Trà chiều

Vào Trong Hoang Dã – Dear My Aquarius…

Published

on

“Hơn hai mươi tuổi đời, gia đình giàu có, học vấn cao và một tương lại rộng mở phía trước, vậy mà Christopher McCandless (hay Alexander Supertramp như anh tự gọi mình) đã từ bỏ tất cả để dấn thân vào hành trình đơn độc xuyên qua hết thảy các vùng hoang dã của Bắc Mỹ. Dưới ngòi bút sống động của Jon Krakauer, Vào Trong Hoang Dã (Into the Wild), cuốn sách mô tả những trải nghiệm phi thường đó của Christopher McCandless, đã trở thành một cuốn tự truyện nổi tiếng, một tác phẩm khó quên về thiên nhiên và phiêu lưu, ngợi ca một cuộc sống tận hiến và cảm động.”

*

Vài dòng cho Chris, một Bảo Bình phóng khoáng, yêu tự do, nổi loạn, ghét xã hội giả dối với các nguyên tắc, đi vào miền hoang dã và đã chết trong cô độc ở tuổi 24…

“Ông sai rồi. Đừng nên chỉ tìm hạnh phúc trong các mối quan hệ với con người. Thượng Đế phân phát hạnh phúc ở khắp mọi nơi. Vì vậy, chúng ta phải khám phá nó.”

Lúc Chris nói như thế, tôi đã nghi nghi rồi. Là anh nói vậy nhưng thật sự không phải vậy, hay là đúng hơn, trong lòng anh mong một điều gì đó khác đi. Mặc dù câu nói nghe cũng có vẻ logic. Nó là sự diễn giải cho việc vì sao anh muốn sống với tự nhiên. Bởi vì như anh nói hạnh phúc không chỉ nằm ở các mối quan hệ với con người, nó nằm ở khắp mọi nơi nên anh muốn khám phá hạnh phúc khi sống với thiên nhiên là lẽ đương nhiên. Nhưng vẫn có một chút gì đó, buồn và cô độc trong câu nói ấy làm sao. Tôi thực tâm không tin rằng anh nghĩ như vậy. Tôi nghĩ rồi sẽ có lúc anh nghĩ lại và hối hận.

Cảm giác chán ghét con người, xã hội, mọi thứ, sợ hãi, chạy trốn… Tôi cũng đã có rất nhiều. Cũng đã từng muốn nổi loạn, muốn đi đâu đó thật xa. Nhưng tôi khác anh. Đó là vì tôi sợ con người chứ không phải ghét con người… Dù chỉ trong suy nghĩ, nhưng kiểu chạy trốn của tôi là một kiểu thụ động, nhút nhát. Còn cách anh chạy trốn, thật chủ động, thật dũng mãnh và đầy sự kiêu hãnh làm sao… Dù là kiêu hãnh trong đơn độc.

Anh biết không, tôi đã rất bất ngờ khi biết anh là một Bảo Bình đấy. Tôi đã quá mệt mỏi rồi. Tôi muốn dừng lại. Không muốn làm gì nữa. Nên hôm nay, tôi mới muốn chọn một hành động lười biếng nhất: đó là xem phim. Đã định xem You’re the apple of my eyes rồi, anh biết không. Tôi nghĩ một phim mang hơi hướng giải trí, nhẹ nhàng như thế sẽ hợp cho tôi lúc này. Vì tôi không muốn suy nghĩ gì nhiều cả. Tôi chỉ muốn một bộ phim tình cảm nhẹ nhàng, xoa dịu cảm xúc của tôi. Nhưng không hiểu sao, khi tôi bắt đầu định xem thì lại thấy đĩa phim Into the wild bày ngay trước mắt. Tôi đã biết sơ lược câu chuyện về anh từ lâu, cũng đã biết rằng phim này rất hay, được sự đánh giá cao của các nhà chuyên môn. Nhưng tôi vẫn chưa xem. Lúc đó, không biết có một động lực gì, nó thôi thúc tôi xem kinh khủng. Có lẽ chính là cái chết của anh… Dù chỉ nghe thoáng qua, nó khiến tôi suy nghĩ, tại sao một người lại có thể chán ghét xã hội đến như thế, để rồi chạy trốn ở một nơi xa vắng không một người nào và chết… Tôi biết trước nó sẽ làm tôi suy nghĩ nhiều và mệt mỏi. Nhưng thôi, bỗng dưng ngay phút đó, anh ám ảnh tâm trí tôi nhiều quá rồi, anh ạ. Và thế là, tôi xem luôn.

Nửa phần đầu của phim, dù buồn nhưng anh cười như điên, vẫn giao tiếp tốt, bắt bạn rất tốt với xã hội bên ngoài, rất thân thiện. Rõ ràng, anh không phải là một dạng vì quá nhút nhát, sợ hãi, không thể giao tiếp với ai mà muốn chạy trốn mọi thứ như tôi. Anh làm tôi tưởng anh là cung Nhân Mã. Và thú thật, nửa đầu phim, tôi chỉ nghĩ đơn thuần anh đi như thế, đơn thuần là vì anh muốn đi du lịch, muốn sống với thiên nhiên sau tháng ngày gò bó trong ngôi nhà giàu sang và việc học hành mệt mỏi. Tôi chỉ nghĩ anh đi vì sự yêu thích phiêu lưu, khám phá đơn thuần thôi… Vì lúc đó, tôi đâu biết… đâu biết anh lại mang trong mình một nỗi buồn về gia đình lớn đến như thế.

