Trà chiều

Textured art: Nghệ thuật biểu đạt cảm xúc độc đáo bằng xúc giác

Published

on

Là một trong bảy yếu tố cơ bản của hội hoạ, texture là công cụ để người nghệ sĩ có thể thể hiện cảm xúc và kỹ thuật của mình lên tranh vẽ mà không chỉ bằng cách vẽ thông thường. “Textured art” (Tranh đắp nổi 3D) được cảm nhận thông qua thị giác và cả xúc giác.

Đây là một trong những điểm khác biệt của tranh texture so với những thể loại tranh khác, người vẽ có thể thỏa sức sáng tạo mà không bị giới hạn bởi chất liệu.

Texture có thể được nhìn thấy rất nhiều trong thế giới tự nhiên: bất kì vật gì có bề mặt thì đều có texture theo một tỷ lệ nhất định. Chúng ta có thể quan sát texture ở cả các vật thể tự nhiên hay giả tự nhiên (nhân tạo) như texture trên gỗ, cây, kim loại và da. Nói chung, texture liên quan đến các đặc điểm bề mặt của một vật thể và có kích thước, hình dáng, mật độ, sự sắp xếp, tỷ lệ các thành phần cơ bản của vật thể. Một texture thường được miêu tả là mịn hay gồ ghề, mềm hay cứng, thô hay bóng, v.v…

Phân loại textured art

Texture có thể được chia làm 2 loại là tactile texture và visual texture.

Tactile texture

Tactile nghĩa là chạm vào. Tactile texture là sự gồ ghề (3D) cho một bề mặt mà khi chạm vào ta có thể cảm thấy được. Điều này vô cùng quan trọng đối với thiết kế 3D nhưng lại chỉ được quan tâm ở mức vừa phải trong thiết kế 2D. Texture bề mặt thực cần được cảm nhận, hay nhìn thấy bằng cách để ánh sáng chiếu trên bề mặt của nó. Các họa sĩ thường tận dụng lợi thế này làm cho bề mặt tranh của họ trông sống động hơn. Các lớp sơn có thể được đắp đè lên nhau tạo thành những đỉnh gồ ghề, kỹ thuật này được gọi là Impasto. Vincent van Gogh là một họa sĩ nổi tiếng với kỹ thuật này. Một số họa sĩ thì rắc cát lên bức tranh của mình để làm cho bức tranh có tactile texture

Tactile texture là cảm giác hữu hình ngay tức thì khi chạm vào bề mặt vật thể. Ví dụ điển hình là giấy. Cảm nhận và trọng lượng của giấy có thể ảnh hưởng lớn đến cảm nhận của một thiết kế, khiến cho việc lựa chọn của nhà thiết kế trở thành một quyết định cốt yếu. Những tấm card visit hay những brochure quảng cáo thường là loại giấy nặng và có thể nói là chuyên nghiệp hơn những giấy có trọng lượng nhẹ hơn. Một mẩu quảng cáo trên giấy in bình thường có thể không giá trị bằng, nhưng nó cũng có thể đem lại hiệu quả cho một chiến dịch cấp nhỏ.

Visual texture

Visual texture là ấn tượng có thể nhìn thấy mà texture mang lại cho người xem, ví dụ màu sắc, xu hướng và mật độ trong một bức ảnh. Nó còn là ấn tượng của texture do nghệ sĩ tạo ra bằng cách cố gắng tái tạo màu sắc và giá trị của các texture thực.

Texture có thể được đánh giá qua phong cách thiết kế. Các lớp văn bản, các hình dạng, đường kẻ có thể mang đến cảm giác texture ở trên giấy hay trên màn hình. Nhiếp ảnh, minh họa và vẽ kết hợp với các yếu tố đồ họa cũng có thể tạo nên diện mạo của texture. Thông thường, các bức ảnh của một bề mặt thật ví dụ như giấy, thường được dùng làm nền trong một thiết kế và phần mềm thiết kế Photoshop có thể thử nghiệm với các layer và visual texture một cách dễ dàng. Visual texture liên quan đến những ảo ảnh của kết cấu bề mặt. Đó chính là hình dạng của tactile texture (trên bề mặt 2D)

Những texture mà bạn nhìn thấy trong một bức ảnh chính là visual texture. Bất kể vật thể đó gồ ghề như thế nào, thì bề mặt của bức ảnh vẫn mịn và phẳng.

