Top sách hay
Hồ sơ mật: Danh sách xếp hạng văn học 2020
2020 là một năm đầy khó khăn. Hẳn nhiên đó là điều ta dễ và phải chấp nhận. Thế nhưng trong cơn bĩ cực của ánh sáng tối tăm, một vài cánh tay vẫn đang nhoài ra cố gắng kết nối với nhau, giữa người với người, cho những điều tốt đẹp. Nhưng nếu chưa gặp đúng cánh tay của riêng bản thân mình thì 15 cánh cửa văn học sau đây hy vọng sẽ là nơi trú ngụ cho những đôi cánh đã quá rã rời, từ nhẹ đô nhất đến nặng lòng nhất, với một tiêu chí chấm hạng không thể free-style hơn nữa. Xin mời bước vào hành trình đi đến tận cùng đêm tối.
*
15. Phố Hoài (Trần Thị Trường)
Nhà văn của phụ nữ – Trần Thị Trường – đã trở lại với Phố Hoài sau hơn 10 năm ấp ủ. Có thể nói với cuốn sách này, Trần Thị Trường lần đầu tiên thiết lập nên kho từ điển về thời bao cấp bằng chính các nhân vật, câu chuyện và đủ thứ thượng vàng hạ cám hiện diện trong này. Thông qua những nhân vật gặp nhiều trắc trở và đầy biến động theo suốt chiều dài lịch sử, Trần Thị Trường, như người canh gác khu phố hoài niệm, lắng nghe tiếng gió một buổi chiều xưa để ghi chép lại, để tưởng nhớ lại một thời gian khó mà cũng đẹp đẽ với sự sẻ chia.
Ảnh: Báo Phụ nữ Việt Nam
Cũng chính như nơi tên gọi của cuốn sách này, Phố Hoài sẽ mãi còn đó, vọng mãi, vọng hoài, vọng dài đến độ phức tạp trở thành yếu điểm. Để nói về cái chưa được nhất của cuốn sách này thì đó là độ lê thê, thế nhưng bởi ai cũng thích giật gân những trò cấm cản, nên nó đứng đó và là chứng nhân cho thói buôn chuyện chưa khi nào ngơi. Bởi lẽ, mượn một câu từ Trần Thùy Mai, có ai buôn nhân nghĩa mà trông có lời hay không?
14. Phong cảnh bên này (Vương Mông)
Là một trong những tác gia Trung Quốc được in nhiều nhất ở tại Việt Nam từ tiểu thuyết đến sách nghiên cứu sử học, triết học, Vương Mông từ lâu cho thấy văn nghiệp trải dài với nhiều đỉnh cao, mà một trong số đó không thể không nhắc đến Phong cảnh bên này – bộ thiên trường tiểu thuyết về đời sống tộc người Tân Cương ở thời giao hòa hậu Cách mạng văn hóa, phong trào Tứ Thanh. Bởi lối tuyên truyền đi từ mặt xấu và cái phiến diện mà Phong cảnh bên này đã phải đắp chăn lên bờ xuống ruộng đến hơn 40 năm mới được xuất bản. Tuy thế ở thời điểm này ngay khi ra mắt, giới độc giả trẻ đã đón nhận vô cùng nồng nhiệt và ngay lập tức đoạt giải Mâu Thuẫn lần 9 năm 2015.
Ảnh: minh.
So sánh một cách không hề khập khiễng, những ai yêu quý Sông đông êm đềm chắc hẳn sẽ thích Phong cảnh bên này như cuộc đối thoại của hai tư tưởng, hai nền văn hóa. Nhưng xét hơn 40 năm vụt qua như một ánh chớp, Phong cảnh bên này vẫn không thoát khỏi bàn tay của sự lỗi thời với lối tuyên truyền đậm chất Cách mạng. Nhưng về tài năng và những kỹ nghệ của chính Vương Mông từ thời kỳ ấy, hiếm có một ai tỉ mỉ mà đầy Dumas một cách như thế.
13. Biên sử nước (Nguyễn Ngọc Tư)
Là một trong những nhà văn Việt Nam “bán vạn bản”, Nguyễn Ngọc Tư từ lâu đã chứng minh được vị thế độc tôn của mình ở dòng văn học sông nước đậm tính miền Tây Nam Bộ. Thế nhưng, không dừng ở đó, với cuốn tiểu thuyết thứ hai (sau Sông) như khởi đầu cho một lãnh địa mới, nhà văn đoạt giải Liberaturpreis 2018 đã kịp làm mới và thay máu văn chương chính mình.
Ảnh: Nhà Sách Phương Nam
Với cuộc hành trình đi tìm trái tim Đức ngài trong hơn hai ngàn không trăm bốn mươi sáu ngày và những hệ lụy sau đó, Biên sử nước tiếp nối những di sản trước khi một lần nữa viết tiếp những thân phận đàn bà long đong chìm nổi trong cái mặn mòi của xứ cù lao bằng một thể nghiệm không mới, nhưng rất cần thiết cho chính tác giả. Dũng cảm, súc tích mà đầy cảm xúc, Biên sử nước như một nhận định, là cú thăng hạng cần thiết cho sự nghiệp của Nguyễn Ngọc Tư. Thế nhưng nhìn nhận một mặt khách quan, Biên sử nước rõ ràng là mới với Nguyễn Ngọc Tư, nhưng không hề lạ với giới độc giả. Chiều sâu, tưởng tượng, đối thoại, kích thích là thứ mà Biên sử nước cần; để không hòa mình, hòa tan, lợn cợn và bì bõm trong dòng sáng tạo của văn học mới Việt Nam.
12. Vòm rừng (Richard Powers)
Với chuẩn tiểu thuyết đoạt giải Pulitzer, Vòm rừng ẩn chứa trong mình độ dày tuyệt đối, tính chính trị dằng dai và khả năng bị cắt rất cao từ (những) tiến sĩ văn chương thích ngồi cào phím khua môi múa mép và bầy tùy tùng lúc nhúc theo sau nếu có cơ may Powers là người Việt Nam. Thế nhưng khác với Donna Tartt khi những chiêm nghiệm mỗi người mỗi khác, Richard Powers lần này đã chạm được tay vào vấn đề nhức nhối không thể không thấy khi kết hợp được lĩnh vực sinh thái cùng với văn chương dựa trên thần thoại, mà ở đây là thần thoại Bắc Âu.
Ảnh: I Love Books
Vòm rừng vĩ đại như một cái cây, từ đó tỏa ra nhiều nhánh là nhiều nhân vật – nơi họ gặp nhau, tụ lại, phân chia, tách dòng rồi sẽ phong môi một kiếp nào đó. Lối viết của Richard Powers vốn dĩ loằng ngoằng, đặc biệt như những dây leo vươn ra mọi phía đón lấy ánh sáng; thế nên chuyển ngữ là việc khó khăn, vì những dây leo vốn khó đánh bại, dịch thuật như cách đè nén – cương quá hóa gãy, nhu quá hóa lìa; và bản Việt ngữ là nạn nhân tiếp theo của lối kháng cự tầng tháp Babel. Có những cuốn sách rất khó hoặc không thể dịch (một cách trọn vẹn) và tin chắc rằng Vòm rừng thuộc về phe đó. Nhưng cũng nên nhớ bất toàn vẫn đẹp. Chí ít đã đẹp một cách nào đó.
11. Mình cần nói chuyện về Kevin (Lionel Shriver)
Tuy không thuộc thể loại trinh thám – kinh dị thế nhưng tác phẩm quan trọng nhất của Lionel Shriver này có thể khiến bất cứ ai rùng mình chỉ sau một nửa cuốn sách. Được viết dưới hình thức trao đổi thư từ của cặp vợ chồng sau ngày thứ 5 bi kịch tìm tới; cuốn sách kỳ lạ, hung hăng mà đầy sắc bén này kể về mối quan hệ đối nghịch giữa mẹ và con trai trong những khúc mắt lớn lên từ từ. Liệu người mẹ thành công và có mọi thứ để rồi mang thai chỉ như nghĩa vụ có thể truyền đi cảm nhận hay mã di truyền nào đó cho cậu con trai để sự căm ghét, lạnh lùng ngày càng đến gần trở nên bộc phát?