Để rồi… anh khiến cho tôi dần dần đi vào nỗi buồn của anh. Sự đồng cảm đó đến thật lặng lẽ, từ lúc nào mà tôi không hay. Như những giọt nước sau cơn mưa nhẹ rỏ tí tách nhưng vẫn còn có khả năng thấm ướt một vùng đất khô cứng nào đó. Anh mang trong mình quá nhiều nỗi buồn, cả sự nổi loạn, mâu thuẫn, yêu thơ văn và những suy nghĩ rất sâu sắc. Càng về sau, tôi càng thấy mình sai lầm khi lúc đầu đã đoán anh là Nhân Mã. Rõ ràng, một con người như thế không phải là Nhân Mã. Nhưng tôi vẫn không dám nghĩ anh là Bảo Bình. Lúc đó, tôi đoán có lẽ anh là Song Tử. Một Song Tử cũng yêu tự do, phóng khoáng, nổi loạn và chứa hai mặt mâu thuẫn trong con người. Phim kết thúc, tôi vội lên mạng dò ngày sinh và phát hiện ra… anh là cung Bảo Bình. Trời ơi… lại một Bảo Bình nữa đến với tôi sao… Thật kinh khủng. Tôi chạy đi đâu cũng không thể thoát được Bảo Bình. Tôi không nghĩ đó là sự ám ảnh. Bởi vì tôi yêu Bảo Bình. Tôi vẫn muốn nghĩ đó là một thứ tình yêu nào đó vô hình dẫn dắt tôi, một mối dây liên kết vô tình nào đó, để hôm nay tôi không xem You’re the Apple of My Eyes mà xem Into the Wild và biết thêm về anh – một Bảo Bình.

Và anh biết không, tôi cũng ngỡ ngàng khi xem đoạn anh tự độc thoại với quả táo. Và anh cũng nói với quả táo câu: “You’re the apple of my eyes”. Có lẽ nào tên bộ phim đó là lấy từ câu nói của anh chăng?

Từng chi tiết về anh đều khiến tôi bị cuốn hút. Tôi ước mình cũng có thể như anh. Có thể vứt bỏ hết tất cả và đi như thế, đem theo một mớ sách để đọc.

Rồi anh chết…

Trước khi chết, anh đã định nghĩa lại về hạnh phúc trong nước mắt:

“Happiness is only real when shared”

Vâng, anh ạ.

Tôi nhiều lần muốn chạy trốn con người. Tôi sợ con người. Chán ghét tất cả mọi thứ. Nhưng rồi những lần chạy trốn đó, dù chỉ là trong tâm thức, chỉ đơn thuần là tắt Fb cả tháng, tắt điện thoại, không đi ra ngoài, không gặp gỡ ai… Tôi đã từng tự cách li mình nhiều lần như thế trong khoảng một tháng. Tôi không làm được 2 năm như anh… Nhưng mỗi lần chạy trốn đó, cũng khiến tôi nhận ra điều ấy… Mỗi lần chạy trốn con người vì sợ hãi rồi quay trở lại xã hội loài người, tôi lại thấy yêu mến họ hơn trước cả khi chạy trốn… Anh hiểu mà phải không…

Anh giống một Bảo Bình đúng nghĩa. Lúc nào cũng cười và che giấu những đau khổ của bản thân. Dù nhiều chuyện đã xảy ra với anh, không khi nào anh than thở. Anh khó hiểu. Anh yêu người em gái của mình và anh nói rằng có lẽ chỉ duy nhất em ấy là hiểu những gì anh nói. Tôi không biết ở ngoài đời thực anh như thế nào. Nhưng có lẽ anh cũng ít khóc. Tôi nhìn những tấm hình của anh và một lần nữa lại thấy nụ cười đúng chất Bảo Bình. Gần như hình nào anh cũng cười đến híp cả mắt, toét miệng cả ra trông như rất hạnh phúc. Nhưng thật ra, trong anh vẫn rất cô đơn phải không… Anh chỉ dùng nụ cười đó để che giấu thôi. Và trong phim thì tôi chỉ thấy anh khóc duy nhất đúng một lần. Là khi anh viết câu ấy: “Hạnh phúc chỉ có thực khi được chia sẻ”. Nhưng trong chiếc magic bus màu xanh lá cây có đánh số 142 đó, đâu một ai chia sẻ với anh cơn đói khát, chiếc quần jeans mỗi ngày một rộng vì anh quá ốm, sợi dây nịt mỗi ngày lại thêm nhiều lỗ đục mà anh khắc để giữ cho chiếc quần dính chặt vào đôi chân mình, sự bất lực khi xác con bò mà anh giết không đủ lửa nóng để thịt bò chín… những con giòi bu lúc nhúc trong đó, không thể ăn, đơn giản là không thể ăn…rồi cái quang cảnh ấy, đẹp đẽ nhưng quá đỗi hoang vu lạnh lẽo. Cô độc lắm phải không anh? Khi anh cố gắng đọc những quyển sách bên đống lửa nhỏ ít ỏi trong đêm tối lạnh. Khi không thể băng qua được dòng sông đó và cơn mưa ập tớii, buổi tối ấy, cuối cùng, lần đầu tiên anh đã thừa nhận sự cô độc của mình, anh ghi vào cuốn sổ của mình “Dòng sông không thể băng qua. Trời mưa đêm. Cô đơn”…Lonely, lonely, lonely… Hình như lúc đó, từ ấy mới xuất hiện lần đầu tiên. Dù rằng suốt cả bộ phim là sự cô độc của anh nhưng mãi đến cuối phim, anh mới chịu thừa nhận điều đó một cách cụ thể như thế… Lúc đó, tôi chỉ muốn ở bên cạnh anh để chia sẻ sự cô đơn đó, muốn ôm anh thật chặt, không phải như một người tình, chỉ đơn thuần là tìm hơi ấm để chia sẻ tình người với nhau thôi. Một cái ôm để biết rằng cả hai vẫn đang tồn tại trong cuộc sống mà anh biết đó, giáo dục, luật pháp, chính trị, xã hội, tin tức, giải trí… mỗi ngày như đang dần biến chúng ta thành những người vô hình. Đôi lúc, tôi không cảm nhận được sự tồn tại của mình.

