Top sách hay

7 cuốn sách dành cho hội ghiền nấu ăn (hoặc ghiền ăn)

Những cuốn sách đừng đọc khi bạn đang đói ngấu.

Published

on

Bookish xin giới thiệu bàn “tiệc sách” đầy những câu chuyện ẩm thực ngọt ngào trải dài khắp năm châu. Từ bát canh chua Nam Bộ đến những đĩa cuốn chay thanh lành hương sen, từ bát mứt dừa matcha vừa quen vừa lạ đến ly sinh tố rất healthy và balance, hy vọng bàn tiệc này sẽ mang đến cho bạn đọc những thông tin lý thú về văn hóa ẩm thực, những bí quyết nấu nướng hữu dụng và những minh họa ngon đến “chảy cả nước miếng”.

1. Mặn béo chua nóng – Samin Nosrat

Trong một thế giới nơi hai kiệt tác nấu ăn The Joy of CookingHow to Cook Everything thống trị, Mặn béo chua nóng đột ngột xuất hiện, với cách tiếp cận hoàn toàn mới đến từ một nghệ nhân ẩm thực tài hoa mới. Đầu bếp kiêm tác giả Samin Nosrat đã giúp đỡ và giảng dạy nhiều người, từ các đầu bếp chuyên nghiệp tới học sinh trung học, tới tác giả kiêm nhà báo Michael Pollan triết lý ẩm thực độc đáo nhưng rất đỗi giản đơn của cô. Chỉ cần nắm vững nghệ thuật vận dụng bốn yếu tố đơn giản, bao gồm Muối, để tăng cường hương vị; chất béo, để truyền tải hương vị và hình thành kết cấu; chất chua, để cân bằng hương vị; và nhiệt độ, để quyết định kết cấu cuối cùng của thức ăn – chỉ cần như thế, thì bất cứ món ăn nào bạn chế biến cũng sẽ trở thành tuyệt phẩm. Bằng cách diễn đạt và lý giải hết sức tự nhiên và chi tiết, Mặn béo chua nóng sẽ hướng dẫn và truyền cảm hứng cho một thế hệ đầu bếp mới, để họ có thể tự tin đưa ra nhiều quyết định trong gian bếp và nấu được nhiều món ăn ngon hơn, từ bất cứ nguyên liệu nào, tại bất cứ đâu và vào bất cứ lúc nào.

Mang đậm âm hưởng của hành trình chinh phục ẩm thực của Samin Nosrat, từ một người nghiệp dư tới đầu bếp chuyên nghiệp đoạt nhiều giải thưởng, Mặn béo chua nóng sẽ lập tức thu hẹp khoảng cách giữa các đầu bếp tại gia với các đầu bếp chuyên nghiệp. Bằng lối kể chuyện lôi cuốn, hình vẽ minh họa đẹp mắt xuyên suốt, và phương pháp diễn giải khoa học ẩm thực hết sức dễ hiểu, Samin đã làm sáng tỏ bốn yếu tố để nấu ăn ngon cho tất cả mọi người. Không chỉ thế, Mặn béo chua nóng còn cung cấp rất nhiều công thức nấu ăn căn bản – cùng hàng chục biến thể của mỗi món – giúp độc giả dễ dàng thực hành để từ đó, bạn có thể làm được món rau trộn dầu giấm tươi mát và chuẩn vị, món rau củ quay hoàn hảo, món thịt hầm mềm thơm, và bánh ngọt ngàn lớp bông xốp, ngon lành.

Với 150 hình minh họa, trong đó có bản đồ hương vị trên toàn thế giới rất đỗi kỳ công, do chính tay họa sĩ nổi tiếng Wendy MacNaughton vẽ, Mặn béo chua nóng sẽ trở thành kim chỉ nam cho bạn trong gian bếp. Là một tác phẩm tiêu biểu và kinh điển, Mặn béo chua nóng chắc chắn sẽ trở thành cuốn sách dạy nấu ăn yêu thích và quan trọng của bạn.

2. 30 món mứt ngon của người Việt – Giang Vũ

“Những món mứt trong cuốn sách này được làm bằng tình yêu từ trái tim tôi đối với ẩm thực Việt. Hãy làm theo từng bước như đã hướng dẫn, chắc chắn bạn cũng sẽ vô cùng thích thú khi tạo ra các món mứt vừa ngon, vừa đẹp, vừa lành. Tôi hy vọng, dựa trên cuốn sách cơ bản này, bạn sẽ sáng tạo ra nhiều món mứt tuyệt vời và đẹp mắt hơn thế nữa.”

Giang Vũ là nhà báo chuyên viết về mảng ẩm thực và du lịch, chị viết và chụp ảnh các món ăn ngon, di sản ẩm thực, và điểm du lịch trên khắp các miền đất nước. Chị rất tâm huyết với mảng sách “cookbook” nên đã đầu tư nhiều thời gian để làm sách nhằm lưu giữ công thức các món ăn truyền thống, đồng thời tôn vinh vẻ đẹp của ẩm thực Việt. Trong cuốn sách 30 món mứt ngon của người Việt, chị vừa là người soạn công thức, vừa là người trình bày và chụp ảnh từng món mứt, giúp bạn đọc có thể làm theo một cách dễ dàng.

Mứt là món ăn ngon miệng được thực hiện bằng cách rim đường các thứ quả đa dạng như bí, gừng, cà rốt, dừa, cóc, xoài, củ sen, hạt sen… Cách chế biến tưởng rất đơn giản nhưng muốn cho ra một món mứt ngon tuyệt đỉnh thì người làm phải có bí quyết riêng. Cuốn sách này hướng dẫn bạn cách làm các loại mứt theo kiểu vừa truyền thống vừa hiện đại, mà không cần đến bất kỳ hóa chất công nghiệp nào.

30 món mứt ngon của người Việt đảm bảo các tiêu chí NgonLành và Sạch. Mứt ngon nhâm nhi với chén trà làm cuộc sống của chúng ta thi vị hơn, thư giãn hơn trong cuộc sống đầy lo toan và bận rộn. Lành và sạch là do tự tay làm, đảm bảo vệ sinh từ khâu chọn nguyên liệu đến cách làm, giảm đường tối đa để không ảnh hưởng đến sức khỏe, khuyến khích sử dụng đường mía vàng tự nhiên thay cho đường tinh luyện.

3. Bếp ấm nhà vui – Lê Duy Niệm

Cuốn sách là tập hợp những bài viết tản mản về nhiều món ăn đặc trưng của người dân Nam Bộ, đặc biệt là miền Tây. Qua những món ăn như ba khía, canh chua, chè kiểm, bánh ướt ngọt, khoai mì nước dừa… cùng với giọng văn nhẹ nhàng, tình cảm, tác giả cho người đọc thấy được những nét văn hóa ẩm thực đặc trưng của người dân miền Nam Bộ, từ đó thấy được rõ nét hơn đời sống, con người nơi đây.

Không hề ngoa khi cho canh chua Nam Bộ là món ăn được lòng nhiều người nhất. Bởi cách nêm nếm hài hòa. Bởi hương vị thanh tao mà phong phú. Bởi nguyên liệu đa dạng và đủ đầy dinh dưỡng. Bởi cả sự đa sắc đa vị trong độ biến hóa khôn lường của món canh chua ngỡ quá chi là đơn giản.

