Book trailer

“Hiệu ứng điện áp” và những giải pháp ý tưởng để bứt tốc phát triển trong năm mới

Published

on

Tác phẩm Hiệu ứng điện áp (Phương Nam Book & NXB Văn Hóa Dân Tộc) của giáo sư kinh tế học John A.List thể hiện góc nhìn đa chiều về điều kiện cần và đủ để những ý tưởng nhỏ có thể bứt tốc phát triển ở quy mô rộng hơn.

Hiệu ứng điện áp bàn về tính khoa học của việc mở rộng quy mô: Vì sao một số ý tưởng thất bại trong khi các ý tưởng khác lại có thể thành công, làm thế nào để phát huy sáng kiến mới hiệu quả… Từ đó, tác giả rút ra kết luận rằng thành công hay thất bại không phải là “canh bạc” may rủi, mà luôn có những lý do xác đáng khi ta nhận ra vấn đề vào đúng thời điểm. Trong một số trường hợp, bạn có thể tìm được giải pháp để cân nhắc việc phát triển ý tưởng thành một cơ hội ở quy mô lớn hơn, hoặc có thể lập tức từ bỏ để bắt đầu phương án mới.

Ý tưởng bắt đầu từ “cơn đau” của người dùng

Câu hỏi quan trọng nhất đối với bất kỳ ai đang có ý định đặt cược tất cả vào ước mơ, kỳ vọng của mình là: “Tôi có thể phát triển ý tưởng của mình như thế nào, những thách thức và cơ hội khi tôi chuyển đổi quy mô kinh doanh từ nhỏ đến lớn sẽ là gì…”. Với kinh nghiệm nhiều năm nghiên cứu lĩnh vực kinh tế học, giáo sư John A. List đã đưa ra hàng loạt hướng dẫn cụ thể, giúp người đọc “gỡ rối” những ý tưởng chưa tốt và tận dụng tối đa cơ hội để phát huy những ý tưởng tuyệt vời.


Hiệu ứng điện áp có hai phần nội dung chính:

  • Phần đầu vạch ra năm dấu hiệu quan trọng để bạn tự đánh giá tiềm năng của một ý tưởng trước khi mở rộng quy mô lớn.
  • Phần thứ hai tập hợp những câu chuyện kinh doanh điển hình để gợi mở cho người đọc bốn giải pháp cơ bản để tối ưu, nhân rộng sáng kiến ra thực tế.

Thông qua đó, tác giả truyền tải thông điệp rằng mọi ý tưởng sáng tạo luôn có một mục tiêu tích cực, xuất phát từ sự hiểu biết, mong muốn thay đổi chất lượng tư duy của con người. Đó là động lực khiến chúng ta luôn muốn học hỏi, quan sát mọi thứ.

Hiệu ứng điện áp không chỉ dành cho những độc giả quan tâm đến lĩnh vực kinh tế, mà còn hướng đến bất kỳ ai thích “vui chơi” cùng những ý tưởng mới. Tác giả cho rằng dù là nhà sáng lập, giám đốc điều hành, công nhân viên chức, nhà nghiên cứu, phụ huynh hay học sinh, sinh viên… thì mỗi chúng ta đều có thể viết ra “một bụng” ý tưởng mới, mang lại sự thay đổi tích cực trong cộng đồng.


Với lối viết dễ hiểu, ngắn gọn, John A. List giúp người đọc hiểu thêm về những bài học kinh doanh thực tiễn, các từ khóa trong lĩnh vực kinh tế như: dữ liệu thông tin, chi phí cơ hội, kinh tế học hành vi, văn hóa làm việc nhóm, xu hướng thế kỷ 21… Bên cạnh đó, tác phẩm còn lí giải những quyết định kinh doanh quan trọng trên thực tế như việc Disneyland có ý tưởng nên hay không khi áp dụng thu phí vào cổng ở các khu vực trò chơi, hay câu chuyện đằng sau sự thành công của Instagram với hơn 1 tỷ người dùng…

Không chỉ phân tích các trường hợp thành công, Hiệu ứng điện áp còn mổ xẻ cả những thất bại trong quá trình biến một ý tưởng thành bước đột phá. Đó có thể là bài học từ đầu bếp, doanh nhân nổi tiếng Jamie Oliver khi chuỗi nhà hàng của ông phải đóng cửa, McDonald’s với cú thất bại đầy “sang chảnh” khi thử nghiệm món burger phức tạp có tên – Arch Deluxe, nội tình trong việc Travis Kalanick tuyên bố từ chức CEO Uber…

Mỗi câu chuyện thành công hay thất bại được đề cập trong sách đều hé lộ hình mẫu cho những điều kiện cần và đủ nhằm giúp người đọc biết khi nào là thời điểm thích hợp để ứng dụng một ý tưởng trên quy mô lớn hoặc chỉ dừng lại ở việc phát triển trong phạm vi nhỏ. Dựa trên những nghiên cứu về tâm lý học và kinh tế học hành vi, John A. List chỉ ra rằng, một trong những yếu tố quan trọng giúp ý tưởng thành công là bạn phải hiểu rõ đối tượng và “pain point” (điểm đau) của khách hàng. Dưới đây là một câu chuyện ví dụ từ trong sách Hiệu ứng điện áp để bạn dễ hình dung.

Vào năm 1965, giám đốc của một siêu thị Kmart ở Indiana (tiểu bang miền Trung Tây nước Mỹ) nảy ra sáng kiến cực kỳ thông minh. Trên kệ các mặt hàng khó bán, anh lắp đặt chiếc đèn nhấp nháy màu xanh, treo bảng giảm giá. Cùng lúc, nhân viên thu ngân phát loa thông báo: “Siêu thị Kmart thông tin đến quý khách hàng đang mua sắm: Áo khoác nam ở quầy trưng bày số 3, đang giảm 50%. Mua liền tay kẻo hết hàng!”. Mẹo bán hàng này nhanh chóng lan tỏa rộng rãi, chẳng bao lâu, các siêu thị Kmart trên toàn nước Mỹ đều bắt đầu chạy chương trình “Đèn xanh nhấp nháy đặc biệt” và đạt được những thành công về mặt doanh số. Sáng kiến quảng cáo này có thể được coi là hiện thân đầu tiên của hình thức mà ngày nay chúng ta gọi là “flash sale”.