Và lần cuối cùng ấy, khi nhìn ánh mặt trời đó, anh khóc, nhưng anh vẫn cười. Anh cười khi nhìn bầu trời và một giọt nước mắt khẽ rơi từ khóe mắt đó. Nhưng nụ cười vẫn đọng lại mãi trên môi anh, bên khung cửa sổ xe bus đó.

Tôi thích anh. Thích sự điên rồ của anh, thích nụ cười anh trong những bức hình, thích nỗi buồn của anh, thích sự cô độc và mãnh mẽ, lí trí của anh, thích từng thứ mà anh suy nghĩ…

Nhưng anh à…

Tôi biết tôi chỉ đang tự dối lòng mình. Tôi chỉ yêu mỗi Bảo Bình đáng yêu của tôi thôi. Tình yêu đó, đã khiến tôi đau đớn và… hạnh phúc. Tôi chỉ đang chạy trốn trong một danh từ chung, một thế giới rộng lớn hơn mang tên là: Bảo Bình. Nhiều lúc, tôi khóc vì nhớ… tôi tự nhủ thầm trong đầu là không phải vì tôi còn yêu người ấy nhiều, chỉ đơn thuần là tôi đang yêu chung chung cung Bảo Bình. Nhưng ngay trong ngày hôm nay, khi được quen biết anh, dù thích anh nhiều như thế, tôi vẫn nhận ra một điều rõ ràng rằng tôi yêu người ấy vì người ấy là người ấy. Không phải vì người ấy là Bảo Bình. Và tôi vẫn còn yêu người ấy nhiều lắm.

Dù vậy, Bảo Bình đã dạy cho tôi nhiều thứ, rất nhiều… Tất cả những Bảo Bình đã đến trong cuộc đời tôi đều cho tôi những bài học quí báu… và đến giờ, tôi vẫn không thể quên được họ, không bao giờ tôi có thể quên họ.

Cũng có lẽ, tôi đã yêu Bảo Bình thật. Một Bảo Bình trừu tượng, tổng hợp lại từ rất nhiều Bảo Bình. Một Bảo Bình trong định nghĩa.

Dù thế nào thì tôi vẫn thích anh, rất rất thích anh. Cảm ơn anh vì ngày hôm nay. Lâu lắm rồi mới có người cho tôi nhiều cảm xúc, có một bộ phim khiến tôi xúc động như vậy. Từ nhỏ tôi vẫn luôn nghĩ, tình yêu là không khoảng cách cả về thời gian lẫn không gian. Vì vậy, tôi đã luôn tỉnh bơ như không mà trò chuyện với những người tôi biết họ sẽ chẳng bao giờ biết đến sự tồn tại của mình. Từ nhỏ, tôi đã luôn yêu những người chết trước mình lâu lắm rồi…

Và tôi sẽ cố gắng sống tốt hơn, mạnh mẽ hơn. Cái mạnh mẽ như anh nói: “It’s not necessary to be strong. But, to feel strong”

“Can you see the sky that I’m seeing?”
Love my lovely Aquarian
Love Aquarius”

Hết.

Một Cự Giải

Ảnh đầu bài: Zing

Click to comment

Viết bình luận

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Trà chiều

Mặt trái của “Manifest”: Khi tư duy tích cực có thể phản tác dụng

“Manifest” – từ khóa của năm 2024 do từ điển Cambridge bình chọn, đã trở thành một cơn sốt trong giới trẻ, lan tỏa mạnh mẽ trên khắp các nền tảng mạng xã hội. Nhưng liệu manifest có thực sự là con đường thần kỳ dẫn đến hạnh phúc?

Published

on

Manifest, hay luật hấp dẫn, đại diện cho một niềm tin vào sức hút kỳ diệu của vũ trụ, vào một thế lực lớn lao và quyền năng hơn chính bản thân, có thể giúp ta đạt được mọi mong muốn. Từ ước mơ về một cuộc sống giàu sang, một tình yêu viên mãn đến khát khao thành công trong sự nghiệp, tất cả dường như đều nằm trong tầm tay chỉ với sức mạnh của suy nghĩ tích cực.

Nhằm mang đến cho bạn đọc một cái nhìn đa chiều về trào lưu này, Bookish xin giới thiệu bài viết được dịch từ tạp chí Psychology Today, phân tích những mặt trái tiềm ẩn của manifest, giúp chúng ta tránh sa vào những cạm bẫy tư duy.

***


“Manifest” đang là một trong những trào lưu thịnh hành nhất ở lĩnh vực sách self-help. Tác phẩm MANIFEST - 7 Bước Để Thay Đổi Cuộc Đời Bạn Mãi Mãi (2022) của Roxie Nafousi đã ngay lập tức trở thành hiện tượng bán chạy toàn cầu khi vừa ra mắt. Cuốn sách này từng có mặt trong danh sách bán chạy nhất của Sunday Times nhiều tuần liền, và được không ít người nổi tiếng tìm đọc.

