Trà chiều

Ảo giác hay cái bẫy của thời gian

Published

on

Ngày rồi lại đêm, đêm rồi lại ngày, cái vòng lặp của thời gian dễ cho ta cảm giác của một vòng tròn khép kín. Điều này tạo ra ảo giác rằng, ta có thể làm những việc mà bản thân nhận thức được là cần phải làm nhưng lại quá lười biếng nên cứ lại để ngày mai.

Cái ảo giác này đáng sợ thật, vì con người chúng ta chỉ sống ở hiện tại chứ không phải tương lai – câu nói “ngày mai là cái ngày không bao giờ đến” có nghĩa là như vậy đấy. Ngày mai luôn nằm ở tương lai, còn chúng ta chỉ luôn sống trong hiện thực của hôm nay mà thôi. Bạn được sinh ra ở hiện tại, sống ở hiện tại và cũng sẽ chết ở hiện tại, rồi bạn sẽ phải đích thân trải nghiệm chúng ở hiện tại chứ không phải ở một tương lai xa xăm nào cả. Nếu không ý thức được điều này, bạn sẽ phải hối hận rất nhiều khi đã thực sự trưởng thành.

Các bạn biết không, con người chúng ta là một tuyệt tác của tự nhiên, của tiến hoá đấy nhưng con người vẫn còn đầy khiếm khuyết. Một trong những khiếm khuyết ấy là việc chúng ta rất tệ hại trong việc hình dung ra những con số. Ví dụ, bạn có biết một triệu giây bằng với hơn 11 ngày nhưng một tỉ giây bằng với hơn 30 năm không? Vì cái khiếm khuyết này, con người chúng ta thường bỏ qua những thứ nhỏ nhặt, nhưng nhỏ không có nghĩa là không có gì cả. Một tờ báo rất nhẹ nên ta nói nó chẳng nặng gì cả và vô thức xem khối lượng của nó bằng 0, nhưng bạn sẽ sớm nhận ra điều này là sai khi phải cầm một chồng các tờ báo cũ. Số 0 nhân với số nào cũng bằng 0 cả, nhưng nếu không phải là số 0 thì cho dù nhỏ đến mức nào cũng có giá trị, khi tích góp lại với nhau chúng càng có giá trị đáng kể như ví dụ về chồng báo cũ kia. Thời gian cũng vậy đấy, chúng ta có thể lãng phí một phút, một giờ thậm chí một tuần, một năm nhưng rất ít người nhận ra và hiểu được rằng thời gian là một đi không trở lại. Thời gian không tuần hoàn, nó là tuyến tính. Qua một ngày, bạn sẽ già đi một chút, chỉ một chút thôi nhưng không phải là số 0. Khi một ngày trôi qua bạn không quay về vị trí cũ mà đã già đi một chút, đã vĩnh viễn mất đi một ngày để sống.