Chúng tôi đã có những đêm nằm “ước ao khát khao” về món ăn này. Đó là những ngày trên giảng đường sư phạm. Những bữa cơm miễn phí của nhà nước với hai, ba chén cơm xộn xạo nửa sống, nửa chín. Món canh cải “toàn quốc” cùng dăm miếng thịt đầu kho lỏng bỏng đã khiến đám sinh viên chúng tôi luôn nghĩ về cái ăn trước… việc học. Những đêm nằm trong bóng tối khu ký túc xá, cả đám lúc nào cũng nói chuyện về cái ăn. Và món ăn được nhắc nhớ nhiều nhất vẫn là món canh chua trứ danh hảo hảo.“Lần này về tao kêu mẹ tao nấu cho nồi canh chua cá lóc để ăn cho ngán luôn. Khỏi vô đây nằm thèm”, “Cá kèo nấu canh chua mới đã. Gắp một con, chấm nước mắm, tuốt một phát sạch trơn. Ta nói nó đã gì đâu á”, “Bà ngoại tao mà nấu canh chua cá bông lau với bông so đũa là tụi bây ăn rụng rún luôn đó”… Cứ thế, giấc mơ của đứa nào trong bọn tôi cũng thơm thơm lãng đãng vị canh chua.

Đồng thời, người viết cũng muốn chuyển tải một thông điệp rằng đàn ông vào bếp là một việc đầy thú vị: “Tôi vô bếp một phần vì đam mê, một phần vì muốn những món ăn như là món quà thơm thảo. Sự ấm áp và cái lạnh lẽo lúc nào cũng từ căn bếp mà ra. Nên từ căn bếp, tôi luôn tâm niệm phải giữ bằng được niềm vui của nhà mình…”

4. Nêm nếm niềm vui – Ma-Ka-Na-Chi

Chúng ta sẽ chọn món ăn mang đến niềm vui hay chỉ đơn giản là làm vừa lòng bao tử?

Ẩm thực ẩn giấu nhiều câu chuyện vượt hơn cả hương vị có trong từng món ăn, những điều có khả năng truyền cảm hứng ngay khi ta còn chưa ngồi vào bàn. Thậm chí, nghe được một câu chuyện hay, ta có cảm giác món ăn ngon trở nên ngon hơn. Thế nhưng, không phải lúc nào ta cũng có sẵn những niềm vui, những mẩu chuyện nhỏ để nhâm nhi ngay khi cần.

Nêm nếm niềm vui ra đời vào một ngày Sài Gòn mưa gió khi bốn tác giả chúng tôi ngồi thu lu, chờ mãi không thấy tô bánh canh giò heo được “ship” tới. Với thời gian rảnh rỗi không có gì ăn, chúng tôi đã nghĩ đến một thứ gì đó có thể “ăn” mà không cần nấu nướng. Để chỉ cần cảm nhận thôi là đã thấy đong đầy. Và rồi, quyển sách nhỏ này đến với thế giới bằng một cách ướt át như thế. Nêm nếm niềm vui là nơi chứa đựng những câu chuyện cuộc sống mà món ăn là nhân vật chính, tự kể câu chuyện đời mình và chúng tôi ngẩn ngơ ngồi “phiên dịch” lại bằng ngôn ngữ loài người.

Trong quyển sách này, bạn có thể sống trong không khí ấm áp của mâm cơm gia đình, tận hưởng niềm hân hoan bên một chén nước mắm nhỏ, hay cảm thấy may mắn khi thưởng thức những món ăn có tuổi đời gần trăm năm. Là cảm giác tự tin cho những cô gái với nỗi sợ cầm dao khi vào bếp, hay đơn giản là rụng rời trước vị ngon của những món ăn đường phố… Tất cả tụ họp nơi đây để làm nên thứ gia vị giúp bất kỳ ai khi “nếm” đầu cảm thấy cuộc sống đậm đà hơn.

Trên Youtube, có một kênh ẩm thực Nhật Bản tên là Grandmas Recipes. Ở đây, những đầu bếp trăm tuổi hằng ngày vẫn nhóm lửa, bắt cá, trồng rau để nấu ăn. Thực tế, người già không còn nhu cầu ăn uống quá nhiều nữa. Thứ khiến những lão bà này không chịu rời bếp chính là cảm hứng đến từ giờ phút vui đùa với những nguyên liệu thân thương từ ngày họ còn thanh xuân. Qua đó chúng ta thấy rằng sợi dây niềm vui quả là thứ gia vị trường tồn giúp không chỉ người nấu, mà bản thân món ăn có được sức sống kỳ lạ theo năm tháng. Những câu chữ trong quyển sách bé xinh này hy vọng có thể giúp ai đó cảm thấy căn bếp nhà mình, hay bất kỳ căn bếp nào ở Sài Gòn đều là nơi mang đến yêu thương và những cảm xúc đặc biệt.

Bạn sẽ không tìm thấy trong quyển sách này một công thức nấu ăn hoàn chỉnh, cũng chẳng có “review” quán xá với những đoạn mô tả quen thuộc. Bởi Nêm nếm niềm vui là nơi mà ẩm thực và con người kết nối bằng cảm xúc và tình cảm, là sự giao thoa mà bất kỳ ai cũng đều có những câu chuyện riêng để kể. Không có chuẩn mực nào để đánh giá cảm xúc, bởi đôi khi chúng ta ăn không vì ngon mà vì cái tình trong đó nữa.

5. Món cuốn xanh – Hồ Đắc Thiếu Anh, Nguyễn Hồ Tiếu Anh

Theo các nhà khoa học, nếu chúng ta đổi khẩu vị – dùng những món chay được chế biến từ rau củ thiên nhiên thay cho các món mặn được chế biến từ thịt động vật trong thực đơn hàng ngày thì sẽ giảm thiểu được nhiều chứng bệnh bất thường, cơ thể sẽ dồi dào sinh lực, tinh thần vui vẻ, an lạc, và còn góp phần giúp cho môi trường sống được thanh sạch hơn.

Nhiều người nghĩ rằng những món ăn được chế biến từ thảo mộc không hấp dẫn bằng món ăn từ thịt cá, nhưng đó là do họ chưa thấu đáo hết sự lợi lạc của lối ăn uống rau xanh, củ sạch, một kho tàng dinh dưỡng đang được các tổ chức y tế quốc tế khuyến khích mọi người áp dụng để phòng chống bệnh tật. Từ xưa, người Việt ta đã biết kết hợp tinh tế rau tươi củ tốt đậu ngon để sáng tạo các món ăn chay “sang như tiệc” hoặc tận dụng nguồn nguyên liệu có sẵn trong vườn nhà để xào nấu những món chay đơn giản thanh đạm nhưng vẫn đầy đủ yếu tố dinh dưỡng, và truyền thống tốt đẹp ấy cho đến ngày nay vẫn không mai một.

Chỉ cần dạo một vòng quanh vườn làng thôn xóm khắp ba miền đất nước, bạn sẽ trông thấy mỗi khoảnh đất là một “vườn rau xanh”, người ta tận dụng chái trước hè sau quanh khuôn viên nhà ở để giăng giậu, đánh vồng, trồng đủ thứ rau xanh sử dụng cho bữa cơm gia đình, vừa tiết kiệm, vừa giúp cho cơ thể thanh sạch, phòng tránh được các bệnh tật, lại vừa khỏi phạm giới sát sanh.