Cả tactile texture và visual texture đều quan trọng đối với nhà thiết kế, nhưng trong nghệ thuật 2D, thì visual texture được sử dụng nhiều hơn so với tactile texture.

Niềm đam mê textured art của một nhóm bạn trẻ

Để hiểu rõ hơn về niềm đam mê textured art trong giới trẻ, Bookish đã có cuộc trao đổi với bạn Minh Huyền – đại diện của Be Me art.

Minh Huyền – đại diện của Be Me art

Be Me art là một dự án nghệ thuật mới được thành lập của hai bạn trẻ yêu thích hội họa. Với tiêu chí muốn lan tỏa vẻ đẹp của hội họa đến với nhiều người hơn, Be Me art chuyên tổ chức những workshop, artwork, các hoạt động liên quan đến nghệ thuật khác.

Lĩnh hội được vẻ đẹp của tranh texture, Be Me art sẽ tổ chức workshop “Vòm” để cung cấp những kiến thức về chất liệu tranh texture; đồng thời, hướng dẫn để người tham dự có thể tự tay làm những thành phẩm mang về trang trí cho căn phòng của mình.

Chào Huyền, vì sao bạn lại có niềm đam mê đặc biệt với textured art mà không phải là bất cứ thể loại mĩ thuật nào khác?

Ở thể loại tranh textured art này, chúng mình có thể khám phá được rất nhiều điều thú vị và mới lạ mà các thể loại tranh khác không có được. Bởi vì khác với thể loại tranh khác, textured art không có giới hạn về chất liệu cũng như cách thể hiện, mỗi người nghệ sĩ đều có thể thỏa sức sáng tạo ra một chất liệu mới cho tranh của mình. Và đúng với bản chất của người làm nghệ thuật, chúng mình không muốn có bất kỳ giới hạn nào được đặt ra trong việc sáng tạo nghệ thuật cả. Thế nên, textured art rất phù hợp với chúng mình, đó là lý do chúng mình đam mê thể loại tranh này.

Khi thực hiện một bức tranh textured art, công đoạn nào khiến bạn thích thú nhất và công đoạn nào khiến bạn cảm thấy khó khăn nhất?

Công đoạn thú vị nhất đó là khi chúng mình dùng các dụng cụ tạo hình để tạo texture trên nền tranh, lúc đó là lúc chúng mình chill nhất vì hoàn toàn có thể thử nhiều lần khác nhau để có thể cho ra được bố cục và đường nét vừa ý nhất mà không sợ sai, vì nếu sai thì chỉ việc quét lại lớp nền làm lại là được, miễn là nó chưa khô.

Công đoạn chúng mình thấy khó khăn nhất đó là khi quét lớp nền đầu tiên, hơi khó để có thể quét lớp nền đều nhau mà không bị chỗ dày chỗ mỏng, và nếu lớp nền không đều, đến lúc tạo hình đường nét sẽ không được đẹp.

Textured art được tạo ra chủ yếu dựa trên cảm nhận xúc giác về bề mặt của một vật chất hữu hình nào đó. Như vậy, khi cần diễn tả một cảm xúc trừu tượng, thiên về mặt ý thức nhiều hơn thì nếu lựa chọn dùng textured art để thể hiện, bạn có gặp khó khăn nào không hay lúc đó bạn sẽ thể hiện bằng một dạng tranh khác?

Textured art là một thể loại tranh không hề bị giới hạn bởi chất liệu hay cách thể hiện, chúng ta hoàn toàn có thể diễn tả cảm xúc bằng tranh textured art. Bên cạnh việc thể hiện tranh bằng cách tạo ra những cảm nhận xúc giác, textured art còn có thể kết hợp với lối vẽ truyền thống là dùng cọ và màu, điều đó chắc chắn sẽ khiến tranh textured art mang lại nhiều cảm xúc hơn những loại tranh thông thường vì ngoài cảm nhận xúc giác còn có cảm nhận thị giác nữa.

