Hãy cùng ước mơ là tác phẩm truyền cảm hứng mang tính thực tế cao. Trong sách, Đức Giáo hoàng Phanxicô lí giải nguyên nhân xảy ra những cuộc khủng hoảng trên toàn cầu cũng như khơi gợi cho độc giả biết cách để cùng nhau chung tay biến thế giới trở thành nơi an toàn hơn, công bình hơn, lành mạnh hơn.

Hãy cùng ước mơ được viết trong thời gian phong tỏa kéo dài do đại dịch Covid-19. Vi rút thường là một nguyên nhân gây bệnh, nhưng lần này, Covid-19 làm cho cả thế giới phát bệnh, không chỉ về mặt y tế mà ngay cả mặt kinh tế, xã hội và mối quan hệ giữa con người với nhau đều tê liệt. Câu hỏi đặt ra là, điều gì có thể giúp ta vượt qua khủng hoảng kế tiếp, nếu điều đó xảy ra?

Con người có thể học được nhiều điều từ một cuộc khủng hoảng

Ở phần mở đầu của Hãy cùng ước mơ, Đức Giáo hoàng trình bày việc con người có thể học được điều gì từ một cuộc khủng hoảng, làm sao để vượt qua những biến động xảy ra trong đời sống cá nhân nói riêng và thế giới nói chung. Bằng sự chân thành hiếm có, ngài chia sẻ về ba cuộc khủng hoảng trong đời đã khiến ngài thay đổi nhiều như thế nào để trở thành một người tốt hơn. Ngài cho rằng bản chất cốt lõi của bất kì cuộc khủng hoảng nào chính là nằm ở việc buộc chúng ta phải đưa ra lựa chọn: ta sẽ phạm sai lầm nghiêm trọng nếu như cố gắng quay trở lại trạng thái trước khi xảy ra khủng hoảng. Nhưng nếu ta có can đảm thay đổi, ta có thể vươn lên từ khủng hoảng để trở thành một con người tốt hơn trước đây.

Tiếp đến, Đức Giáo hoàng Phanxicô đưa ra lời chỉ trích gay gắt, đầy thuyết phục về những hệ thống và tư tưởng đã góp phần tạo ra cuộc khủng hoảng hiện nay, từ một nền kinh tế toàn cầu bị ám ảnh về lợi nhuận để rồi chẳng màng việc gây hại cho con người và môi trường, đến những chính trị gia kích động và lợi dụng nỗi sợ hãi của người dân để gia tăng quyền lực cho bản thân bằng tiền dân. Ngài nhắc nhở chúng ta rằng nghĩa vụ đầu tiên của con người chính là phụng sự cho người khác, đặc biệt là cho người nghèo và những người ở bên lề xã hội, giống như cách Chúa Jesus đã từng làm trước đây.

Đừng để nỗi đau từ đại dịch trở nên vô ích

Với bố cục được chia làm ba “thời” rõ ràng: quan sát, lựa chọn, và hành động, Đức Giáo hoàng Phanxicô đã chỉ ra vô vàn thách thức mà nhân loại sẽ phải đối mặt trong tương lai, vì nó mà chúng ta có thể trở nên tốt đẹp hơn hoặc tụt hẳn lại phía sau. Ngài cảnh báo ta về những vách đá đầy rẫy hiểm nguy, song vẫn tiếp tục đồng hành và thắp lên ngọn đuốc soi sáng con đường phía trước. Đồng thời, ngài đề xuất mỗi người nên có lối tư duy mới và xác định những hành động khác biệt mà ta có thể thực hiện, để góp phần thay đổi tương lai thế giới. Đây là thời điểm để ta mơ lớn, để suy nghĩ lại các giá trị ưu tiên, những điều ta coi trọng, mong muốn và kiếm tìm. Một điều ta có thể tin tưởng: cùng ước mơ và ra sức biến ước mơ thành hiện thực sẽ là chiếc cầu đưa chính ta và toàn nhân loại tới tương lai tốt đẹp hơn bao giờ hết.

Trong đại dịch Covid, Đức Giáo hoàng nhận thấy sự tàn nhẫn và những bất công trong xã hội được phơi bày rõ nét hơn. Nhưng ngài cũng nhận ra sự linh hoạt, lòng hào phóng, tính sáng tạo của rất nhiều con người chính là nhân tố giúp xã hội, nền kinh tế, và cả hành tinh của chúng ta thoát khỏi cơn nguy kịch. Bằng giọng văn trực diện mang tính thuyết phục cao, Đức Giáo hoàng Phanxicô kêu gọi mọi người đừng để nỗi đau trở nên vô ích.

