Mỗi khi nghĩ đến em, tôi đều nghĩ đến hoàng hôn. Vì hoàng hôn là một trong những điều em thích nhất – theo như tôi được biết. Tôi phải thêm hậu tố “- theo như tôi được biết” vì tôi không có đủ tự tin mình hiểu được em. Hoàng hôn cũng giống như vậy.

So với bình minh, hoàng hôn là thứ nhiều người dễ ngắm hơn – tôi tin chắc là như vậy. Không giống như bình minh – bạn phải dậy cực sớm tầm 5, 6 giờ sáng mới ngắm được; hoàng hôn là cảnh tượng mà dù bạn thức dậy sớm hay muộn, bạn vẫn có thể dễ dàng nhìn thấy. Chẳng ai đi ngủ vào lúc 5, 6 giờ chiều khi hoàng hôn xuất hiện và sắp sửa tàn đúng không nhỉ? Bạn chỉ không thể thấy hoàng hôn nếu như quá bận rộn với công việc hoặc các điều khác đang gây phiền nhiễu tâm trí. Nhưng hoàng hôn thì vẫn ở đó vào giờ tan tầm – một giờ rất thuận lợi cho hầu hết chúng ta nhìn ngắm. Và nếu nhìn hoàng hôn, bạn sẽ nhìn trong bao lâu? Từ lúc bầu trời chớm những mảng cam cho đến khi đỏ rực lên phút chốc và lịm dần sang xanh sẫm rồi tối hẳn, hay chỉ là vài giây bâng quơ đưa mắt lên rồi lại quay về công việc. Tôi còn nhớ trong một buổi chiều rất bận bịu của một ngày tháng Tư hoặc tháng Năm năm ngoái – bạn biết đấy, hai tháng này dường như là thời điểm nắng tắt muộn hơn, hoàng hôn kéo dài hơn các thời điểm khác trong năm; vì vậy, hôm đó tôi đã có chút ỷ y. Tôi nhớ rằng mình khá mệt mỏi và chợt quay qua nhìn khung cửa sổ, hoàng hôn khi ấy chỉ là một mảng màu cam nhỏ bé hòa quyện với sắc xanh ngọc lục bảo đã dịu nhẹ của bầu trời tạo mảng màu pastel êm đềm, nhìn rất thích mắt. Tôi cứ muốn ngắm nhìn mãi nhưng lại tự nhủ phải quay về với công việc thôi, và cũng theo kinh nghiệm của tôi, nếu bầu trời chưa rực sáng hẳn kiểu “một phút huy hoàng rồi chợt tắt” mà cứ dịu nhẹ như thế thì nó sẽ còn le lói – không hẳn là suốt trăm năm nhưng chí ít là trong khoảng thời gian khá dài nữa. Khi ấy, mặt trời tròn như lòng đỏ trứng gà – xin lỗi vì phép so sánh quá cũ kĩ này, vẫn đương nằm trên ngọn cây đứng chắn trước một tiệm karaoke – điều đó càng thêm cơ sở khiến tôi tự tin mà rời mắt khỏi bức tranh tuyệt đẹp đó trong phút chốc để quay trở lại với bản thảo còn đang làm dở. Tôi nhớ rằng mình không đọc được nhiều và thời gian chưa trôi qua được lâu, chỉ tầm khoảng 15 – 20 phút sau đó, qua cảm nhận ánh sáng nhạt dần nơi khóe mắt, trang bản thảo trước mắt dần mất đi màu nắng tự nhiên, thay vào đó là sắc trắng nhân tạo của đèn neon xâm chiếm, tôi mới giật mình ngẩng nhìn ra khung cửa sổ thì thấy lúc này, mặt trời đã lặn xuống ngọn cây trước tiệm karaoke, bị nuốt trọn trong màu xanh thẫm lá cây, như một loài sinh vật bị bóp nghẹt hơi thở, yếu ớt hắt ra chút khí cam sau cùng trên nền trời xanh sẫm. Nhưng loài thực vật ăn mất sự tồn tại của nó trong ngày hôm nay – cái cây ấy, rồi cũng sẽ lại sớm bị nuốt trọn bởi một quái vật to lớn hơn: bóng tối khôn cùng của đêm. Chúng ta, ai mà không sợ con quái vật này chứ – dù trong ý thức rõ ràng hay chỉ phảng phất trong tiềm thức, tôi tin là ta đều sợ. Vì sợ nên qua bao năm tháng, ta mới hình thành cách lưu giữ ánh sáng: từ ánh lửa thời nguyên thủy cho đến bóng đèn thời hiện đại. Nỗi sợ này đúng cả về mặt vật lí lẫn ý thức. Bóng tối vật lí sẽ giúp ta dễ chìm vào giấc ngủ hơn và tốt cho não bộ lẫn da khi được nghỉ ngơi, nhưng nó chỉ thật sự êm dịu ru ta ngủ khi trong ý thức của ta không tối hoàn toàn, ta biết có một vùng sáng sẽ chờ đợi ta vào ngày mới khi thức dậy – vùng sáng đó nhỏ hay lớn là tùy thuộc vào trạng thái tinh thần của mỗi người. Nhưng nếu trong lòng ta chỉ là bóng tối, kết hợp với bóng tối vật lí bên ngoài; khi nhắm mắt, cả hai vùng bóng tối đó cộng hưởng sẽ thành những làn sóng đêm dập dờn dữ dội, lay động ý thức ta tròng trành, chao nghiêng, xô qua đổ lại, mất thăng bằng rồi thao thức không thể nào ngủ được. Hoặc ngược lại, cả hai hợp thành vực sâu hun hút như một tròng mắt đen vời vợi khiến ta chỉ muốn nhảy xuống với thứ ảo tưởng có thể dò được độ sâu của bóng tối, hay nỗi lòng tuyệt đối của một ai đó. Chỉ là ta sẽ cứ chìm vào vực sâu, bóng tối, đáy mắt, và giấc ngủ không lối thoát. Thế nên, có cho mình chút niềm tin về ánh sáng còn sót lại – theo cả nghĩa vật lí lẫn ý thức thì vẫn hơn đúng không?