Thời gian là một con quái thú vô hình, âm thầm và lặng lẽ. Thời gian đáng sợ lắm đấy, không nanh, không vuốt nhưng tất cả mọi thứ trong vũ trụ này rồi đều sẽ bị thời gian nuốt chửng mà thôi. Những ngọn núi hùng vĩ nhất cũng có ngày trở thành cát bụi dưới sự bào mòn của gió, các vì sao trên trời rồi cũng tới lúc cạn năng lượng mà vụt tắt, không gì trong vũ trụ này là vĩnh cửu cả. Cái ngày ngôi sao mang ánh sáng cuối cùng vụt tắt, cả bản thân vũ trụ cũng sẽ thất bại trong cuộc chiến với thời gian. Còn đối với con người chúng ta, con quái thú mang tên thời gian biết rằng chúng ta vốn thuộc về nó. Đối với nó, chúng ta rất thú vị, thú vị hơn tất cả các con mồi khác nên nó muốn chơi đùa với chúng ta. Nó đặt ra cái bẫy mang tên ngày mai, để ta cứ nghĩ là thời gian còn nhiều, không việc gì phải vội cả. Nhưng buồn thay, nhiều lại không phải là vô tận, nhiều đến đâu cũng sẽ đến ngày dùng hết. Con quái thú ngày một tiến lại gần, mỗi lần ta đạp phải cái bẫy của ngày mai, nó lại tiến gần thêm một bước. Nó luôn ở đó kiên nhẫn chờ đợi, mỗi bước tiến lại gần nó lại cố tình để lộ một phần cơ thể để ta dễ nhìn thấy hơn như một cách bỡn cợt. Nhưng trong cơn say của cuộc sống, trong sự bận rộn của công việc, lạc mình trong những vui thú của thế gian, trong cuộc đua không ngừng nghỉ để có được những thứ mình muốn, dù là vô thức hay có chủ đích, chúng ta đã đẩy con quái thú vào điểm mù. Với sự kiêu ngạo và bỡn cợt của con quái thú, vài người đã thoáng nhìn thấy nó. Tiếc thay họ lại vấp phải cái bẫy của ngày mai: nó còn xa mà, vẫn còn cả khối thời gian để làm những việc ấy, những việc đó hay lắm nhưng giờ vẫn chưa phải lúc – những suy nghĩ ngây thơ khiến con quái thú càng khoái chí. Nhưng khi cái ngày con quái thú quá gần để có thể lờ đi, con người ta lại sợ hãi, lại hối hận và u sầu, lại tìm mọi cách để đẩy con quái thú ra xa, để duy trì sự sống, để có thể làm những việc mình hằng ao ước. Nhưng con quái thú vô tình ấy là một thế lực không thể bị chuyển dời. Nó là tất yếu, cả thế gian này ai cũng nên sợ nó, ai cũng có thể nhìn thấy nó, với cái trí tuệ mà con người chúng ta luôn tự hào, cái bẫy kia chỉ là trò trẻ con thôi. Nhưng chính sự ngạo mạn và cơn say cuộc sống đã làm con người ta mờ mắt. Con người càng hoảng sợ, càng bất ngờ, càng trách bản thân sao không nhìn thấy sớm hơn, rõ ràng thế kia mà. Tất cả những việc đó chỉ làm cho con quái thú càng thêm thoả mãn và làm con người càng thêm tuyệt vọng.

Đáng sợ là thế, nhưng gọi thời gian là con quái thú thì có phần hơi không công bằng. Bản chất thật sự của thời gian vừa là một món quà, vừa là một lời nguyền. Con quái thú luôn chầu chực kia là phần lời nguyền. Nếu chỉ khăng khăng tập trung vào nó thì bạn đã bỏ lỡ một món quà vô cùng đáng quý. Đó là món quà của sự sống, món quà của sự nhận thức. Cơ thể con người chỉ là sự tập hợp các vật chất thành một khối mà thôi. Những nguyên tử cacbon cấu thành nên da thịt của chúng ta cũng chẳng khác gì những nguyên tử cacbon trong than chì, trong kim cương, sắt trong máu, canxi trong xương. Tất cả những vật chất trong cơ thể này đều được tạo thành từ những vật chất tìm được trong tự nhiên. Điều làm chúng ta khác biệt với sỏi đá, với những vật chất vô cơ ngoài kia chính là nhận thức: nhận thức về bản thân, nhận thức về thế giới, nhận thức về vị trí của bản thân trong cái vũ trụ rộng lớn này, là thời gian được sống. Không như các vì sao trên bầu trời, được sinh ra, tồn tại hàng tỉ năm rồi chết đi mà chưa từng được biết bản thân là ai, chưa từng biết bản thân mình từng tồn tại, không có ước mơ, không hề biết niềm vui của cuộc sống. So với các vì sao ấy, chúng ta may mắn thật vì có được những món quà này. Quý giá là thế, nhưng món quà này của chúng ta sẽ có ngày bị lấy lại. Khi đã nhận món quà thì ta cũng nhận luôn một lời nguyền. Đó là con quái vật mang tên thời gian kia sẽ có ngày nuốt chửng ta, đưa ta vào quên lãng. Một thực tế khắc nghiệt nhưng lại là bất di bất dịch. Được biết đến niềm vui của sự sống cũng có nghĩa là sẽ có một ngày nếm trải nỗi sợ của cái chết, một sự trao đổi công bằng.