Hay câu chuyện của Rafael Ilishayev và Yakir Gola – những người trẻ thích làm “cú đêm” vì có sở thích vừa chơi game, vừa tán gẫu thâu đêm. Vào những buổi tối khuya thời sinh viên năm hai, họ thường lê bước tới cửa hàng tạp hóa còn mở cửa gần nhất để mua đồ ăn khi đói bụng cồn cào, nhưng đôi lúc chẳng mua được gì. Việc này liên tục xảy ra khiến nhóm bạn nảy ra ý tưởng đơn giản: mở một cửa hàng tiện lợi có dịch vụ giao hàng tận nơi. Với một cái tên được đặt rất khéo là “Gopuff”, công ty của họ giống như một Amazon thu nhỏ dành cho những sinh viên thích ăn vặt. Điểm khác biệt là khách hàng sẽ được giao sản phẩm trong 30 phút. Chẳng lâu sau đó, Gopuff đã chiếm được một thị phần trong phân khúc ngách của ngành giao đồ ăn nhanh. Công ty mở rộng quy mô với khoảng 7000 nhân viên, doanh thu ước tính của họ là 250 triệu đô la (năm 2019).

Qua những ví dụ trên, tác giả cho rằng nguyên tắc căn bản nhất để thực hiện “cú hích” ý tưởng là: Hiểu rõ nhu cầu của khách hàng. Từ đó, John A. List kết luận rằng: “Để thành công trên sân khấu, người diễn viên phải hiểu rõ khán giả của mình. Những câu chuyện hài hước có thể khiến một nhóm khán giả cười không thể nhặt nổi mồm ở nơi này nhưng rất có thể tắt ngấm ở nơi khác. Tương tự, một ý tưởng có thể thành công với nhóm khách hàng này nhưng lại hoàn toàn thất bại trước một nhóm khác. Đây là yếu tố giúp bạn bắt đầu hiểu chính xác “cơn đau” của người dùng, rồi mới lần mò giải pháp để triển khai ý tưởng thành công trên quy mô lớn.”

Học cách gạn lọc và dám buông bỏ những ý tưởng “khó nuốt”

Trong Hiệu ứng điện áp, giáo sư John A.List dành hẳn một chương để chia sẻ về việc từ bỏ ước mơ hoặc lựa chọn chưa phù hợp để giành chiến thắng dài hạn. Tác giả lấy ví dụ thực tiễn từ chính câu chuyện chơi golf thời trung học của mình. Vào một mùa thu, cậu bạn John A. List về thăm nhà và có cơ hội đọ sức đánh golf với hai bậc đàn anh là Steve Stricker (ĐH Illinois) và Jerry Kelly (ĐH Hartford). Cả hai người họ đều có sự nghiệp lâu dài và thành công tại PGA Tour (một giải đấu quốc tế, quy mô lớn được tổ chức dành cho các Golfer chuyên nghiệp).


Sau khi cuộc so tài kết thúc, John A. List có điểm golf chênh lệch khá cao so với đối thủ đàn anh. Đêm hôm đó, cậu nằm thao thức và tự vấn bản thân, nhận thấy rằng mình chỉ chơi tốt khi là golf thủ sinh viên, còn khi thi đấu ở cấp độ chuyên nghiệp thì không thể. Vậy nên, cậu quyết định từ bỏ ước mơ. Tác giả thừa nhận rằng bước ngoặt ấy thực sự rất khó khăn. Bởi lẽ vào thời niên thiếu, gia đình John A.List thường hay lấy câu nói của Huấn luyện viên bóng chày huyền thoại Vince Lombardi để truyền cảm hứng cho ông: “Người chiến thắng không bao giờ bỏ cuộc. Người bỏ cuộc không bao giờ chiến thắng.”

Khi từ bỏ ước mơ golf thủ chuyên nghiệp, John A. List đã chuyển hướng sang lĩnh vực mới là kinh tế. Năm 1992, ông tốt nghiệp ngành kinh tế tại Đại học Wisconsin (Mỹ), lấy bằng thạc sĩ ở Đại học Stevens Point (Mỹ), nhận bằng tiến sĩ ở Đại học Wyoming (Mỹ). Sau đó, tác giả nộp đơn đến 150 trường đại học để ứng tuyển vị trí giảng dạy cơ hữu, nhưng 149 trường đã từ chối. Tuy nhiên, John A. List vẫn tiếp tục kiên trì tham gia những hoạt động nghiên cứu trong lĩnh vực kinh tế học. Cuối cùng, ông thành danh với sự nghiệp giáo dục tại ngôi trường Đại học Central Florida (Mỹ).


Thông qua những trải nghiệm của mình, John A. List cho rằng khi bạn thử sức ở bất kỳ một  lĩnh vực nào cũng đều sẽ gặp khó khăn, thử thách để rồi phải đấu tranh với những hoài nghi, mệt mỏi quẩn quanh trong tâm trí. Và cũng sẽ có lúc, dù đã mãi cố gắng nhưng bạn vẫn không thể đạt được mục tiêu. Nếu công việc lựa chọn không khơi dậy được chút hứng thú hay đam mê nào trong con người bạn, liệu đó có phải là lúc để buông bỏ mọi thứ? Tác giả cho rằng trong trường hợp như thế, điều tốt nhất bạn có thể làm là từ bỏ. Đó vốn không phải là việc dễ dàng, nhưng đôi khi bạn cần phải biết cách thả đi những kỳ vọng vượt quá tầm với của bản thân:

“Cuối cùng, dù bạn đang định chấm dứt việc kinh doanh hay một cuộc hôn nhân hoặc bất cứ điều gì khác, việc từ bỏ cần song hành cùng sự can đảm để có thể thực hiện một bước tiến lớn. Bài học ở đây là dù sự thay đổi có thể rất đáng sợ, nhưng một khi đã vượt qua, mọi người thường sẽ hạnh phúc hơn.”

