Bookish Best 2022 là giải thưởng do nền tảng trực tuyến Bookish.vn tổ chức, để cộng đồng Bookish nói riêng và những người yêu sách tại Việt Nam nói chung nói lên ý kiến của mình, tôn vinh những tác phẩm, tác giả, sự kiện và những độc giả có tác động mạnh mẽ đến thị trường sách 2022.

Sau hơn một tháng bình chọn trực tuyến, các độc giả của Bookish đã lựa chọn được những Tác phẩm – Tác giả – Dịch giả xứng đáng. Dưới đây là kết quả của Giải thưởng Bookish Best 2022.

SÁCH HƯ CẤU – TÁC GIẢ TRONG NƯỚC

Tác phẩm Trong đáy mắt trời xanh là vĩnh viễn – Xuân Quỳnh

SÁCH PHI HƯ CẤU – TÁC GIẢ TRONG NƯỚC

Tác phẩm Hồn đô thị – Phạm Công Luận

SÁCH HƯ CẤU DỊCH

Tác phẩm Lâu đài của những số phận giao thoa – Italo Calvino

SÁCH PHI HƯ CẤU DỊCH

Tác phẩm Tôi ổn – Bạn ổn – Thomas A Harris

SÁCH THIẾU NHI

Tác phẩm Chuyến du hành xanh biếc – Nguyễn Trí

THIẾT KẾ MĨ THUẬT

Bìa sách Nếu biết trăm năm là hữu hạn (TB lần 30) – Phạm Lữ Ân

DỊCH GIẢ NỔI BẬT

Dịch giả Đăng Thư với tác phẩm Xứ tháng Mười – Ray Bradbury

TÁC GIẢ TRẺ ĐÁNG CHÚ Ý

Tác giả Lê Quang Trạng

Một lần nữa, xin chúc mừng những Tác phẩm - Tác giả - Sự kiện - Mọt sách được yêu mến và tôn vinh trong năm 2022!

Nguyễn Hoàng Mai là tác giả của hai tác phẩm đầy cảm xúc về tuổi trẻ: Đung đưa trên những đám mây (tiểu thuyết, 2018), Bây giờ mình đi đâu (tập truyện ngắn, 2019). Hiện nay, cô đang sinh sống và làm việc tại Tokyo. Tuy đã xa Việt Nam nhiều năm, Hoàng Mai vẫn đọc và thường xuyên theo dõi tình hình văn chương nước nhà. Trong khuôn khổ của giải thưởng Bookist Best 2022, Ban Tổ chức đã có cuộc trò chuyện với Hoàng Mai xoay quanh việc đọc và sáng tác văn chương.

Chào Nguyễn Hoàng Mai. Cảm ơn Mai vì đã nhận lời phỏng vấn của Bookish về những tác phẩm bạn đã đọc năm 2022 nhân dịp mùa giải Bookish Best lần II đang diễn ra. Bạn nghĩ gì về giải thưởng Bookish Best?

Được biết Bookish Best là một giải thưởng văn học mới được thành lập tròn một năm nhưng mang nhiều ý nghĩa đặc biệt đi cùng với cộng đồng – hầu hết là những bạn trẻ thực sự yêu, dành nhiều tâm huyết với sách vở. Bookish Squad có hơn 13.000 thành viên mà tôi cũng “nằm vùng” trong số đó. Ở giải thưởng này, độc giả những người trực tiếp thưởng thức văn học được cất lên tiếng nói, tự tay bình chọn cho những tác phẩm gần với trái tim của mình nhất.

Là một người viết trẻ, tôi mong sẽ có nhiều sân chơi hơn nữa, để thị trường sách Việt Nam thêm sắc màu, sôi động, gần hơn với độc giả trẻ tuổi, và dòng chảy xã hội.

Năm nay, Mai có theo dõi tình hình xuất bản trong nước không? Có cuốn sách của tác giả Việt Nam nào khiến bạn ấn tượng không?

Do sống học tập ở Nhật nhiều năm, tôi đã không có cơ hội đọc văn học trong nước trong một khoảng thời gian dài. Sau này khi có dịp tiếp xúc trò chuyện, với những cây bút trẻ có tiếng như chị Nguyễn Dương Quỳnh, Huỳnh Trọng Khang, Thái Cường, Phát Dương… Ở họ, tôi đều cảm nhận sự nghiêm túc, trăn trở với nghề. Những bạn văn tôi được tiếp xúc đều sáng tạo, nghị lực, khiến tôi học hỏi nhiều.

Về văn học trong nước đã đọc gần đây tôi ấn tượng với tập truyện Chuyến Bay Tháng Ba của tác giả Lê Khải Việt, Chopin biến mất của Hiền Trang. Và đặc biệt tôi quá yêu mến Đà Lạt bàng bạc, ẩn hiện trong cuốn Thành phố những lục địa bay của tác giả Nguyễn Vĩnh Nguyên.

Là một người viết, khi đọc tác phẩm Thành phố những lục địa bay, bạn có học hỏi được gì về kĩ năng viết không?

Như đã nói, tôi thích chất thơ man mác lạnh như sương mù trên đỉnh núi, phảng phất trong từng câu văn, nhịp điệu của cuốn sách này.

Từng câu chữ không hề nhắc đến danh từ Đà Lạt, nhưng thành phố ấy vẫn hiện ra trong từng lát cắt mỏng, rồi nhẹ nhàng len lỏi vào lòng người như những hơi thở nhẹ. Vì tôi luôn nghĩ cuốn sách đẹp nhất, ý nghĩa nhất không phải nằm im lìm trên những ngôn từ trang giấy, mà sẽ không ngừng sinh sôi nảy nở trong tâm trí người đọc theo trải nghiệm của cá nhân nên rất ấn tượng với tập truyện mỏng của anh Nguyễn Vĩnh Nguyên.