Nếu như tất cả vạn vật trong cái vũ trụ này đều sẽ chết thì việc được sống, được sinh ra, lớn lên, được biết bản thân là ai, có thể hiểu được cái cách mà thế giới này, cái vũ trụ lạnh lẽo này vận hành để rồi một ngày lãng quên tất cả và trở về lại thành vật chất vô tri so với việc mãi mãi là vật chất vô tri chưa từng được sống, cái nào tốt hơn nhỉ?

Nhưng tiếc thay, chúng ta đâu có quyền được lựa chọn, đúng không?

Được biết thời gian của bản thân là hữu hạn, cũng lại là một món quà đó chứ. Biết được điều này thì ta sẽ hiểu được thời gian quý giá đến nhường nào. Biết rằng thời gian không phải là chuỗi dài của những vòng lặp, những chu kì buồn chán mà thật ra quý hơn tất cả mọi thứ trên đời. Mỗi giây phút trôi qua, không gì có thể mua lại được, cơ thể này lại già đi một chút, thời gian của ta lại ngắn đi một chút, con quái vật kia lại tiến đến gần thêm một chút. Bạn có quyền sợ hãi, nhưng hãy biến nỗi sợ đấy thành niềm tin, thành động lực. Hãy sống thật nhanh, chứ đừng ù lì, lười biếng, sợ sệt trước những thử thách của cuộc đời, vì dù là thành công hay thất bại, tất cả rồi cũng sẽ qua đi thôi nhưng ít ra bạn đã cố gắng, bạn đã đã sống. Đồng thời, hãy cũng nhớ sống chậm lại nhé, sống chậm để biết quý trọng những gì mình đang có, tận hưởng cuộc sống, để ngắm nhìn bầu trời trong xanh, để cảm nhận làn gió mát. Hãy sống thật nhanh để làm những điều mình luôn muốn làm, để đạt được những ước mơ, những hoài bão của bản thân nhưng cũng phải nhớ dành thời gian để sống chậm, để biết thế giới này tươi đẹp thế nào, bản thân ta hôm nay đã may mắn thế nào so với bao con người khác, để biết bản thân cần làm gì để giữ gìn, để tiếp tục xây dựng những cái hạnh phúc này. Thời gian của bạn rồi sẽ trôi qua, rồi sẽ hết. Sử dụng cái thời gian ấy như thế nào, lựa chọn là ở bạn.

Hết.

Quý Tài


Có thể bạn sẽ thích



Click to comment

Viết bình luận

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Trà chiều

Sự kiện giao lưu & ký tặng: Bước Qua Nước Mắt, Tự Khắc Trưởng Thành

Published

on

Nhân dịp ra mắt tác phẩm mới Bước qua nước mắt, tự khắc trưởng thành, Nhà Sách Phương Nam và Phương Nam Book phối hợp cùng tác giả Anh Khang tổ chức sự kiện giao lưu và ký tặng vào lúc 16g00, thứ Bảy ngày 16.11.2024 tại sân khấu A – Đường sách TP. Hồ Chí Minh (Nguyễn Văn Bình, P. Bến Nghé, Q.1, TP. HCM).

Bước qua nước mắt, tự khắc trưởng thành là tác phẩm kỷ niệm hơn một thập kỷ viết văn của tác giả Anh Khang. Anh gọi đây là một “cuốn sách làm lành” – thay vì “chữa lành” như cách gọi thường thấy trong xã hội hiện đại. Tác phẩm được chia làm hai phần, mở đầu bằng “Độc thoại” với những dòng tư lự đơn lẻ như tự trấn an “đứa trẻ bên trong đang ăn vạ trên đường trưởng thành”, rồi sang đến “Đối thoại” là những lời tâm can san sẻ cùng Gen Z lẫn Gen Z(à) để tìm sự ủi an. Mỗi câu, mỗi lời tâm tình thủ thỉ đều quá đỗi chân thành, như chính lời tác giả tự nhận thì đây “chính là những ghi chép trong lúc ‘khóc một trận đã đời’, rồi từ nay, chỉ nhìn về phía trước”.