Tận dụng nguồn nguyên liệu tự nhiên ấy, chúng ta có thể kết hợp các đặc tính của những loại khoai, củ, đậu, mè, rau quả tươi tốt – mùa nào thức ấy – để biến tấu thành những món cuốn chay ngon lành bổ dưỡng, ít hao tốn hầu bao mà vẫn có nhiều món ngon phục vụ cho các thành viên gia đình, chia sẻ với bạn bè thân thích.

Cuốn sách này ra đời để chia sẻ cùng chị em phụ nữ những món chay ngon, lành, bổ dưỡng, nguyên liệu rẻ, dễ kiếm, dễ làm mà tôi học được từ mẹ tôi và các bậc tiền bối. Từ món Ram chay cung đình cầu kỳ sang trọng cho đến món Cuốn rau vườn bánh nướng dân dã đều mang những phong vị rất riêng của từng món cuốn Việt Nam, ấy là một bức tranh tịnh lạc, là nét văn hóa ẩm thực độc đáo hấp dẫn mọi giới và du khách bốn phương.

Này là hương vị thanh khiết dẻo bùi của sen kết hợp các nguyên liệu tươi mới của thảo mộc trong món Cuốn sen ngũ sắc chấm với các loại nước xốt trái cây để tăng thêm phần bổ dưỡng; món Cuốn xanh tập hợp các vị rau thuốc tươi mát ngan ngát hương quê cuốn cùng bánh tráng phơi sương chấm nước mắm chay chua ngọt là một món ăn lành mạnh thanh nhiệt mát lòng. Món Chả giò bách hoa với hương hoa thiên lý hòa quyện cùng nấm hương bổ dưỡng, cốm vòng dịu ngọt bọc quanh bằng lá pía đậu xanh giòn rụm chấm ngập xốt cam; Món Cuốn rong biển lăn mè với rong biển tươi, chả lụa chay, đậu hủ cùng thảo mộc nhúng sữa tươi lấm tấm hoa mè vàng ươm…

6. Chào Juice! – Trần Thanh Huyền

Chào Juice! là một cuốn sách được tạo nên bởi tình yêu và đam mê với juice của Thanh Huyền – người con gái yêu yoga, nghiện juice, mang trong mình một năng lượng bền bỉ, cùng mong muốn lan tỏa phong cách sống tích cực, lành mạnh tới cộng đồng.

Ngoài những thông tin cơ bản để bạn hiểu và có thể làm nước ép một cách khoa học, hiệu quả và đạt giá trị dinh dưỡng một cách tối đa, Chào Juice! còn chứa đựng hơn 40 công thức được nghiên cứu cân bằng dưỡng chất và hương vị, sự phong phú và đa dạng, với những nguyên liệu hoàn toàn có thể mua được tại các siêu thị và cửa hàng thực phẩm tại Việt Nam để bạn có thể mày mò, khám phá cả ngày để có những công thức Juice tốt lành và độc đáo.

Từ những cuộc đời được thay đổi tích cực hơn nhờ Juice mà Huyền được biết cũng như chính trải nghiệm của bản than mình, chị luôn muốn truyền tải điều tốt đẹp đó đến càng nhiều người xung quanh càng tốt, để có thể góp phần cùng bạn tạo nên cuộc sống luôn đầy màu sắc, giàu hương vị, và khác biệt mỗi ngày vì sống khỏe mạnh mỗi ngày đó cũng chính là một niềm vui!

7. Mousse – Nàng thơ lộng lẫy – Trang Minh

Mousse – Nàng thơ lộng lẫy gồm 40 công thức món bánh lạnh tuyệt diệu dành cho bạn trong những dịp đặc biệt. Đây là cuốn sách đầu tay viết riêng về chủ đề Mousse của tác giả Trang Minh – một người thật sự kỹ tính và tỉ mẩn trong việc bánh trái, mọi công thức trong sách đều phải làm đi làm lại cho ra kết quả ưng ý nhất rồi mới được đưa vào.

Với Mousse – Nàng thơ lộng lẫy, bạn sẽ bắt gặp trong cuốn sách vài hình vẽ minh họa những món bánh ghi dấu lại khoảng thời gian đáng nhớ với đầy những kỷ niệm của tác giả Trang Minh. Chỉ cần tráng miệng bằng một miếng bánh Mousse trà xanh hoặc bánh Mousse bí đỏ… bạn sẽ cảm nhận được sự thanh mát khi thưởng thức các món ăn cũng như thấy cảm xúc được vui vẻ và thoải mái hơn.

Như Trang Minh chia sẻ “tôi muốn truyền sự yêu thích và hào hứng của mình đến tất cả mọi người tôi biết. Vậy nên hãy nghe tôi, nếu bạn chưa tìm được nguồn cảm hứng nào trong cuộc sống, hoặc bạn muốn theo đuổi những chiếc bánh xinh đẹp khó chiều, thì trước tiên hãy cùng tôi khám phá một góc rất nhỏ trong thế giới thơm bơ rộng lớn này – đó chính là những chiếc bánh lạnh ngon tuyệt”

Hãy cùng thoải sức chơi đùa với Mousse và những chiếc bánh lạnh xinh đẹp lộng lẫy nhé, và làm cho chúng thật tỏa sáng trong căn bếp nhỏ như chính bạn trong bộ tạp dề yêu thích vậy!

Ban biên tập

Radio sách

“Together We Read – Đọc Sách Tháng Ba”: Tuyển tập sách hay nhất Thiền sư Thích Nhất Hạnh

Published

on

Thiền sư Thích Nhất Hạnh dành thời gian cả cuộc đời mình cho Phật giáo, với mong muốn truyền cảm hứng sống hạnh phúc cho mọi người. Hãy cùng Bookish điểm qua những tựa sách hay nhất của thiền sư Thích Nhất Hạnh. Những quyển sách hay nhất của thiền sư Thích Nhất Hạnh giúp bạn nuôi dưỡng tình yêu thương, sự thấu hiểu và lòng tha thứ để nhìn nhận sự việc theo hướng tích cực. 

Thầy Thích Nhất Hạnh từng viết thế này: “Sự sống chân thật được làm bằng chất liệu của sự chết. Hạnh phúc chân thật được làm bằng chất liệu của khổ đau. Người nào trong chúng ta đã từng đau khổ thì đừng vì vậy mà buồn phiền. Những đau khổ đó chính là chất liệu cần thiết để chúng ta có thể tạo dựng ra hạnh phúc và giải thoát, như những người làm vườn biết sử dụng rác để làm phân, biến rác thành hoa. Những người chưa đau khổ thì khó thành công hơn những người đã từng đau khổ”.

Có lẽ, khi đọc xong những quyển sách này, bạn sẽ nhận ra, thấu hiểu nỗi đau của người khác là món quà to lớn nhất mà bạn có thể trao tặng họ. Thấu hiểu là tên gọi khác của yêu thương. Nếu bạn không thể thấu hiểu, thì bạn chẳng thể yêu thương.