Lời kêu gọi thay đổi thế giới đầy sức thuyết phục của Đức Giáo hoàng

Thông qua tác phẩm Hãy cùng ước mơ, Đức Giáo hoàng đề xuất một kế hoạch vừa mang tính truyền cảm hứng, vừa có thể thực thi để xây dựng một thế giới tốt hơn cho toàn nhân loại bằng cách đặt người nghèo và cả hành tinh này vào vị trí trung tâm của lối tư duy mới. Khi xây dựng kế hoạch này, ngài không chỉ dựa vào sách thánh, mà còn lấy tư liệu từ những phát kiến mới nhất của các nhà khoa học, kinh tế học, nhà hoạt động xã hội và các nhà tư tưởng lỗi lạc. Không chỉ dừng lại ở việc đơn thuần kê toa thuốc, ngài còn cho độc giả thấy rằng khi những con người bình thường chung sức hành động bất kể khoảng cách khác biệt sẽ có thể tạo ra những khả năng phi thường hiếm thấy.

Trong suốt chiều dài quyển sách, Đức Giáo hoàng cung cấp cho độc giả rất nhiều góc quan sát bất ngờ, thông tuệ về giá trị của lối tư duy phá vỡ truyền thống, về việc tại sao chúng ta cần phải nhanh chóng tăng cường vai trò của phụ nữ trong vị trí lãnh đạo ở Nhà thờ và xã hội, về những gì ngài đã học được khi đi khắp hang cùng ngõ hẻm ở Buenos Aires cùng những người nhặt rác và nhiều thành phần khác trong xã hội.

Hãy cùng ước mơ là một sự khải thị, một lời kêu gọi hành động; và trên hết, tác phẩm mang lại nguồn vui thú cho người đọc khi thưởng thức. Những dòng trong sách cho người đọc tiếp xúc với một Đức Giáo hoàng Phanxicô ở khía cạnh cá nhân nhất, sâu sắc nhất và tràn đầy đam mê nhất. Khi đọc tác phẩm này bằng một tấm lòng rộng mở, chúng ta có thể thay đổi thế giới.    

Trích đoạn

“Từ cuộc khủng hoảng này, chúng ta có thể trở nên tốt hơn hoặc tệ đi. Ta có thể trượt dài về sau, hoặc có thể tạo ra điều gì đó mới mẻ. Hiện tại, điều ta cần là cơ hội để thay đổi và tạo không gian cho những điều mới.”

***

“Đây là thời điểm để ta mơ lớn, để suy nghĩ lại các giá trị ưu tiên, những điều ta coi trọng, mong muốn và kiếm tìm, và cũng để cam kết hành động trong mỗi ngày sống vì những điều ta mơ ước.”

***

“Cuộc khủng hoảng Covid trông có vẻ đặc biệt vì nó ảnh hưởng đến toàn thể nhân loại, nhưng nó chỉ đặc biệt vì ta có thể nhìn thấy được. Trong khi có hàng ngàn cuộc khủng hoảng khác cũng thảm khốc không kém, nhưng đủ khuất tầm nhìn để nhiều người vờ như chúng chẳng hề hiện hữu. Chẳng hạn, hãy nghĩ về những cuộc chiến tranh diễn ra đó đây trên thế giới; về việc sản xuất và buôn bán vũ khí; về hàng trăm ngàn người tị nạn đang chạy trốn khỏi sự đói nghèo, thiếu thốn cơ hội; và cả biến đổi khí hậu. Những bi kịch này có vẻ xa vời với chúng ta, chúng chỉ là một phần của tin tức hằng ngày, và đáng buồn thay, nó không đủ sức để thúc đẩy ta thay đổi lịch trình và giá trị ưu tiên. Nhưng cũng như đại dịch Covid, những khủng hoảng này tác động đến toàn nhân loại.”

Về tác giả

Đức Giáo Hoàng Phanxicô tên thật là Jorge Mario Bergoglio, sinh ngày 17.12.1936, được thụ phong Linh mục vào năm 1969, từ đó đảm nhận nhiều vai trò khác nhau trong Giáo hội. Năm 1998, ngài trở thành Tổng Giám mục Tổng giáo phận Buenos Aires. Đến năm 2001, Đức Giáo hoàng Gioan Phaolô II tấn phong ngài làm Hồng y. Năm 2013, ngài được bầu làm Giám mục Roma, trở thành vị Giáo hoàng thứ 266 của Giáo hội Công giáo, lấy tên hiệu Phanxicô.