Tại sao workshop đầu tiên của Be Me art lại lấy chủ đề “Vòm” khi có rất nhiều hình tượng khác có thể dùng để thể hiện trong textured art? Hình tượng “Vòm” có một ý nghĩa đặc biệt nào với bạn không?

“Vòm” là hình ảnh đầu tiên về textured art mà chúng mình biết. Từ những đường cong tưởng chừng đơn giản ấy lại có sức hút mãnh liệt khiến chúng mình muốn tìm tòi và khám phá nó. Thể loại tranh chúng mình đang hướng tới là thể loại tranh chuyên dùng để trang trí nội thất, nhà cửa. “Vòm” lại là một hình ảnh rất dễ liên tưởng đến các khung cửa (cửa nhà, cửa sổ); hình ảnh một đường cong an toàn và vững chãi hoàn toàn phù hợp với những bức tranh sẽ được đặt trong nhà.

Trong phong thủy nội thất, Vòm là hình tượng mang tính động: sinh động, linh động. Đó là những thứ chúng mình hướng đến không chỉ trong thời điểm hiện tại mà trong tương lai, không ngừng chuyển động và tiến về phía trước. Cộng thêm sự tối giản mà “Vòm” mang lại rất dễ phối hợp với các hình ảnh khác, nên chúng mình đã quyết định lấy “Vòm” làm chủ đề cho workshop đầu tiên này!

Định hướng của Be Me art trong tương lai là sẽ tập trung những hoạt động liên quan đến textured art thôi hay bạn còn muốn hướng đến loại hình mĩ thuật nào khác không?

Định hướng của Be Me là sẽ tiếp tục tìm tòi và khám phá tất cả các khía cạnh của tranh texture. Bên cạnh đó, chúng mình còn đang ấp ủ nhiều dự án mới như thiết kế sticker, postcard, handmade pin, v.v… dựa trên chất liệu cuộc sống do chính chúng mình tự sáng tạo. Đồng thời, Be Me muốn tạo một cộng đồng nghệ thuật, nơi mà ở đó chúng mình muốn cống hiến cảm hứng nghệ thuật của mình đến công chúng, và là nơi để Be Me góp phần xây dựng và mang lại những giá trị về cái đẹp đến cộng đồng, tất cả những gì chúng mình đang thực hiện đều hướng đến mục tiêu đó.

Thông tin về  “Vòm” – Textured Art workshop

  • Thời gian: 2PM – 5PM, Chủ Nhật 21/05/2023 (tranh Bình hoa) hoặc Chủ Nhật 28/05/2023 (tranh Cây dừa)
  • Địa điểm: With’ Coffee and More – 386/71E Lê Văn Sỹ, Phường 14, Quận 3, TP.HCM
  • Số lượng người tham gia: tối đa 6 người.
  • Đăng kí tham gia: https://bit.ly/vom_workshop

Click to comment

Viết bình luận

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Trà chiều

Vũ Đằng kết đôi cùng “nàng Kiều” Trình Mỹ Duyên trong Chợ Tết Tình Quê

Published

on

By

Nam diễn viên Vũ Đằng sẽ sánh đôi cùng “nàng Kiều” Trình Mỹ Duyên trong bộ phim phát sóng vào ngày mùng một Tết nguyên đán Ất Tỵ.

Chợ Tết Tình Quê là câu chuyện tình cảm của một đôi bạn trẻ diễn ra trong những ngày giáp Tết Ất Tỵ ở cù lao An Bình (tỉnh Vĩnh Long). Gia Bảo (Vũ Đằng đóng) là một chàng công tử chính hiệu, chán chường cuộc sống xa hoa, xô bồ nơi phố thị cũng như muốn thoát khỏi sự kìm kẹp của mẹ, Bảo bỏ nhà đi bụi vào một buổi chiều tháng chạp. Anh xuôi về miền Tây sông nước, nơi có làng nghề gốm đỏ, làm nhang, trồng trái cây, hoa kiểng để tìm lại những ký ức thời thơ ấu, khi gia đình còn trọn vẹn. Tình cờ gặp được Vũ Nghi (Trình Mỹ Duyên), Bảo choáng váng và thậm chí ghét bỏ, nhiều lần cản trở, gây tai họa cho cô vì hiểu lầm cô là người thực dụng, lợi dụng tình nghĩa của bà con dưới quê để kiếm danh.