Kể từ khi xuất bản tác phẩm đầu tay Ngày trôi về phía cũ… vào năm 2012, đến nay Anh Khang đã trở thành “tác giả triệu bản” với nhiều tác phẩm nhận được sự đón nhận nồng nhiệt của độc giả. Anh còn được bạn đọc thương tặng tên gọi “nhà văn của những nỗi buồn tuổi trẻ” vì những chia sẻ sâu sắc và đầy cảm thông trong từng trang sách. Sách Bước qua nước mắt, tự khắc trưởng thành đánh dấu sự trở lại của Anh Khang sau 4 năm tạm vắng mặt trên văn đàn, đồng thời cũng là món quà tri ân dành tặng cho thế hệ độc giả đã trưởng thành cùng những bài viết của anh.

Bước qua nước mắt, tự khắc trưởng thành – tác phẩm mới nhất của tác giả Anh Khang do Phương Nam Book liên kết xuất bản.

Đến với sự kiện giao lưu và ký tặng, độc giả sẽ có cơ hội trò chuyện cùng nhà văn Anh Khang và lắng nghe anh chia sẻ về những thăng trầm trong quá trình sáng tác cuốn Bước qua nước mắt, tự khắc trưởng thành. Đặc biệt, sự kiện còn chào đón sự góp mặt của ca sĩ - nhà văn Hamlet Trương.

Giao Lưu & Ký Tặng: Bước Qua Nước Mắt, Tự Khắc Trưởng Thành

  • Thời gian: 16:00 – Thứ bảy, ngày 16.11.2024
  • Địa điểm: Sân khấu A – Đường sách TP. Hồ Chí Minh (Nguyễn Văn Bình, P. Bến Nghé, Q.1, TP. HCM)
  • Vào cửa tự do

Về tác giả: Quách Lê Anh Khang

  • Công việc chính là làm báo, công việc phụ là làm mệt mình bằng những cảm xúc đa mang. Mọi nghề nghiệp đã và đang làm như phóng viên, biên tập viên, PR, MC... đều có vẻ khá nghiệp dư, nhưng lại rất chuyên nghiệp trong vai trò làm “người độc thân nhạy cảm”.
  • Ngày sinh: 11/8
  • Cung Hoàng đạo: Sư Tử (Leo)
  • Cử nhân khoa Báo chí & Truyền thông – Đại học KHXH&NV TP.HCM
  • Sách đã xuất bản:
    • Ngày trôi về phía cũ... (2012)
    • Đường hai ngả, người thương thành lạ (2013)
    • Buồn làm sao buông (2014)
    • Đi đâu cũng nhớ Sài Gòn và... Em (2015)
    • Thương mấy cũng là người dưng (2016)
    • Trời vẫn còn xanh, em vẫn còn anh (2017)
    • Người xưa đã quên ngày xưa (2018)
    • Những năm tháng đó, có tôi yêu người (2019)
    • Thả thính chân kinh (2020)
    • Bước qua nước mắt, tự khắc trưởng thành (mới xuất bản – năm 2024)
Đọc bài viết

Trà chiều

Sự kiện giao lưu THÓI QUEN CÁ NHÂN MỚI VỚI “ATOMIC HABITS” TRONG THỜI ĐẠI SỐ

Published

on

By

Hưởng ứng Tuần lễ Sách và Chuyển đổi số, Nhà sách Phương Nam phối hợp cùng Đường sách TP. Hồ Chí Minh tổ chức sự kiện giao lưu vào lúc 17g ngày 28.10.2024 với chủ đề Thói quen cá nhân mới với “Atomic Habits” trong thời đại số cùng hai diễn giả là: bác sĩ Vũ Phi Yên, dịch giả Trần Quỳnh Như.

