Trà chiều

Đằng sau một cuốn sách là con người và cuộc sống

Tôi nghĩ sách vở cũng là cuộc sống, bạn có đồng ý với tôi không?

Published

6 years ago

April 13, 2019

Mèo Heo

Có một số ý kiến cho rằng: “Nếu đã đọc sách nhiều ở một mức độ nào đó, đọc được hết những quyển sách cần thiết phải đọc trong những lĩnh vực bản thân mình quan tâm thì từ cuối độ tuổi trung niên trở lên, không cần phải đọc sách nữa. Khi đó, chỉ cần ‘đọc’ từ cuộc sống xung quanh thôi theo nghĩa là chỉ sống, chỉ quan sát cuộc sống là đủ rồi. Đó đã là chất liệu đủ để tiếp tục viết mà không cần đọc sách.”

Tôi không đồng tình với ý kiến này vì nhiều nhà văn thế giới tôi thích, họ đọc và học suốt đời. Vì có quá nhiều người như thế nên tôi không thể nhớ hết và liệt kê hết, nhưng nếu phải chọn một người làm minh chứng tiêu biểu, tôi sẽ chọn Umberto Eco. Tôi vẫn chưa thực sự đọc một tác phẩm nào của Eco nhưng tôi đã đọc một số bài tiểu luận, phỏng vấn của ông và tôi rất ngưỡng mộ tình yêu ông dành cho sách, sự ham học hỏi của ông, hơn cả là tinh thần cởi mở không phân biệt văn chương nghệ thuật và văn chương “thị trường” (nếu ta tạm phân chia như vậy, nhưng đối với Eco thì không nên có sự phân biệt đó). Trong thư viện cá nhân đồ sộ của Eco, rất có thể có nhiều cuốn sách ông chưa đọc nhưng ông trân trọng những quyển sách ông chưa đọc cũng như những quyển sách đã đọc và yêu thích, ông từng nói đại ý rằng những quyển sách chưa đọc dạy ta biết cách khiêm tốn vì nó nhắc ta nhớ về một phần thế giới ta chưa biết đến. Tôi rất thích suy nghĩ ấy và trân trọng nó.

Tôi nghĩ rằng những người viết văn, những nghệ sĩ nói chung, nếu đã là người muốn làm nghệ thuật, muốn lưu giữ lại hoặc tạo ra cái đẹp cho mọi người thưởng thức thì phải không ngừng học hỏi mỗi ngày, từ cả cuộc sống lẫn sách vở. Tôi nghĩ sách vở cũng là cuộc sống, bạn có đồng ý với tôi không? Chỉ là cuộc sống thì ta được tiếp xúc trực tiếp với sự việc khi nó đang diễn ra, tiếp xúc với hữu hạn người mà ta có thể tiếp xúc. Còn sách vở, đằng sau cuốn sách chẳng phải là một con người sao, người đã viết nên nó? Và đằng sau một con người chẳng phải là một cuộc sống sao? Cuộc sống khi người ta quan sát, chiêm nghiệm rồi hồi tưởng lại, tưởng tượng thêm để viết thành những câu chuyện, những cuốn sách. Đó là cuộc sống quá rồi còn gì. Chỉ là nó được trình bày dưới một khía cạnh khác. Và đọc sách cũng không khác gì cuộc trò chuyện với một người – người viết từ cuộc sống, hơn nữa, đó còn là cuộc trò chuyện sâu trong tâm tưởng. Còn cuộc sống là ta ra ngoài trò chuyện với mọi người, suy nghĩ được thốt ra thành lời, không phải bằng con chữ. Thế nên, tôi nghĩ cuộc sống và sách chỉ khác nhau ở mặt hình thức, còn về bản chất thì nó như nhau. Vậy, tại sao người ta có thể đánh đồng hình thức là bản chất? Tại sao người ta có thể vì sự khác nhau giữa hình thức mà gạt bỏ sự tương đồng trong bản chất? Để rồi từ đó, họ đưa đến sự tách biệt giữa “đọc” từ cuộc sống và “đọc” từ sách vở. Tôi thực không hiểu nổi. Tôi rất ghét tư tưởng đó. Từ góc nhìn của một người đọc, tôi thích đọc sách của những tác giả đọc nhiều hơn viết nhiều và không thích lắm, hoặc có thái độ hoài nghi trước tác phẩm của những tác giả viết nhiều hơn là đọc nhiều, bất kể là họ có trải nghiệm cuộc sống phong phú như thế nào.