Tiến sĩ Austen Ivereigh là nhà văn và nhà báo người Anh, tác giả của hai cuốn tiểu sử về Đức Giáo Hoàng Phanxicô: The Great Reformer (tạm dịch: Nhà cải cách vĩ đại, 2014) và Wounded Shepherd (tạm dịch: Mục tử mang thương tích, 2019). Ông là Nghiên cứu sinh về Lịch sử Giáo hội đương đại tại Campion Hall, Đại học Oxford.

Kiến trúc Hiện đại miền Nam Việt Nam là một cuốn sách tập hợp những tác phẩm nhiếp ảnh kiến trúc đẹp mắt, giúp người đọc có dịp chiêm ngưỡng những thành tựu vĩ đại của người dân miền Nam Việt Nam trong việc phát triển phong cách kiến trúc hiện đại giữa thế kỉ 20 – một phong cách kiến trúc khiến cả thế giới phải trầm trồ.

Kiến trúc hiện đại của miền Nam Việt Nam rất độc đáo nhưng lại chưa có nhiều tác phẩm nghiên cứu về thời kỳ kiến trúc này của các học giả và kiến trúc sư Việt Nam. Mãi đến vài năm trở lại đây, các học giả Việt Nam mới bắt đầu nghĩ đến việc trình bày vấn đề này trước thế giới.

Tuy nhiên, Kiến trúc Hiện đại miền Nam Việt Nam lại thể hiện cái nhìn độc đáo của hai người nước ngoài về kiến trúc hiện đại của miền Nam Việt Nam: Mel Schenck – kiến trúc sư người Mỹ, đảm nhận phần nội dung cho quyển sách; và Alexandre Garel – nhiếp ảnh gia người Pháp, đảm nhận phần hình ảnh.

Miền Nam Việt Nam đã đón nhận chủ nghĩa hiện đại trong kiến trúc theo lối linh hoạt, sáng tạo

Đối với người Mỹ, Việt Nam gợi nhắc đến một cuộc chiến hơn là một đất nước. Và không ai nhận thấy trong lúc chiến tranh diễn ra, người Việt cũng tất bật xây dựng các khu chung cư, nhà ở, công trình công cộng nhằm kiến thiết một quốc gia mới. Thế giới đã không dự đoán được phong cách kiến trúc này lại mang màu sắc chủ nghĩa hiện đại hơn là phỏng theo các thiết kế truyền thống Việt Nam, hay tiếp nối lối kiến trúc thuộc địa.

Kiến trúc hiện đại đại diện cho tinh thần của thời đại công nghiệp, bao hàm nhiều nhánh khác nhau, từ những ngôi nhà phong cách thảo nguyên của Frank Lloyd Wright ở Mỹ đến những tòa nhà kính cao tầng và nhà hộp kim hiện diện trên khắp thế giới ngày nay.

Trong ba thập kỷ từ sau khi Nhật Bản chiếm đóng Việt Nam trong Thế Chiến II, các kiến trúc sư ở miền Nam đã phát triển một phiên bản kiến trúc hiện đại phù hợp với khí hậu nhiệt đới, và qua đó phản ánh bản sắc văn hóa của một nước Việt Nam vừa giành độc lập.

Với số lượng khổng lồ và chất lượng đỉnh cao của các công trình hiện đại được xây dựng trên khắp miền Nam Việt Nam sau Thế Chiến II, Việt Nam đã trở thành một trung tâm kiến trúc hiện đại tuy chưa được công nhận trên thế giới. Quan trọng hơn cả là khi tiếp nhận kiến trúc hiện đại vào văn hóa Việt, nó đã trở thành lối kiến trúc bản địa cho hầu hết các căn nhà ở khắp miền Nam Việt Nam.

Sự giao thoa giữa đặc và rỗng tạo ra một phiên bản kiến trúc sống động hơn và do đó, trở thành phong cách nổi bật của chủ nghĩa kiến trúc hiện đại.

Tác phẩm kiến trúc đầy ắp tư liệu, dễ tiếp cận với bạn đọc phổ thông

Với mong muốn kiến trúc hiện đại miền Nam Việt Nam sẽ được thế giới ghi nhận, hai tác giả Mel Schenck và Alexandre Garel đã dành rất nhiều công sức tìm kiếm, chọn lọc thông tin từ những nguồn tài liệu cũ, quý hiếm để đưa vào sách. Quá trình tìm kiếm thông tin hết sức khó khăn vì ngay cả trong thư viện trường đại học hay thư viện công cộng, cũng đều không có đủ tư liệu học thuật hàn lâm tối thiểu về các công trình được đề cập trong sách. Tuy nhiên, chính việc thiếu hụt tư liệu nền tảng đó đã trở thành động lực, thúc đẩy nhóm tác giả nghiên cứu sơ bộ để xây dựng cơ sở dữ liệu hơn 400 công trình kiến trúc hiện đại ở miền Nam Việt Nam và vẫn tiếp tục cập nhật các phát hiện mới mỗi ngày.