Tác phẩm Atomic Habits – Thay đổi tí hon, hiệu quả bất ngờ của tác giả James Clear đã trở thành hiện tượng sách bán chạy toàn cầu và tiếp tục khẳng định vị thế tại thị trường Việt Nam với 8 lần tái bản do Phương Nam Book phát hành. Atomic Habits cung cấp phương pháp khoa học và thực tiễn để xây dựng thói quen tốt, loại bỏ thói quen xấu, tạo nên thay đổi lớn từ những điều nhỏ bé – đây là các yếu tố then chốt để có một cuộc sống thành công và hạnh phúc. Tuy nhiên, hành trình thay đổi bản thân thường đầy chông gai và dễ dàng khiến chúng ta nản lòng khi chưa đạt được mục tiêu.

Thông qua Atomic Habits,tác giả James Clear khẳng định rằng mục tiêu chỉ là đích đến cuối cùng, trong khi hệ thống mới chính là con đường, là phương tiện đưa chúng ta tới đích. Hai người có thể cùng đặt mục tiêu chạy marathon, nhưng hệ thống luyện tập, chế độ dinh dưỡng và cách họ xây dựng tinh thần kiên trì mới là yếu tố quyết định ai sẽ cán đích thành công. Mục tiêu cung cấp cho ta hướng đi, nhưng hệ thống mới là thứ giúp ta tiến về phía trước. Việc tập trung vào hệ thống giúp chúng ta không bị áp lực bởi kết quả cuối cùng, mà tận hưởng quá trình nỗ lực và trưởng thành từng ngày.

Tập trung vào hệ thống còn giúp chúng ta duy trì động lực và sự kiên trì trong suốt hành trình. Mỗi bước tiến trong hệ thống, dù là nhỏ bé đến đâu, cũng là một chiến thắng, giúp củng cố niềm tin và sự quyết tâm. Ngược lại, nếu chỉ chăm chăm vào mục tiêu cuối cùng, chúng ta dễ dàng bị nản chí khi gặp phải khó khăn hoặc khi tiến độ chậm hơn mong đợi. Hệ thống cho phép chúng ta chia nhỏ mục tiêu lớn thành những bước nhỏ dễ thực hiện, giúp quá trình thay đổi trở nên ít áp lực và dễ dàng duy trì hơn.

Một hệ thống tốt không chỉ giúp đạt được mục tiêu mà còn tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển lâu dài. Khi đã hoàn thành mục tiêu chạy marathon, hệ thống luyện tập và chế độ dinh dưỡng lành mạnh vẫn sẽ tiếp tục mang lại lợi ích cho sức khỏe và tinh thần. Hệ thống không chỉ là công cụ để đạt được mục tiêu nhất thời, mà còn là cách sống, là nền tảng cho sự thành công và hạnh phúc bền vững. Xây dựng một hệ thống tốt chính là đầu tư cho bản thân mình để gặt hái được lợi nhuận lâu dài và vô giá.

Tuy nhiên, việc xây dựng được hệ thống những thói quen tốt trong thời đại số đầy biến động và nhiều cám dỗ như ngày nay là cả một thử thách. Vì vậy, buổi giao lưu Thói quen cá nhân mới với “Atomic Habits” trong thời đại số do Phương Nam tổ chức hy vọng sẽ giúp độc giả tham dự hiểu rõ hơn về cách áp dụng các quy luật trong sách vào cuộc sống hàng ngày, và đặc biệt là cách thích nghi những thói quen này trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ. Buổi giao lưu cũng là dịp để kết nối độc giả với hai dịch giả của cuốn sách, tạo nên một diễn đàn chia sẻ kinh nghiệm và truyền cảm hứng cho hành trình thay đổi tích cực của mỗi cá nhân.

Buổi giao lưu Thói quen cá nhân mới với “Atomic Habits” trong thời đại số nằm trong khuôn khổ Tuần lễ Sách và Chuyển đổi số được tổ chức từ ngày 25 –  31.10.2024, kỷ niệm 72 năm Ngày truyền thống Ngành Xuất bản, In và Phát hành sách Việt Nam (10.10.1952 – 10.10.2024) và hưởng ứng Ngày Chuyển đổi số Quốc gia 10.10. Tuần lễ Sách và Chuyển đổi số bao gồm triển lãm, trưng bày, hội thảo, giao lưu tác giả và nhiều hoạt động tương tác, góp phần thúc đẩy văn hóa đọc trong thời đại số.