Tuy nhiên, cuốn sách của Nafousi lại thuộc về một trường phái self-help lâu đời hơn, vốn cổ súy cho ý tưởng về “luật hấp dẫn”. Luật này cho rằng chính suy nghĩ của chúng ta quyết định những gì ta thu hút trong cuộc sống như may rủi, giàu nghèo, ốm đau hay khỏe mạnh, những mối quan hệ độc hại hay tốt đẹp. Tôi cho rằng mặc dù việc nhiều người thích những cuốn sách kiểu này là điều dễ hiểu, nhưng manifest lại là một xu hướng tiềm ẩn nhiều nguy hiểm.

Những ví dụ tiêu biểu nhất về sách self-help theo luật hấp dẫn là The Secret - Bí Mật (2006) của Rhonda Byrne và Think and Grow Rich - Nghĩ Giàu Và Làm Giàu (1937) của Napoleon Hill. Những cuốn sách này đẩy ý tưởng kiểm soát tâm trí (được ủng hộ bởi nhiều trường phái triết học cổ đại như Khắc kỷ, cũng như các chuyên gia trị liệu nhận thức hành vi – CBT) đi xa hơn. Các tác giả đưa ra quan niệm có thể tạm gọi là học thuyết “tâm trí chế ngự vật chất”, khẳng định rằng suy nghĩ của chúng ta có sức mạnh toàn năng, không chỉ quyết định cảm xúc mà còn định hình cả thế giới bên ngoài.

Đúng là có bằng chứng cho thấy rằng tư duy lạc quan tốt hơn tư duy bi quan; và ở một mức độ nào đó, tâm thế và thái độ tích cực có thể dễ khiến ta thành công hơn, ít gặp vấn đề về sức khỏe và các mối quan hệ hơn – nhìn chung là ta có một cuộc sống tốt đẹp hơn. Đơn cử là, cha đẻ của tâm lý học tích cực, Martin Seligman, đã viết rất nhiều về chủ đề này. Seligman cho rằng tư duy bi quan và cái mà ông gọi là “sự bất lực tự ứng nghiệm” chính là nguyên nhân gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe, khiến ta bị giảm tuổi thọ, đạt thành tích kém cỏi hơn và gặp nhiều tai họa hơn trong cuộc đời – bởi lẽ, luôn lo sợ những điều này xảy ra có thể biến chúng thành sự thật. [i] Lợi ích của việc hình dung những mục tiêu tích cực và việc chúng ta đạt được kết quả mong muốn cũng đã được nghiên cứu rộng rãi.

Tuy nhiên, nhóm người ủng hộ trào lưu manifest lại đưa ra những tuyên bố cực đoan hơn nhiều. Thông thường, các tác phẩm của họ đều dựa trên những niềm tin huyền bí đáng ngờ, được cho là đúc kết từ một số nguyên lý vật lý lượng tử (mặc dù chưa từng có bằng chứng khoa học nào củng cố cho những tuyên bố này).

Truyền thống self-help này bắt nguồn từ khoảng mấy chục năm cuối thế kỷ 19, khởi đầu với phong trào “chữa lành bằng tâm trí” ở Mỹ. Những người theo phong trào này tin rằng mọi bệnh tật đều bắt nguồn từ tâm trí. Do đó, suy nghĩ lành mạnh sẽ có tác dụng chữa lành. Người thợ đồng hồ Mỹ Phineas Parkhurst Quimby (1802–1866) là một trong những người đầu tiên nêu rõ ý tưởng này. [ii] Quimby cho rằng tất cả bệnh tật chẳng qua chỉ là một niềm tin sai lầm biểu hiện ra thành các triệu chứng vật lý. Nếu chấp nhận rằng bệnh tật chỉ nằm trong tâm trí, chúng ta có thể dễ dàng tự chữa lành cho mình.

Giáo phái chữa bệnh bằng tâm trí nổi bật nhất là Giáo hội Khoa học Kitô giáo, do Mary Baker Eddy (1821–1910) sáng lập. Cuốn kinh thánh trước tác của Eddy, Science and Health with Key to the Scriptures (1875) (Tạm dịch: Khoa học và Sức khỏe với Chìa khóa giải mã Kinh Thánh), hiện đã bán được hơn 9 triệu bản. Giống như Quimby, các tín đồ Khoa học Kitô giáo tin rằng bệnh tật có thể chữa khỏi chỉ bằng cầu nguyện. Thần học của Eddy dựa trên quan niệm thần bí cổ xưa rằng thực tại thuần túy là tâm linh và thế giới vật chất chỉ là ảo ảnh. [iii] Do đó, bệnh tật không gì khác hơn là một lỗi lầm của tâm trí – hậu quả của việc sai lầm khi đặt niềm tin vào vật chất và giác quan. Những tín đồ Khoa học Kitô giáo cực đoan hoàn toàn bác bỏ mọi can thiệp y tế và phẫu thuật. Không có gì ngạc nhiên khi phương pháp chăm sóc sức khỏe này đã khiến cho nhiều thành viên giáo phái và con cái của họ phải vong mạng.