Với tôi, đọc thậm chí quan trọng hơn viết rất nhiều. Bằng cách đọc, chúng ta có thể tăng cường khả năng lắng nghe. Thử tưởng tượng xem, nếu tất cả mọi người quá thích việc viết đến nỗi họ chỉ viết, viết và viết, không đọc chút nào; vậy thì, ai sẽ đọc những gì đã được viết? Điều đó cũng tương tự như một thế giới, nơi mà mọi người cứ tranh nhau nói lên ý kiến của mình nhưng không ai chịu dừng lại chút nào để lắng nghe ý kiến của người khác. Nếu phải sống trong thế giới như vậy, thật kinh khủng quá phải không?

Do đó, tôi nghĩ đọc phần nào cũng giống như lắng nghe; trong khi đó, viết lại phần nào đó giống như nói. Thực ra, tôi cũng là một người rất yêu việc viết. Nhưng tôi biết, nếu tôi đọc ít hơn tôi viết, những thứ tôi viết ra sẽ không có chút giá trị gì, nó sẽ chỉ lặp lại những điều cũ kĩ của bản thân tôi, kĩ năng viết khi đó cũng chẳng được cải thiện để tốt hơn. Thông qua việc đọc sách, tôi học được cách lắng nghe, quan sát, thấu hiểu, đồng cảm, và dĩ nhiên, cả cách viết nữa. Vì thế, tôi rất yêu việc đọc sách.

Dạo gần đây, tôi quan sát thấy một số bạn trẻ rất siêng đọc, siêng học hỏi. Tôi rất thích điều này và thầm cầu mong các bạn ấy sẽ mãi như thế: luôn đọc, luôn học hỏi. Có một câu của Gandhi mà tôi rất thích: “Hãy sống như thể bạn sẽ chết ngày mai. Hãy học như thể bạn sẽ sống mãi mãi.” Vế đầu tiên của trích dẫn này có lẽ phổ biến hơn vế sau vì ngày nay tôi thấy rất nhiều bạn trẻ thấm nhuần tinh thần YOLO. Nhưng tôi hi vọng, vế sau sẽ ngày càng phổ biến hơn, nhân rộng tầm ảnh hưởng hơn: “Hãy học như thể bạn sẽ sống mãi mãi.” Phải chăng vì nghĩ rằng “một lúc nào đó mình cũng sẽ chết đi, có thể thậm chí ngày mai, vậy thì mình cần đọc sách để làm gì, nên ưu tiên dành thời gian cho gia đình, cuộc sống, bạn bè,” phải chăng vì chính suy nghĩ ấy mà một số người đã chọn dừng đọc khi lập gia đình, khi có con? Tôi nghĩ có thể phần nào hiểu và đồng cảm một chút với suy nghĩ ấy. Vì vậy, câu: “Hãy học như thể bạn sẽ sống mãi mãi” của Gandhi đến với tôi như một sự cứu rỗi, một ánh sáng, một cú gõ vang tiếng thật kêu trong tâm thức. Bởi vì sách là cuộc sống nên chạm vào sách, đọc và học, chẳng phải cũng là một cách để ta tự kéo dài cuộc sống của mình, khiến nó giãn nở ra theo những chiều kích ta chẳng thể biết được đó sao? Và như thế, ta đi vào cõi vô tận trong cuộc đời hữu hạn của bản thân mình.

Hết.

Hami

Những bài viết có cùng chủ đề

Tại sao ta không nên đọc mọi thứ và không nên tin mọi thứ ta đọc?

Mọt sách chả phải là một loại cá tính đâu

Fiction vs Non-fiction từ góc nhìn kinh tế

Quan tâm: 773

Trà chiều

Sứ Đoàn Iwakura đạt Giải thưởng sách Quốc Gia 2024

Published

3 weeks ago

December 2, 2024

Quynh Lam

Giải thưởng Sách Quốc gia là giải thưởng do Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin và Truyền thông, Hội Xuất bản Việt Nam tổ chức hàng năm, trao giải cho những cuốn sách (bộ sách) có giá trị nổi bật về nội dung tư tưởng, tri thức, thẩm mỹ nhằm tôn vinh tác giả, dịch giả, nhà khoa học và người làm công tác xuất bản.

Tối ngày 29.11.2024 tại lễ trao Giải thưởng Sách Quốc gia lần VII, tác phẩm Sứ Đoàn Iwakura - Chuyến Tây Du Khảo Cứu Nhằm Canh Tân Nhật Bản Thời Minh Trị (Ian Nish biên soạn, Nguyễn Hoàng Mai - Nguyên Tâm dịch) hân hạnh được vinh danh giải Khuyến khích.