Ảnh: BachvietBooks
Mình cần nói chuyện về Kevin là cuốn tiểu thuyết tâm lý, sắc sảo, ngộp thở và đầy choáng váng – một lần xuất hiện rồi sủi bọt tăm, để đến sau này khó ai tả được cái vỏ lạnh lùng mà đầy thách thức như cuốn sách này một lần đã từng. Từng chiến thắng giải Orange năm 2003, được chuyển thể thành phim điện ảnh vào năm 2011 với nhiều đề cử danh giá cho giải Cành cọ vàng ở Liên hoan phim Cannes, giải BAFTA, giải Quả cầu vàng… Mình cần nói chuyện về Kevin quan trọng và là độc nhất cho đến ngày nay.
10. Tuổi thơ, từ bộ trilogy Những cảnh đời tỉnh lẻ (J. M. Coetzee)
Được biết đến như một trong những nhà văn mai danh ẩn tích nhất trên thế giới, bộ ba Những cảnh đời tỉnh lẻ là cơ hội hiếm hoi mà một J. M. Coetzee yếm thế, xanh xao và có phần nào bạc nhược lần đầu tiên hiện lên tỏ tường trước mắt người đọc. Bộ ba lướt ngang lần lượt từ khi còn nhỏ nơi bình nguyên Karoo với nhiều biến động trong Tuổi thơ để đến với khoảng thời gian chạy sang nước Anh vòng tránh chiến tranh và giảng dạy tại đại học Buffalo trong Tuổi trẻ. Mùa hè khép lại một vòng tuần tự bằng sự kiện phản đối Chiến tranh Việt Nam và Coetzee bị buộc trở về Nam Phi vào năm 71, 72; mở đầu cho một văn nghiệp hoàng huy với hai giải Booker và Nobel Văn chương.
Ảnh: Nhà Sách Phương Nam
Có thể nói trong bộ trilogy này, Tuổi thơ là cuốn hay nhất và kỳ lạ nhất bởi nó vượt thoát khỏi những motif nhân vật thường thấy của vị giáo sư nơi trường đại học hay một lão già ở vùng biên giới; để đến với cái yếm thế trong một vỏ bọc vô cùng ẩn danh, đến với bản nguyên lạ kỳ mà đầy sức hút – từ cuộc trốn chạy làn sóng hư danh mà Pychon ơi, hãy đến và bắt tay đi – chính kẻ đồng mộng dị sàng đầy trân quý này.
9. Những thứ trong suốt (Vladimir Nabokov)
Một cuốn sách lãng mạn, mơ màng và rất đỗi trong trẻo. Tiếp nối sự thành công nội vi của các cuốn tiểu thuyết Nabokov mà ông đã dịch trước đó, trong năm nay Thiên Lương có dịch thêm hai cuốn của thi hào Nga: Phòng thủ Luzhin và Những thứ trong suốt.
Ảnh: Thiên Lương
Với dung lượng ngắn và cốt truyện không có trình tự làm cuốn sách trở nên dễ dàng và hữu tình đến lạ, Những thứ trong suốt kể về bốn cuộc viếng thăm một ngôi làng nhỏ ở Thụy Sĩ của Hugh Person – bốn câu chuyện hoàn toàn khác nhau với mục tiêu và thủ đoạn hoàn toàn khác biệt. So với người anh em của mình, Phòng thủ Luzhin có những thứ mà cuốn tiểu thuyết nhỏ này không làm được: một cấu trúc hoàn hảo và hình thức luận siêu hình thông qua bộ môn cờ vua và chuyện tình yêu của Luzhin cũng rất xuất sắc, nhưng Những thứ trong suốt có những thứ lóng lánh khác, đó là một áng văn nguy hiểm, lập dị và cơ hội để ngôn từ của Nabokov về đúng sự lãng mạn của nó. Thiên Lương là một người dịch biến động, nhưng với những cuốn mỏng như Pnin và Mây, hồ, tháp, ông có một sự kìm hãm mình nhất định, thứ văn chương ông dịch ra bớt khó hiểu hơn, từ đó làm cho ta gần Nabokov hơn, không phải là Nabokov gần ta, theo một cách nào đó.
8. Người đến từ Mariupol (Natascha Wodin)
Là một tiểu thuyết – bán tự thuật dựa trên những sự kiện có thật trong gia đình nhà văn người Đức gốc Ukraine – Natascha Wodin – cuốn tiểu thuyết nổi bật này đi qua như cơn bão quấy làm tan tác một cây gia phả. Như lời trần tình khi viết cuốn sách này của chính tác giả “Nạn nhân sống sót từ trại tập trung trở về đã viết nên hàng loạt tác phẩm văn chương mang tầm quốc tế, sách họ viết về nạn diệt chủng đối với người Do Thái xếp đầy thư viện, thế nhưng những công nhân không phải Do Thái hồi đó bị bắt đi cưỡng bức lao động, lại im lặng, chẳng ai viết lách gì”, vì thế nó cũng quan trọng như Svetlana một lần đã từng.
Ảnh: minh.
Với Người đến từ Mariupol, Natascha đã viết về một thế hệ người Ukraine chịu ách gông kìm của hai nền độc tài chính trị đồng thời, về những vô luân họ đã gặp phải – thế hệ mất đi tiếng nói, niềm tin, và sẽ chẳng bao giờ trở lại như trước. Dữ dội mà xót xa, hùng hồn mà đầy cảm xúc; Người đến từ Mariupol là một tiểu thuyết dũng cảm. Thế nhưng nhỏ bé ở một góc độ, Natascha Wodin vẫn chưa phân loại được tiểu thuyết này để biến nó ra sống đời riêng lẻ, tách bạch khỏi dòng ghi chép về Holocaust ngập tràn kệ sách.
7. Jude – Kẻ vô danh (Thomas Hardy)
Một sự bắt đầu và là kết thúc. Kết thúc sự nghiệp viết tiểu thuyết của Thomas Hardy và mở ra một thế giới tiểu thuyết hiện đại mới. Guardian viết như thế trong bài đánh giá 100 cuốn tiểu thuyết tiếng Anh hay nhất mọi thời đại. Và Jude đứng thứ 26, trên cả Bà Dalloway. Với một giọng văn mẫu mực, đậm chất hiện thực, Hardy tiếp tục sử dụng cấu trúc nhân vật chính để kể về địa hạt Wassex tưởng tượng, nơi xuất hiện trong cả Far From the Madding Crowd và Tess of the d’Urbervilles.
Ảnh: ELLE
Cũng với một câu chuyện ấy, về Jude Fawley và rất nhiều nhân vật nữ và sự cởi về câu chuyện tình dục không làm xóa nhòa đi chất hiện thực và mở lối cho tiểu thuyết một con đường mới, song chấm dứt sự giáo điều của phong cách cũ giữa lòng thời đại Victoria, một nước Anh cũ xưa nghèo khổ. Không có những kịch tính như Far From the Madding Crowd, Jude là một thước truyện thể nghiệm bằng cách cắt ngắn những xung đột để đi vào thể hiện nội tâm và phản tỉnh của tác giả với cái nhìn hiện thực cuối cùng của mình, một hiện thực bẻ vỡ bằng tình dục và những danh tiếng. Kết cục vẫn như cũ, con nòng nọc trong ao tù vẫn không kịp hóa ếch mà tan với sự suy đồi nhân tính của mình. Nguyễn Thành Nhân là một người dịch tốt, trung thành, một cuốn sách an toàn, đúng như tinh thần cổ điển của nó.