1. Đường Xưa Mây Trắng

Tác phẩm Đường xưa mây trắng của Thầy Thích Nhất Hạnh có thể được coi như là một cuốn tiểu thuyết về cuộc đời Đức Phật, mà trong sách, tác giả gọi là Bụt. Bụt là phiên âm từ âm Buddha trong tiếng Phạn. Cuộc đời Đức Phật được kể qua con mắt của chú bé chăn trâu Svasti, sau xuất gia, trở thành một vị đệ tử của Phật. Svasti từng cúng dường cỏ bồ đề cho cho Đức Phật suốt 49 ngày trước khi thành đạo. Đây có thể là góc nhìn khác lạ của tác giả so với nhiều người kể về Đức Phật.

Qua đôi mắt đứa trẻ, mọi sự vật, sự việc sẽ được kể chân thật, hồn nhiên, không có gì phải giấu diếm. Đức Phật hiện diện lên trước hết, không phải là một thần linh, mà là một con người giản dị, có cuộc sống và mơ ước như bao người. Mơ ước của Đức Phật là làm lợi cho muôn loài.

Với văn phong nhẹ nhàng giản dị, với lối kể chuyện sinh động lôi cuốn, tác giả đã đưa chúng ta trở về tắm mình trong dòng sông Nguyên thủy cách đây gần 2.600 năm, để được hiểu và gần gũi với một bậc giác ngộ mà cuộc đời của Ngài tỏa rạng nếp sống đầy tuệ giác và từ bi. Đọc Đường Xưa Mây Trắng cho chúng ta cảm tưởng như đang đọc một thiên tình sử, nhẹ nhàng, gần gũi mà sâu lắng. Sách Đường Xưa Mây Trắng - Theo Gót Chân Bụt (thiền sư Thích Nhất Hạnh, Phương Nam Book) đã được dịch ra hơn 20 thứ tiếng, được tái bản nhiều lần ở các nước và được xếp vào hàng những quyển sách hay nhất của thế kỷ 20.

2. Thả một bè lau

Trong Thả một bè lau, thiền sư Thích Nhất Hạnh có đoạn viết thế này: ‘Chữ tài liền với chữ tai một vần’ là một câu chơi chữ rất khéo. Và mầm mống của những tai nạn, khổ đau kia đến từ đầu? Cụ Nguyễn Du nói đừng đổ lỗi cho ai hết. ‘Ðã mang lấy nghiệp vào thân’: khi mình đã có những tham, giận, kiêu căng trong người rồi, thì: ‘Cũng đừng trách lẫn trời gần trời xa’: đừng đổ lỗi cho ai hế, đừng trách trời.

Tại sao mình đau khổ? Mình nói: tại trời, tại xã hội, tại người này, người kia... Kỳ thực mình chịu trách nhiệm lớn về những đau khổ của mình. Vì vậy mình phải quay về tu sửa tâm mình, vun bồi gốc rễ của cái thiện trong tâm mình. Ðó là vấn đề tu tâm (citta bhavana). Thiện căn (kusalamula) là một danh từ Phật học, có nghĩa là gốc rễ của cái thiện.

Cụ Nguyễn Du thấy tu tâm là điều quá trình phải làm. Thiện căn ở tại lòng ta, Chữ tâm kia mới bằng ba chữ tài: một người có tâm lành, biết tu học thì sẽ có hạnh phúc và mang lại hạnh phúc cho người khác nhiều hơn (bằng ba) những người có tài mà không có tâm lành…

Truyện Kiều là truyện về cuộc đời, có những hoàn cảnh khổ đau, hạnh phúc và u mê của cuộc đời. Lấy con mắt của người quán chiếu nhìn vào truyện Kiều, chúng ta có thể thấy được bản chất của cuộc đời. Những điều xảy ra trong mười lăm năm của cô Kiều có thể xảy ra cho bất cứ một người nào. Vì vậy ở Việt Nam có truyền thống bói Kiều. 

Nếu có chánh niệm, đem những khổ đau, luân lạc, gian truân của mình ra đọc Truyện Kiều, chúng ta có cơ hội thấy được bản thân. Và như vậy đọc Truyện Kiều cũng là tu. Tu tức là nhìn tất cả những gì đã và đang xảy ra trong đời mình bằng con mắt quán chiếu. Nhìn như vậy trong khi đọc lại Truyện Kiều ta có thể thấy được những điều rất mới.

Tác giả Thích Nhất Hạnh chia sẻ: “Ngày xưa tôi cũng đã từng dạy văn chương ở Việt Nam và đã dạy truyện Kiều. Nhưng tâm của tôi lúc đó không được như bây giờ, tôi đã dạy với tư cách một giáo sư văn chương mà chưa bao giờ dạy với tư cách là một thiền sư. Nhìn với tư cách một thiền sư là nhìn sâu, nhìn kỹ, nhìn bằng sự khám phá, của thiền quán mọi sự kiện qua những nhận thức, đau khổ, hạnh phúc, thành công, thất bại, và qua sự tu học của mình. Nhìn như vậy trong khi đọc lại truyện Kiều ta có thể thấy được những điều rất mới…”

3. Bước tới thảnh thơi

Bước tới thảnh thơi truyền tải những lời dạy cốt lõi của Đức Phật, vì vậy, những trang sách có thể chạm đến trái tim của từng độc giả. Với hơn 200 trang sách, nội dung sách Bước tới thảnh thơi gồm 3 phần chính: Các bài thi kệ, 10 giới Luật, 39 uy nghi mà những sa di cần tuân thủ, gìn giữ để đạt được sự tiến bộ tinh thần trong sự nghiệp tu học của mình. Các bài thi kệ hỗ trợ sa di trong việc thực hành chánh niệm trong từng giây, từng phút, chú tâm vào từng khoảnh khắc sống trong hiện tại. 

Thầy Thích Nhất Hạnh có đưa vào sách Bước tới thảnh thơi bài thi kệ đánh răng rất đơn giản, dễ đọc, dễ nhớ như sau:

“Đánh răng và súc miệng

Cho sạch nghiệp nói năng

Miệng thơm lời chánh ngữ 

Hoa nở tự vườn tâm”.

Bước tới thảnh thơi của thiền sư Thích Nhất Hạnh phù hợp với những người tu học, tuy nhiên, những người ngoại đạo hay bất kỳ độc giả nào muốn trau dồi một cuộc sống phạm hạnh hơn thì đều có thể tiếp cận và chọn lọc những bài thi kệ, giới luật trong quyển sách. Từ đó, bạn đọc có thể gạn lọc bỏ những phiền muộn, tham sân si và sống cuộc đời bình an hơn. Những trang viết nhẹ nhàng, khi đọc xong quyển sách, độc giả như tắm trên dòng sông mát dịu của sự thanh tĩnh, bình yên và hạnh phúc. Những bài thi kệ và giới luật trong quyển sách đóng vai trò như những lời khuyên chân thành từ một người thầy từ bi và bạn có thể áp dụng vào cuộc sống hằng ngày của mình.  

4. Hạnh phúc mộng và thực

Hạnh phúc là gì? Tại sao những ý niệm của bạn về hạnh phúc lại lắm khi giam hãm bạn trong cực cùng khổ luỵ? Tại sao hạnh phúc lại quá đỗi mong manh? Có thứ hạnh phúc nào bền vững, an ổn và không tiềm ẩn những hệ lụy? Hạnh phúc đích thực là gì? Làm thế nào để có thể đạt được hạnh phúc đích thực ngay trong hiện tại? Với Hạnh phúc mộng và thực, thiền sư Thích Nhất Hạnh sẽ tặng cho bạn những gợi ý thú vị để bạn có thể khám phá một cách tường tận diện mạo đích thực của hạnh phúc.