Qua câu chuyện từ bỏ ước mơ của bản thân, khi bàn về tầm vĩ mô của việc doanh nghiệp từ bỏ một ý tưởng thiếu tính khả thi trong thực tiễn, John A. List cho rằng: Giải pháp từ bỏ tối ưu nên là một phần trong chiến lược khi mở rộng quy mô, chứ không phải là nút bấm hoảng loạn mà ta nhấn vào khi không còn lựa chọn nào khác. Reid Hoffman một doanh nhân công nghệ, một nhà đầu tư kiêm tác giả sách người Mỹ cho rằng: “Bạn có thể dễ dàng từ bỏ một sản phẩm thất bại; nhưng sẽ khó hơn nhiều khi từ bỏ một sản phẩm không có tiềm năng mở rộng quy mô vì đây là một quyết định có tính chiến lược.”


Ở những chương cuối, Hiệu ứng điện áp còn cung cấp cho độc giả cái nhìn bao quát về văn hóa làm việc nhóm; cách trọng dụng nhân tài trong thời đại số; cách học hỏi, đánh giá và phân tích dữ liệu để nắm bắt những kiến thức mới trong mọi mặt đời sống xã hội. John A. List chia sẻ:

“Bạn và tôi sẽ trải qua những trở ngại và thất bại khi phát triển ý tưởng của mình. Tuy nhiên, chúng ta đang có một cơ hội thực thụ để học hỏi từ những bước đi sai lầm và dành nặng lượng để phát triển những chương trình tiềm năng mang tới sự thay đổi trong đời sống con người.”

Hiệu ứng điện áp là sách kinh tế có tiêu đề mang tính vật lý học, thế nhưng John A. List đã chọn góc nhìn dễ hiểu để kiến giải vấn đề theo hướng phù hợp với mọi đối tượng độc giả: những người thất bại trong việc kinh doanh, vừa mới nghỉ việc hoặc đang trong giai đoạn gap year, dù là bất cứ ai cũng đều sẽ có thêm nhiều góc nhìn để soi chiếu, chia sẻ.

Hiệu ứng điện áp sẽ giúp những ý tưởng tuyệt vời của độc giả có giải pháp bứt tốc phát triển ở quy mô bền vững. Trong sách, John A. List trích lại lời Thomas Edison từng nói rằng: “Tôi không thất bại. Tôi chỉ tìm ra 10.000 cách nhưng chưa thành công.” Không ai biết điều gì sẽ xảy ra trong tương lai, nhưng có một điều chắc chắn là nếu Edison từ bỏ sau 5, 10 hoặc 100 lần thất bại, chúng ta đã không thể sống trong kỷ nguyên của bóng đèn điện như ngày nay. Vì vậy, bạn cần phải nhớ rằng trong bất cứ hoàn cảnh nào chúng ta cũng phải đối mặt với sự từ chối, thất bại và học cách cố gắng để tìm hướng đi mới cho riêng mình. Điều quan trọng là trước khi mở rộng quy mô doanh nghiệp, hay dự án thì bạn cần phải mở rộng tư duy của chính mình. Ý tưởng tốt luôn phải bắt nguồn từ mục đích tốt. Đó là cách duy nhất để trường tồn với thời gian.

Trích đoạn

“Văn hóa mà bạn nuôi dưỡng không chỉ ảnh hưởng tới lựa chọn và cuộc sống của nhân viên và giúp doanh nghiệp của bạn đạt được điện áp cao – mà còn có khả năng thẩm thấu sâu rộng vào bên trong xã hội và định hình những lựa chọn cùng cuộc sống của những con người bạn chưa từng gặp.”

“Tài năng của con người là thứ rất khó, nếu không muốn nói là không thế, tăng quy mô. Ngành nhà hàng đã tiếp thu bài học này một cách đầy khó khăn, vậy nên rất nhiều đầu bếp tài ba trên thế giới đã khôn ngoan khi đảm bảo sự thành công của họ bằng danh tiếng và chất lượng hơn là khả năng mở rộng quy mô.”

“Ứng dụng này cực kỳ dễ dùng. Bạn chỉ cần chụp ảnh rồi đăng lên, sau đó người khác sẽ thấy ngay ảnh của bạn. Không cần hướng dẫn phức tạp, và ngay cả những người không đăng ảnh cũng có thể tham gia ứng dụng với vai trò là người theo dõi. Sự đơn giản và dễ dùng chính là thành phần không thể thay thế của Instagram, và ứng dụng này, giờ đây đã có tới hơn 1 tỷ người dùng, vẫn hoạt động trơn tru như khi có 100 người dùng đầu tiên.”

Đánh giá về sách

“Tuyệt vời, thiết thực với rất nhiều dữ liệu nghiên cứu mới mẻ… Nếu muốn góp sức thay đổi thế giới, hoặc đơn giản là đưa ra những quyết định sáng suốt trong cuộc đời. Hiệu ứng điện áp chính là dành cho bạn.” Angela Duckworth, CEO của CHARACTER LAB, tác giả cuốn sách best-seller GRIT

“Với các nguyên lý khoa học cùng các nhận định chuyên nghiệp được đúc rút từ những câu chuyện ít ai biết đến ở Thung lũng Silicon hay các tổ chức phi chính phủ tại châu Phi, cuốn sách lấp đầy khoảng cách giữa dạng sách khởi nghiệp và sách quản lý khi cho thấy bất kỳ ý tưởng nào cũng có thể phát huy tiềm năng của chính mình.” – Scott Cook, Nhà đồng sáng lập công ty phần mềm INTUIT

Hiệu ứng điện áp đã cho thấy để một ý tưởng tạo ra hiệu ứng lan tỏa, nó phải đạt được trạng thái “điện áp cao” – khả năng nhân rộng trên quy mô lớn. Và chỉ khi nắm bắt được quy tắc hoạt động của việc mở rộng, chúng ta mới có thể thúc đẩy những đổi thay tích cực trong cộng đồng, trong công ty, trong gia đình, hoặc trong xã hội nói chung. Khi những ý tưởng tuyệt vời được nhân rộng, tất cả chúng ta đều là người chiến thắng.” Wall Street Journal

Về tác giả

Giáo sư kinh tế học John A. List – tác giả quyển sách “Hiệu ứng điện áp”, Phương Nam Book phát hành.