6. Người giao sữa (Anna Burns)
Thật kỳ lạ (hay không lạ kỳ) khi một tác gia người Ireland có thể am hiểu về vòng bát quái một cách trọn vẹn như Anna Burns, bởi lẽ trong cuốn sách đoạt giải Booker này, có một vòng tròn với hai đầu xoáy đi ngược vào nhau, chuyển hóa lẫn nhau, không có điểm dừng là điều hiển hiện. Ít ra bằng sự loạn trí (hay cũng có thể bởi do hormone của tuổi mới lớn hoặc Alzheimer đang tiêu hóa dần những tế bào não) mà Burns đã bày ra được thế cờ với 64 quân hầu đằng đằng sát khí mà đạn đã sẵn lên nòng chỉ còn chờ bắn vào ai dũng cảm đọc nó. Quân vương luôn luôn nấp sau ả hậu, cũng là chính trị nấp sau văn chương, là duy ý niệm nấp sau vô phương ngàn hướng, là cái giả khờ nấp sau khôn ngoan…
Ảnh: ictvietnam.vn
Người giao sữa là áng văn như thế, là bức màn chia hai, là phông nền hắt bóng – là nó nhưng không phải nó – là người giao sữa nhưng không phải người giao sữa. Ai như đang muốn vào trại tế bần hãy đi vào đây với bầu không khí ngập tràn cổ tích – nơi mà tiên tử được gắn súng ống còn kẻ phàm trần trở nên ngu ngơ. Rất Anna Karenina – ngoại tình tiên phong. Rất Burns – nhiều kiểu bùng cháy.
5. Trường ca Achilles (Madeline Miller)
Mất hơn 10 năm để hoàn thành một áng sử thi thoát xác ra khỏi cốt truyện đã quá quen thuộc của Odyssey. Với Trường ca Achilles, Madeline Miller đã chọn con đường không mấy dễ dàng. Một điều phải khẳng định rằng, đây không phải là một fan-fic bắt nguồn từ trong Homer, mà nó độc lập, có chỗ đứng, có ảnh hưởng và tầm quan trọng riêng. Từ việc tách Achilles khỏi những điển tích vốn dĩ quen thuộc đến việc đẩy Patroclus thành nhân vật chính; Madeline từng bước khử đi dáng vẻ bao trùm ở nơi tổng thể, mang đến người đọc một lãnh địa riêng với cuộc tình đẹp đến vô tường tận của hai anh hùng vượt thoát khỏi những số mệnh, bi kịch, trả thù, tỵ hiềm, tai ương.
Ảnh: minh.
Có những tác gia trong suốt sự nghiệp loanh quanh tìm tiếng nói riêng, tìm gió phong môi phôi thai ý niệm; nhưng Madeline Miller dường như không cần điều đó, vì vốn dĩ Trường ca Achilles đã là quá nhiều và là tất cả. Từng chiến thắng giải Orange năm 2012, Trường ca Achilles đến nay vẫn chứng tỏ sức hút của bản thân mình khi một lần nữa quay trở lại danh sách bán chạy của tờ The New York Times đầu tháng 12 năm nay sau hơn 10 năm phát hành.
4. Tuyển tập Modiano (Patrick Modinano)
Nếu Séc là nền văn chương được giới thiệu nhiều nhất trong năm vừa qua, thì Modiano lại là tác gia được dịch nhiều nhất với 4 đầu sách – những trước tác tiêu biểu cho sự nghiệp lãng quên. Rõ ràng rằng ai cũng có thể tuyên bố Modiano một màu, nhưng sự một màu đó ẩn chứa ngập tràn sắc độ. Ông một màu nhưng không một màu mà một màu đó vận động trong chính khoảng không chỉ có một màu, với những nhân vật không hơn một màu nối dài như chuỗi những phim âm bản để màu lãng quên thành ra nhiều màu, thành khoảng ombre đầy tràn sắc độ, mà “trường đoạn đau đớn ở ga tàu điện ngầm George-V” hay “cuộc truy hoan bi thảm” là những cấp độ bị lỗi kỹ thuật khi những màu sắc đè chồng lên nhau, bởi sự đãng trí, cái lãng quên, người mẹ Bắc Phi, người cha cách mệnh, người em đã xa.
Ảnh: Sài Gòn Giải Phóng
Cũng giống như bộ trilogy từ Coetzee, Những đại lộ vành đai, Kho đựng nỗi đau, Hoa của phế tích và Con chó mùa xuân là những phong hóa của xứ Paris đã thành rêu phủ, với chuỗi nhân vật work-in-progress không ngừng kết thúc từ cuốn sách này đến cuốn sách kia. Ai không ngại cuộc đời hai màu, xin vào cửa này!
3. Những câu chuyện về khu phố nhỏ ven sông (Jan Neruda)
Chưa khi nào văn học Séc được mùa như năm vừa qua. Việc in tiếp tục Čapek, Kundera, tái bản Kafka hay giới thiệu mới Hašek đã cho thấy sức sống mãnh liệt của nền văn học này, mà một trong những nhà văn quan trọng nhất thế kỷ 19 – Jan Neruda cũng đã kịp đến với độc giả Việt Nam.
Ảnh: minh.
Tương tự Sue với bộ Bí mật thành Paris hay Zola với bộ Ba thành phố, Những câu chuyện về khu phố nhỏ ven sông cùng kết cấu đơn giản, các nhân vật mới lạ trong sự quan sát đầy tự nhiên đã khắc họa thành công một xã hội đương thời đầy tỵ hiềm, ganh ghét, ích kỷ, vụ lợi; nhưng cũng đồng thời qua đó, sự yêu thương, nỗi đồng cảm và những cánh tay dang rộng vẫn luôn chào đón. Một tập truyện ngắn vô cùng quan trọng. Và tác phẩm của Neruda như một hí trường ngập tràn tính cách từ những nhân vật – ta cứ vào đấy và hãy dạo chơi; mua vé, đến cửa và ngồi nghe hát – cả một xã hội đầy những drama (karma) sẽ đến bên bạn.
2. Hồ sơ Rachel (Martin Amis)
Cuốn tiểu thuyết đầu tay hoang dã và đầy thô vụn của Martin Amis – một trong 50 nhà văn Anh vĩ đại nhất kể từ năm 1945 đến nay – đã khắc họa được một tuổi trẻ bật tung nội lực trong những biến động vô cùng cá nhân: về cuộc sống, sự trưởng thành, những khám phá dục tính và những trách nhiệm đầu đời.
Ảnh: Báo Sinh viên Việt Nam
Tiếp nối thế hệ Beat nhưng đã thoát khỏi con đường ngự trị của thời kỳ jazz vàng son mà Kerouac là một đại diện xuất sắc; với Hồ sơ Rachel, nhân vật Charles Highway của Amis biến thân trở thành một trong những tượng đài châm biếm xã hội trong nét thô vụng, kệch cỡm, gợi tình mà đầy sức hút. Một tác phẩm không thể bỏ qua. Nào, Kerouac! Hãy bỏ chiếc xe cà tàng chạy suốt mùa đông mùa hạ, những cảnh trần truồng, những ngôi nhà chứa ở Mễ Tây Cơ – lại đây mà ngồi với nhau, hai ta sẽ có một cuộc đời khác – mở toang, phóng túng, hư hao, chơi bời nhưng đầy e sợ trong trái tim kia – nếu gặp Amis, cho tôi gởi lời chào, đến Kerouac.
1. Người trong gương (Will Eaves)
Người trong gương là một tiểu thuyết mê lộ tuôn trào đa góc nhìn, một vùng không gian thấm đẫm tính Kafka dàn phẳng. Với tác phẩm này, tiểu thuyết gia người Anh Will Eaves đã dựa trên câu chuyện có thật vào những ngày cuối đời của nhà toán học, logic học và mật mã học Alan Turing để khắc họa nên một tâm hồn cô độc, một số phận đã quá mỏi mệt cho những trầm kha ông phải gắng chịu.