Trong Hạnh phúc mộng và thực, thiền sư Thích Nhất Hạnh có đoạn viết thế này: 

“Thở vào, thở ra,

Là hoa tươi mát,

Là núi vững vàng,

Nước tĩnh lặng chiếu,

Không gian thênh thang.

Thở vào biết thở vào, thở ra biết thở ra. Thở vào tôi thấy là hoa, thở ra tôi thấy tôi tươi mát, thở vào tôi thấy tôi là núi, thở ra tôi thấy tôi vững vàng, thở vào tôi thấy tôi là nước tĩnh…”. 

5. Hơi thở nuôi dưỡng, hơi thở trị liệu

Kinh Quán Niệm Hơi Thở là một kinh thiền tập căn bản của đạo Bụt. Đó là một bản đồ tu tập mầu nhiệm mà Bụt đã khám phá và cống hiến cho chúng ta. Người nào có được bản đồ này trên tay, chắc chắn sẽ không bị lạc đường. Những chỉ dẫn của kinh Quán Niệm Hơi Thở được trình bày trong cuốn sách này rất đơn giản, rõ ràng, dễ hiểu và thiết thực. Đó là cả một kho tàng tuệ giác hết sức thâm sâu. Tiếp xúc được với nguồn tuệ giác ấy thì tất cả những nỗi khổ niềm đau trong ta đều tan biến, hạnh phúc và tự do liền có mặt.

Mời các bạn hãy cùng lên đường cho một cuộc trở về. Trở về với hơi thở ý thức để tiếp xúc với sự sống mầu nhiệm trong ta và quanh ta. Hãy để cho thân tâm ta được chữa trị, cho những tế bào của cơ thể ta được nuôi dưỡng và chăm sóc bằng chính khả năng phục hồi và trị liệu của tự thân.

6. Giận

Khi đọc Giận, người đọc như đang trao đổi với chính nội tâm của mình. Bởi sân hận không phải bắt đầu từ một mối quan hệ sứt mẻ hay thái độ, hành động của người khác khiến chúng ta không hài lòng. Sân hận là bản ngã, là cảm xúc luôn luôn lưu hành trong mỗi con người dù người đó có duy trì mối giao thiệp giữa người với người hay không. Giận là cảm xúc cá nhân, chúng chỉ xuất hiện khi chúng ta cho phép chúng xuất hiện. Cũng từ đó, Thiền Sư Thích Nhất Hạnh đã chứng minh, con người có thể làm chủ cơn giận, biến cơn giận thành hành động tích cực.

Qua góc nhìn của một người con của Phật, Thích Nhất Hạnh đã mở ra một thế giới quan mới cho người đọc. Qua đó giúp mỗi người tự nhìn nhận cơn giận của mình, hóa giải cơn giận của mình từ những điều đơn giản nhất. Bằng ngôn ngữ giản dị nhưng đầy thâm thúy, Giận sẽ là lời nhắc nhở mỗi người chúng ta mỗi khi đi “trật đường ray cảm xúc” trong quãng đời này. Chắc chắn Giận sẽ là người bạn đồng hành tuyệt vời trên con đường nuôi dưỡng tâm hồn và rèn luyện bản thân của mỗi người.

Giận – một cuốn sách với tiêu đề chỉ gói gọn trong một chữ nhưng lại mở ra cho người đọc muôn vàn sự hiểu biết về cơn giận, từ khởi nguồn của cơn giận trong mỗi con người cho đến cách làm sao để chúng ta tháo gỡ được nó và sống đẹp với xã hội xung quanh mình.

7. Phép lạ của sự tỉnh thức

Phép lạ của sự tỉnh thức là những phương pháp nhiệm mầu thực tập thiền quán trong đời sống hàng ngày. Đọc sách, chúng ta cảm nhận được từng sát na hạnh phúc trong cuộc sống. Từ một bác sĩ, một người công nhân, một thợ may, một người thợ tiện, một bà nội trợ đến một kỹ sư... Tất cả những công việc thường nhật đó bỗng trở nên phép lạ khi thắp lên ánh sáng chánh niệm.

Sách đã dịch ra gần 30 thứ tiếng trên thế giới, được mọi độc giả, mọi thành phần trong xã hội nhiệt liệt hoan nghênh. Có thể thấy rằng đây không chỉ là một cuốn sách mà là những chia sẻ kinh nghiệm nếp sống chánh niệm trong đời sống hàng ngày, là bài học căn bản thực tập thiền quán của Thiền sư Thích Nhất Hạnh.

Từ ngày 01.03 đến 31/3/2024, tại Nhà Sách Phương Nam sẽ diễn ra hội sách tháng Ba, chủ đề “Together We Read – Đọc Sách Tháng Ba” với nhiều ưu đãi và chương trình hấp dẫn. Cụ thể, những tựa sách Phương Nam Book và NXB Trẻ sẽ được giảm giá từ 10% đến 50% trên toàn hệ thống Nhà Sách Phương Nam và website nhasachphuongnam.com.

Rất nhiều tựa sách nổi bật và mới ra mắt sẽ được giảm giá từ 10% để bạn đọc tha hồ rinh về nhà nhâm nhi. Đặc biệt, nhiều tựa sách hay của Phương Nam Book và NXB Trẻ với giá ưu đãi từ 10 – 50%.Các bạn tranh thủ cơ hội này để sở hữu những cuốn sách hay mà bạn chờ đợi bấy lâu nay. Những tựa sách hồi ký – bút ký, chân dung nhân vật, biên khảo thú vị tái xuất ở hội sách như: tuyển tập Sài Gòn Chuyện đời của phố (nhà báo Phạm Công Luận), combo sách hay của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, những tựa sách thiếu nhi nổi bật của nhà văn Phương Huyền, sách Sài Gòn – Gia Định – Chợ Lớn: Ký ức rực rỡ (Sách đạt Giải thưởng Sách Quốc gia 2023)…

Các bạn tranh thủ săn sale sớm các tựa sách Phương Nam Book và NXB Trẻ, đồng thời, bạn tham gia chương trình để nhận vô vàn mã giảm giá lên đến 50k, nhận quà ngẫu nhiên khi mua sách và cùng rất rất nhiều chương trình ưu đãi “Together We Read – Đọc Sách Tháng Ba” siêu hấp dẫn: 

  • Đặc biệt mức giảm áp dụng luôn cho tất cả các thể loại hot, bán chạy, sách mới,…
  • Mã giảm giá đến 50k khi mua online tại www.nhasachphuongnam.com
  • Miễn phí vận chuyển cho đơn hàng từ 350k tại nhasachphuongnam.com
  • Vòng quay trúng thưởng các e-voucher 100% khi mua tại hệ thống Nhà sách Phương Nam.
  • Chương trình áp dụng toàn hệ thống Nhà Sách Phương Nam trên toàn quốc.
  • Thời gian diễn ra chương trình: Từ 01.03 – 31.03.2024.
Đọc bài viết

Radio sách

“Together We Read – Đọc Sách Tháng Ba”: 7 tác phẩm sống xanh hay nhất năm 2024

Published

on

Khi bạn biết rằng cây cũng biết đau, cũng có ký ức, và cây ba mẹ sống cùng con cái, thì bạn không còn có thể chặt chúng và phá vỡ cuộc sống của chúng bằng những cỗ máy to lớn nữa!