Thói quen cá nhân mới với “Atomic Habits” trong thời đại số:

• Thời gian: 17g00 – Thứ hai, ngày 28.10.2024

• Địa điểm: Sân khấu A – Đường sách TP. Hồ Chí Minh

• Vào cửa tự do

Bác sĩ, Nhà tâm lý Vũ Phi Yên

Chị Vũ Phi Yên là Tiến sĩ - Bác sĩ, chuyên gia Tâm lý học lâm sàng và Huấn luyện viên tâm lý tại trung tâm Better Living. Chị đã có quá trình học, nghiên cứu và thực hành suốt 14 năm trong lĩnh vực Y khoa, chuyên ngành Di truyền học. Không chỉ dừng lại ở cách tiếp cận con người thiên về thể chất, chị còn tự bổ sung cách tiếp cận về tinh thần qua những học hỏi và nghiên cứu Tâm lý học. Năm 2014, chị đã hoàn thành chứng chỉ Thạc sĩ Tâm lý lâm sàng của trường Tâm lý Thực hành Paris, Pháp.

Đồng thời, trong nhiều năm qua, chị Yên cũng tham gia viết, dịch rất nhiều đầu sách tâm lý cho các đơn vị xuất bản khác nhau – trong đó, có nhiều tác phẩm luôn đứng trong danh sách bán chạy do Phương Nam Book xuất bản như: Atomic Habits – Thay đổi tí hon, hiệu quả bất ngờ; Tình yêu, hạnh phúc có tồn tại?, Metahuman – Siêu Nhân Loại…

Đọc bài viết

Book trailer

5 tựa sách cho ngày hè nhàn rỗi

Published

on

By

5-tua-sach-cho-ngay-he-nhan-roi

Từ những cuốn sách phơi bày hậu chứng chiến tranh cho đến những cuốn tiểu thuyết ghi lại thân phận nhỏ bé, mong manh, trôi dạt của con người... Các tác phẩm sau là lựa chọn tuyệt vời cho một ngày hè nhàn rỗi, để tìm thêm lại những phong vị mới.

Đuổi theo ánh sáng – Oliver Stone

Là biên kịch và đạo diễn từng 3 lần đoạt giải Oscar với những tác phẩm nổi tiếng như Express Midnight, Scarface, Salvador, Platoon... cũng như những người ngoại đạo, hành trình vươn đến đỉnh cao trong môn nghệ thuật thứ 7 của Oliver Stone luôn không dễ dàng. Đuổi theo ánh sáng là cuốn hồi ký được ông chắp bút, đưa ta đi từ những ngày đầu tiên ở nước Mỹ huyền diệu, đến tuổi trưởng thành nhiều mới mẻ trong chiến tranh Việt Nam và hành trình nếm mật nằm gai để vươn đến hào quang của Hollywood.

Trong cuốn sách này, ta sẽ thấy bên cạnh một cái tên được ngợi ca cũng là một con người bất toàn, mắc nhiều tội lỗi và cũng có lúc tưởng chừng buông xuôi. Thế nhưng chính quyết tâm, nỗ lực và sức mạnh nội tại đã giúp cho ông vẫn luôn duy trì tình yêu với quỹ đạo đời mình. Đó cũng là một bài học xoay quanh thông điệp luôn luôn vươn lên, từ đó tìm thấy ý nghĩa cho cuộc đời mình.

Với cách viết chân thành, gần gũi, đan kết với nhiều hình tượng, cảnh huống được lấy ra từ các thần thoại cũng như tác phẩm văn chương, phim ảnh nổi tiếng... Đuổi theo ánh sáng không chỉ đơn thuần là một cuốn hồi ký, mà cũng đồng thời là một tác phẩm văn xuôi hấp dẫn về một thời đoạn của tuổi trẻ lạc lối và tuổi trưởng thành không ngừng bỏ cuộc. Một tác phẩm vượt ra khỏi biên giới thể loại để mang đến câu chuyện phổ quát và thông điệp ý nghĩa cho những cá nhân vẫn đang chật vật trên con đường sự nghiệp của bản thân mình.