Ảnh: I Love Books
Đây rõ ràng là một tác phẩm không hề dễ đọc khi cấu trúc thường thấy nơi tiểu thuyết hiện đại bị phá vỡ để đến với những ảo ảnh đan chồng, những dằn xé nội tâm để rồi mắc kẹt trong mê cung của đêm trường tăm tối. Kết hợp giữa hiệu ứng màn trập chuyển cảnh với tốc độ nhanh, những miêu tả đẹp đẽ vô song cùng những hình tượng đậm tính thần thoại; một khi đã hòa vào đây, đã sống một cuộc đời khác cùng Alan Turing, người đọc sẽ như Theseus cùng sợi chỉ đỏ bước ra về phía ánh sáng khỏi hang quái vật.
*
Ngoài ra do bức tường chữ của top 15, những cuốn sách như Chiếc xe đạp bị mất cắp từ Ngô Minh Ích, Nàng tóc đỏ của Orhan Pamuk, Trong khi chờ Bojangles của Olivier Bourdeaut hay Kho báu bị nguyền rủa của Michel Bussi là không thể không gọi tên và rất xứng đáng để được ghi nhận. Những tên tuổi sau đây cũng rất ngang sức nhưng không có trong danh sách chỉ bởi tác giả vẫn chưa đọc xong, hoặc chưa có cơ hội đọc. Bao gồm Những cậu bé kẽm của Svetlana, Châu Phi nghìn trùng của Isak Dinesen, Chết giữa mùa hè của Yukio Mishima, Căn phòng Giovanni của James Baldwin, Chuyện trẻ con của A. S. Byatt… Ngoài ra những tên tuổi hot nhưng đầy thất vọng cũng đã không thể góp mặt trong này, mà hiển hình là 2666 trước một Đêm Chile đầy ngập hào quang. Xin cúi đầu nhận lỗi.
Hết.
minh.
Thiền sư Thích Nhất Hạnh dành thời gian cả cuộc đời mình cho Phật giáo, với mong muốn truyền cảm hứng sống hạnh phúc cho mọi người. Hãy cùng Bookish điểm qua những tựa sách hay nhất của thiền sư Thích Nhất Hạnh. Những quyển sách hay nhất của thiền sư Thích Nhất Hạnh giúp bạn nuôi dưỡng tình yêu thương, sự thấu hiểu và lòng tha thứ để nhìn nhận sự việc theo hướng tích cực.
Thầy Thích Nhất Hạnh từng viết thế này: “Sự sống chân thật được làm bằng chất liệu của sự chết. Hạnh phúc chân thật được làm bằng chất liệu của khổ đau. Người nào trong chúng ta đã từng đau khổ thì đừng vì vậy mà buồn phiền. Những đau khổ đó chính là chất liệu cần thiết để chúng ta có thể tạo dựng ra hạnh phúc và giải thoát, như những người làm vườn biết sử dụng rác để làm phân, biến rác thành hoa. Những người chưa đau khổ thì khó thành công hơn những người đã từng đau khổ”.
Có lẽ, khi đọc xong những quyển sách này, bạn sẽ nhận ra, thấu hiểu nỗi đau của người khác là món quà to lớn nhất mà bạn có thể trao tặng họ. Thấu hiểu là tên gọi khác của yêu thương. Nếu bạn không thể thấu hiểu, thì bạn chẳng thể yêu thương.
1. Đường Xưa Mây Trắng
Tác phẩm Đường xưa mây trắng của Thầy Thích Nhất Hạnh có thể được coi như là một cuốn tiểu thuyết về cuộc đời Đức Phật, mà trong sách, tác giả gọi là Bụt. Bụt là phiên âm từ âm Buddha trong tiếng Phạn. Cuộc đời Đức Phật được kể qua con mắt của chú bé chăn trâu Svasti, sau xuất gia, trở thành một vị đệ tử của Phật. Svasti từng cúng dường cỏ bồ đề cho cho Đức Phật suốt 49 ngày trước khi thành đạo. Đây có thể là góc nhìn khác lạ của tác giả so với nhiều người kể về Đức Phật.
Qua đôi mắt đứa trẻ, mọi sự vật, sự việc sẽ được kể chân thật, hồn nhiên, không có gì phải giấu diếm. Đức Phật hiện diện lên trước hết, không phải là một thần linh, mà là một con người giản dị, có cuộc sống và mơ ước như bao người. Mơ ước của Đức Phật là làm lợi cho muôn loài.
Với văn phong nhẹ nhàng giản dị, với lối kể chuyện sinh động lôi cuốn, tác giả đã đưa chúng ta trở về tắm mình trong dòng sông Nguyên thủy cách đây gần 2.600 năm, để được hiểu và gần gũi với một bậc giác ngộ mà cuộc đời của Ngài tỏa rạng nếp sống đầy tuệ giác và từ bi. Đọc Đường Xưa Mây Trắng cho chúng ta cảm tưởng như đang đọc một thiên tình sử, nhẹ nhàng, gần gũi mà sâu lắng. Sách Đường Xưa Mây Trắng - Theo Gót Chân Bụt (thiền sư Thích Nhất Hạnh, Phương Nam Book) đã được dịch ra hơn 20 thứ tiếng, được tái bản nhiều lần ở các nước và được xếp vào hàng những quyển sách hay nhất của thế kỷ 20.
2. Thả một bè lau
Trong Thả một bè lau, thiền sư Thích Nhất Hạnh có đoạn viết thế này: ‘Chữ tài liền với chữ tai một vần’ là một câu chơi chữ rất khéo. Và mầm mống của những tai nạn, khổ đau kia đến từ đầu? Cụ Nguyễn Du nói đừng đổ lỗi cho ai hết. ‘Ðã mang lấy nghiệp vào thân’: khi mình đã có những tham, giận, kiêu căng trong người rồi, thì: ‘Cũng đừng trách lẫn trời gần trời xa’: đừng đổ lỗi cho ai hế, đừng trách trời.
Tại sao mình đau khổ? Mình nói: tại trời, tại xã hội, tại người này, người kia... Kỳ thực mình chịu trách nhiệm lớn về những đau khổ của mình. Vì vậy mình phải quay về tu sửa tâm mình, vun bồi gốc rễ của cái thiện trong tâm mình. Ðó là vấn đề tu tâm (citta bhavana). Thiện căn (kusalamula) là một danh từ Phật học, có nghĩa là gốc rễ của cái thiện.
Cụ Nguyễn Du thấy tu tâm là điều quá trình phải làm. Thiện căn ở tại lòng ta, Chữ tâm kia mới bằng ba chữ tài: một người có tâm lành, biết tu học thì sẽ có hạnh phúc và mang lại hạnh phúc cho người khác nhiều hơn (bằng ba) những người có tài mà không có tâm lành…
Truyện Kiều là truyện về cuộc đời, có những hoàn cảnh khổ đau, hạnh phúc và u mê của cuộc đời. Lấy con mắt của người quán chiếu nhìn vào truyện Kiều, chúng ta có thể thấy được bản chất của cuộc đời. Những điều xảy ra trong mười lăm năm của cô Kiều có thể xảy ra cho bất cứ một người nào. Vì vậy ở Việt Nam có truyền thống bói Kiều.
Nếu có chánh niệm, đem những khổ đau, luân lạc, gian truân của mình ra đọc Truyện Kiều, chúng ta có cơ hội thấy được bản thân. Và như vậy đọc Truyện Kiều cũng là tu. Tu tức là nhìn tất cả những gì đã và đang xảy ra trong đời mình bằng con mắt quán chiếu. Nhìn như vậy trong khi đọc lại Truyện Kiều ta có thể thấy được những điều rất mới.
Tác giả Thích Nhất Hạnh chia sẻ: “Ngày xưa tôi cũng đã từng dạy văn chương ở Việt Nam và đã dạy truyện Kiều. Nhưng tâm của tôi lúc đó không được như bây giờ, tôi đã dạy với tư cách một giáo sư văn chương mà chưa bao giờ dạy với tư cách là một thiền sư. Nhìn với tư cách một thiền sư là nhìn sâu, nhìn kỹ, nhìn bằng sự khám phá, của thiền quán mọi sự kiện qua những nhận thức, đau khổ, hạnh phúc, thành công, thất bại, và qua sự tu học của mình. Nhìn như vậy trong khi đọc lại truyện Kiều ta có thể thấy được những điều rất mới…”
3. Bước tới thảnh thơi
Bước tới thảnh thơi truyền tải những lời dạy cốt lõi của Đức Phật, vì vậy, những trang sách có thể chạm đến trái tim của từng độc giả. Với hơn 200 trang sách, nội dung sách Bước tới thảnh thơi gồm 3 phần chính: Các bài thi kệ, 10 giới Luật, 39 uy nghi mà những sa di cần tuân thủ, gìn giữ để đạt được sự tiến bộ tinh thần trong sự nghiệp tu học của mình. Các bài thi kệ hỗ trợ sa di trong việc thực hành chánh niệm trong từng giây, từng phút, chú tâm vào từng khoảnh khắc sống trong hiện tại.