Nhà triết học và tâm lý học William James (1842–1910) cũng rất quan tâm đến ý tưởng về nguồn gốc tâm lý của bệnh tật. Trong The Varieties of Religious Experience (1902) (Tạm dịch: Muôn mặt kinh nghiệm tôn giáo), ông mô tả phong trào chữa lành bằng tâm trí là một “quan điểm sống lạc quan”:

Những người dẫn dắt phong trào này tin tưởng sâu sắc vào năng lực chữa lành của một tâm trí khỏe mạnh, vào khả năng chiến thắng của lòng can đảm, hy vọng và niềm tin, đồng thời khinh miệt sự nghi ngờ, sợ hãi, lo lắng và mọi trạng thái tinh thần căng thẳng, dè dặt thái quá.. [iv]

Chúng ta có thể thấy rõ ràng là trong các nguyên lý của phong trào chữa lành bằng tâm trí có chứa đựng hạt giống của tư duy tích cực. Tư duy tích cực lần đầu tiên được phổ biến là trong tác phẩm The Power of Positive Thinking (1952) (Tạm dịch: Sức mạnh của tư duy tích cực) của mục sư người Mỹ Norman Vincent Peale. Cuốn sách này có tầm ảnh hưởng, nhưng đồng thời cũng gây tranh cãi.

Một nhà tư tưởng “chữa lành bằng tâm trí” quan trọng khác là Prentice Mulford (1834–1892) –  ông đã đặt ra các nguyên tắc của “luật hấp dẫn”. Trong Thoughts are Things (1889) (Tạm dịch: Tư duy là Vạn vật), Mulford giải thích rằng suy nghĩ tích cực thu hút kết quả tích cực và suy nghĩ tiêu cực thu hút kết quả tiêu cực. William Walker Atkinson sau đó cũng đưa ra những tuyên bố tương tự trong Thought Vibration or the Law of Attraction in the Thought World (1906) (Tạm dịch: Sóng Tư tưởng và Luật hấp dẫn trong Thế giới Tinh thần). Tác giả self-help đầu tiên kết hợp ý tưởng tâm linh của luật hấp dẫn với khát vọng vật chất hữu hình là Napoleon Hill. Công thức này hóa ra lại cực kỳ sinh lời. Hill đã xuất bản cuốn sách bán chạy nhất của trong sự nghiệp của ông là Think and Grow Rich! vào năm 1937. Tác phẩm này đã trở thành khuôn mẫu cho một loại sách self-help mới khi tập trung vào việc theo đuổi tiền bạc.

Thông điệp của Hill rất đơn giản: Tất cả chúng ta đều có thể trở nên giàu có nếu khao khát đủ lớn. Nếu tập trung chuyên chú vào những suy nghĩ về tiền bạc và sự sung túc, vũ trụ sẽ tạo ra sự cộng hưởng kỳ diệu với tiềm thức và gửi đến vô vàn tài lộc. [v] Để trở nên giàu có, chúng ta chỉ cần nuôi dưỡng một khát khao rõ ràng. Khi đó, suy nghĩ của chúng ta, “như những thỏi nam châm, sẽ thu hút vô số nguồn lực, con người và hoàn cảnh phù hợp với bản chất của những suy nghĩ chủ đạo đó.” Nếu “từ tính hóa tâm trí” và trở nên “nhạy bén với tiền bạc”, chúng ta sẽ trở thành triệu phú ngay lập tức.

Không có gì ngạc nhiên khi một thông điệp như vậy lại an ủi những độc giả đang vật lộn với hoàn cảnh kinh tế suy thoái trong cuộc Đại khủng hoảng. Nhưng thông điệp còn nhiều mơ hồ này vẫn tiếp tục hấp dẫn cho đến tận ngày nay. The Secret của Byrne đã xào nấu lại ý tưởng này. “Bí thuật” của cô ấy, không gì xa lạ, chính là luật hấp dẫn. Các nguyên tắc của luật này cứ được nhắc đi nhắc lại. Suy nghĩ của chúng ta, rõ ràng là có tần số riêng. Chúng ta phát ra tần số này vào vũ trụ và từ đó thu hút mọi thứ cùng tần số với suy nghĩ của mình. The Secret tràn ngập những câu chuyện về việc bất ngờ nhận được séc qua thư và những biến chuyển kỳ diệu trong cuộc sống cá nhân của một người. Cuốn sách đưa ra lời hứa hẹn rằng rằng độc giả có thể dễ dàng thu hút 10 triệu đô la, bởi vì “Bí thuật có thể cho bạn bất cứ điều gì bạn muốn.” Bởi “Bạn là thỏi nam châm mạnh mẽ nhất trong Vũ trụ!… Suy nghĩ của bạn sẽ trở thành hiện thực!” [viii]

Nhiều người trong chúng ta có thể thấy những lời hứa hẹn thái quá về sự chuyển đổi dễ dàng này là đáng ngờ. Nhưng tệ hơn nữa, học thuyết của Byrne và những người ủng hộ nguyên lý “tâm trí chế ngự vật chất” lại có xu hướng đổ lỗi cho nạn nhân. Về cốt lõi, họ quan niệm rằng những người gánh chịu bất hạnh phải tự nhận trách nhiệm cho những đau khổ của mình, bao gồm cả chuyện ung thư, hiếp dâm, tai nạn xe hơi và bạo lực. Chẳng hạn như, Byrne thẳng thừng cho rằng mọi tai ương trong cuộc sống là do chúng ta không chịu suy nghĩ tích cực và không truyền tải đủ mạnh mẽ những mong muốn về vật chất xa xỉ vào vũ trụ. Byrne và nhiều chuyên gia làm giàu đã đóng góp cho cuốn sách của cô còn khẳng định chắc nịch rằng quy luật hấp dẫn cũng có thể áp dụng với 6 triệu người Do Thái bị sát hại trong thảm họa Holocaust. Rõ ràng, chính “những suy nghĩ về nỗi sợ hãi, sự chia ly và bất lực” của người Do Thái đã khiến họ “hiện diện ở nơi lầm lạc vào một thời điểm sai trái”. [ix] Tác giả của The Secret khẳng định chắc nịch: “Mọi trải nghiệm đều bắt nguồn từ những suy nghĩ dai dẳng trong chính bạn.” [x] Đây rõ ràng là những luận điệu vô cùng đáng lo ngại, và tôi ngạc nhiên rằng những tuyên bố dối trá, hoàn toàn không thể biện minh này lại không vấp phải quá nhiều chỉ trích.