Gã du đãng chúng ta đang lùng kiếm – Le Thi Diem Thuy

Thuộc thế hệ thứ 2 của những cây bút “di dân”, Gã du đãng chúng ta đang lùng kiếm tuy có dung lượng tương đối khiêm tốn, nhưng nội dung mà nó truyền tải lại vô cùng lớn về mặt cảm xúc cũng như ấn tượng đến từ người đọc. Đó là hành trình tìm lại cội nguồn, xác định bản lai diện mục của một cá nhân với lai lịch “dị thường” qua thứ văn chương đẹp đẽ, thơ mộng với nhiều hình ảnh ám ảnh nối nhau cho đến vô cùng. Le Thi Diem Thuy sở hữu ma thuật của từ ngữ, để nhào nặn nó thành những ấn tượng không thể nào phai.

Cõi người và thân phận ấy cũng mong manh như con bướm suốt đời lưu cữu trong thứ thủy tinh trong suốt và nhìn thấu được. Kiếp người di dân cũng mãi tạc ghi vào mã gene mình ám ảnh về nước, dẫu là cái hồ trong khu dân cư hay thứ nước biển mặn chát của những con thuyền lênh đênh trên biển... thì cũng hình thành ở họ nỗi sợ nguyên thủy về số phận mình và thân phận mình giữa dòng chìm nổi. Le Thi Diem Thuy nắm bắt được chúng một cách tinh tế, và dàn trải ra giữa các trang viết một cách chân thành mà không lên gân.

Về mặt văn chương, Le Thi Diem Thuy cùng Ocean Vuong là 2 nhà văn đại diện cho khả năng nắm bắt được từng khoảnh khắc và cấp đông nó cho đến vĩnh cửu. Gã du đãng chúng ta đang lùng kiếm hay Một thoáng ta rực rỡ ở nhân gian là các tác phẩm có nhiều tầng nghĩa, làm xúc động cả những ký ức cá nhân hay nỗi đau cộng đồng. Và sức ám ảnh ấy sẽ lại khởi đầu mỗi khi những dòng chữ đầu tiên hiện ra và người đọc bị cuốn theo dòng nước ấy.

Những kẻ tuyệt vọng – Minh Tran Huy

Văn chương di dân khắc ghi trong lòng người đọc rất nhiều ấn tượng xoay quanh chủ nghĩa hiện thực, thế nhưng với Minh Tran Huy, cô đã làm điều đó một cách văn chương và vị nghệ thuật đến không ngờ đến. Ở Những kẻ tuyệt vọng ta sẽ không tìm thấy những gia đình tan nát của các thuyền nhân, ta cũng không thấy những chật vật hòa nhập với cuộc sống mới một cách hiển hình... mà thay vào đó là sự giao hòa của những tâm thức với các câu chuyện mang tính đại diện khác lạ.

Cuốn sách kể về chuyện tình vô cùng tươi đẹp của Lise và chàng Louis đầy những khát khao nhưng hành trình đến được với nhau cũng đã trải qua không ít khó khăn cũng như thách thức. Từ Việt Nam đến những lâu đài nước Pháp, từ những công viên bên bờ sông vắng lặng đến tàn tích lâu đài của thời Trung cổ... Cuốn sách xé toạc những đường biên không – thời gian để mang đến một tác phẩm lạ lẫm, thách thức, không ngừng chờ được giải đáp.