Thầy Thích Nhất Hạnh có đưa vào sách Bước tới thảnh thơi bài thi kệ đánh răng rất đơn giản, dễ đọc, dễ nhớ như sau:
“Đánh răng và súc miệng
Cho sạch nghiệp nói năng
Miệng thơm lời chánh ngữ
Hoa nở tự vườn tâm”.
Bước tới thảnh thơi của thiền sư Thích Nhất Hạnh phù hợp với những người tu học, tuy nhiên, những người ngoại đạo hay bất kỳ độc giả nào muốn trau dồi một cuộc sống phạm hạnh hơn thì đều có thể tiếp cận và chọn lọc những bài thi kệ, giới luật trong quyển sách. Từ đó, bạn đọc có thể gạn lọc bỏ những phiền muộn, tham sân si và sống cuộc đời bình an hơn. Những trang viết nhẹ nhàng, khi đọc xong quyển sách, độc giả như tắm trên dòng sông mát dịu của sự thanh tĩnh, bình yên và hạnh phúc. Những bài thi kệ và giới luật trong quyển sách đóng vai trò như những lời khuyên chân thành từ một người thầy từ bi và bạn có thể áp dụng vào cuộc sống hằng ngày của mình.
4. Hạnh phúc mộng và thực
Hạnh phúc là gì? Tại sao những ý niệm của bạn về hạnh phúc lại lắm khi giam hãm bạn trong cực cùng khổ luỵ? Tại sao hạnh phúc lại quá đỗi mong manh? Có thứ hạnh phúc nào bền vững, an ổn và không tiềm ẩn những hệ lụy? Hạnh phúc đích thực là gì? Làm thế nào để có thể đạt được hạnh phúc đích thực ngay trong hiện tại? Với Hạnh phúc mộng và thực, thiền sư Thích Nhất Hạnh sẽ tặng cho bạn những gợi ý thú vị để bạn có thể khám phá một cách tường tận diện mạo đích thực của hạnh phúc.
Trong Hạnh phúc mộng và thực, thiền sư Thích Nhất Hạnh có đoạn viết thế này:
“Thở vào, thở ra,
Là hoa tươi mát,
Là núi vững vàng,
Nước tĩnh lặng chiếu,
Không gian thênh thang.
Thở vào biết thở vào, thở ra biết thở ra. Thở vào tôi thấy là hoa, thở ra tôi thấy tôi tươi mát, thở vào tôi thấy tôi là núi, thở ra tôi thấy tôi vững vàng, thở vào tôi thấy tôi là nước tĩnh…”.
5. Hơi thở nuôi dưỡng, hơi thở trị liệu
Kinh Quán Niệm Hơi Thở là một kinh thiền tập căn bản của đạo Bụt. Đó là một bản đồ tu tập mầu nhiệm mà Bụt đã khám phá và cống hiến cho chúng ta. Người nào có được bản đồ này trên tay, chắc chắn sẽ không bị lạc đường. Những chỉ dẫn của kinh Quán Niệm Hơi Thở được trình bày trong cuốn sách này rất đơn giản, rõ ràng, dễ hiểu và thiết thực. Đó là cả một kho tàng tuệ giác hết sức thâm sâu. Tiếp xúc được với nguồn tuệ giác ấy thì tất cả những nỗi khổ niềm đau trong ta đều tan biến, hạnh phúc và tự do liền có mặt.
Mời các bạn hãy cùng lên đường cho một cuộc trở về. Trở về với hơi thở ý thức để tiếp xúc với sự sống mầu nhiệm trong ta và quanh ta. Hãy để cho thân tâm ta được chữa trị, cho những tế bào của cơ thể ta được nuôi dưỡng và chăm sóc bằng chính khả năng phục hồi và trị liệu của tự thân.
6. Giận
Khi đọc Giận, người đọc như đang trao đổi với chính nội tâm của mình. Bởi sân hận không phải bắt đầu từ một mối quan hệ sứt mẻ hay thái độ, hành động của người khác khiến chúng ta không hài lòng. Sân hận là bản ngã, là cảm xúc luôn luôn lưu hành trong mỗi con người dù người đó có duy trì mối giao thiệp giữa người với người hay không. Giận là cảm xúc cá nhân, chúng chỉ xuất hiện khi chúng ta cho phép chúng xuất hiện. Cũng từ đó, Thiền Sư Thích Nhất Hạnh đã chứng minh, con người có thể làm chủ cơn giận, biến cơn giận thành hành động tích cực.
Qua góc nhìn của một người con của Phật, Thích Nhất Hạnh đã mở ra một thế giới quan mới cho người đọc. Qua đó giúp mỗi người tự nhìn nhận cơn giận của mình, hóa giải cơn giận của mình từ những điều đơn giản nhất. Bằng ngôn ngữ giản dị nhưng đầy thâm thúy, Giận sẽ là lời nhắc nhở mỗi người chúng ta mỗi khi đi “trật đường ray cảm xúc” trong quãng đời này. Chắc chắn Giận sẽ là người bạn đồng hành tuyệt vời trên con đường nuôi dưỡng tâm hồn và rèn luyện bản thân của mỗi người.
Giận – một cuốn sách với tiêu đề chỉ gói gọn trong một chữ nhưng lại mở ra cho người đọc muôn vàn sự hiểu biết về cơn giận, từ khởi nguồn của cơn giận trong mỗi con người cho đến cách làm sao để chúng ta tháo gỡ được nó và sống đẹp với xã hội xung quanh mình.
7. Phép lạ của sự tỉnh thức
Phép lạ của sự tỉnh thức là những phương pháp nhiệm mầu thực tập thiền quán trong đời sống hàng ngày. Đọc sách, chúng ta cảm nhận được từng sát na hạnh phúc trong cuộc sống. Từ một bác sĩ, một người công nhân, một thợ may, một người thợ tiện, một bà nội trợ đến một kỹ sư... Tất cả những công việc thường nhật đó bỗng trở nên phép lạ khi thắp lên ánh sáng chánh niệm.
Sách đã dịch ra gần 30 thứ tiếng trên thế giới, được mọi độc giả, mọi thành phần trong xã hội nhiệt liệt hoan nghênh. Có thể thấy rằng đây không chỉ là một cuốn sách mà là những chia sẻ kinh nghiệm nếp sống chánh niệm trong đời sống hàng ngày, là bài học căn bản thực tập thiền quán của Thiền sư Thích Nhất Hạnh.
Từ ngày 01.03 đến 31/3/2024, tại Nhà Sách Phương Nam sẽ diễn ra hội sách tháng Ba, chủ đề “Together We Read – Đọc Sách Tháng Ba” với nhiều ưu đãi và chương trình hấp dẫn. Cụ thể, những tựa sách Phương Nam Book và NXB Trẻ sẽ được giảm giá từ 10% đến 50% trên toàn hệ thống Nhà Sách Phương Nam và website nhasachphuongnam.com.