Vũ Nghi vốn là người sinh ra ở cù lao An Bình. Cô mồ côi cha mẹ, sống với người cậu từ bé nên tính cách cứng cỏi, đạt giải một hoa khôi nhưng từ chối mọi sự săn đón của các đại gia mà muốn đi lên từ thực lực. Vũ Nghi hoạt động như một hot streamer trên mạng xã hội, sở hữu những trang cá nhân có lượt theo dõi khủng. Chương trình thực tế 100 nghề của cô nhận được nhiều sự quan tâm của công chúng, trong đó có những tập quảng bá về ngành nghề truyền thống cũng như du lịch sinh thái ở quê hương Vĩnh Long. Hoàn cảnh đưa đẩy cả hai thành cặp đôi “oan gia ngõ hẹn”, ban đầu là ghét nhau, sau dần dần cảm mến rồi tiến tới tình yêu.

Bên cạnh chuyện tình của cặp trai tài gái sắc Gia Bảo – Vũ Nghi, đạo diễn Quách Khoa Nam và biên kịch Phan Ngọc Diễm Hân còn dẫn dắt khán giả màn ảnh nhỏ tham quan cù lao An Bình cũng như những miền quê xinh đẹp, trù phú của tỉnh Vĩnh Long. Người xem sẽ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp bình dị của làng nghề gốm đỏ, làm nhang, những làng hoa Tết sum suê, vườn trái cây trĩu quả… Không khí của phim diễn ra trong những ngày giáp Tết, thời khắc mùa Xuân hiện hữu đẹp nhất với những màu sắc, mùi vị đặc trưng của xứ Nam Bộ.

Khi nhận được kịch bản Chợ Tết Tình Quê, diễn viên Vũ Đằng  cảm thấy rất lo lắng vì nhân vật không có chút gì giống mình ở ngoài đời. “Với một thanh niên 28 tuổi thì ai lại không muốn thành công và được nhiều cô gái vây quanh nhưng Gia Bảo thì ngược lại, anh trốn tránh hết tất cả. Tuy nhiên, tôi đọc kỹ kịch bản, tìm cách thấu hiểu và cảm thông với nhân vật. Tôi đặt ra những câu hỏi “Tại sao?” và tìm cách giải đáp để làm dày lý lịch  để khi ra bối cảnh không còn khúc mắc với nhân vật” – anh chia sẻ. Tuy nhiên, đây không phải là điều làm khó Vũ Đằng mà chính việc hóa trang mới tạo cho anh nhiều trở ngại nhất trong quá trình thực hiện phim. Trước đó ít lâu, anh vừa hoàn thành một phim cổ trang, phải cạo đầu ba vá cho phù hợp nên sang Chợ Tết Tình Quê, Vũ Đằng không kịp để tóc trở lại bình thường, vậy nên ekip thực hiện quyết định cho anh đội tóc giả. Việc hóa trang tóc cho anh trước khi vào cảnh quay mất hơn một giờ, thêm nữa, thời tiết cũng khá nóng nên Vũ Đằng cũng không thực sự thoải mái với bộ tóc khi diễn. “Nó có thể rớt ra bất cứ lúc nào hoặc sai phom dáng nếu mình xoay đầu quá nhiều. Có một số cảnh nặng về tâm lý hay cần động tác hình thể nhiều thì buộc mình phải quên đi chuyện đội tóc giả để nhập tâm hơn. Nếu đội quá lâu thì bộ tóc cũng làm tôi cảm thấy đau đầu. Khi diễn những cảnh cuối cùng của phim, tôi thực sự thở phào nhẹ nhõm vì… được cởi hẳn và tạm biệt bộ tóc giả từ đây!”- anh dí dỏm.