Vậy tại sao những cuốn sách như Think and Grow Rich!, The Secret, và giờ là Manifest của Nafousi lại hấp dẫn nhiều người đến vậy? Tất nhiên, ai mà chẳng thích được nghe rằng mình có thể giàu sang mà không cần động tay động chân, rằng những tấm séc 10 triệu đô la sẽ tự động bay vào hộp thư chỉ cần ta nghĩ đủ nhiều về tiền. Những cuốn sách cho rằng mọi sự tự hoàn thiện bền vững đều đòi hỏi nỗ lực, kiên trì và thời gian thường ít hấp dẫn hơn – mặc dù có lẽ thông điệp đó lại thực tế hơn.

Tuy nhiên, tôi cho rằng không chỉ vì chúng ta khao khát những giải pháp nhanh chóng, dễ dàng mà những cuốn sách như thế này mới trở nên phổ biến; một yếu tố quan trọng khác là mong mỏi từ ngàn đời nay của con người về việc tự làm chủ cuộc sống. Tư duy vũ trụ kỳ diệu được cổ súy bởi những người theo trường phái “chữa bệnh bằng tâm trí” giúp chúng ta nuôi dưỡng khát vọng toàn năng, bất khả chiến bại và quyền làm chủ thế giới vật chất. Nó đánh vào mong muốn nguyên thủy của chúng ta là khả năng tự bảo vệ mình trước hai mối đe dọa là sự tổn thương và tình trạng mất kiểm soát.

Phép thuật tư duy trong những cuốn sách này cũng mang tính chất thoát ly thực tại. Nó cho phép ta mơ mộng về những cuộc đời khác, nơi ta là nhân vật chính trong truyện cổ tích – thành đạt, giàu có, quyến rũ và luôn tự tin trong giao tiếp xã hội. Ngoài ra, thời điểm những cuốn sách này được xuất bản và tạo nên tiếng vang cũng rất đáng chú ý: sách của Hill ra đời trong thời kỳ Đại khủng hoảng, sách của Byrne ra đời ngay trước khủng hoảng tài chính, còn sách của Nafousi nổi lên năm 2022 – một năm đầy biến động với những ảnh hưởng kéo dài của đại dịch Covid, bất ổn kinh tế gia tăng, khủng hoảng chi phí sinh hoạt trầm trọng và chiến tranh Ukraine kinh hoàng.

Vấn đề tôi thấy là: Mặc dù đọc những cuốn sách này có thể mang lại cảm giác hy vọng nhất thời, thậm chí là sự kỳ vọng hão huyền, nhưng thực tế cuối cùng cũng sẽ ập đến. Chúng ta sẽ cảm thấy tồi tệ hơn khi những khoản tiền hứa hẹn không xuất hiện. Không một vấn đề nào được giải quyết. Ta chẳng học được gì mới mẻ về bản thân và cũng chẳng thu được bài học hữu ích nào để thực sự tiến bộ. Hơn nữa, việc đánh giá quá cao khả năng thay đổi tâm lý và năng lực cá nhân, đồng thời đánh giá thấp bối cảnh kinh tế và xã hội mà ta đang sống, sẽ khiến ta phải trả giá. Khi mọi thứ không diễn ra như mong đợi, ta sẽ chìm trong cảm giác tội lỗi và xấu hổ.

***

Tư liệu tham khảo

[i] See Martin Seligman, Learned Optimism: How to Change Your Mind and Your Life (London, Boston: Nicholas Brealey Publishing, 2006).

[ii] Phineas Parkhurst Quimby, The Quimby Manuscripts: Containing Messages of New Thought, Mesmerism and Spiritual Healing from the Author, edited by Horatio W. Dresser (s.p.: Pantianos Classics, 1921), p. 73

[iii] Mary Baker Eddy, Science and Health With Key to the Scriptures (Boston: The Writings of Mary Baker Eddy, 2000), p. viii.

[iv] William James, The Varieties of Religious Experience (Cambridge, MA: Harvard University Press, 1985), pp. 92–3.

[v] Napoleon Hill, Think and Grow Rich!: The Original Version, Restored and Revised (Anderson, SC: The Mindpower Press, 2007), p. 9.

[vi] Ibid., p. 21.

[vii] Ibid.

[viii] Rhonda Byrne, The Secret, 10th anniversary edition (London and New York: Simon & Schuster, 2016), p. xv, 7, 9.

[ix] Ibid., p. 28.

[x] Ibid., p. 43.