Top 7 tác phẩm xứng đáng theo vào tủ sách sống xanh hay nhất năm 2024 do Phương Nam Book phát hành, thôi thúc chúng ta suy ngẫm lại những gì đã được coi là hiển nhiên, khuyến khích chúng ta dùng tri kiến mỗi lần tiếp xúc với thiên nhiên, dùng sự tử tế để đối đãi với cây cối, xây dựng một mối quan hệ mà trong đó, các bên đều có lợi.

Mỗi quyển sách sống xanh là một tác phẩm hay, ngoài việc cung cấp cho người đọc những kiến thức về khía cạnh sinh học của cây, mà còn đánh thức sự đồng cảm của mỗi chúng ta, chưa bao giờ chúng ta thấy bản thân con người và cây cối lại có nhiều điểm tương đồng với nhau như thế.

Khát khao cây cỏ I Michael Pollan

Dưới ngòi bút cô đọng, trang nhã của Michael Pollan, quyển sách Khát khao cây cỏ (Phương Nam Book, NXB Thế Giới) đã trình bày các kiến thức khoa học chuyên sâu và những tham khảo đa ngành sống động. Tất cả đều góp phần soi sáng quan điểm cốt lõi của ông, đó là con người và thiên nhiên luôn với gắn nhau trong sự tiến hóa chung của dòng chảy lịch sử tự nhiên. 


Tác phẩm Khát khao cây cỏ mang tầm nhìn bao quát, nêu bật quá trình đồng tiến hóa của chúng ta đã len lỏi vào thiên nhiên. Bốn ham muốn của con người đó là vị ngọt trong câu chuyện về cây táo, yêu cái đẹp thể hiện qua hoa tulip, ham muốn sự say sưa (thoát tục) ẩn chứa trong cây cần sa, khả năng kiểm soát qua cây khoai tây. Đọc những lời văn của Michael Pollan, bạn sẽ cảm nhận rằng, cây cối không chỉ là giống loài của rừng rậm hoang sơ, nó còn gần gũi, điều khiển xúc cảm của con người. 

Tác giả Michael Pollan. Ảnh: azcentral

Đọc chậm rãi những trang viết của Michael Pollan, bạn tự khắc nhận ra rằng, cây cối cũng có đặc điểm tự chữa lành. Mỗi chiếc lá héo tàn rụng đi thì cũng là lúc một chiếc lá mới tiếp tục đâm chồi. Vòng đời sự sống của cây cối cứ thế tiếp diễn. Để từ đây, chúng ta học được bài học về sự kiên trì, vượt qua khó khăn để tồn tại, phát triển. Và còn nhiều điều để học hỏi từ những người anh em lớn của mình, từ cây cối, rừng rậm, côn trùng, muôn thú và trên hết là từ Đất Mẹ của chúng ta.

Khúc hát của cây I David George Haskell

David George Haskell là giáo sư đại học chuyên ngành sinh vật học và môi trường tại Tennessee, Mỹ. Là một nhà sinh vật học nhưng có tâm hồn nghệ sĩ, ông đã dung hòa hai phẩm tính đó trong những tác phẩm viết về thực vật. Độc giả có thể nhận ra điều này trong tác phẩm Khúc hát của cây – Câu chuyện về sự kết nối tuyệt vời của tự nhiên.

Cây cối không chỉ là giống loài của rừng rậm hoang sơ, nó còn gần gũi với loài người bằng cuộc hóa thân thành những đồ vật thiết yếu. Gỗ từ một thân cây nơi rừng sâu được lấy làm đàn. Bàn tay người nghệ sĩ đã quyện bản đàn của thiên nhiên và tâm hồn của mình để trình tấu những khúc nhạc cho những ai không nghe ra khúc hát của cây. 

Do đó mà David George Haskell kết luận: “Chúng ta không thể đứng ngoài lề bản nhạc cuộc sống. Âm nhạc này làm nên chúng ta, đó là bản chất của chúng ta […]. Đạo đức con người phải là một loại bổn phận, thứ mệnh lệnh khiến cho mọi thứ trở nên cấp bách hơn”. 

Niên lịch miền gió cát I Aldo Leopold

Sách Niên lịch miền gió cát là ghi chép của Aldo Leopold - nhà sinh thái học hoang dã - về các con người tôn trọng thiên nhiên. Sách gồm ba phần. Phần một là quan sát sinh vật thay đổi theo từng tháng tại trang trại ở Wisconsin. Phần hai là ghi chép hành trình khám phá đời sống hoang dã của ông trong 40 năm. Phần cuối là nhận định về việc bảo tồn thiên nhiên.

Thông qua thể văn xuôi đậm chất hóm hỉnh kết hợp yếu tố lịch sử, khoa học, Leopold truyền tải ý nghĩa về mối liên hệ giữa con người với môi trường, hy vọng độc giả yêu, tôn trọng thiên nhiên. Ông đề ra đạo đức môi trường tự nhiên (land ethic): “Một hành động là đúng đắn là khi hướng tới bảo tồn tính toàn vẹn, ổn định của cộng đồng sinh vật”. 

Leopold viết trong Niên lịch miền gió cát rằng: “Con người sẽ có ý thức bảo tồn khi tiếp xúc, hiểu, cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên”. Khi sống gần các sinh, thực vật, mỗi người sẽ hình thành đạo đức - cơ chế tự kiểm duyệt trước khi hành động tổn hại môi trường. Con người cần khám phá, kết nối với tự nhiên để có lòng yêu thương, quan tâm thế giới tạo hóa ban tặng.

Mùa xuân vắng lặng I Rachel Carson

Cuốn sách Mùa xuân vắng lặng của nhà sinh học, tác giả Rachel Carson, là lời cảnh tỉnh cho con người trước hiểm họa ô nhiễm hóa chất và nâng cao nhận thức xã hội về mối nguy hại từ thuốc trừ sâu.

Trong quá trình viết, Rachel Carson liên hệ với nhiều nhà khoa học để làm rõ tác hại của DDT để đưa ra những bằng chứng thuyết phục. Cách DDT thâm nhập vào chuỗi thức ăn và tích tụ trong mỡ động vật, bao gồm cả con người, sẽ gây ra các tổn hại di truyền và bệnh tật như ung thư.

Các loài chim gánh hậu quả nặng nề, đặc biệt là đại bàng đầu trắng, biểu tượng của nước Mỹ, vì thuốc DDT làm vỏ trứng trở nên mỏng hơn. Tựa đề Mùa xuân vắng lặng xuất phát từ những mô tả về viễn cảnh khi mọi loài chim hót trong mùa xuân đều biến mất vì DDT. Đó là một ẩn dụ về cách con người có thể hủy hoại môi trường.

Người trồng rừng I Jean Giono

Người trồng rừng (tác giả Jean Giono), xuất bản năm 1953, là câu chuyện dành cho thiếu nhi song mang sức nặng vượt thời gian. Quyển sách “tiên tri” về tình hình biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng hiện nay cùng lời kêu gọi chưa bao giờ là cũ: hãy chung tay cứu lấy môi trường. Câu chuyện sau đó được dịch ra nhiều thứ tiếng và gây được phong trào tái tạo rừng mạnh mẽ ở khắp nơi.