Vậy là, ánh hoàng hôn của ngày hôm ấy đã tắt rất nhanh – nhanh hơn rất nhiều so với thời gian tôi dự kiến. Tôi cảm thấy tiếc nuối khi mình không thể chứng kiến trọn vẹn quá trình chuyển sắc dữ dội xảy ra chỉ trong vài phút từ tông màu pastel sang hẳn dark theme. Nhưng hoàng hôn là như thế. Cũng giống như mây trên bầu trời thôi. Đó là những thứ mà chỉ cần nhìn vài giây, thậm chí một, hai phút, bạn sẽ có ảo tưởng rằng nó dường như không bao giờ thay đổi, hoặc sẽ thay đổi rất chậm; để rồi khi ngoảnh đầu đi, chỉ trong phút chốc, cảnh sắc xưa đã không còn nữa. Nhưng dường như mọi thứ trong cuộc đời cũng tuân theo qui luật này, chỉ là ở một cấp độ rộng lớn hơn. Bài học này có lẽ chúng ta đã biết quá rõ rồi nhưng vẫn thường hay quên: khi một điều ở bên cạnh ta, ta thường hay nghĩ nó sẽ không thay đổi; qua năm tháng, ta dần đánh mất sự trân trọng đã từng có; và đến một ngày, khi nó biến mất, nhận ra nó quí giá như thế nào, ta có hối hận thì cũng đã muộn. Đương nhiên, hoàng hôn thì không như thế. Nó sẽ luôn trở lại vào ngày mai. Nhưng có phải những người yêu hoàng hôn, khi ngắm nhìn cảnh sắc này đều cảm thấu triết lí đó? Hoàng hôn, mây, cũng như cả bầu trời kia, xuất hiện mỗi ngày rồi biến mất và lại quay trở về vào hôm sau, có phải để nhắc nhở chúng ta bài học phải trân trọng hiện tại? Nhưng nếu suy nghĩ vấn đề theo câu châm ngôn quen thuộc: “Không ai tắm hai lần trên một dòng sông,” bạn sẽ thấy rằng hoàng hôn cũng giống như vậy thôi: “Không ai ngắm cùng một hoàng hôn hai lần.” Hoàng hôn của ngày hôm nay khi đã tàn thì thực sự đã chết. Một hoàng hôn mới sẽ được sinh ra vào ngày mai. Từng ngày, mỗi một sắc cam, xanh, tím đều phân bổ ở những vị trí khác nhau trên bảng màu, bố cục của mây cũng khác biệt. Mỗi hoàng hôn là một em bé chào đời vào lúc bốn giờ chiều và chỉ sống được tối đa đến sáu giờ chiều cùng ngày hôm đó. Nhưng trong thời gian ngắn ngủi lưu lại dương gian này, em đã hân hoan hòa ca bằng những biểu cảm phong phú của mình như một người họa sĩ thoải mái đi những nét cọ phóng khoáng, không bị ràng buộc bởi bất cứ điều gì. Cũng có khi, em chỉ nhẹ nhàng cất lên một giai điệu mộc mạc bằng sắc cam duy nhất rồi biến mất. Nhưng dù thế nào, bản thân em khi sinh ra cũng đã là một tác phẩm nghệ thuật tuyệt đẹp giúp ích cho bao người theo những cách khác nhau. Vì vậy, tôi rất thích cách em trân trọng hoàng hôn mỗi ngày bằng việc chụp những bức ảnh, tạo thành Sunset Project của riêng em. Tôi nhớ rằng lần nào gặp em mà nếu vào buổi chiều, dù câu chuyện đang sôi nổi hay dần lắng xuống, em cũng sẽ bảo tôi dừng lại trong phút chốc để em có thể chụp ảnh hoàng hôn. Và khi lưu giữ lại được hoàng hôn ngày hôm ấy, tôi có thể nhận ra em đã rất vui. Đôi khi vào tối ngày hôm đó, em sẽ chia sẻ lại cho tôi bức ảnh hoàng hôn em đã chụp lúc chiều. Với tôi, chúng đều là những kiệt tác từ tự nhiên, từ đôi tay em gầy và từ đôi mắt như thấu suốt mọi lẽ đời của em. Em sinh vào buổi sáng sớm ngày cuối cùng của năm. Nếu như xét thời gian một năm bằng tỉ lệ của một ngày thì chẳng phải buổi sáng của ngày