Và anh ở đây vì em.” (I’m here. You’re here. And I’m here for you.)

Câu khẳng định đầu tiên mang hàm ý rằng anh đang ở đây ngay giây phút này khi đối diện với em, bằng trăm phần trăm con người anh, không hề có sự tản mác, phân mảnh đi bất cứ nơi đâu. Một điều tưởng chừng đơn giản nhưng thực ra trong cuộc sống bộn bề lo toan này, việc một người có thể tập trung hoàn toàn tinh lực của mình khi đối diện trước một người mà không bị vướng bận tâm trí bởi điều gì khác cũng thật khó khăn.

Câu khẳng định thứ hai là sự tiếp nối ý từ câu đầu tiên. Anh ở đây, và em cũng đang ở đây. Anh ghi nhận sự tồn tại của em, em ghi nhận sự tồn tại của anh. Vì em cũng đang ở đây cùng anh trong giây phút này nên em không cô đơn, em không tản mác, em không phân mảnh.

Câu khẳng định cuối cùng là một sự quả quyết mạnh mẽ: Anh ở đây, anh dành hết trăm phần trăm sự tồn tại của mình ở đây là vì chính em, không vì ai khác cả. Vậy nên, em có thể yên tâm mà thổ lộ tất cả mọi điều với anh, vì trong giây phút này, hai ta đều cùng hiện diện.

Thông qua đó, ba câu khẳng định này có thể diễn dịch lại thành thông điệp phổ quát như sau:

“I’m here”: Khẳng định sự hiện diện trọn vẹn của bản thân, tập trung toàn bộ sự chú ý và tinh thần vào người mình yêu thương. Trong cuộc sống bận rộn, việc dành trọn vẹn tâm trí cho đối phương là điều không dễ dàng, nhưng lại vô cùng quan trọng để xây dựng một mối quan hệ bền vững.

“You’re here”: Ghi nhận sự tồn tại của đối phương, trân trọng và thấu hiểu cảm xúc, suy nghĩ của họ. Khi cả hai cùng “ở đây”, họ sẽ cảm nhận được sự kết nối sâu sắc, chia sẻ và đồng hành trong từng khoảnh khắc.

“And I’m here for you”: Thể hiện sự cam kết, dành trọn vẹn tình yêu và sự quan tâm cho người mình yêu thương. Lời khẳng định này mang đến sự an toàn, tin tưởng và là động lực để cả hai cùng vượt qua mọi khó khăn trong cuộc sống.

Ba câu khẳng định tưởng chừng đơn giản nhưng lại là chìa khóa cho một tình yêu đích thực. Khi cả hai cùng thực hiện được điều này, họ sẽ tạo dựng được một mối quan hệ bền chặt, hạnh phúc và viên mãn.

Chìa khóa cho một mối quan hệ tốt đẹp

Để thực sự “ở đây”, mỗi người cần học cách chánh niệm, tập trung vào hiện tại, gạt bỏ những lo toan, phiền muộn và dành trọn vẹn sự chú ý cho đối phương. Khi ta thực sự “ở đây”, ta sẽ cảm nhận được trọn vẹn vẻ đẹp của người mình yêu thương, thấu hiểu những cảm xúc và suy nghĩ của họ. Tình yêu đích thực không chỉ là những khoảnh khắc lãng mạn, mà còn là sự cam kết và hy sinh cho nhau. Khi yêu thương ai đó, ta sẵn sàng dành thời gian, tâm sức và cả những hy sinh để cùng nhau xây dựng hạnh phúc.

Giao tiếp là yếu tố quan trọng trong bất kỳ mối quan hệ nào. Lắng nghe cởi mở và thấu hiểu là cách để hai người kết nối tâm hồn, chia sẻ những cảm xúc, suy nghĩ và vun đắp tình cảm ngày càng sâu sắc.

Tình yêu đích thực không phải là điều viển vông hay khó kiếm tìm. Nó ẩn chứa trong chính những khoảnh khắc bình dị của cuộc sống, chỉ cần ta biết trân trọng và gìn giữ. Ba câu khẳng định của Thiền sư Thích Nhất Hạnh là lời nhắc nhở nhẹ nhàng nhưng sâu sắc về cách để vun đắp và nuôi dưỡng một tình yêu thương bền chặt, viên mãn.

Hoàng Đức Nhiên

Đọc bài viết

Cafe sáng