Từ cơ sở dữ liệu hơn 400 công trình đó, nhóm tác giả đã lựa chọn hơn 150 công trình kiến trúc hiện đại ở Việt Nam giữa thế kỉ 20 để trình bày trong sách. 150 công trình là số lượng khổng lồ mà hiện nay, chưa có sách nghiên cứu nào về kiến trúc hiện đại miền Nam Việt Nam đạt đến con số này. Đây là một minh chứng cho sự tuyển lựa số lượng trong kiến trúc hiện đại Việt Nam, chứng tỏ người Việt tiếp thu chủ nghĩa hiện đại hơn hầu hết các nền văn hóa khác trên thế giới. Một tác phẩm khác gần nhất về chủ đề này là bài nghiên cứu khoa học mang tên Kiến trúc hiện đại của Sài Gòn – thành phố Hồ Chí Minh công bố vào tháng 8 năm 2017, cũng chỉ mới có 40 công trình được phân tích và liệt kê.

Tuy vậy, Kiến trúc Hiện đại miền Nam Việt Nam không phải là một tác phẩm học thuật khó tiếp cận. Để tác phẩm đến được với nhiều bạn đọc phổ thông, tác giả Mel Schenck đã cố gắng lược bỏ nhiều thuật ngữ kiến trúc chuyên dụng. Ông chỉ giữ lại một số ít biệt ngữ không thể thiếu trong việc mô tả kiến trúc và giải thích ý nghĩa rõ ràng ngay từ đầu sách. Cách ông giải thích những thuật ngữ này giúp người đọc dễ dàng nắm bắt được sự phong phú và trừu tượng của kiến trúc hiện đại Việt Nam.

Phát triển kiến trúc hiện đại là cách người miền Nam hướng về tương lai

Kiến trúc hiện đại Việt Nam là một câu chuyện cần được thế giới công nhận, và sự công nhận này phải bắt đầu từ các kiến trúc sư, các nhà sử học, nhà giáo dục và những người đam mê kiến trúc trên thế giới, đặc biệt là cộng đồng kiến trúc tại Việt Nam. Độc giả của Kiến trúc Hiện đại miền Nam Việt Nam sẽ khám phá ra rằng kiến trúc hiện đại miền Nam Việt Nam sẽ lấp đầy khoảng trống giữa chủ nghĩa công năng của Phong cách Quốc tế và nhiệm vụ tìm kiếm bản sắc, tinh thần vốn bị khuyết thiếu trong kiến trúc hiện đại trên toàn thế giới.

Phong cách kiến trúc này thể hiện việc tìm kiếm một bản sắc Việt Nam độc lập vượt khỏi chủ nghĩa thực dân, kết hợp với lối kiến trúc truyền thống Việt Nam mà không sao chép, từ đó thể hiện cái nhìn hướng đến tương lai, thay vì nhìn về quá khứ của người dân miền Nam.

Bằng sự tinh tường của một kiến trúc sư hơn 50 năm kinh nghiệm, Mel Schenck đã khái quát được những nét đặc trưng nổi bật của kiến trúc miền Nam Việt Nam, giúp người đọc cảm nhận vẻ đẹp kiến trúc và trân trọng hơn không gian mình sinh sống, nhất là trong bối cảnh các công trình cũ vào một lúc nào đó có thể bị các công trình mới thay thế.

Tác phẩm Kiến trúc Hiện đại miền Nam Việt Nam sẽ được thảo luận trong khuôn khổ của chương trình Trà đàm 2: Tính hiện đại và chủ nghĩa hiện đại trong kiến trúc với kiến trúc sư Mel Schenck vào lúc18:30 ngày 10.03.2023 tại Nam Thi House (152 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, quận 1, Tp. HCM).

Trích đoạn

“Trong khi hầu hết các tòa nhà cao tầng theo Phong cách Quốc tế của kiến trúc hiện đại thế giới đều có lớp vỏ bề mặt bằng kính và kim loại nhẵn bóng, thì kiến trúc hiện đại Việt Nam lại phô bày rất nhiều điểm nhấn ở mặt tiền, vì vậy chúng tôi cho rằng kiến trúc hiện đại Việt Nam thường có tính chi tiết cao. Cấu trúc vỏ kép và việc áp dụng thành phần lam gió (brise-soleil) đem đến bố cục đa dạng giữa các khoảng hở và phần nhô ra ở mặt tiền khiến cho công trình trở nên hấp dẫn với mức độ chi tiết cao.”