John A. List là giáo sư ưu tú chuyên ngành kinh tế học của Kenneth C. Griffin thuộc Đại học Chicago. Ông từng phục vụ trong Hội đồng Cố vấn Kinh tế của Hoa Kỳ và nhận được nhiều giải thưởng cùng danh hiệu cao quý, trong đó có giải thưởng John Kenneth Galbraith. Ngoài ra ông còn là đồng tác giả, cùng với Uri Gneezy, cuốn sách bán chạy trên toàn cầu – The Why Axis.

Giới thiệu sách

Nâng cao kỹ năng tương lai trước thời đại trí tuệ nhân tạo

Published

on

Cuộc cách mạng công nghệ do trí tuệ nhân tạo (AI) dẫn dắt đang biến đổi mọi mặt của đời sống và công việc. Để không bị tụt hậu, mỗi cá nhân cần chủ động nâng cao kỹ năng nhằm thích nghi và tận dụng tối đa tiềm năng của AI.

Thời đại AI đặt ra nhiều thách thức nhưng cũng mang lại vô số cơ hội cho những ai biết cách thích nghi và học hỏi. Làm chủ công nghệ, đón đầu xu hướng, duy trì tinh thần đổi mới, khai phá tiềm năng bản thân và xây dựng những thói quen tích cực là chìa khóa giúp bạn tiến xa trong tương lai. Để thực hiện được những mục tiêu đó, các tựa sách của Phương Nam Book sẽ là công cụ hỗ trợ đắc lực cho bạn.

***

EIGHT - 8 Cách Làm Chủ Trí Thông Minh Nhân Tạo

Trong EIGHT - 8 Cách Làm Chủ Trí Thông Minh Nhân Tạo, tác giả nhấn mạnh rằng AI không phải là một mối đe dọa nếu con người biết cách làm chủ nó. Điều quan trọng là hiểu được cơ chế hoạt động, biết cách khai thác dữ liệu và áp dụng AI vào công việc một cách sáng tạo. Những người có thể sử dụng AI như một công cụ thay vì bị nó thay thế sẽ có lợi thế trong nền kinh tế tương lai.

Từ năm 2030 đến cuối thế kỷ 21, hàng tỷ người trên thế giới sẽ bị Trí thông minh nhân tạo AI “cướp” công ăn việc làm. Những ngành nghề lâu nay được xã hội kính trọng và đánh giá cao như nghề bác sĩ, dược sĩ, luật sư, giáo viên, nhân viên văn phòng… sẽ là những nạn nhân đầu tiên. Lúc đó, thế giới lao động sẽ gồm một nhóm nhỏ những người điều khiển AI và số còn lại sẽ bị AI điều khiển với tên gọi “vô sản bấp bênh”. Vậy vũ khí nào giúp bạn làm chủ Trí thông minh nhân tạo? Bí mật nằm ở những năng lực chỉ riêng con người mới có.

Chúng là gì? Làm sao đánh thức và phát triển vượt bậc những năng lực đó thông qua giáo dục và tự đào tạo? Cuốn sách này là cẩm nang không thể thiếu nếu bạn muốn làm-chủ-trí-thông-minh-nhân-tạo.

***

2030: Những Xu Hướng Lớn Sẽ Định Hình Thế Giới Tương Lai

Năm 2030 không còn là một thời điểm xa xôi trong tương lai mù mịt, nó đang đến rất gần, và chúng ta cần phải gấp rút tự trang bị trước những cơ hội lẫn thách thức. 2030: Những Xu Hướng Lớn Sẽ Định Hình Thế Giới Tương Lai dự báo rằng các xu hướng lớn như tự động hóa, biến đổi nhân khẩu học và sự trỗi dậy của các nền kinh tế mới sẽ định hình thế giới. Việc nâng cao tư duy linh hoạt và khả năng thích nghi sẽ giúp bạn không bị bất ngờ trước những thay đổi đột ngột. Sự chuẩn bị sớm giúp bạn tận dụng các cơ hội trong tương lai.

Cuốn sách này sẽ hướng dẫn chúng ta nắm bắt ý nghĩa của những chuyển biến, đưa ra thông điệp lạc quan về tương lai (dù vẫn phải đối mặt với những lo lắng hiện tại); hỗ trợ chúng ta vượt qua cơn biến động mang tính lịch sử, chỉ ra điều gì cần làm và điều gì nên tránh trước những hoàn cảnh mới mẻ, lạ lùng này.

***

Always Day One - Công Thức Thành Công Của Amazon, Facebook, Google, Microsoft

Always Day One phân tích cách các tập đoàn công nghệ hàng đầu như Amazon, Facebook, Google và Microsoft luôn duy trì tinh thần "ngày đầu tiên" – liên tục đổi mới và thử nghiệm. Điều này cho thấy rằng dù AI có phát triển đến đâu, tư duy sáng tạo và đổi mới vẫn là yếu tố quan trọng để thành công. Hãy liên tục học hỏi và cập nhật kỹ năng thay vì bị mắc kẹt trong những phương pháp cũ.

Cuốn sách đem lại một cái nhìn thú vị về phong cách lãnh đạo, văn hóa doanh nghiệp, quy trình và công nghệ của những gã khổng lồ công nghệ, thông qua cách viết và kể chuyện hấp dẫn, trực tiếp của tác giả. Những nhận định trong cuốn sách từng được dẫn lại trên nhiều nguồn uy tín như The New Yorker, The Wall Street Journal...