Chỉ dưới 4.000 chữ, sách kể câu chuyện về những nỗ lực đơn độc của người chăn cừu nhằm tái tạo lại một khu vực hoang vắng ở chân núi Alps trong nửa đầu thế kỷ 20. Câu chuyện của người chăn cừu trải qua hai cuộc chiến tranh thế giới và kéo dài nửa thế kỷ đẫm máu nhất trong lịch sử nhân loại. Mặc cho những hỗn loạn của cuộc chiến, người đàn ông chăn cừu Elzéard Bouffier lặng lẽ gieo trồng hạt giống mỗi ngày trên vùng đất cằn cỗi ở chân núi Alps. Ông âm thầm trồng cây ngày này qua ngày khác mà không mưu cầu được ghi công hay đền đáp. Để rồi nhiều năm sau trở về, vùng đất “chỉ thấy có sa mạc” trở thành một khu rừng với cây cối xum xuê, suối chảy trở lại, đồng cỏ cũng bắt đầu xuất hiện, và quan trọng nhất, người ta bắt đầu thấy được sự sống hiện diện trên mảnh đất.

Jean Giono (1895-1970) được tôn vinh là một trong những nhà văn vĩ đại nhất của văn học Pháp thế kỷ 20. Ông là tác giả của hơn 30 cuốn tiểu thuyết, một số truyện ngắn, tiểu luận, thơ ca, kịch bản phim và kịch. Trong một cuộc phỏng vấn trước khi ông qua đời, ông cho biết : “Quyển sách không mang lại cho tôi một xu nào, và đó là lý do nó hoàn thành sứ mệnh khi tồn tại."

Jean Giono từ chối nhận tiền bản quyền cho câu chuyện, ông giải thích rằng mục đích của ông khi viết Người trồng rừng là khuyến khích mọi người yêu cây và tạo cảm hứng trồng cây. Trong những năm cuối đời, Giono được vinh danh với giải thưởng văn học Prince Rainier of Monaco năm 1953, trao cho những thành tựu cả đời của ông.

Khu rừng trong chai I Huỳnh Trọng Khang

Khu rừng trong chai kể về hành trình phiêu lưu của An An từ khi nhận được hạt giống lạ. Mang theo giấc mơ về cây đậu thần khổng lồ, An An gieo hạt vào một cái chai thủy tinh. Trong thế giới bao bọc khép kín, hạt giống lặng lẽ nảy mầm, sinh sôi tạo nên cả khu rừng. Thế rồi gần cả thế kỷ trôi qua, khu rừng trong chai dần rơi vào quên lãng, màu xanh của cây cỏ cũng dần mất đi, giờ đây chỉ còn trơ trọi những tòa nhà chọc trời, khói bụi độc hại. Trái đất chìm trong biển nước ngập mặn, liệu con người sẽ tiếp tục tồn tại như thế nào? Và liệu khu rừng năm xưa trong chiếc chai nhỏ bé sẽ xảy ra điều gì kì diệu?

“Khu rừng trong chai” sẽ giúp trẻ nhỏ bảo vệ môi trường. Ảnh: NXB

Dạo bước đến Khu rừng trong chai cùng An An, độc giả không chỉ có thể khám phá vẻ đẹp muôn màu, mà còn là sức sống mãnh liệt của tự nhiên, dù bị giam hãm, lãng quên hay hủy hoại đến thế nào vẫn kiên cường gieo mầm hy vọng cho hành tinh xanh mãi.

Khu rừng trong chai được viết với kết cấu vòng tròn, thể hiện sự quay ngược thời gian về mặt ý niệm mang lại nhiều cảm xúc: trẻ thơ trở thành người lớn; và rồi, người lớn quay về thời thơ trẻ, như được sống lại lần nữa với hạt giống trong tay, quên đi bộn bề, hòa vào thiên nhiên. Bên cạnh việc xây dựng nội dung, nhà văn Huỳnh Trọng Khang và họa sĩ Nguyễn Nhân còn có ý tưởng rất tốt trong việc xây dựng tính điện ảnh cho truyện.

Những thiên thần của người gác rừng I Phương Huyền

Những thiên thần của người gác rừng là câu chuyện thiếu nhi chứa nhiều thông điệp về tình yêu thương, bảo vệ môi trường. Tác phẩm xoay quanh chuyến nghỉ hè nơi miền quê của cô bé Mi cùng các người bạn thú nhồi bông - Mèo Cà Chua và Bọt Biển. Ở lần dạo chơi ở bìa rừng, cả ba lạc bước đến một thế giới cổ tích kỳ lạ, nơi có những thiên thần bảo vệ rừng, rừng kẹo đủ màu, dòng sông si rô dâu, cỏ cây, hoa lá, chim muông đều biết nói và hát rất hay. 

Song chuyến phiêu lưu sau đó đưa nhóm bạn đến một nơi khác lạ: khu rừng chết chóc, dòng sông bẩn thỉu đầy rác, đàn cá không còn cất tiếng hát... Hình ảnh tương phản về khu rừng bí mật kỳ diệu và khu rừng bị ô nhiễm nặng nề trên thực tế khiến các nhân vật dần hiểu ra con người đã tàn phá thiên nhiên thế nào.

Những thiên thần của người gác rừng được tác giả Phương Huyền lấy cảm hứng từ chính con gái của mình, khi cô quan sát con trong sinh hoạt thường nhật, nhìn con trò chuyện với thú bông. Con gái nữ nhà văn trở thành “người bạn đồng sáng tạo” với mẹ. Phương Huyền chia sẻ: “Chúng tôi có những lúc làm việc cùng nhau khi con trong vai trò người biên tập. Tôi đọc, con sửa; tôi kể, con góp ý; tôi bí, con khơi nguồn... Cuốn sách này được hình thành như thế, bằng tất cả tình yêu tôi dành cho con, cho những cô, cậu bé trên cuộc đời”.

Từ ngày 01/03/2024 đến 31/3/2024, tại Nhà Sách Phương Nam sẽ diễn ra hội sách tháng Ba, chủ đề “Together We Read – Đọc Sách Tháng Ba” với nhiều ưu đãi và chương trình hấp dẫn. Cụ thể, những tựa sách Phương Nam Book và NXB Trẻ sẽ được giảm giá từ 10% đến 50% trên toàn hệ thống Nhà Sách Phương Nam và website nhasachphuongnam.com.