Rất nhiều tựa sách nổi bật và mới ra mắt sẽ được giảm giá từ 10% để bạn đọc tha hồ rinh về nhà nhâm nhi. Đặc biệt, nhiều tựa sách hay của Phương Nam Book và NXB Trẻ với giá ưu đãi từ 10 – 50%.Các bạn tranh thủ cơ hội này để sở hữu những cuốn sách hay mà bạn chờ đợi bấy lâu nay. Những tựa sách hồi ký – bút ký, chân dung nhân vật, biên khảo thú vị tái xuất ở hội sách như: tuyển tập Sài Gòn Chuyện đời của phố (nhà báo Phạm Công Luận), combo sách hay của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, những tựa sách thiếu nhi nổi bật của nhà văn Phương Huyền, sách Sài Gòn – Gia Định – Chợ Lớn: Ký ức rực rỡ (Sách đạt Giải thưởng Sách Quốc gia 2023)…
Các bạn tranh thủ săn sale sớm các tựa sách Phương Nam Book và NXB Trẻ, đồng thời, bạn tham gia chương trình để nhận vô vàn mã giảm giá lên đến 50k, nhận quà ngẫu nhiên khi mua sách và cùng rất rất nhiều chương trình ưu đãi “Together We Read – Đọc Sách Tháng Ba” siêu hấp dẫn:
- Đặc biệt mức giảm áp dụng luôn cho tất cả các thể loại hot, bán chạy, sách mới,…
- Mã giảm giá đến 50k khi mua online tại www.nhasachphuongnam.com
- Miễn phí vận chuyển cho đơn hàng từ 350k tại nhasachphuongnam.com
- Vòng quay trúng thưởng các e-voucher 100% khi mua tại hệ thống Nhà sách Phương Nam.
- Chương trình áp dụng toàn hệ thống Nhà Sách Phương Nam trên toàn quốc.
- Thời gian diễn ra chương trình: Từ 01.03 – 31.03.2024.
Khi bạn biết rằng cây cũng biết đau, cũng có ký ức, và cây ba mẹ sống cùng con cái, thì bạn không còn có thể chặt chúng và phá vỡ cuộc sống của chúng bằng những cỗ máy to lớn nữa!
Top 7 tác phẩm xứng đáng theo vào tủ sách sống xanh hay nhất năm 2024 do Phương Nam Book phát hành, thôi thúc chúng ta suy ngẫm lại những gì đã được coi là hiển nhiên, khuyến khích chúng ta dùng tri kiến mỗi lần tiếp xúc với thiên nhiên, dùng sự tử tế để đối đãi với cây cối, xây dựng một mối quan hệ mà trong đó, các bên đều có lợi.
Mỗi quyển sách sống xanh là một tác phẩm hay, ngoài việc cung cấp cho người đọc những kiến thức về khía cạnh sinh học của cây, mà còn đánh thức sự đồng cảm của mỗi chúng ta, chưa bao giờ chúng ta thấy bản thân con người và cây cối lại có nhiều điểm tương đồng với nhau như thế.
Khát khao cây cỏ I Michael Pollan
Dưới ngòi bút cô đọng, trang nhã của Michael Pollan, quyển sách Khát khao cây cỏ (Phương Nam Book, NXB Thế Giới) đã trình bày các kiến thức khoa học chuyên sâu và những tham khảo đa ngành sống động. Tất cả đều góp phần soi sáng quan điểm cốt lõi của ông, đó là con người và thiên nhiên luôn với gắn nhau trong sự tiến hóa chung của dòng chảy lịch sử tự nhiên.
Tác phẩm Khát khao cây cỏ mang tầm nhìn bao quát, nêu bật quá trình đồng tiến hóa của chúng ta đã len lỏi vào thiên nhiên. Bốn ham muốn của con người đó là vị ngọt trong câu chuyện về cây táo, yêu cái đẹp thể hiện qua hoa tulip, ham muốn sự say sưa (thoát tục) ẩn chứa trong cây cần sa, khả năng kiểm soát qua cây khoai tây. Đọc những lời văn của Michael Pollan, bạn sẽ cảm nhận rằng, cây cối không chỉ là giống loài của rừng rậm hoang sơ, nó còn gần gũi, điều khiển xúc cảm của con người.
Đọc chậm rãi những trang viết của Michael Pollan, bạn tự khắc nhận ra rằng, cây cối cũng có đặc điểm tự chữa lành. Mỗi chiếc lá héo tàn rụng đi thì cũng là lúc một chiếc lá mới tiếp tục đâm chồi. Vòng đời sự sống của cây cối cứ thế tiếp diễn. Để từ đây, chúng ta học được bài học về sự kiên trì, vượt qua khó khăn để tồn tại, phát triển. Và còn nhiều điều để học hỏi từ những người anh em lớn của mình, từ cây cối, rừng rậm, côn trùng, muôn thú và trên hết là từ Đất Mẹ của chúng ta.
Khúc hát của cây I David George Haskell
David George Haskell là giáo sư đại học chuyên ngành sinh vật học và môi trường tại Tennessee, Mỹ. Là một nhà sinh vật học nhưng có tâm hồn nghệ sĩ, ông đã dung hòa hai phẩm tính đó trong những tác phẩm viết về thực vật. Độc giả có thể nhận ra điều này trong tác phẩm Khúc hát của cây – Câu chuyện về sự kết nối tuyệt vời của tự nhiên.
Cây cối không chỉ là giống loài của rừng rậm hoang sơ, nó còn gần gũi với loài người bằng cuộc hóa thân thành những đồ vật thiết yếu. Gỗ từ một thân cây nơi rừng sâu được lấy làm đàn. Bàn tay người nghệ sĩ đã quyện bản đàn của thiên nhiên và tâm hồn của mình để trình tấu những khúc nhạc cho những ai không nghe ra khúc hát của cây.
Do đó mà David George Haskell kết luận: “Chúng ta không thể đứng ngoài lề bản nhạc cuộc sống. Âm nhạc này làm nên chúng ta, đó là bản chất của chúng ta […]. Đạo đức con người phải là một loại bổn phận, thứ mệnh lệnh khiến cho mọi thứ trở nên cấp bách hơn”.
Niên lịch miền gió cát I Aldo Leopold
Sách Niên lịch miền gió cát là ghi chép của Aldo Leopold - nhà sinh thái học hoang dã - về các con người tôn trọng thiên nhiên. Sách gồm ba phần. Phần một là quan sát sinh vật thay đổi theo từng tháng tại trang trại ở Wisconsin. Phần hai là ghi chép hành trình khám phá đời sống hoang dã của ông trong 40 năm. Phần cuối là nhận định về việc bảo tồn thiên nhiên.
Thông qua thể văn xuôi đậm chất hóm hỉnh kết hợp yếu tố lịch sử, khoa học, Leopold truyền tải ý nghĩa về mối liên hệ giữa con người với môi trường, hy vọng độc giả yêu, tôn trọng thiên nhiên. Ông đề ra đạo đức môi trường tự nhiên (land ethic): “Một hành động là đúng đắn là khi hướng tới bảo tồn tính toàn vẹn, ổn định của cộng đồng sinh vật”.
Leopold viết trong Niên lịch miền gió cát rằng: “Con người sẽ có ý thức bảo tồn khi tiếp xúc, hiểu, cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên”. Khi sống gần các sinh, thực vật, mỗi người sẽ hình thành đạo đức - cơ chế tự kiểm duyệt trước khi hành động tổn hại môi trường. Con người cần khám phá, kết nối với tự nhiên để có lòng yêu thương, quan tâm thế giới tạo hóa ban tặng.
Mùa xuân vắng lặng I Rachel Carson
Cuốn sách Mùa xuân vắng lặng của nhà sinh học, tác giả Rachel Carson, là lời cảnh tỉnh cho con người trước hiểm họa ô nhiễm hóa chất và nâng cao nhận thức xã hội về mối nguy hại từ thuốc trừ sâu.
Trong quá trình viết, Rachel Carson liên hệ với nhiều nhà khoa học để làm rõ tác hại của DDT để đưa ra những bằng chứng thuyết phục. Cách DDT thâm nhập vào chuỗi thức ăn và tích tụ trong mỡ động vật, bao gồm cả con người, sẽ gây ra các tổn hại di truyền và bệnh tật như ung thư.