***

Khi những ảo tưởng về một cuộc sống hoàn hảo nhờ manifest tan vỡ, ta thường chìm trong thất vọng và tự trách bản thân. Việc đánh giá quá cao sức mạnh của suy nghĩ mà quên đi nỗ lực thực tế chính là nguyên nhân dẫn đến thất bại. Tuy nhiên, không thể phủ nhận sức hút và sự phổ biến của manifest. Nếu biết vận dụng một cách tỉnh táo, kết hợp với hành động thiết thực và kế hoạch rõ ràng, manifest có thể trở thành một công cụ hữu ích, giúp ta củng cố niềm tin, duy trì động lực và rút ngắn con đường đến với mục tiêu. Suy cho cùng, tư duy tích cực luôn là một yếu tố quan trọng trên hành trình hoàn thiện bản thân, nhưng chìa khóa then chốt vẫn nằm ở sự cân bằng giữa giấc mơ và hiện thực, giữa niềm tin và hành động. Đó cũng chính là thông điệp mà Bookish mong muốn gửi gắm đến bạn đọc.

Nguồn: Psychology Today

Kodaki dịch

Đọc bài viết

Trà chiều

Lễ hội Đường sách Tết Ất Tỵ 2025 thu hút đông đảo bạn đọc tại TP HCM

Published

on

Ngày 27.01.2025 (tức 28 Tết), Lễ hội Đường sách Tết Ất Tỵ 2025 chính thức khai mạc. Lễ hội thu hút sự quan tâm và yêu thích của người dân cũng như khách du lịch thành phố. Đường sách được tổ chức với quy mô lớn, có nhiều không gian văn hoá, nghệ thuật đặc sắc, hứa hẹn sẽ trở thành điểm vui chơi và mua sắm náo nhiệt trong mùa Tết.

Lễ hội lần thứ 15 có chủ đề Non sông gấm hoa, vui xuân thái hòa. Năm 2011, lễ hội Đường sách Tết lần đầu được tổ chức tại đoạn đường Mạc Thị Bưởi (nối Đồng Khởi và Nguyễn Huệ, quận 1). Từ năm 2023 đến nay, hoạt động này được tổ chức trên trục đường Lê Lợi, đoạn từ giao lộ Nguyễn Huệ đến bùng binh Quách Thị Trang, dài khoảng 400 m. Lễ hội tổ chức trên khu vực có tổng diện tích 11.200 m2, thu hút nhiều đơn vị tham gia kiến tạo không gian văn hóa, nghệ thuật, nổi bật trong số đó có Công ty Cổ phần Văn hóa Phương Nam (gọi tắt là Công ty Phương Nam hoặc PNC).

Năm 2025 đánh dấu kỷ niệm 15 năm Công ty Phương Nam tham gia Lễ hội Đường sách Tết với gian hàng lớn, đẹp, giàu cảm xúc. Sau buổi lễ khai mạc, gian hàng của Phương Nam vinh dự đón tiếp các lãnh đạo Thành phố đến tham quan: ông Nguyễn Trọng Nghĩa - Uỷ viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, ông Phan Văn Mãi - Chủ tịch UBND TP.HCM, ông Nguyễn Thanh Nghị - Phó Bí thư Thường Trực Thành ủy TP.HCM, ông Lâm Đình Thắng - Giám đốc Sở TT&TT TP.HCM cùng đại diện lãnh đạo Sở, ngành. Bên cạnh đó, nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư cũng ghé thăm các gian hàng của Nhà Sách Phương Nam tại Lễ hội Đường sách Tết. Đại diện Công ty Phương Nam đón tiếp đoàn lãnh đạo và các vị khách quý là ông Nguyễn Hữu Hoạt - Chủ tịch Hội đồng quản trị.

Đến với các gian hàng của PNC tại Đường sách Tết, khách tham quan có thể tìm mua những đầu sách best-seller giá trị và đầy ý nghĩa do Phương Nam Book liên kết xuất bản; trải nghiệm khu vực sách nói KOMO Audio tiện lợi và hiện đại; đắm chìm trong những giai điệu bất hủ tại quầy băng đĩa Phương Nam Film; cũng như mang về nhà những món đồ chơi, quà lưu niệm đa dạng mẫu mã đến từ các thương hiệu nổi tiếng trên thế giới. Là thương hiệu có bề dày 43 năm kinh nghiệm hoạt động trong lĩnh vực văn hóa, Công ty Phương Nam tự hào là đơn vị uy tín, chất lượng và luôn nỗ lực để mang lại trải nghiệm tốt nhất cho khách hàng. Lễ hội Đường sách Tết Ất Tỵ 2025 là cơ hội để PNC tiếp tục phục vụ khách hàng và bạn đọc với những sản phẩm cũng như dịch vụ chất lượng cao.

Trong suốt thời gian diễn ra Lễ hội Đường sách Tết Ất Tỵ 2025, khách tham quan sẽ có cơ hội gặp gỡ, giao lưu với nhiều tên tuổi nổi tiếng trong làng sách, tham gia các chương trình thú vị để nhận nhiều lì xì hấp dẫn, và tận hưởng không khí du xuân tràn đầy niềm vui. Tết này, đừng quên ghé chơi với Nhà Sách Phương Nam nha!

Thời gian: Từ 27/01/2025 – 02/02/2025

Địa điểm: Đường Lê Lợi, Quận 1, TP HCM

Một số hình ảnh trong ngày khai mạc Lễ hội Đường sách Tết Ất Tỵ 2025:

Đọc bài viết

Trà chiều

Vũ Đằng kết đôi cùng “nàng Kiều” Trình Mỹ Duyên trong Chợ Tết Tình Quê

Published

on

By

Nam diễn viên Vũ Đằng sẽ sánh đôi cùng “nàng Kiều” Trình Mỹ Duyên trong bộ phim phát sóng vào ngày mùng một Tết nguyên đán Ất Tỵ.