cuối cùng trong tháng 12 sẽ có vai trò giống như hoàng hôn của năm đó trước khi bước dần vào tối giao thừa giữa năm cũ và năm mới hay sao? Phải chăng vì vậy mà em yêu hoàng hôn hơn bình minh, dù đúng ra, theo như trí nhớ của tôi thì em sinh vào tầm năm giờ sáng – thời khắc của bình minh? Nhưng tôi cũng cảm thấy, em hợp với hoàng hôn hơn là bình minh. Bình minh cũng yên bình nhưng là sự yên bình để báo hiệu một ngày mới lại bắt đầu, kéo theo sau đó là muôn vàn âm thanh nhộn nhịp của cuộc sống khi mọi người hối hả, tất bật cuốn theo guồng quay của nó. Còn sự yên bình của hoàng hôn thực sự là để báo hiệu mọi người nên nghỉ ngơi đi, đã đến giờ nghỉ rồi. Vào những hôm tôi làm việc chăm chỉ, khi phát hiện ra hoàng hôn đã đến, tôi cảm thấy cảnh tượng ấy như đang muốn động viên tôi: “Bạn đã làm việc chăm chỉ cả ngày rồi, hết giờ làm rồi, bây giờ là lúc để nghỉ ngơi.” Còn vào những hôm tôi lười biếng cả ngày, khi hoàng hôn ghé thăm, tôi cũng không có cảm giác nó đang giễu cợt hay trách móc gì tôi, chỉ đơn giản nhẹ nhàng nhắc nhở và ủi an: “Bạn thấy không, một ngày dần tàn rồi đó. Đừng để một ngày phải trôi qua trong hối tiếc như vậy nữa. Nhưng dù sao thì ngày cũng tàn rồi, hôm nay chưa làm được gì nhưng bạn hãy cứ nghỉ ngơi để mai lại bắt đầu.” Hoàng hôn không tạo cho tôi cảm giác áp lực giống như bình minh, khi hoàng hôn buông xuống và sau đó đêm tối đến, tôi thực ra có thể lựa chọn làm việc hoặc chơi đùa theo ý mình – đương nhiên vào những thời điểm deadline thúc ép mà vẫn lựa chọn chơi đùa thì hậu quả sẽ rất nghiêm trọng. Nhưng nếu bình minh của ngày mới đến mà tôi vẫn chưa nghĩ ra được hôm nay cần làm gì thì trong lòng tôi sẽ có ít nhiều hoang mang. Còn với riêng em, tôi không biết em có yêu bình minh không, em suy nghĩ gì về bình minh, em có từng chụp cảnh mặt trời mọc không…; nhưng tôi biết bản thân em đã luôn là một bình minh, hoặc em đã luôn cố gắng là một bình minh – vượt qua bóng tối của đêm hôm trước để nhiệt thành miệt mài vào sáng hôm nay. Em lúc nào cũng chăm chỉ, nghiêm túc với công việc như một mặt trời tất bật đều đặn làm công việc của mình mỗi ngày. Nhưng mặt trời cũng có lúc mệt mỏi và cần nghỉ ngơi. Thế nên chúng ta mới có hoàng hôn và sau đó mặt trời chuyển ca làm việc vào buổi tối cho mặt trăng. Em thấy đó, khỏe mạnh như mặt trời mà cũng có lúc đình công đấy thôi. Vậy mà bao năm qua, em – một cô gái lúc nặng cân nhất là 45 kg cũng chỉ dám yêu hoàng hôn và bản Clair de Lune để thầm hình dung về một ánh trăng êm dịu trong chút thời gian nghỉ ngơi hiếm hoi em có được. Em chưa từng thực sự nghỉ ngơi, em chỉ yêu nhưng chưa từng thực sự là hoàng hôn, mặt trăng của riêng em. Em đã luôn là mặt trời, là ngày dài bất tận nối liền vào đêm. Vậy thì em ơi, em xứng đáng có được sự nghỉ ngơi em mong muốn. Bất cứ khi nào em cần, em hãy cho phép mình là một hoàng hôn, mặt trăng của riêng em với ánh sáng êm dịu, tận hưởng sự yên bình tự tại. Bởi vì em luôn xứng đáng với cả mặt trời và mặt trăng, bình minh lẫn hoàng hôn, tất thảy mọi điều tốt đẹp nhất trên cuộc đời này.