Điều ta tìm thấy trong tiểu thuyết này là sự giao thoa của Đông với Tây, của quá khứ với hiện đại, của Á và Âu trong sự tương đồng và phát triển thêm từ Trọng Thủy – Mỵ Châu đến Tristan - Iseult, hay bộ tứ Tấm Cám – Lọ Lem – Bạch Tuyết – Công chúa ngủ trong rừng.... Mang đậm màu sắc của Angela Carter trong không khí Gothic được phối trộn với trọng tâm di dân, đây là cuốn tiểu thuyết được đẩy đến đường biên của những thể nghiệm, đòi hỏi một sự truy tầm giá trị sâu xa hơn việc thưởng thức. Có thể nói Minh Tran Huy đã viết nên một tác phẩm ấn tượng, độc đáo và không thể quên.

Khát khao cây cỏ - Michael Pollan

Từ trước đến nay, trong các tác phẩm nghiên cứu, con người luôn chứng minh mình là chủ nhân của mọi thứ, là đối tượng tác động, là tác nhân chủ chốt... Nhưng với Khát khao cây cỏ, Michael Pollan đã thực hiện điều ngược lại, khi đặt ra một câu hỏi vô cùng thách thức, rằng thực vật nghĩ gì về ta, liệu con người có thật là phía nắm chuôi, quyết định mọi thứ cho giống loài vốn được ngầm hiểu là không có trí thông minh hay nhạy bén này?

Câu hỏi nói trên đã được giải đáp qua 4 phần lớn xoay quanh loài táo, tulip, cần sa và khoai tây, gắn với khát khao vị ngọt, vẻ đẹp, niềm hứng thú và sự an toàn. Từ các rừng táo ở nước Mỹ đến các thùng container trồng cần sa nhân tạo ở Amsterdam, từ ngày hiện tại trong công nghệ biến đổi gen ở khoai tây cho đến nhiều thế kỷ trước khi cơn sốt tulip vẫn còn là thứ gì đó cực kỳ bùng nổ... Pollan từng bước dẫn ta vào mạng lưới gắn kết đặc biệt, để biết con người xét cho đến cùng chỉ là một cực của các mối quan hệ, trong tính chủ động cũng như bị động.

Những câu chuyện về Johnny Hạt Táo, đặc tính có kế hoạch theo trường phái Apollo hay hoang dã của Dionysus... đã đưa người đọc không chỉ lướt qua lịch sử mà các loài cây gắn liền, mà cũng đồng thời là một biên niên sử về các khao khát và niềm đắm say của nhân loại này. Có thể xem đây là một tác phẩm rực rỡ, bao quát và choáng ngợp về mối gắn kết giữa con người cùng tự nhiên.

Con đường thủy vào Trung Hoa - Milton Osborne

Những ngày gần đây câu chuyện xoay quanh sông Mekong bỗng nóng trở lại trong việc xây dựng kênh đào Phù Nam và những được – mất sau đó. Chính điều này cũng đưa ta về lại với quá khứ của hơn 100 năm trước, khi những người Pháp tiên phong đã cố gắng tìm con đường thủy cho việc giao thương nối liền từ điểm tận cùng đổ ra biển Đông trên đất An Nam với thượng nguồn từ dãy Himalaya ở nơi đầu mút Trung Quốc.

Con sông hùng vĩ phần nào dự báo tầm vóc của cuộc thám hiểm, và quả đúng như thế, những gì được Milton Osborne kể lại có thể được xem như một bằng chứng lịch sử, nhưng cũng có thể quan niệm đó là một cuốn tiểu thuyết phiêu lưu nói gót những Thuyền trưởng Corcoran hay tác phẩm của Conrad danh tiếng... Những khó khăn, thách thức; sự thịnh vượng, trù phú nhưng cũng nguy hiểm chết người của miền nhiệt đới... cho ta thấy rằng con đường khai sáng của nơi mẫu quốc chưa khi nào là dễ, chưa cần bàn đến niềm tin, ý dân hay là những thứ thuộc về tư tưởng.

Bằng việc khai thác nguồn sử liệu phong phú và cách kể chuyện cuốn hút, Con đường thủy vào Trung Hoa là một tác phẩm đáng đọc, nên đọc, để biết về những khó khăn của con đường khai sáng văn minh, cũng như sự huyền diệu của miền nhiệt đới từ trăm năm trước hay trăm năm sau vẫn mãi như vậy.

Đọc bài viết

Cafe sáng