Ngoài ra, phim còn có sự tham gia của các diễn viên: Quang Thái, Hoài An, Thanh Bình, Lê Trang…

Bộ phim do PNF sản xuất kéo dài 20 tập, phát sóng lúc 20h từ thứ hai đến thứ bảy hàng tuần trên kênh THVL1, khởi chiếu từ mùng 1 Tết nguyên đán Ất Tỵ (tức 29.01.2025)

Đọc bài viết

Trà chiều

“Hành trình Anh Hùng” ẩn trong Xứ Cát

Published

on

    Dựa trên công trình nổi tiếng Người hùng mang ngàn khuôn mặt của Joseph Campbell và các tương đồng trong lĩnh vực tâm lý học của Jung và Freud, tác giả Christopher Vogler đã cho độc giả một cái nhìn khác về cấu trúc tương đồng của hàng triệu câu chuyện từ cổ chí kim qua cuốn Hành trình người viết vừa được ra mắt.

Một cuốn sách quan trọng

       Cấu trúc nói trên xuất hiện từ các truyện cổ dân gian đến tiểu thuyết hiện đại, từ những bài đồng dao quen thuộc đến các bộ phim “làm mưa làm gió” tại Hollywood… Hành trình người viết không chỉ là một cuốn sách giúp ta nhận ra những rường mối quan trọng của nghệ thuật kể chuyện, mà song song đó còn là bài học để mỗi độc giả có được khả năng là một người viết.

       Vốn là một người tư vấn cốt truyện của Hollywood và đã kinh qua hàng nghìn kịch bản trong cuộc đời mình, Vogler có khả năng nhìn thấy những mối liên kết cũng như những điểm suy yếu trong các tác phẩm. Từ những đúc rút và kho kinh nghiệm bản thân có được, ông đã tạo nên cuốn sách vô cùng hấp dẫn. Để kiếm chứng điều đó, hãy thử lần ngược siêu phẩm Xứ cát chuyển thể tiểu thuyết khoa học viễn tưởng cùng tên của Frank Herbert do đạo diễn Denis Villeneuve thực hiện và so nó với những gì được tổng kết lại, để xem hành trình anh hùng của Vogler có giao điểm nào với Paul Atreides – người thanh niên đã làm nên những khoảnh khắc vô cùng chói lọi.

       Theo Vogler, nói thật gọn ghẽ thì hành trình anh hùng bắt đầu khi nhân vật chính được giới thiệu ở THẾ GIỚI BÌNH PHÀM nhận được TIẾNG GỌI PHIÊU LƯU. Ban đầu họ MIỄN CƯỠNG, thậm chí buông lời TỪ CHỐI, nhưng do nhận được sự khích lệ từ SƯ PHỤ để VƯỢT QUA RÀO CẢN ĐẦU TIÊN, mà họ đã tiến vào Thế Giới Đặc Biệt - nơi họ sẽ gặp các KHẢO THÍ, ĐỒNG MINH VÀ KẺ THÙ. Sau đó họ TIẾP CẬN HANG ĐỘNG TRONG CÙNG, vượt qua rào cản thứ hai, nơi phải chịu đựng KHỔ HÌNH. Họ vượt qua, chiếm lĩnh PHẦN THƯỞNG và bị truy đuổi trên ĐƯỜNG VỀ với Thế Giới Bình Phàm. Không dừng ở đó, họ vượt qua rào cản thứ ba, trải nghiệm HỒI SINH và được chính trải nghiệm đó biến đổi. Cuối cùng họ TRỞ VỀ CÙNG THẦN DƯỢC, cùng lợi ích hoặc kho báu có lợi cho Thế Giới Bình Phàm.

Hành trình người viết không chỉ là một cuốn sách giúp ta nhận ra những rường mối quan trọng của nghệ thuật kể chuyện, mà song song đó còn là bài học để mỗi độc giả có được khả năng là một người viết. Ảnh: N.M.