“Together We Read – Đọc Sách Tháng Ba”, Nhà Sách Phương Nam ưu đãi cực sốc lên đến 50%

Rất nhiều tựa sách nổi bật và mới ra mắt sẽ được giảm giá từ 10% để bạn đọc tha hồ rinh về nhà nhâm nhi. Đặc biệt, nhiều tựa sách hay của Phương Nam Book và NXB Trẻ với giá ưu đãi từ 10 – 50%. Các bạn tranh thủ cơ hội này để sở hữu những cuốn sách hay mà bạn chờ đợi bấy lâu nay. Những tựa sách hồi ký – bút ký, chân dung nhân vật, biên khảo thú vị tái xuất ở hội sách như: tuyển tập Sài Gòn Chuyện đời của phố (nhà báo Phạm Công Luận), combo sách hay của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, những tựa sách thiếu nhi nổi bật của nhà văn Phương Huyền, sách Sài Gòn – Gia Định – Chợ Lớn: Ký ức rực rỡ (Sách đạt Giải thưởng Sách Quốc gia 2023)…


Các bạn tranh thủ săn sale sớm các tựa sách Phương Nam Book và NXB Trẻ, đồng thời, bạn tham gia chương trình để nhận vô vàn mã giảm giá lên đến 50k, nhận quà ngẫu nhiên khi mua sách và cùng rất rất nhiều chương trình ưu đãi “Together We Read – Đọc Sách Tháng Ba” siêu hấp dẫn: 

  • Đặc biệt mức giảm áp dụng luôn cho tất cả các thể loại hot, bán chạy, sách mới,…
  • Mã giảm giá đến 50k khi mua online tại www.nhasachphuongnam.com
  • Miễn phí vận chuyển cho đơn hàng từ 350k tại nhasachphuongnam.com
  • Vòng quay trúng thưởng các e-voucher 100% khi mua tại hệ thống Nhà sách Phương Nam.
  • Chương trình áp dụng toàn hệ thống Nhà Sách Phương Nam trên toàn quốc.
  • Thời gian diễn ra chương trình: Từ 01.03.2024 – 31.03.2024.
Đọc bài viết

Phía sau trang sách

Thả một bè lau – Truyện Kiều dưới cái nhìn thiền quán

Published

on

Chúng ta thường nghĩ truyện Kiều là truyện của một người khác và chúng ta chỉ là khán giả, không có liên can gì. Nhưng khi viết truyện Kiều, cụ Nguyễn Du đã sống trong da thịt của nhân vật Kiều, đã trở thành với Kiều, cụ đã nói được tâm sự của chính mình.

Cô Kiều trong truyện đã phải bắt buộc làm gái giang hồ. Là một nhà Nho, một mẫu mực đạo đức thời xưa ở Việt Nam, vậy mà có khi cụ Nguyễn Du cũng có cảm tưởng mình là một cô gái giang hồ. Cụ làm quan với triều Lê. Sau khi nhà Lê mất, cụ bị nhà Nguyễn gọi ra làm quan. Không từ chối được, cụ phải ra làm quan cho triều Nguyễn. Theo quan niệm của Nho giáo ngày xưa, một người thần tử trung thành không bao giờ thờ hai vua (‘trung thần bất sự nhị quân.’). Trong khi viết truyện Thúy Kiều, cụ Nguyễn Du viết truyện của chính mình. Cụ muốn gửi tấc lòng mình vào thiên cổ chứ không phải vì ngồi không, cao hứng nhất thời mà viết ra một tác phẩm chữ Nôm.

Bìa sách Thả một bè lau, thiền sư Thích Nhất Hạnh

Nếu có chánh niệm, đem những khổ đau, luân lạc và gian truân của mình ra đọc truyện Kiều chúng ta có cơ hội thấy được bản thân. Và như vậy đọc truyện Kiều cũng là tu. Tu tức là nhìn tất cả những gì đã và đang xảy ra trong đời mình bằng con mắt quán chiếu.

Trong quá khứ, có nhà Nho đã liệt truyện Kiều vào loại dâm thư vì trong truyện có tả đời sống của một cô gái giang hồ. Họ có thể đứng về phương diện đạo đức của Nho giáo mà nói như vậy. Nhưng dùng con mắt quán chiếu mà nhìn vào đời Thúy Kiều, ta có thể học được bài học của khổ đau và kinh nghiệm. Nếu biết cách đọc, chúng ta có thể học được rất nhiều từ truyện Kiều như học từ một cuốn kinh. Và truyện Kiều sẽ không phải là dâm thư mà là kinh điển.


Truyện Kiều là truyện về cuộc đời, có những hoàn cảnh khổ đau, hạnh phúc và u mê của cuộc đời. Lấy con mắt của người quán chiếu nhìn vào truyện Kiều, chúng ta có thể thấy được bản chất của cuộc đời. Những điều xảy ra trong mười lăm năm của cô Kiều có thể xảy ra cho bất cứ một người nào. (Vì vậy ở Việt Nam có truyền thống bói Kiều.). Kiều dã trải qua rất nhiều hoàn cảnh khác nhau, đi qua tất cả những chuyện lên voi xuống chó của một con người. Thúy Kiều có khi là học trò, làm vợ của một người có quyền thế gần như vua (Từ Hải), làm đầy tớ, làm người yêu, làm vợ lẽ và làm một người con gái phong sương… Kiều cũng từng làm sư cô. Mỗi chúng ta ít nhất đã có một giai đoạn giống như giai đoạn Thúy Kiều. Nhìn vào đời Thúy Kiều, ta phải nhìn như một toàn thể mà đừng nhìn từng khoảng ngắn.


Chúng ta phải có con mắt trạch pháp, tức là con mắt có khả năng nhận xét và phân biệt. Khi đọc Kinh, ta cần phải có nhận thức độc lập, huống nữa là đọc truyện Kiều. Ta phải nhìn cụ Nguyễn Du bằng con mắt trạch pháp. Cụ tin vào thuyết tài mệnh tương đố (tài năng và số mệnh chống trái nhau). Chúng ta sẽ từ từ xét coi tại sao cụ tin vào thuyết này và thuyết này có đúng hay không. Nếu đúng thì đúng bao nhiều phần trăm. Không phải vì cụ nói ‘chữ tài chữ mệnh khéo là ghét nhau’ hay ‘chữ tài liền với chữ tai một vần’ mà chúng ta tin ngay vào sự tương phản, chống trái của tài mệnh. Có những người có tài nhưng không bị tai nạn, vì họ có tu, có chánh niệm và sự khiêm nhượng. Tai nạn sẽ không xảy tới với họ, hay ít nhất, không xảy tới cho họ nhiều như cho những người quá cậy vào tài năng của mình mà xem thường người khác.


Dựa theo truyện Phong Tình Lục của Trung Hoa để viết truyện Kiều, cụ Nguyễn Du đã biến tập tiểu thuyết tầm thường này thành một tác phẩm văn chương phong phú và sâu sắc. Một lần nữa, chúng ta thấy cốt tủy của một tác phẩm có giá trị không phải là cốt truyện mà là văn chương và tư tưởng.

Ngày xưa tôi cũng đã từng dạy văn chương Việt Nam và đã dạy truyện Kiều. Nhưng tâm của tôi lúc đó không được như bây giờ. Tôi đã dạy với tư cách một giáo sư văn chương mà chưa bao giờ dạy với tư cách một thiền sư. Nhìn với tư cách một thiền sư là nhìn sâu, nhìn kỷ, nhìn bằng sự khám phá của thiền quán mọi sự kiện qua nhận thức, đau khổ, hạnh phúc, thành công, thất bại và qua sự tu học của mình. Nhìn như vậy trong khi đọc lại truyện Kiều ta có thể thấy được những điều rất mới.


Khi đọc truyện Kiều, ta không nên ngại về từ ngữ và điển tích. Các bản truyện Kiều đều có chú giải. Có tài liệu là ta có thể hiểu được hết các điển tích và từ cổ. Điều quan trọng là chúng ta đọc với tâm trạng quán chiếu, tìm thấy tâm lý của tác giả và tìm thấy lòng mình.

Làng Mai khóa tu mùa Xuân 1992 - Phần Thay lời tựa - Trích sách Thả một bè lau I Thiền sư Thích Nhất Hạnh

Đọc bài viết

Cafe sáng