Sứ Đoàn Iwakura là tác phẩm nghiên cứu tập hợp nhiều tư liệu giá trị, giúp độc giả hiểu rõ hơn về chuyến du khảo nhằm canh tân Nhật Bản thời Minh Trị dưới góc nhìn của người phương Tây. Để có một đường lối phát triển đất nước hoàn toàn mới, người Nhật đã khởi động chuyến công du gọi là Sứ mệnh Iwakura thăm Hoa Kỳ và nhiều nước châu Âu. Đây là một chuyến đi lịch sử có tầm quan trọng đến mức khi nhắc về Minh Trị Duy Tân, người ta lập tức nhớ đến chuyến đi này.

Sách dày 427 trang, gồm 11 chương tổng hợp các bài viết của Ian Nish và 12 chuyên gia trong lĩnh vực quan hệ quốc tế khu vực Nhật Bản và Đông Á. Tám chương đầu, độc giả sẽ cùng phái đoàn đi qua tám cường quốc từ Mỹ, Anh, Pháp, Bỉ, Đức, Nga, Thụy Điển và Italy. Bản ghi chép của những học giả góp phần tái hiện hành trình tìm kiếm “văn minh khai sáng” của sứ đoàn Iwakura tại trời Âu dưới góc nhìn của người phương Tây. Ba phần còn lại trong ấn phẩm là bài phân tích, nhận định của chuyên gia lịch sử, đánh giá tình hình nước Nhật sau chuyến công du.

Để hiểu thêm về một lát cắt lịch sử quan trọng của Nhật Bản, cũng như đọc thêm về chuyến đi được mệnh danh là “Chuyến công du lịch sử thay đổi nước Nhật”, mời bạn tìm đọc sách tại đây hoặc tại hệ thống các nhà sách Phương Nam trên toàn quốc.

Đọc bài viết

Trà chiều

Nhà Sách Phương Nam đồng hành cùng các bạn học sinh tham gia cuộc thi ‘F1 in Schools’

Published

3 weeks ago

December 2, 2024

Quynh Lam

F1 in Schools là một giải đấu mang tính giáo dục, cạnh tranh toàn cầu do Formula One kết hợp với chương trình quốc tế STEM (khoa học, công nghệ, kỹ thuật, toán học). Giải đấu được tổ chức hàng năm dành cho học sinh trung học với mục đích giới thiệu kỹ thuật cho những người trẻ tuổi trong một môi trường thú vị. Mỗi đội thi (từ 3 - 6 học sinh) phải thiết kế và chế tạo một chiếc xe đua Công thức 1 cỡ nhỏ từ Khối mô hình F1 chính thức bằng các công cụ thiết kế CAD/CAM.

Năm 2024, ADUA Racing - đội bao gồm các học sinh cấp 2 của trường British International School Ho Chi Minh City đã vinh hạnh giành được cơ hội tham gia vòng chung kết cuộc thi F1 in Schools ở Dubai, Ả Rập Saudi. Đây là đội duy nhất đại diện Việt Nam tham gia vòng chung kết năm nay.

Những nỗ lực rèn luyện, khả năng sáng tạo, tư duy học tập đáng ngưỡng mộ của các em học sinh trong giải đấu này phù hợp với định hướng và giá trị cốt lõi mà Nhà Sách Phương Nam luôn muốn đem lại cho các bạn đọc và khách hàng trên toàn quốc.

Vì vậy, Nhà Sách Phương Nam hân hạnh trở thành nhà tài trợ đồng hành cùng đội thi ADUA Racing trên hành trình vươn ra thế giới. Nhà Sách Phương Nam hy vọng nỗ lực này sẽ góp phần ươm mầm cho những tài năng tương lai, khuyến khích người trẻ phát triển tư duy độc lập, sáng tạo.

Nhà Sách Phương Nam luôn chú trọng hỗ trợ, khuyến khích thế hệ trẻ phát huy tối đa tiềm năng của bản thân. Bên cạnh đó, hệ thống Nhà Sách Phương Nam vẫn luôn nỗ lực trên hành trình kết nối bạn đọc đến với thế giới tri thức thông qua những cuốn sách hay và các hoạt động ý nghĩa.

Cảm ơn sự ủng hộ của các độc giả và khách hàng đã tạo điều kiện để Nhà Sách Phương Nam tiếp tục đồng hành cùng thế hệ trẻ trên những chặng đường đầy ý nghĩa trong tương lai.