***

“Phong cách kiến trúc hiện đại của kiến trúc sư người Pháp gốc Thụy Sĩ Le Corbusier thường chuộng ô khối, kỹ thuật này bao gồm các bức tường lửng vuông góc với tường bao ngoài của mặt tiền nhằm ngăn cản ánh nắng mặt trời làm nóng phần tường bao ngoài. Brise-soleil là một thuật ngữ tiếng Pháp dùng để chỉ các thành phần chắn nắng, và dù do Le Corbusier khởi phong, kỹ thuật này lại được các kiến trúc sư Brazil, Ấn Độ và Việt Nam sử dụng hiệu quả hơn cả nhằm giảm thiểu tác động của ánh nắng vùng khí hậu nhiệt đới.”

***

“Các tòa nhà hình thành từ bố cục tương tự như tác phẩm âm nhạc hay nghệ thuật. Vào thời cổ đại, cấu tạo bắt nguồn từ những tiền lệ, quy tắc và trật tự. Kiến trúc hiện đại đã mượn ý tưởng và triết lý về việc kết hợp các bộ phận và lắp ráp chúng thành một bố cục mang tính trừu tượng hài hòa với đầy đủ chức năng. Khi các phong cách kiến trúc hiện đại toàn cầu theo đuổi sự tối giản với bố cục đơn giản, thì kiến trúc hiện đại Việt Nam lại cầu kỳ hơn và do đó, bố cục hài hòa là mục tiêu cơ bản của thiết kế Việt Nam.”

Nhận định

“Cuốn sách của một người Mỹ làm chúng ta phải đi chậm lại, hồi tưởng, nghĩ suy về những điều giản dị, tinh tế và nhuần nhị trên đường phố, được thực hiện bởi chính khối óc và đôi bàn tay của người Việt, những người Việt của một thời đã qua.”

– Nguyễn Ngọc Sơn, Giảng viên Đại học Kiến trúc TP. HCM

“Điều hiển nhiên xác thực là Mel Schenck say mê và có một tình yêu lớn với kiến trúc hiện đại miền Nam Việt Nam. Dưới góc nhìn tinh tường của một kiến trúc sư giàu kinh nghiệm tại Mỹ, cùng lối tư duy sắc sảo của một nhà nghiên cứu chuyên sâu có nhiều năm sinh sống tại Việt Nam, Mel Schenck đã đem đến cho bạn đọc trong và ngoài nước nguồn dữ liệu phân tích quý giá về các công trình kiến trúc hiện đại nơi đây.

Thông qua từng trang sách được trau chuốt kỹ lưỡng, những di sản kiến trúc của thế hệ kiến trúc sư Việt Nam thời kỳ vàng son sẽ phần nào giúp chúng ta hình dung rõ hơn nét đặc trưng của nền kiến trúc hiện đại mang đậm dấu ấn Việt.”

– Đàm Vũ, Kiến trúc sư KIENTRUC O

Về tác giả

Mel Schenck là một kiến trúc sư người Mỹ với hơn 50 năm kinh nghiệm quản lý thiết kế và xây dựng các dự án quy hoạch và xây dựng phức tạp. Ông lấy bằng cử nhân Kiến trúc tại Đại học Montana năm 1970, bằng Thạc sĩ Kiến trúc tại Đại học California ở Berkeley năm 1981, và là thành viên của Hiệp hội Sử gia Kiến trúc Hoa Kỳ.

Alexandre Garel sinh ra tại Pháp nhưng hiện đang sống và làm việc tại Thành phố Hồ Chí Minh từ năm 2011. Anh ghi dấu ấn trong lĩnh vực sáng tạo tại Việt Nam và Pháp với tư cách là một nhiếp ảnh gia kiến trúc, phóng viên ảnh và nhiếp ảnh gia du lịch.

Liệu ta có thể mạo hiểm vượt thoát khỏi cuộc sống thường ngày để trải nghiệm tầm cao mới về nhận thức? Trong tác phẩm Metahuman – Siêu Nhân Loại, Deepak Chopra cho rằng việc vươn tới một nhận thức cao hơn là điều hoàn toàn có thể.

Thoạt tiên, việc trở thành siêu nhân loại nghe có vẻ giống như tình tiết trong một tiểu thuyết khoa học viễn tưởng, nhưng ý niệm Chopra truyền tải trong tác phẩm không phải như vậy. Siêu Nhân Loại (metahuman) hoàn toàn khác với siêu nhân (superhero). Trở thành Siêu Nhân Loại tức là vượt qua những giới hạn do tâm trí tạo ra và bước vào tầng nhận thức mới, đạt đến những trải nghiệm có thể thay đổi toàn diện cuộc đời con người.