Cuốn sách này không đề cập tới sự phát triển, cách để phát triển, hay cách đánh bại các công ty nhỏ hơn. Cuốn sách này nói về việc xây dựng các nền văn hóa sáng tạo, mà tôi tin rằng mọi người đều có thể học hỏi được. Và đối với những người đang tìm cách chế ngự các công ty này, việc hiểu được cách hệ thống nội bộ của họ hoạt động cũng có thể là một lợi thế mang tính chiến lược.

Nếu tri thức của những gã khổng lồ công nghệ vẫn chỉ nằm trong tay họ, thì thế giới kinh doanh rộng lớn hơn, cùng các cơ quan quản lý, sẽ gặp bất lợi. Nhưng nếu nó nằm trong tay chúng ta, thì chúng ta sẽ có cơ hội cân bằng sân chơi.

***

Metahuman – Siêu Nhân Loại - Mở Khóa Tiềm Năng Vô Hạn Trong Bạn

Trong Metahuman – Siêu Nhân Loại, Deepak Chopra khuyến khích con người vượt qua giới hạn của tư duy thông thường và khai phá những tiềm năng bên trong. Trong thời đại AI, không chỉ kỹ năng công nghệ mà cả trí tuệ cảm xúc, tư duy sáng tạo và khả năng kết nối với bản thân cũng trở nên quan trọng. Việc thực hành chánh niệm và tự nhận thức sẽ giúp bạn phát triển bền vững trong môi trường đầy biến động.

Từ khi bạn còn là một em bé sơ sinh, thế giới đã được diễn dịch sẵn, nhưng bây giờ bạn có thể kiểm soát điều này với tư cách người trưởng thành. Thế giới không cần phải thay đổi. Nếu bạn cảm nhận được sự tươi mới và tái sinh, nếu bạn thức tỉnh cùng tinh thần lạc quan và cởi mở với những điều chưa biết, thì mỗi ngày đều là một thế giới mới…

Bởi vì mỗi người đều có những lần thức tỉnh nho nhỏ, tương lai nhân loại không nhất thiết phải là một kế hoạch vĩ đại được ghi dấu bởi các biến động lớn như chiến tranh và hòa bình, cách mạng và thoái trào, thịnh vượng và suy tàn, hay cuộc chiến của kẻ áp bức và bị áp bức. Mỗi người có thể thức tỉnh trước hiện thực vào những thời điểm khác nhau. Như vậy là đủ rồi… Nếu không thật tỉnh táo mà đã có thể tạo ra một thế giới rực rỡ đỉnh cao nhường này, hãy hình dung xem chúng ta có thể làm gì với đôi mắt hoàn toàn rộng mở.

Đọc bài viết

Giới thiệu sách

Hòa Âm & Sáng Tác: Từ khám phá đến sáng tạo

Âm nhạc là ngôn ngữ của tâm hồn, là cầu nối giữa những trái tim đồng điệu. Nhưng để thấu hiểu và diễn đạt ngôn ngữ này, chúng ta cần một chìa khóa có thể mở ra cánh cửa đến với thế giới âm nhạc rộng lớn. Hòa âm & Sáng tác: Từ khám phá đến sáng tạo của nhạc sĩ Ngô Càn Chiếu, do Phương Nam Book phát hành, chính là chiếc chìa khóa ấy.

Published

on

Điểm đặc biệt và đáng quý của Hòa âm & Sáng tác nằm ở chỗ, nó lấp đầy một khoảng trống lớn trong thị trường sách âm nhạc Việt Nam. Trước đây, những cuốn sách chuyên sâu về hòa âm, sáng tác thường chỉ có thể tìm thấy tại thư viện các trường nhạc, rất khó tiếp cận với độc giả đại chúng. Ngược lại, phần lớn những cuốn sách âm nhạc phổ thông thường chỉ dừng ở mức độ giới thiệu, nhập môn, thiếu đi chiều sâu cần thiết.

Hòa âm & Sáng tác đã phá vỡ rào cản đó khi mang kiến thức hàn lâm đến gần hơn với công chúng. Cuốn sách không chỉ cung cấp kiến thức nền tảng mà còn đi sâu vào các kỹ thuật chuyên môn, nhưng vẫn giữ được sự mạch lạc, dễ hiểu, phù hợp với nhiều đối tượng độc giả. Sự ra đời của cuốn sách như một làn gió mới, đáp ứng nhu cầu học hỏi và khám phá âm nhạc ngày càng cao của người Việt.

Khai mở kiến thức bằng nền tảng âm nhạc vững chắc cho tất cả mọi người

Hòa âm & Sáng tác khởi đầu bằng việc xây dựng một nền móng kiến thức vững chắc về âm nhạc cho người đọc. Với tiêu đề Bộ khóa – Quãng – Thang âm, chương I của cuốn sách không chỉ đơn thuần định nghĩa các thuật ngữ mà còn giúp người đọc hình dung được bức tranh toàn cảnh về lý thuyết âm nhạc cơ bản.

Khái niệm “Vòng tròn quãng 5”, một khái niệm quan trọng trong hòa âm, được trình bày rất trực quan để người đọc dễ dàng hình dung và ghi nhớ mối quan hệ giữa các hợp âm. Tác giả không chỉ dừng lại ở việc giới thiệu các loại thang âm (trưởng, thứ, điệu thức...), mà còn phân tích cấu trúc, đặc điểm, phương thức sử dụng của từng loại nhằm giúp người đọc hiểu rõ tính chất và biết cách ứng dụng trong thực tế.

Điểm nhấn của phần này là sự kết nối logic giữa các khái niệm. Tác giả không chỉ trình bày từng phần kiến thức đơn lẻ, mà còn chỉ ra mối quan hệ mật thiết giữa các khái niệm, tạo nên một hệ thống lý thuyết hoàn chỉnh. Ví dụ, sau khi giới thiệu về quãng, tác giả tiếp tục phân tích “công năng diatonic” của quãng để người đọc có thể hiểu rõ vai trò của từng loại quãng trong việc xây dựng hợp âm và giai điệu. Điều này vừa giúp người đọc ghi nhớ kiến thức một cách hiệu quả, vừa phát triển tư duy âm nhạc toàn diện.