Đọc bài viết

Trà chiều

Sự kiện giao lưu & ký tặng: Bước Qua Nước Mắt, Tự Khắc Trưởng Thành

Published

1 month ago

November 14, 2024

Quynh Lam

Nhân dịp ra mắt tác phẩm mới Bước qua nước mắt, tự khắc trưởng thành, Nhà Sách Phương Nam và Phương Nam Book phối hợp cùng tác giả Anh Khang tổ chức sự kiện giao lưu và ký tặng vào lúc 16g00, thứ Bảy ngày 16.11.2024 tại sân khấu A – Đường sách TP. Hồ Chí Minh (Nguyễn Văn Bình, P. Bến Nghé, Q.1, TP. HCM).

Bước qua nước mắt, tự khắc trưởng thành là tác phẩm kỷ niệm hơn một thập kỷ viết văn của tác giả Anh Khang. Anh gọi đây là một “cuốn sách làm lành” – thay vì “chữa lành” như cách gọi thường thấy trong xã hội hiện đại. Tác phẩm được chia làm hai phần, mở đầu bằng “Độc thoại” với những dòng tư lự đơn lẻ như tự trấn an “đứa trẻ bên trong đang ăn vạ trên đường trưởng thành”, rồi sang đến “Đối thoại” là những lời tâm can san sẻ cùng Gen Z lẫn Gen Z(à) để tìm sự ủi an. Mỗi câu, mỗi lời tâm tình thủ thỉ đều quá đỗi chân thành, như chính lời tác giả tự nhận thì đây “chính là những ghi chép trong lúc ‘khóc một trận đã đời’, rồi từ nay, chỉ nhìn về phía trước”.

Kể từ khi xuất bản tác phẩm đầu tay Ngày trôi về phía cũ… vào năm 2012, đến nay Anh Khang đã trở thành “tác giả triệu bản” với nhiều tác phẩm nhận được sự đón nhận nồng nhiệt của độc giả. Anh còn được bạn đọc thương tặng tên gọi “nhà văn của những nỗi buồn tuổi trẻ” vì những chia sẻ sâu sắc và đầy cảm thông trong từng trang sách. Sách Bước qua nước mắt, tự khắc trưởng thành đánh dấu sự trở lại của Anh Khang sau 4 năm tạm vắng mặt trên văn đàn, đồng thời cũng là món quà tri ân dành tặng cho thế hệ độc giả đã trưởng thành cùng những bài viết của anh.

*Bước qua nước mắt, tự khắc trưởng thành* – tác phẩm mới nhất của tác giả Anh Khang do Phương Nam Book liên kết xuất bản.

Đến với sự kiện giao lưu và ký tặng, độc giả sẽ có cơ hội trò chuyện cùng nhà văn Anh Khang và lắng nghe anh chia sẻ về những thăng trầm trong quá trình sáng tác cuốn Bước qua nước mắt, tự khắc trưởng thành. Đặc biệt, sự kiện còn chào đón sự góp mặt của ca sĩ - nhà văn Hamlet Trương.

Giao Lưu & Ký Tặng: Bước Qua Nước Mắt, Tự Khắc Trưởng Thành

Thời gian: 16:00 – Thứ bảy, ngày 16.11.2024
Địa điểm: Sân khấu A – Đường sách TP. Hồ Chí Minh (Nguyễn Văn Bình, P. Bến Nghé, Q.1, TP. HCM)
Vào cửa tự do

Về tác giả: Quách Lê Anh Khang

Công việc chính là làm báo, công việc phụ là làm mệt mình bằng những cảm xúc đa mang. Mọi nghề nghiệp đã và đang làm như phóng viên, biên tập viên, PR, MC... đều có vẻ khá nghiệp dư, nhưng lại rất chuyên nghiệp trong vai trò làm “người độc thân nhạy cảm”.
Ngày sinh: 11/8
Cung Hoàng đạo: Sư Tử (Leo)
Cử nhân khoa Báo chí & Truyền thông – Đại học KHXH&NV TP.HCM
Sách đã xuất bản:
- Ngày trôi về phía cũ... (2012)
- Đường hai ngả, người thương thành lạ (2013)
- Buồn làm sao buông (2014)
- Đi đâu cũng nhớ Sài Gòn và... Em (2015)
- Thương mấy cũng là người dưng (2016)
- Trời vẫn còn xanh, em vẫn còn anh (2017)
- Người xưa đã quên ngày xưa (2018)
- Những năm tháng đó, có tôi yêu người (2019)
- Thả thính chân kinh (2020)
- Bước qua nước mắt, tự khắc trưởng thành (mới xuất bản – năm 2024)