Trở thành Siêu Nhân Loại là bản năng tự nhiên của con người

Thông qua Siêu Nhân Loại, Deepak Chopra đã giải mã bí mật giúp con người có thể chiến thắng những giới hạn của thực tại để tiến vào địa hạt mở ra những khả năng vô tận. Bằng cách nào? Bằng cách trở thành Siêu Nhân Loại.

Ở một mức độ nào đó, con người đã luôn thực hiện việc này một cách tự nhiên. Trong suốt nhiều thế kỉ, những nghệ sĩ, nhà khoa học, nhà văn kiệt xuất và rất nhiều cá nhân được cho là người bình thường đã vượt ra khỏi thế giới vật chất ta đang sống mỗi ngày. Chopra cho rằng nếu thoát được vòng quay mưu sinh cuồng loạn, ta có thể hướng đến những trải nghiệm đánh thức thân tâm, khai mở trí óc.

Siêu Nhân Loại mời gọi người đọc bước chân vào con đường thức tỉnh ngay bây giờ, ngay tại lúc này. Tác giả cho rằng thức tỉnh không chỉ đơn thuần là tập trung ý thức vào thực tại hay thiền định. Thức tỉnh để trở thành siêu nhân loại tức là mở rộng ý thức trong tất cả mọi điều ta tư duy, phát ngôn và hành động.

Dùng chính sự đau khổ để vượt qua đau khổ

Trong Siêu Nhân Loại, tác giả cũng giới thiệu một liệu pháp thú vị gọi là chiến thuật “lấy gai gỡ gai”. Liệu pháp này dựa trên tinh thần từ một câu nói nổi tiếng của Đức Phật là: “Lấy một cái gai để gỡ một cái gai, rồi bỏ cả hai cái gai đi.” Tương tự như việc dùng một cây kim để khều dằm cắm vào tay, bạn có thể dùng chính khao khát vượt qua đau khổ để thoát khỏi đau khổ bằng cách nhìn nhận những vấn đề tiêu cực dưới góc độ tích cực. Kết quả cuối cùng là đau khổ lẫn cảm giác muốn vượt qua đau khổ đều biến mất, con người trở lại trạng thái tĩnh tại, an nhiên.

Bằng cách vượt qua thực tại, chúng ta giải phóng bản thân thoát khỏi định chế cũ và toàn bộ cấu trúc tinh thần là nguyên nhân dẫn đến nỗi lo lắng, căng thẳng, những nhu cầu do cái tôi chi phối. Thức tỉnh khiến cho cuộc sống trở nên có ý nghĩa hơn bao giờ hết. Để độc giả có thể dễ dàng thực hành, ở phần cuối sách, Chopra viết chương “Một tháng thức tỉnh”, hướng dẫn chi tiết những điều có thể làm trong 31 ngày để trở thành Siêu Nhân Loại. Ông cho rằng, một khi đã thức tỉnh, cuộc sống sẽ chuyển hóa thành trạng thái ý thức thuần túy, mở ra tiềm năng vô hạn.    

Tác phẩm Siêu Nhân Loại là sự kết hợp hoàn hảo giữa thể loại sách tâm linh và sách khoa học tâm lí. Tuy ý niệm Siêu Nhân Loại mà Chopra trình bày mang yếu tố thiên về tâm linh nhưng ông lại đưa ra rất nhiều lí thuyết, thí nghiệm, giải thích bằng khoa học để củng cố cho luận điểm của mình. Chính vì vậy mà khối lượng kiến thức được đề cập trong sách vô cùng rộng lớn, có cảm giác hầu như lĩnh vực nào Chopra cũng chạm đến, từ vật lí lượng tử, thuyết tương đối của Einstein, những nghiên cứu về trạng thái khai mở tâm trí khi sử dụng chất kích thích, cho đến trích dẫn thơ của William Blake. Bằng cách đó, Chopra thuyết phục người đọc tin rằng ai cũng có thể vượt qua được bản ngã của chính mình để tiến đến trạng thái toàn thức của vũ trụ.

Ý thức của con người chính là vũ trụ vô tận để mở khóa mọi giới hạn

Y học hiện đại thường đề cao vai trò của não trong việc hình thành tâm trí của con người. Bởi lẽ, khi quan sát những trường hợp bệnh nhân bị chết não, ta có thể thấy rằng cho dù tim vẫn còn đập, các bộ phận cơ thể khác vẫn hoạt động bình thường, thì tất cả cũng hóa vô vọng khi não không còn sống.