Hòa âm – bí quyết tạo nên sự kỳ diệu của âm thanh

Bước sang chương II – Hợp âm – cuốn sách mở ra một thế giới âm nhạc rộng lớn và phong phú hơn. Đây là phần nội dung trọng tâm với những chia sẻ của tác giả về bí quyết, kỹ thuật để tạo ra âm điệu hài hòa, đầy màu sắc. Thông qua đó, tác giả giới thiệu các loại hợp âm (ba nốt, bốn nốt, mở rộng...) và hướng dẫn người đọc cách sử dụng hợp âm sao cho sáng tạo, hiệu quả.

Ngoài ra, Hòa âm & Sáng tác còn đi sâu vào phân tích cấu trúc của từng loại hợp âm, giải thích cách sử dụng “nốt căng” (tension notes) để tạo thêm sự thú vị cho âm nhạc. Tác giả cũng không quên chia sẻ những kinh nghiệm quý báu trong việc “đảo hợp âm”, “đổi tông hợp âm” và đặc biệt là cách sử dụng hợp âm để “tạo cảm xúc”. Đây là những kiến thức vô cùng hữu ích, giúp người đọc không chỉ tạo ra những bản nhạc đúng kỹ thuật mà còn truyền tải được nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau.

Phần Hòa âm diatonic trên cung trưởng, Hệ thống trưởng và thứ cũng là những nội dung quan trọng để người đọc hiểu rõ mối quan hệ giữa các hợp âm trong một cung, từ đó có thể xây dựng những tiến trình hợp âm hấp dẫn, mang đậm dấu ấn cá nhân. Ngoài ra, tác phẩm còn bàn đến các “giải kết” (cadence) và “tiến trình hợp âm” phổ biến để người đọc hình dung được đâu là yếu tố cấu thành nên một bản nhạc có cấu trúc rõ ràng, mang tính nghệ thuật cao.

Biến ý tưởng thành ca khúc một cách bài bản

Phần cuối cùng của cuốn sách – Sáng tác ca khúc – cung cấp các kiến thức để người đọc có thể thỏa sức sáng tạo, biến những ý tưởng âm nhạc ấp ủ bấy lâu thành hiện thực. Với kinh nghiệm hơn 50 năm hoạt động trong lĩnh vực âm nhạc, tác giả Ngô Càn Chiếu đã chắt lọc những kiến thức tinh túy, thực tế để hướng dẫn người đọc từng bước chinh phục hành trình sáng tác: từ việc xây dựng cấu trúc ca khúc, viết lời ca, đến việc lựa chọn hợp âm và tạo tác giai điệu.

Ở phần Cấu trúc cơ bản, tác giả giới thiệu chi tiết về các thành phần cần có đối với một ca khúc như: đoạn giới thiệu (introduction), chủ đề (verse), tiền điệp khúc (pre-chorus), điệp khúc (chorus), đoạn chuyển tiếp (bridge), đoạn kết (outro); nhằm giúp người đọc hiểu rõ chức năng và vai trò của từng phần trong việc tạo nên một tổng thể hài hòa, hấp dẫn. Đồng thời, tác giả cũng chia sẻ những kinh nghiệm quý báu trong việc viết lời ca, làm sao để lời ca và giai điệu hòa quyện với nhau, tạo nên một tác phẩm nghệ thuật vừa có chiều sâu vừa có sức lay động.

Đặc biệt, cuốn sách còn mở ra những hướng đi mới cho người đọc bằng cách giới thiệu về việc sáng tác giai điệu dựa trên âm nhạc điệu thức Trung cổ và âm nhạc ngũ cung Việt Nam. Đây là những kiến thức độc đáo, giúp người đọc khám phá được nét đẹp trong âm nhạc truyền thống để kết hợp với các yếu tố hiện đại – từ đó, tạo ra những tác phẩm mang đậm bản sắc văn hóa và dấu ấn cá nhân. Với Hòa âm & Sáng tác, hành trình chinh phục âm nhạc không còn là giấc mơ xa vời, mà trở thành một chặng đường đầy thú vị và ý nghĩa cho bất kỳ người mộ điệu nào.

Giữa thị trường sách Việt Nam còn khan hiếm những tác phẩm âm nhạc chuyên sâu dành cho đại chúng, tác phẩm Hòa âm & Sáng tác: Từ khám phá đến sáng tạo của nhạc sĩ Ngô Càn Chiếu đã xuất hiện như một viên ngọc quý. Cuốn sách thực sự là món quà ý nghĩa dành cho cộng đồng người yêu nhạc ở Việt Nam.

Trích đoạn

“Tôi của 50 năm về trước chắc hẳn sẽ rất hạnh phúc nếu có được một tài liệu như sách này để giúp mình hiểu biết nhiều hơn về hòa âm và sáng tác. Tôi viết cuốn sách này cho chính tôi-của-50-năm-trước và cho bạn, nếu như âm nhạc là một trong những niềm vui của bạn trong cuộc sống.”

***

“Âm nhạc không chỉ là những nốt nhạc rời rạc mà còn là sự hòa quyện của âm thanh, cảm xúc và ý tưởng. Trong đó, hòa âm đóng vai trò trụ cột, là yếu tố quan trọng giúp nâng tầm mọi giai điệu. Đối với bất kỳ người chơi nhạc cụ hay nhà sáng tác nào, hiểu biết và áp dụng hòa âm chính là chiếc chìa khóa để biến những nốt nhạc đơn lẻ thành một bản giao hưởng cảm xúc hoàn chỉnh.”

***

“Sáng tác ca khúc là một quá trình sáng tạo nghệ thuật mang tính cá nhân và đầy ắp trí tưởng tượng. Không có hai nghệ sĩ nào tiếp cận sáng tạo nghệ thuật theo cùng một cách, bởi vì những gì phù hợp với người này có thể không phù hợp với người khác. Mỗi cá nhân có sở thích, phong cách và cách tiếp cận riêng để thể hiện tài năng sáng tạo của họ thông qua âm nhạc. Điều này tạo ra sự đa dạng và độc đáo trong thế giới âm nhạc.”