Em đừng sợ một khi cho phép mình là hoàng hôn và mặt trăng thì sẽ mãi chìm trong sự nghỉ ngơi vô độ, bị kéo lùi về phía sau so với mọi người. Kết thúc và bắt đầu chỉ là hai khái niệm tương đối, bởi lẽ khi kết thúc một điều cũ cũng đồng nghĩa với việc khởi đầu một điều mới, và khởi đầu một điều mới cũng đồng nghĩa với việc kết thúc một điều cũ, hai hành động này thường diễn ra song song nên ta khó lòng nói được đó là khởi đầu hay đó là kết thúc. Nếu qui đổi “bắt đầu” thành “làm việc”, “kết thúc” thành “nghỉ ngơi”, ta cũng sẽ có một kết quả tương tự. Ta làm việc là để được nghỉ ngơi, và ta nghỉ ngơi cũng là để sẽ có thể tiếp tục làm việc trong tương lai. Vì vậy, em hãy cứ nghỉ ngơi mà đừng bận tâm lo âu quá nhiều điều nhé.

Em bình yên như hoàng hôn.

Và dù không cố tình, thậm chí đôi khi còn cố ý che giấu mình sau những bộ trang phục đen, em vẫn rực rỡ như mặt trời vì nội lực toát ra từ bên trong em.

Em có đủ cả một ngày trong em, từ sáng tinh mơ đến tối khuya mờ, trọn vẹn, nguyên khôi.

Vậy nên, em sẽ ổn thôi.

Kodaki