Tuy nhiên, Deepak Chopra cho rằng não bộ không tạo ra tâm trí, chính ý thức mới tạo ra tâm trí. Ý thức tồn tại độc lập, có sẵn khi con người bắt đầu tồn tại. Chính ý thức gán ý nghĩa cho mọi thứ chứ không phải não. Ông minh họa cho luận điểm này bằng cách miêu tả lại thí nghiệm cho người tham gia nghe những từ vô nghĩa nhưng âm thanh không rõ. Sau thí nghiệm, khi được hỏi lại, mọi người đều trả lời là đã nghe hoặc đoán là mình nghe những từ có nghĩa. Từ đó, có thể thấy rằng nếu hoàn toàn đề cao vai trò của não thì việc gán ý nghĩa cho những từ vô nghĩa đã không diễn ra vì não chỉ đơn thuần ghi nhận thông tin thô; rõ ràng quá trình này được diễn ra là nhờ có bước xử lí của ý thức.

Vì vậy, đối với Chopra, việc tạo ra những ảo ảnh là do con người, việc có thể thoát ra khỏi những ảo ảnh giữa đời thường đó hay không cũng hoàn toàn nằm ở con người. Bởi lẽ, ý thức của con người chính là vũ trụ. Việc có thể trở thành Siêu Nhân Loại hay không, việc tiếp tục bị giới hạn trong những khuôn khổ do mình tạo ra hay có thể mở khóa tiềm năng cá nhân vô hạn là điều hoàn toàn nằm trong tầm tay của mỗi người.  

Trích đoạn

Hiện thực không chỉ đơn giản là thế giới “bên ngoài” – nó rất cá nhân. Hai người đồng nghiệp vẫn có thể nhìn thế giới khác hẳn nhau, người thì lo lắng về sự bảo đảm trong công việc và nguy cơ bị sa thải, còn người kia lại thấy bằng lòng và lạc quan. Sinh nở có thể là một sự kiện tự nhiên giống nhau, không hề có biến chứng y khoa nào xảy ra với cả hai bà mẹ, nhưng một người lại bị trầm cảm sau sinh trong khi người kia tràn ngập niềm vui.

(trích Siêu Nhân Loại)

Bạn không thể loại bỏ bản ngã như cắt một khúc ruột thừa được. Nếu tin chắc là mình có thể, bạn chỉ đang chìm sâu hơn vào ảo tưởng bằng cách tự đánh lừa bản thân về lòng vị tha. “Tôi” rất nhỏ bé, chỉ là một từ đơn lẻ. Nhưng những gì bạn đã xây dựng quanh nó – những gì toàn thể loài người đã xây dựng quanh nó – giống như rạn san hô được vô số tế bào tí hon bồi tụ nay đã rắn đanh lại trong một vỏ bọc khổng lồ.

(trích Lộ trình của bản ngã)

Một trong những yếu tố quan trọng nhất tác động tới việc phát triển ý thức con người chính là bộ não trở nên quá to, đồng thời phải tăng hiệu năng và phức tạp hơn để phục vụ sự tiến hóa của chính nó. Tình trạng não quá tải khiến chúng ta nảy sinh nhu cầu cấp thiết là phải giản lược chức năng não để vận hành được cuộc sống bình thường. Nếu bạn thấy một đô thị hiện đại xô bồ và ồn ào đến mức không chịu thấu, hãy nhớ rằng sự quá tải ấy chẳng là gì nếu so với cuộc khủng hoảng tinh thần mà các tổ tiên xa xôi của chúng ta đã phải chịu đựng.

(trích Chỉnh sửa hiện thực)

Nhận xét của báo chí thế giới

“Siêu Nhân Loại là một tầm nhìn tuyệt vời về tiềm năng loài người và là con đường giúp chúng ta vượt qua những giới hạn, ý niệm và câu chuyện do tâm trí tạo ra.”

– Tiến sĩ Menas C. Kafatos, Giáo sư Vật lý Tính toán,
Đại học Chapman và là tác giả danh mục sách bán chạy nhất của New York Times

“Cuốn sách chắt lọc bề dày của nhiều thập kỷ nghiên cứu và tự thực hành, tất cả được đúc kết thành: Chúng ta ưu việt hơn mình tưởng, thậm chí hơn cả vũ trụ, bởi vũ trụ cũng chỉ là một biểu hiện căn bản, nền tảng của cội nguồn siêu nhân luôn lan tỏa, nuôi dưỡng và vượt xa khỏi chúng ta. Đọc cuốn sách này giống như đang được trò chuyện cùng một người bạn già thông thái, người vừa trở về nhà sau chuyến viễn du kéo dài hàng năm trời để sưu tầm những câu chuyện và các chuyến phiêu lưu.”