Nhận xét của giới chuyên môn

“Cuốn sách này được coi như là một giáo trình về hòa âm và sáng tác, đúc kết từ quá trình miệt mài học tập và nghiên cứu của anh. Hòa âm & Sáng tác của Nhạc sĩ Ngô Càn Chiếu sẽ đem đến cho quý độc giả, quý bạn yêu âm nhạc nói chung và bộ môn sáng tác nói riêng những kiến thức cơ bản và nâng cao để trao đổi học tập, sáng tác và đạt được hoài bão âm nhạc của mình.”

Nhạc sĩ Lê Thanh Xuân 

Hội viên Hội Nhạc sĩ Việt Nam,

Hội viên Hội Âm nhạc Thành phố Hồ Chí Minh,

Giám đốc Nhạc viện Sen Hồng Thành phố Hồ Chí Minh

Về tác giả

Ngô Càn Chiếu (Sinh năm 1957)

Cựu học sinh Trường Pétrus Trương Vĩnh Ký và Đại học Bách Khoa Thành phố Hồ Chí Minh. Định cư ở Pháp từ năm 1979. Nguyên kỹ sư trưởng ngành Tin học tại Pháp.

Đam mê âm nhạc và thích chia sẻ đam mê với người đồng điệu.

Nhạc sĩ sáng tác

•  Bắt đầu sáng tác nhạc từ năm 15 tuổi.

•  Vẫn sáng tác đều đặn khi định cư tại Pháp.

•  Có hơn 600 nhạc phẩm gồm các ca khúc, truyện ca và nhạc kịch.

Giảng viên âm nhạc

•  Hiện là giảng viên khoa Hòa âm và sáng tác, Nhạc viện Sen Hồng, Thành phố Hồ Chí Minh; dạy lớp Master Class Guitar la tinh.

•  Thuyết trình về các đề tài chuyên môn trong những buổi tọa đàm âm nhạc.

Nghệ sĩ biểu diễn

•  Tổ chức và tham gia nhiều chương trình giới thiệu những sáng tác mới ở Paris.

•  Đã giới thiệu các sáng tác qua nhiều mini show ở Việt Nam.

Đọc bài viết

Giới thiệu sách

Chiến tranh Hoa hồng giữa Lancaster và York – Cuộc chiến vương quyền Anh Quốc

Trong tác phẩm đồ sộ Chiến tranh Hoa hồng giữa Lancaster và York (Phương Nam Book liên kết xuất bản), nhà sử học Alison Weir đã tái hiện một cách sống động, chi tiết bức tranh toàn cảnh về cuộc chiến khốc liệt này.

Published

on

Lịch sử Anh quốc, với những cuộc chiến tranh giành quyền lực đẫm máu và âm mưu chính trị thâm sâu, luôn là đề tài hấp dẫn cho những ai đam mê khám phá quá khứ. Chiến tranh Hoa hồng, kéo dài hơn ba thập kỷ, là một trong những chương đen tối nhất của lịch sử này, ghi dấu sự tàn lụi của thời kỳ Trung Cổ và mở ra một kỷ nguyên mới.

Tác phẩm Chiến tranh Hoa hồng giữa Lancaster và York không chỉ là một biên niên sử chính xác mà còn là một câu chuyện hấp dẫn về lòng tham, sự phản bội, và khát vọng quyền lực, đưa người đọc vào mê cung của lịch sử Anh quốc thời trung cổ.

Truy tìm nguồn gốc xung đột từ hạt giống của sự hỗn loạn

Cuốn sách mở đầu bằng việc phân tích tỉ mỉ những nguyên nhân sâu xa dẫn đến Chiến tranh Hoa hồng. Alison Weir không chỉ dừng lại ở việc mô tả sự suy yếu của vương quyền dưới thời Henry VI, một vị vua yếu đuối về tinh thần và thể chất, mà còn truy ngược về quá khứ, tìm kiếm những mầm mống xung đột đã được gieo trồng từ các triều đại trước. Bà chỉ ra rằng cuộc chiến Trăm năm với Pháp không chỉ làm kiệt quệ ngân khố quốc gia mà còn tạo ra một tầng lớp quý tộc quân sự đầy quyền lực và tham vọng, sẵn sàng thách thức vương quyền.

Weir đặc biệt nhấn mạnh đến vai trò của các cuộc hôn nhân chính trị và những mối quan hệ huyết thống phức tạp giữa các gia tộc lớn. Bà phân tích kỹ lưỡng cây phả hệ của các gia tộc Lancaster, York và Mortimer, chỉ ra những tranh chấp về quyền kế vị ngai vàng đã âm ỉ từ lâu trước khi cuộc chiến chính thức nổ ra. Sự tranh giành quyền lực giữa các gia tộc lớn, kết hợp với sự bất tài của nhà vua, đã tạo ra một môi trường chính trị bất ổn – để rồi từ đây, các âm mưu và thủ đoạn liên tục diễn ra.

Bà cũng không bỏ qua việc phân tích bối cảnh xã hội và kinh tế của thời đại, với sự phân hóa giàu nghèo ngày càng gia tăng, sự bất mãn của dân chúng đối với tầng lớp thống trị, và những thay đổi trong cấu trúc xã hội. Tất cả những yếu tố này đã góp phần tạo nên lực nén căng thẳng, chỉ chờ một ngòi nổ để bùng phát thành cuộc chiến trên toàn diện.

Lưỡi gươm và hoa hồng: Sức nóng của chiến trường

Alison Weir không chỉ là nhà sử học lỗi lạc mà còn là người kể chuyện bậc thầy. Bà đã tái hiện lại một cách sống động và chân thực những trận chiến đẫm máu trong Chiến tranh Hoa hồng, từ trận St Albans I (1455) mở đầu cho cuộc chiến, cho đến trận Bosworth Field (1485) kết thúc với sự lên ngôi của Henry Tudor. Weir không chỉ mô tả diễn biến của các trận đánh mà còn phân tích chiến thuật, vũ khí, và vai trò của các chỉ huy quân sự hai bên. Bà sử dụng các nguồn tư liệu lịch sử phong phú, bao gồm thư từ, biên niên sử, và các tài liệu quân sự, để tái hiện lại không khí căng thẳng, khốc liệt và bi tráng của chiến trường.