Chặng đường phân tích      

       Áp vào Xứ cát, THẾ GIỚI BÌNH PHÀM của chuỗi phim này bắt đầu ở một hành tinh cách xa Trái Đất - nơi mà mọi thứ đều như không tưởng với những tiến bộ liên hành tinh và những thực thể vô cùng kỳ dị. Ở đó Công tước Leto của Gia tộc Atreides – người cai trị hành tinh đại dương Caladan - là nhân vật chính và nổi bật nhất. Nơi ông cai trị là phiên bản khác của một Trái Đất ngay bây giờ đây, với cây xanh bao phủ tươi tốt, với biển cả vỗ sóng và bầu không khí vô cùng trong lành. Về mặt chính trị, nhà Atreides được cư dân vô cùng ủng hộ vì mang đến sự bình yên và cân bằng. Sơ lược qua những nét này, có thể thấy Herbert (và cả Villeneuve) đã làm rất tốt trong việc xây dựng bối cảnh có tính đối lập liền ngay sau đó, để nhân vật chính bước vào hành trình của bản thân mình.

THẾ GIỚI BÌNH PHÀM của chuỗi phim này bắt đầu ở một hành tinh cách xa Trái Đất, nơi mọi thứ tươi tốt bất ngờ. Ảnh: Screen Rant

       Như đã nói trên, TIẾNG GỌI PHIÊU LƯU nhanh chóng xuất hiện khi Hoàng đế Shaddam của toàn đế chế nhanh chóng bí mật liên minh với nhà Harkonnen nhằm tránh khỏi sự uy hiếp mà rất có thể trong tương lai gần Leto sẽ tự đạt được. Vậy là một cuộc tàn sát được lên kế hoạch. Thoạt nhìn, có thể thấy Herbert dùng một motif vô cùng thân quen trong các sử thi từ cổ chí kim, khi đó là tranh giành quyền lực, đấu đá lẫn nhau. Và để tạo ra 2 phe kình chống, ông cho một bên lăng kính tích cực, còn phía còn lại tiến hành liên minh, và cũng vì thế mà thế trận ấy nhanh chóng cân bằng. Ta thấy điều này trong rất nhiều nơi, từ Tam quốc diễn nghĩa đến Con ngựa thành Troy, từ bộ Shogun đến bộ Taiko…Một điểm chung khác là sự báo hiệu cho câu chuyện dịch chuyển, khi người cha Leto nhanh chóng mất mạng để Paul Atreides – người con trai cả - sẽ thay bản thân bảo vệ gia đình, trả thù cho điều đã mất. Do đó mà Paul quyết định lên đường.

Herbert dùng một motif vô cùng thân quen trong các sử thi từ cổ chí kim, khi đó là tranh giành quyền lực, đấu đá lẫn nhau. Ảnh: LA Times

       Ở đây ta có thể thấy có những cổ mẫu vô cùng truyền thống được Herbert sử dụng. Trong đó Paul là anh hùng bị động – một người được đặt vào tình thế không thể khác hơn, và suốt hành trình sau đó từng bước học hỏi sẽ khiến cho anh dần dần chủ động. Đối diện trước trọng trách đặt lên bản thân, Paul dường như không có được động lực nào – một điều cũng là một chặng đường khác trên hành trình anh hùng. Rất may mẹ anh – Lệnh bà Jessica – người vừa là SƯ PHỤ, vừa là ĐỒNG MINH nhưng cũng có khi là kẻ ĐEO MẶT NẠ và cả BÓNG ĐÊM đã nâng đỡ anh và hướng anh theo con đường đúng đắn. Quê nhà tan tác trong khi bản thân thì bị truy sát, anh sớm VƯỢT QUA RÀO CẢN ĐẦU TIÊN để giữ được mạng sống nhờ vào những cận thần trung thành với mình. Hành trình này dễ thấy không quá phức tạp, và Herbert sẽ lại dồn nhiều sức hơn ở phía sau.