Các loài chim gánh hậu quả nặng nề, đặc biệt là đại bàng đầu trắng, biểu tượng của nước Mỹ, vì thuốc DDT làm vỏ trứng trở nên mỏng hơn. Tựa đề Mùa xuân vắng lặng xuất phát từ những mô tả về viễn cảnh khi mọi loài chim hót trong mùa xuân đều biến mất vì DDT. Đó là một ẩn dụ về cách con người có thể hủy hoại môi trường.
Người trồng rừng I Jean Giono
Người trồng rừng (tác giả Jean Giono), xuất bản năm 1953, là câu chuyện dành cho thiếu nhi song mang sức nặng vượt thời gian. Quyển sách “tiên tri” về tình hình biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng hiện nay cùng lời kêu gọi chưa bao giờ là cũ: hãy chung tay cứu lấy môi trường. Câu chuyện sau đó được dịch ra nhiều thứ tiếng và gây được phong trào tái tạo rừng mạnh mẽ ở khắp nơi.
Chỉ dưới 4.000 chữ, sách kể câu chuyện về những nỗ lực đơn độc của người chăn cừu nhằm tái tạo lại một khu vực hoang vắng ở chân núi Alps trong nửa đầu thế kỷ 20. Câu chuyện của người chăn cừu trải qua hai cuộc chiến tranh thế giới và kéo dài nửa thế kỷ đẫm máu nhất trong lịch sử nhân loại. Mặc cho những hỗn loạn của cuộc chiến, người đàn ông chăn cừu Elzéard Bouffier lặng lẽ gieo trồng hạt giống mỗi ngày trên vùng đất cằn cỗi ở chân núi Alps. Ông âm thầm trồng cây ngày này qua ngày khác mà không mưu cầu được ghi công hay đền đáp. Để rồi nhiều năm sau trở về, vùng đất “chỉ thấy có sa mạc” trở thành một khu rừng với cây cối xum xuê, suối chảy trở lại, đồng cỏ cũng bắt đầu xuất hiện, và quan trọng nhất, người ta bắt đầu thấy được sự sống hiện diện trên mảnh đất.
Jean Giono (1895-1970) được tôn vinh là một trong những nhà văn vĩ đại nhất của văn học Pháp thế kỷ 20. Ông là tác giả của hơn 30 cuốn tiểu thuyết, một số truyện ngắn, tiểu luận, thơ ca, kịch bản phim và kịch. Trong một cuộc phỏng vấn trước khi ông qua đời, ông cho biết : “Quyển sách không mang lại cho tôi một xu nào, và đó là lý do nó hoàn thành sứ mệnh khi tồn tại."
Jean Giono từ chối nhận tiền bản quyền cho câu chuyện, ông giải thích rằng mục đích của ông khi viết Người trồng rừng là khuyến khích mọi người yêu cây và tạo cảm hứng trồng cây. Trong những năm cuối đời, Giono được vinh danh với giải thưởng văn học Prince Rainier of Monaco năm 1953, trao cho những thành tựu cả đời của ông.
Khu rừng trong chai I Huỳnh Trọng Khang
Khu rừng trong chai kể về hành trình phiêu lưu của An An từ khi nhận được hạt giống lạ. Mang theo giấc mơ về cây đậu thần khổng lồ, An An gieo hạt vào một cái chai thủy tinh. Trong thế giới bao bọc khép kín, hạt giống lặng lẽ nảy mầm, sinh sôi tạo nên cả khu rừng. Thế rồi gần cả thế kỷ trôi qua, khu rừng trong chai dần rơi vào quên lãng, màu xanh của cây cỏ cũng dần mất đi, giờ đây chỉ còn trơ trọi những tòa nhà chọc trời, khói bụi độc hại. Trái đất chìm trong biển nước ngập mặn, liệu con người sẽ tiếp tục tồn tại như thế nào? Và liệu khu rừng năm xưa trong chiếc chai nhỏ bé sẽ xảy ra điều gì kì diệu?
Dạo bước đến Khu rừng trong chai cùng An An, độc giả không chỉ có thể khám phá vẻ đẹp muôn màu, mà còn là sức sống mãnh liệt của tự nhiên, dù bị giam hãm, lãng quên hay hủy hoại đến thế nào vẫn kiên cường gieo mầm hy vọng cho hành tinh xanh mãi.
Khu rừng trong chai được viết với kết cấu vòng tròn, thể hiện sự quay ngược thời gian về mặt ý niệm mang lại nhiều cảm xúc: trẻ thơ trở thành người lớn; và rồi, người lớn quay về thời thơ trẻ, như được sống lại lần nữa với hạt giống trong tay, quên đi bộn bề, hòa vào thiên nhiên. Bên cạnh việc xây dựng nội dung, nhà văn Huỳnh Trọng Khang và họa sĩ Nguyễn Nhân còn có ý tưởng rất tốt trong việc xây dựng tính điện ảnh cho truyện.
Những thiên thần của người gác rừng I Phương Huyền
Những thiên thần của người gác rừng là câu chuyện thiếu nhi chứa nhiều thông điệp về tình yêu thương, bảo vệ môi trường. Tác phẩm xoay quanh chuyến nghỉ hè nơi miền quê của cô bé Mi cùng các người bạn thú nhồi bông - Mèo Cà Chua và Bọt Biển. Ở lần dạo chơi ở bìa rừng, cả ba lạc bước đến một thế giới cổ tích kỳ lạ, nơi có những thiên thần bảo vệ rừng, rừng kẹo đủ màu, dòng sông si rô dâu, cỏ cây, hoa lá, chim muông đều biết nói và hát rất hay.
Song chuyến phiêu lưu sau đó đưa nhóm bạn đến một nơi khác lạ: khu rừng chết chóc, dòng sông bẩn thỉu đầy rác, đàn cá không còn cất tiếng hát... Hình ảnh tương phản về khu rừng bí mật kỳ diệu và khu rừng bị ô nhiễm nặng nề trên thực tế khiến các nhân vật dần hiểu ra con người đã tàn phá thiên nhiên thế nào.
Những thiên thần của người gác rừng được tác giả Phương Huyền lấy cảm hứng từ chính con gái của mình, khi cô quan sát con trong sinh hoạt thường nhật, nhìn con trò chuyện với thú bông. Con gái nữ nhà văn trở thành “người bạn đồng sáng tạo” với mẹ. Phương Huyền chia sẻ: “Chúng tôi có những lúc làm việc cùng nhau khi con trong vai trò người biên tập. Tôi đọc, con sửa; tôi kể, con góp ý; tôi bí, con khơi nguồn... Cuốn sách này được hình thành như thế, bằng tất cả tình yêu tôi dành cho con, cho những cô, cậu bé trên cuộc đời”.
Từ ngày 01/03/2024 đến 31/3/2024, tại Nhà Sách Phương Nam sẽ diễn ra hội sách tháng Ba, chủ đề “Together We Read – Đọc Sách Tháng Ba” với nhiều ưu đãi và chương trình hấp dẫn. Cụ thể, những tựa sách Phương Nam Book và NXB Trẻ sẽ được giảm giá từ 10% đến 50% trên toàn hệ thống Nhà Sách Phương Nam và website nhasachphuongnam.com.
Rất nhiều tựa sách nổi bật và mới ra mắt sẽ được giảm giá từ 10% để bạn đọc tha hồ rinh về nhà nhâm nhi. Đặc biệt, nhiều tựa sách hay của Phương Nam Book và NXB Trẻ với giá ưu đãi từ 10 – 50%. Các bạn tranh thủ cơ hội này để sở hữu những cuốn sách hay mà bạn chờ đợi bấy lâu nay. Những tựa sách hồi ký – bút ký, chân dung nhân vật, biên khảo thú vị tái xuất ở hội sách như: tuyển tập Sài Gòn Chuyện đời của phố (nhà báo Phạm Công Luận), combo sách hay của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, những tựa sách thiếu nhi nổi bật của nhà văn Phương Huyền, sách Sài Gòn – Gia Định – Chợ Lớn: Ký ức rực rỡ (Sách đạt Giải thưởng Sách Quốc gia 2023)…
Các bạn tranh thủ săn sale sớm các tựa sách Phương Nam Book và NXB Trẻ, đồng thời, bạn tham gia chương trình để nhận vô vàn mã giảm giá lên đến 50k, nhận quà ngẫu nhiên khi mua sách và cùng rất rất nhiều chương trình ưu đãi “Together We Read – Đọc Sách Tháng Ba” siêu hấp dẫn:
- Đặc biệt mức giảm áp dụng luôn cho tất cả các thể loại hot, bán chạy, sách mới,…
- Mã giảm giá đến 50k khi mua online tại www.nhasachphuongnam.com
- Miễn phí vận chuyển cho đơn hàng từ 350k tại nhasachphuongnam.com
- Vòng quay trúng thưởng các e-voucher 100% khi mua tại hệ thống Nhà sách Phương Nam.