Weir đặc biệt chú trọng đến việc khắc họa chân dung của những nhân vật lịch sử then chốt, như Richard Plantagenet – Công tước xứ York, một người đàn ông đầy tham vọng, đã thách thức vương quyền của Henry VI; Margaret xứ Anjou – hoàng hậu của Henry VI, một người phụ nữ mạnh mẽ, quyết đoán, đã chiến đấu không mệt mỏi để bảo vệ quyền lợi cho chồng và con trai; Edward IV – con trai của Richard, ông đã lật đổ Henry VI và trở thành vua… Alison Weir không chỉ mô tả những hành động mà còn phân tích động cơ, tính cách, và những mối quan hệ phức tạp giữa họ.

Qua ngòi bút của Weir, những trận chiến không chỉ là những cuộc đụng độ quân sự đơn thuần mà còn là những màn đấu trí, đấu lực giữa các cá nhân, các gia tộc, và các phe phái. Bà đã biến dữ liệu thống kê khô khan về số lượng binh lính và thương vong thành những câu chuyện đầy cảm xúc về lòng dũng cảm, sự hy sinh, và nỗi đau của chiến tranh.

Di sản của cuộc chiến sau khi thành lập vương triều mới

Sau hơn ba thập kỷ chìm trong biển máu, Chiến tranh Hoa hồng cuối cùng cũng kết thúc với chiến thắng của Henry Tudor tại trận Bosworth Field, đánh dấu sự lên ngôi của nhà Tudor và mở ra một kỷ nguyên mới cho nước Anh. Alison Weir dành phần cuối cuốn sách để phân tích hậu quả của cuộc chiến và di sản mà nó để lại. Bà chỉ ra rằng cuộc chiến đã làm suy yếu đáng kể quyền lực của giới quý tộc cũ, mở đường cho sự tập trung quyền lực vào tay vua.

Tác phẩm kết thúc bằng việc đánh giá tầm quan trọng của Chiến tranh Hoa hồng trong lịch sử Anh quốc. Mặc dù là một giai đoạn đen tối đầy đau thương và mất mát, cuộc chiến này cũng là một bước ngoặt quan trọng, đánh dấu sự chuyển đổi từ thời kỳ Trung Cổ sang thời kỳ cận đại. Chiến tranh Hoa hồng giữa Lancaster và York của Alison Weir không chỉ là một cuốn sách lịch sử mà còn là một bài học về quyền lực, tham vọng, những hậu quả tàn khốc của chiến tranh và số phận của con người trong dòng chảy của lịch sử.

Với ngòi bút sắc sảo và khả năng nghiên cứu sâu rộng của Alison Weir, tác phẩm Chiến tranh Hoa hồng giữa Lancaster và York đã trở thành một thiên anh hùng ca bi tráng, dẫn dắt người đọc vào trung tâm của một thời đại đầy biến động, nơi số phận của cả một vương quốc bị định đoạt bởi lòng tham, sự phản bội và khát vọng quyền lực tối thượng.

Trích đoạn

“Mối bận tâm chung về cái chết thể hiện rõ trong tranh vẽ, văn chương và tác phẩm điêu khắc lăng mộ thời ấy: những người giàu có đôi khi được chôn trong hầm mộ hai bức tượng, tượng bên trên thể hiện một người như khi còn sống với phục sức quý phái, trong khi tượng bên dưới khắc họa một cái thây thối rữa, bị giòi bọ đục khoét như thật.”

***

“Lòng trung thành cá nhân đóng một vai trò nhỏ bé trong mối quan hệ giữa đại quý tộc và thuộc hạ. Một đại quý tộc chỉ có thể thu phục được một lượng lớn người đi theo nếu ông ta giàu có, thành công và có thế lực.”

***

“Chắc chắn rằng bạo lực và tình trạng vô pháp đã bùng phát mạnh mẽ trong giai đoạn Chiến tranh Hoa hồng. Những người lính vốn trở nên hung bạo trong các cuộc chiến tranh ở Pháp đã hành xử một cách tàn bạo khiến các chỉ huy của họ bất lực không kiểm soát được, trong khi một số đại quý tộc thì chẳng hơn gi những tên côn đồ tàn ác. Hàng ngàn người đã chết trong chiến trận, hoặc bị tàn sát không thương tiếc khi cố gắng trốn thoát. Tội giết người xảy ra mà không bị trừng phạt cả trong và ngoài chiến trường.”

Nhận xét của báo chí

“Tác phẩm học thuật toàn diện và hấp dẫn về một trong những cuộc nội chiến đẫm máu nhất lịch sử châu Âu.”

Sunday Times

“Cuốn sách cực kỳ dễ đọc của Alison Weir đã giúp chúng ta giải mã một trong những thời kỳ phức tạp nhất lịch sử nước Anh…”

Yorkshire Evening Post

“Weir dẫn dắt người đọc một cách tài tình qua những phả hệ hoàng tộc nước Anh đầy phức tạp và sự tranh đoạt ngai vàng của vô số những kẻ soán ngôi.”

Chicago Tribune

Về tác giả

Alison Weir là tác giả sở hữu hàng loạt tiểu thuyết lịch sử phi hư cấu về thời kỳ Tudor và đồng thời cũng là nhà sử học hàng đầu tại Vương quốc Anh. Bà đã xuất bản 32 tác phẩm với hơn 3 triệu bản sách tại Anh và Hoa Kỳ. Hiện Alison Weir đang sống và làm việc tại vùng ngoại ô Surrey, nước Anh cùng hai con.

Một số tác phẩm tạo nên tên tuổi của bà như: Tudor Rose, Six Tudor Queens, Britain’s Royal Families, The Six Wives of Henry VIII, The Princes in the Tower, Children of England, Elizabeth the Queen,...

Đọc bài viết

Cafe sáng