Paul và mẹ mình, thoạt nhìn, chính là 2 cổ mẫu anh hùng và sư phụ theo cấu trúc của Vogler. Ảnh: Den of Geek

       Chính khi bước vào THẾ GIỚI ĐẶC BIỆT - ở chiều rộng hơn là một cuộc sống không còn uy quyền của cha, không còn hành tinh Caladan mình vốn quen thuộc, anh đã gặp được những người bản địa Arrakis - những chiến binh thiện nghệ sống nơi sa mạc gọi là Fremen. Như vậy kể từ lúc này thì chặng thứ 2 của hành trình anh hùng chính thức bắt đầu. Cả Herbert và Villeneuve đều dành rất nhiều thời lượng cho giai đoạn này, để khắc ghi một hành tinh mới với loài sâu cát và quy luật sinh tồn ở thế giới mới, với các chi tiết như dịch nhầy sâu, với hương dược, với cách tạo nước và những con người mắt xanh biêng biếc có kỹ năng phi thường… Trong chương đoạn này, những cuộc KHẢO THÍ mà ĐỒNG MINH và KẺ THÙ liên tục xuất hiện cũng được diễn ra. Chẳng hạn KHẢO THÍ nằm ở chi tiết Paul phải chiến đấu với một người Fremen để chứng minh mình thuộc về nơi này trước khi được họ cứu giúp. Đối với những người bản địa, anh vừa là ĐỒNG MINH nhưng cũng là KẺ THÙ khi đã giết chết một trong số họ để mà bước tiếp.

Trận chiến của Paul trước một chiến binh Fremen chính là một cuộc KHẢO THÍ. Ảnh: Screen Rant

Những vòng lặp kép      

       Thế nhưng KHẢO THÍ không dừng ở đó, mà sau đấy liên tục là những bài học để cưỡi sâu cát, những trận oanh tạc vì phát hiện ra căn cứ bên dưới lòng đất của người Fremen… Chúng liên tục xuất hiện để thử thách Paul, để rồi cuối cùng anh được mọi người nhận ra chính là vị Thánh ghi trong sử sách toàn cõi ngân hà. Đa số thời lượng của phần 2 tương ứng với HANG ĐỘNG TRONG CÙNG – nơi anh chứng minh bản thân và giành được quyền vươn lên dẫn đầu. Ta thấy ở đây Herbert rất tài tình khi song song với những bước tiến về mặt quyền lực, thì cõi lòng Paul cũng chịu tra tấn trong những thay đổi của bản thân mình. Có thể nói tuy chặng đầu tiên của HÀNH TRÌNH ANH HÙNG đã gần hoàn thành xong với nhân vật này ở phía bên ngoài, nhưng thật ra một HÀNH TRÌNH ANH HÙNG khác cũng đang mở ra trong nội tâm anh, khi phải chứng kiến mục đích thật sự của mẹ anh – Lệnh bà Jessica, cuộc hôn phối với Công chúa của vua Shaddam và những biến động bên trong Chani.

Chani cũng là một nhân vật có hành trình anh hùng song song khác. Ảnh: Collider

       Khép lại 2 phần phim của Villeneuve, hiện Paul và Xứ cát đang dừng trước “trận đánh” quyết định để mang về PHẦN THƯỞNG và dần tiến đến HÀNH TRÌNH TRỞ VỀ. Tuy khép lại tại đây nhưng có thể thấy Xứ cát là bộ tác phẩm đậm tính sử thi mà mỗi nhân vật lại tự sở hữu một HÀNH TRÌNH ANH HÙNG riêng biệt. Ta thấy nó trong Chani mà “con đường” cô đi chính là tình cảm với Paul và trách nhiệm với cộng đồng Fremen của mình. Ta thấy nó trong Lệnh bà Jessica và tham vọng của bà với nhóm tôn giáo Bene Gesserit. Trong khi đó một nhân vật mới – em gái của Paul – cũng sắp xuất hiện. Và tuy chỉ mới nằm trong bụng mẹ nhưng nó cũng đang dần có những HÀNH TRÌNH ANH HÙNG nhất định, trong việc nhất tề chi phối và biến các nhân vật xung quanh mình trở nên phức tạp.