- Chương trình áp dụng toàn hệ thống Nhà Sách Phương Nam trên toàn quốc.
- Thời gian diễn ra chương trình: Từ 01.03.2024 – 31.03.2024.
Chúng ta thường nghĩ truyện Kiều là truyện của một người khác và chúng ta chỉ là khán giả, không có liên can gì. Nhưng khi viết truyện Kiều, cụ Nguyễn Du đã sống trong da thịt của nhân vật Kiều, đã trở thành với Kiều, cụ đã nói được tâm sự của chính mình.
Cô Kiều trong truyện đã phải bắt buộc làm gái giang hồ. Là một nhà Nho, một mẫu mực đạo đức thời xưa ở Việt Nam, vậy mà có khi cụ Nguyễn Du cũng có cảm tưởng mình là một cô gái giang hồ. Cụ làm quan với triều Lê. Sau khi nhà Lê mất, cụ bị nhà Nguyễn gọi ra làm quan. Không từ chối được, cụ phải ra làm quan cho triều Nguyễn. Theo quan niệm của Nho giáo ngày xưa, một người thần tử trung thành không bao giờ thờ hai vua (‘trung thần bất sự nhị quân.’). Trong khi viết truyện Thúy Kiều, cụ Nguyễn Du viết truyện của chính mình. Cụ muốn gửi tấc lòng mình vào thiên cổ chứ không phải vì ngồi không, cao hứng nhất thời mà viết ra một tác phẩm chữ Nôm.
Nếu có chánh niệm, đem những khổ đau, luân lạc và gian truân của mình ra đọc truyện Kiều chúng ta có cơ hội thấy được bản thân. Và như vậy đọc truyện Kiều cũng là tu. Tu tức là nhìn tất cả những gì đã và đang xảy ra trong đời mình bằng con mắt quán chiếu.
Trong quá khứ, có nhà Nho đã liệt truyện Kiều vào loại dâm thư vì trong truyện có tả đời sống của một cô gái giang hồ. Họ có thể đứng về phương diện đạo đức của Nho giáo mà nói như vậy. Nhưng dùng con mắt quán chiếu mà nhìn vào đời Thúy Kiều, ta có thể học được bài học của khổ đau và kinh nghiệm. Nếu biết cách đọc, chúng ta có thể học được rất nhiều từ truyện Kiều như học từ một cuốn kinh. Và truyện Kiều sẽ không phải là dâm thư mà là kinh điển.
Truyện Kiều là truyện về cuộc đời, có những hoàn cảnh khổ đau, hạnh phúc và u mê của cuộc đời. Lấy con mắt của người quán chiếu nhìn vào truyện Kiều, chúng ta có thể thấy được bản chất của cuộc đời. Những điều xảy ra trong mười lăm năm của cô Kiều có thể xảy ra cho bất cứ một người nào. (Vì vậy ở Việt Nam có truyền thống bói Kiều.). Kiều dã trải qua rất nhiều hoàn cảnh khác nhau, đi qua tất cả những chuyện lên voi xuống chó của một con người. Thúy Kiều có khi là học trò, làm vợ của một người có quyền thế gần như vua (Từ Hải), làm đầy tớ, làm người yêu, làm vợ lẽ và làm một người con gái phong sương… Kiều cũng từng làm sư cô. Mỗi chúng ta ít nhất đã có một giai đoạn giống như giai đoạn Thúy Kiều. Nhìn vào đời Thúy Kiều, ta phải nhìn như một toàn thể mà đừng nhìn từng khoảng ngắn.
Chúng ta phải có con mắt trạch pháp, tức là con mắt có khả năng nhận xét và phân biệt. Khi đọc Kinh, ta cần phải có nhận thức độc lập, huống nữa là đọc truyện Kiều. Ta phải nhìn cụ Nguyễn Du bằng con mắt trạch pháp. Cụ tin vào thuyết tài mệnh tương đố (tài năng và số mệnh chống trái nhau). Chúng ta sẽ từ từ xét coi tại sao cụ tin vào thuyết này và thuyết này có đúng hay không. Nếu đúng thì đúng bao nhiều phần trăm. Không phải vì cụ nói ‘chữ tài chữ mệnh khéo là ghét nhau’ hay ‘chữ tài liền với chữ tai một vần’ mà chúng ta tin ngay vào sự tương phản, chống trái của tài mệnh. Có những người có tài nhưng không bị tai nạn, vì họ có tu, có chánh niệm và sự khiêm nhượng. Tai nạn sẽ không xảy tới với họ, hay ít nhất, không xảy tới cho họ nhiều như cho những người quá cậy vào tài năng của mình mà xem thường người khác.
Dựa theo truyện Phong Tình Lục của Trung Hoa để viết truyện Kiều, cụ Nguyễn Du đã biến tập tiểu thuyết tầm thường này thành một tác phẩm văn chương phong phú và sâu sắc. Một lần nữa, chúng ta thấy cốt tủy của một tác phẩm có giá trị không phải là cốt truyện mà là văn chương và tư tưởng.
Ngày xưa tôi cũng đã từng dạy văn chương Việt Nam và đã dạy truyện Kiều. Nhưng tâm của tôi lúc đó không được như bây giờ. Tôi đã dạy với tư cách một giáo sư văn chương mà chưa bao giờ dạy với tư cách một thiền sư. Nhìn với tư cách một thiền sư là nhìn sâu, nhìn kỷ, nhìn bằng sự khám phá của thiền quán mọi sự kiện qua nhận thức, đau khổ, hạnh phúc, thành công, thất bại và qua sự tu học của mình. Nhìn như vậy trong khi đọc lại truyện Kiều ta có thể thấy được những điều rất mới.
Khi đọc truyện Kiều, ta không nên ngại về từ ngữ và điển tích. Các bản truyện Kiều đều có chú giải. Có tài liệu là ta có thể hiểu được hết các điển tích và từ cổ. Điều quan trọng là chúng ta đọc với tâm trạng quán chiếu, tìm thấy tâm lý của tác giả và tìm thấy lòng mình.
-
Cafe sáng2 months agoPNC – Hành trình 42 năm và 10 cái đầu tiên
-
Cafe sáng2 months ago
“Together We Read – Đọc Sách Tháng Ba”, Nhà Sách Phương Nam ưu đãi cực sốc lên đến 50%
-
Cafe sáng3 months ago
Chào năm mới 2024: Cập nhật lịch nghỉ Tết của Nhà Sách Phương Nam
-
Cafe sáng1 week ago
Phương Nam tổ chức chuỗi hoạt động hưởng ứng ‘Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam’ năm 2024
-
Radio sách1 month ago
Top 6 cuốn sách thú vị dành tặng phái đẹp trong tháng Ba!
-
Chuyện người cầm bút3 months ago
Tokyo và em – Khi cánh hoa anh đào rơi: Biến mất cũng có thể là một điều rất đẹp
-
Book trailer5 months ago
Bi cảm cái đẹp và cái chết trong tiểu thuyết Người đẹp ngủ mê của văn hào Kawabata Yasunari
-
Cafe sáng2 months ago
Tác giả Đặng Nguyễn Đông Vy chia sẻ dòng cảm xúc nhân kỷ niệm PNC tròn 42 tuổi