– Bác sĩ Neil Theise, Giáo sư Bệnh học,
Trường Y, Đại học New York

“Tập hợp những phát hiện mới nhất trong ngành khoa học thần kinh, nội tiết và tâm lý học, với các dẫn chứng cụ thể, Deepak Chopra đã chứng minh rằng việc ràng buộc bản chất con người trong nghĩa vật chất, cũng như đơn giản hóa nó là sai lầm và gây hạn chế nghiêm trọng cho những ai còn tin vào điều đó. Cuốn sách này hết sức ấn tượng.”

– Tiến sĩ Allan Leslie Combs, Giáo sư Nghiên cứu Ý thức,
Viện Nghiên cứu Tích hợp California

“Chiêm nghiệm về khoa học thần kinh, vật lý, vũ trụ học và nhân chủng học – tất cả mọi thứ ở cấp phân tử – từ độ nhạy của giác quan loài người tới cảm xúc của bạch tuộc – Deepak Chopra diễn giải rằng, thế giới mà chúng ta trải nghiệm chỉ là một mô hình nội tại chứ không phải thế giới thật. Bằng cách đó, ông đưa ra một hướng đi cho cuộc sống hiện đại, dẫn dắt chúng ta nhìn nhận khổ đau theo một cách khác và có lẽ còn tiến tới kiểm soát được cảm xúc ấy.”

– George Musser, tác giả sách
Spooky Action at a Distance và The Complete Idiot’s Guide to String Theory

“Cần nhiều can đảm để thu hẹp khoảng cách giữa nền khoa học vững chắc của phương Tây và những truyền thống huyền hoặc đến mức gần như là bí truyền của phương Đông. Muốn xây dựng cây cầu ấy, không ai được trang bị tốt hơn một học giả thông thái như Deepak Chopra. Cuốn sách lôi cuốn này sẽ kích thích lòng hiếu kỳ của bạn đọc về sự tồn tại của con người và bản chất của hiện thực.”

– V. S. Ramachandran, Giáo sư Khoa học Thần kinh,
Đại học California, San Diego

“Điều làm Siêu Nhân Loại của Deepak Chopra khác biệt, cũng như đặc biệt có giá trị và quan trọng là nó lấy tiền đề từ chính cuộc sống hiện đại và văn hóa thế tục, chứ không phải từ một truyền thống tâm linh hay nền văn hóa xưa cũ, xa xôi nào đó. Siêu Nhân Loại không né tránh những lợi ích mà cách tiếp cận kể trên mang lại, nhưng điểm mấu chốt là sách cũng không hề bị ràng buộc trong hệ thống quan điểm ấy. Với lối dẫn dắt nhẹ nhàng và sâu sắc của Tiến sĩ Chopra, cuốn sách này là một phước lành lớn cho bạn đọc.”

– Edwin L. Turner, Giáo sư Khoa học Vật lý Thiên văn,
Đại học Princeton

Về tác giả

Deepak Chopra là bác sĩ y khoa, thành viên của Trường Đại học Bác sĩ Mỹ (FACP), nhà sáng lập Quỹ Chopra và đồng sáng lập của Trung tâm Chopra về Sức khỏe và Cuộc sống (Wellbeing and Jiyo); ông là người tiên phong nổi tiếng thế giới trong lĩnh vực y học tích hợp và chuyển đổi cá nhân, có bằng chứng nhận về y học nội khoa, nội tiết và trao đổi chất. Ông cũng là một giáo sư lâm sàng tại Khoa Y học Gia đình và Sức khỏe Cộng đồng thuộc Đại học California, San Diego; một nhà nghiên cứu thần kinh và tâm thần học tại Bệnh viện Đa khoa Massachusetts; và là thành viên của Hiệp hội các nhà Nội tiết Lâm sàng Mỹ. Theo cuộc khảo sát trực tuyến toàn cầu của WorldPost và The Huffington Post, Bác sĩ Chopra xếp thứ 17 trong số những nhà tư tưởng có sức ảnh hưởng nhất thế giới và đứng đầu trong số đó về y khoa. Chopra là tác giả của hơn 85 cuốn sách đã được dịch ra hơn 43 ngôn ngữ, trong đó có nhiều tác phẩm lọt vào danh sách bán chạy nhất của New York Times. Tạp chí Time đã gọi Bác sĩ Chopra là “1 trong 100 anh hùng và biểu tượng hàng đầu thế kỷ”.