Ở phần 2, Lệnh bà Jessica là một nhân vật vô cùng bí hiểm. Ảnh: Screen Rant

       Ngoài điều đó ra, Herbert cũng rất thành công trong việc “đeo mặt nạ” cho các nhân vật, để ta không thể lường trước đường đi nước bước của bản thân họ. Chẳng hạn phút trước Paul và Chani còn rất mặn mà, nhưng ngay sau đó mọi chuyện đổi khác khi anh chấp nhận lấy Công chúa như đại diện cho chiến thắng của mình. Lệnh bà Jessica cũng nằm trong “ngã ba” ấy, khi không ai biết một cách rõ ràng bà đang từng bước leo lên theo quyền lực của con trai mình, hay chính bà mới là kẻ thao túng tất cả, trả thù cho điều đã mất? Và nếu điều ấy là thật, hóa ra cổ mẫu anh hùng mà ta xác định ngay từ ban đầu đã đổi bản chất. Paul từ mẫu bị động chuyển sang chủ động với chính những gì mà mình học hỏi, nhưng nếu vai trò của mẹ anh lớn hơn, thì hóa ra Paul chỉ là một kiểu anh hùng xúc tác – người có vị trí là bàn đạp cho hình tượng khác bước lên vũ đài danh vọng. Áp chính lý thuyết của Vogler vào Xứ cát bản phim của Villeneuve, ta thấy vì sao mà tác phẩm này thành công vang dội trong các năm qua. Dù biết một cách khái quát đó là trùng trùng lớp lớp âm mưu, nhưng khi được phân tích dưới cổ mẫu và những điểm nút quan trọng của hành trình anh hùng, ta sẽ lại thấy những chi tiết này hiện ra phức tạp, gắn kết ra sao.

Ngô Minh

Đọc bài viết

Trà chiều

Sứ Đoàn Iwakura đạt Giải thưởng sách Quốc Gia 2024

Published

on

Giải thưởng Sách Quốc gia là giải thưởng do Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin và Truyền thông, Hội Xuất bản Việt Nam tổ chức hàng năm, trao giải cho những cuốn sách (bộ sách) có giá trị nổi bật về nội dung tư tưởng, tri thức, thẩm mỹ nhằm tôn vinh tác giả, dịch giả, nhà khoa học và người làm công tác xuất bản.

Tối ngày 29.11.2024 tại lễ trao Giải thưởng Sách Quốc gia lần VII, tác phẩm Sứ Đoàn Iwakura - Chuyến Tây Du Khảo Cứu Nhằm Canh Tân Nhật Bản Thời Minh Trị (Ian Nish biên soạn, Nguyễn Hoàng Mai - Nguyên Tâm dịch) hân hạnh được vinh danh giải Khuyến khích.

Sứ Đoàn Iwakura là tác phẩm nghiên cứu tập hợp nhiều tư liệu giá trị, giúp độc giả hiểu rõ hơn về chuyến du khảo nhằm canh tân Nhật Bản thời Minh Trị dưới góc nhìn của người phương Tây. Để có một đường lối phát triển đất nước hoàn toàn mới, người Nhật đã khởi động chuyến công du gọi là Sứ mệnh Iwakura thăm Hoa Kỳ và nhiều nước châu Âu. Đây là một chuyến đi lịch sử có tầm quan trọng đến mức khi nhắc về Minh Trị Duy Tân, người ta lập tức nhớ đến chuyến đi này.

Sách dày 427 trang, gồm 11 chương tổng hợp các bài viết của Ian Nish và 12 chuyên gia trong lĩnh vực quan hệ quốc tế khu vực Nhật Bản và Đông Á. Tám chương đầu, độc giả sẽ cùng phái đoàn đi qua tám cường quốc từ Mỹ, Anh, Pháp, Bỉ, Đức, Nga, Thụy Điển và Italy. Bản ghi chép của những học giả góp phần tái hiện hành trình tìm kiếm “văn minh khai sáng” của sứ đoàn Iwakura tại trời Âu dưới góc nhìn của người phương Tây. Ba phần còn lại trong ấn phẩm là bài phân tích, nhận định của chuyên gia lịch sử, đánh giá tình hình nước Nhật sau chuyến công du.

Để hiểu thêm về một lát cắt lịch sử quan trọng của Nhật Bản, cũng như đọc thêm về chuyến đi được mệnh danh là “Chuyến công du lịch sử thay đổi nước Nhật”, mời bạn tìm đọc sách tại đây hoặc tại hệ thống các nhà sách Phương Nam trên toàn quốc.

Đọc bài viết

Cafe sáng