Chợ Tết Tình Quê là câu chuyện tình cảm của một đôi bạn trẻ diễn ra trong những ngày giáp Tết Ất Tỵ ở cù lao An Bình (tỉnh Vĩnh Long). Gia Bảo (Vũ Đằng đóng) là một chàng công tử chính hiệu, chán chường cuộc sống xa hoa, xô bồ nơi phố thị cũng như muốn thoát khỏi sự kìm kẹp của mẹ, Bảo bỏ nhà đi bụi vào một buổi chiều tháng chạp. Anh xuôi về miền Tây sông nước, nơi có làng nghề gốm đỏ, làm nhang, trồng trái cây, hoa kiểng để tìm lại những ký ức thời thơ ấu, khi gia đình còn trọn vẹn. Tình cờ gặp được Vũ Nghi (Trình Mỹ Duyên), Bảo choáng váng và thậm chí ghét bỏ, nhiều lần cản trở, gây tai họa cho cô vì hiểu lầm cô là người thực dụng, lợi dụng tình nghĩa của bà con dưới quê để kiếm danh.

Vũ Nghi vốn là người sinh ra ở cù lao An Bình. Cô mồ côi cha mẹ, sống với người cậu từ bé nên tính cách cứng cỏi, đạt giải một hoa khôi nhưng từ chối mọi sự săn đón của các đại gia mà muốn đi lên từ thực lực. Vũ Nghi hoạt động như một hot streamer trên mạng xã hội, sở hữu những trang cá nhân có lượt theo dõi khủng. Chương trình thực tế 100 nghề của cô nhận được nhiều sự quan tâm của công chúng, trong đó có những tập quảng bá về ngành nghề truyền thống cũng như du lịch sinh thái ở quê hương Vĩnh Long. Hoàn cảnh đưa đẩy cả hai thành cặp đôi “oan gia ngõ hẹn”, ban đầu là ghét nhau, sau dần dần cảm mến rồi tiến tới tình yêu.

Bên cạnh chuyện tình của cặp trai tài gái sắc Gia Bảo – Vũ Nghi, đạo diễn Quách Khoa Nam và biên kịch Phan Ngọc Diễm Hân còn dẫn dắt khán giả màn ảnh nhỏ tham quan cù lao An Bình cũng như những miền quê xinh đẹp, trù phú của tỉnh Vĩnh Long. Người xem sẽ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp bình dị của làng nghề gốm đỏ, làm nhang, những làng hoa Tết sum suê, vườn trái cây trĩu quả… Không khí của phim diễn ra trong những ngày giáp Tết, thời khắc mùa Xuân hiện hữu đẹp nhất với những màu sắc, mùi vị đặc trưng của xứ Nam Bộ.

Khi nhận được kịch bản Chợ Tết Tình Quê, diễn viên Vũ Đằng  cảm thấy rất lo lắng vì nhân vật không có chút gì giống mình ở ngoài đời. “Với một thanh niên 28 tuổi thì ai lại không muốn thành công và được nhiều cô gái vây quanh nhưng Gia Bảo thì ngược lại, anh trốn tránh hết tất cả. Tuy nhiên, tôi đọc kỹ kịch bản, tìm cách thấu hiểu và cảm thông với nhân vật. Tôi đặt ra những câu hỏi “Tại sao?” và tìm cách giải đáp để làm dày lý lịch  để khi ra bối cảnh không còn khúc mắc với nhân vật” – anh chia sẻ. Tuy nhiên, đây không phải là điều làm khó Vũ Đằng mà chính việc hóa trang mới tạo cho anh nhiều trở ngại nhất trong quá trình thực hiện phim. Trước đó ít lâu, anh vừa hoàn thành một phim cổ trang, phải cạo đầu ba vá cho phù hợp nên sang Chợ Tết Tình Quê, Vũ Đằng không kịp để tóc trở lại bình thường, vậy nên ekip thực hiện quyết định cho anh đội tóc giả. Việc hóa trang tóc cho anh trước khi vào cảnh quay mất hơn một giờ, thêm nữa, thời tiết cũng khá nóng nên Vũ Đằng cũng không thực sự thoải mái với bộ tóc khi diễn. “Nó có thể rớt ra bất cứ lúc nào hoặc sai phom dáng nếu mình xoay đầu quá nhiều. Có một số cảnh nặng về tâm lý hay cần động tác hình thể nhiều thì buộc mình phải quên đi chuyện đội tóc giả để nhập tâm hơn. Nếu đội quá lâu thì bộ tóc cũng làm tôi cảm thấy đau đầu. Khi diễn những cảnh cuối cùng của phim, tôi thực sự thở phào nhẹ nhõm vì… được cởi hẳn và tạm biệt bộ tóc giả từ đây!”- anh dí dỏm.

Ngoài ra, phim còn có sự tham gia của các diễn viên: Quang Thái, Hoài An, Thanh Bình, Lê Trang…

Bộ phim do PNF sản xuất kéo dài 20 tập, phát sóng lúc 20h từ thứ hai đến thứ bảy hàng tuần trên kênh THVL1, khởi chiếu từ mùng 1 Tết nguyên đán Ất Tỵ (tức 29.01.2025)

Đọc bài viết

Cafe sáng