Thành phố những lục địa bay là một thực hành của nhà văn Nguyễn Vĩnh Nguyên về việc phá vỡ ranh giới những thể loại, bất phân giữa hư cấu và phi hư cấu. Mai nghĩ gì về thực hành này? Bạn có cảm hứng muốn thực hành thủ pháp này cho những truyện sắp tới của mình không? Nếu có thì đâu sẽ là địa danh được bạn chọn lựa?

Tôi cảm nhận Thành phố những lục địa bay là cuốn sách rất đặc biệt bởi lẽ nó đã phá vỡ ranh giới của các thể loại. Độc giả khi lần đầu bước vào thế giới trong sách sẽ đầy nghi hoặc: Truyện ngắn? Tất nhiên không rồi. Hư cấu? Không hẳn, cũng không phải tản văn hay phi hư cấu. Những nhà nghiên cứu sẽ không gọi đó là Haiku hay truyện cực ngắn dù rất gần trong bản chất.

Và đáp án dành cho mỗi người có lẽ là, thực ra không cần phải quá chú trọng vào ranh giới giữa các thể loại văn học. Giữ trí tưởng tượng của chúng ta vượt qua những khuôn khổ, vượt qua những giới hạn, biết đâu đó là vùng đất văn chương thực sự?

Tôi được tác giả tặng tập truyện này trong một chuyến về Việt Nam chơi, khi đang ấp ủ viết cuốn truyện mới về thành phố tôi đang sống – Tokyo. Đó là tuổi trẻ hoang hoải đầy rực rỡ và cũng nhiều vấp ngã tôi đã trải qua, và vẫn muốn khám phá thêm. Giống như một cái Duyên vậy, nên tôi cũng muốn học hỏi một chút thôi vào tập truyện mới của mình. Không, tôi sẽ không phân tích bút pháp cụ thể để cố “bắt chước” cho giống đâu, mà muốn mình học tập từ trong vô thức khi đã gấp sách lại, để thời gian lắng xuống. Tập truyện mới về Tokyo của tôi sẽ đi giữa vùng đất của những địa danh hiện thực và trí tưởng tượng.

Mai có thường xuyên theo dõi tình hình xuất bản ở Nhật không? Nếu có thì năm vừa qua, có cuốn sách nào mới xuất bản khiến bạn ấn tượng không? Bạn có nhận thấy thị trường sách ở Nhật có điểm nào hay mà thị trường Việt còn đang thiếu không?

Tôi rất thích không gian của những chuỗi nhà sách lớn, lâu đời của Nhật như Maruzen, Kinokuniya, Junkudo… Mỗi khi đến đó tôi đều cảm nhận được văn hóa đọc, niềm say mê với sách của người Nhật không thể diễn tả thành lời. Nhà sách là nơi những cuốn sách ấy thực sự sống, theo kịp với những thay đổi của xã hội theo đúng nghĩa đen.

Vì yêu sách nên mỗi năm tôi đều theo dõi hai giải thưởng văn học uy tín, lớn nhất của Nhật Bản cũng đồng thời tượng trưng cho hai trường phái văn học Nghệ Thuật và Đại Chúng là: Giải thưởng Akutagawa và Naoki.

Tôi thích hầu hết những tác phẩm bước ra từ giải thưởng này như: Hibana (2015, tác giả Naoki Matayoshi), Konbini ningen (2016, tác giả Sayaka Murata)… nhưng gần đây, đặc biệt ấn tượng cuốn tiểu thuyết tâm lý ngắn Oishigohan ga taberaremasu youni (tạm dịch: Để thưởng thức được thức ăn ngon) của nữ tác giả 34 tuổi Junko Takase, vừa mới đoạt giải Akutagawa năm 2022. Tôi nghĩ sự phức tạp của tính cách và mối quan hệ chân thành, vừa đối nghịch vừa gắn bó giữa bộ ba nhân vật, được miêu tả tinh tế thông qua những món ăn trong cuốn sách này sẽ chạm đến trái tim của nhiều độc giả trẻ tuổi.

Được biết bạn đang viết một tập truyện ngắn xoay quanh đời sống du học sinh ở Nhật và có dự định xuất bản thời gian sắp tới. Bạn có thể chia sẻ một chút điều mình tâm đắc về tác phẩm này không?

Như đã đề cập ở trên, tập truyện ngắn tôi đang viết mang tên Tokyo, khi những cánh hoa anh đào rơi. Tôi đã muốn khai thác sâu hơn những vùng đất mới mẻ, đầy thách thức chưa nhiều người tìm đến, những vấn đề gai góc nhất của tuổi trẻ như: tình một đêm, xăm mình…

Tập truyện này gồm 10 truyện ngắn nhỏ, về cuộc sống, tình yêu, tâm tình của những người trẻ ở Nhật Bản. Ở đó, tôi đã muốn khắc họa một thế giới nơi tuổi trẻ có những niềm đau, cô đơn nỗi sợ hãi, nhưng cũng sẽ tràn đầy tình yêu, sự tươi sáng, ấm áp trên nền thành phố nổi tiếng của Nhật Bản như: Tokyo, Fukuoka, Kyoto.

Cảm ơn Mai đã dành thời gian để tham gia cuộc trò chuyện với Bookish Best.

Tiếp nối thành công của mùa giải đầu tiên, Bookish Best 2022 (diễn ra từ ngày 12.12.2022 – 06.01.2023) là giải thưởng để cộng đồng Bookish nói riêng và những người yêu sách tại Việt Nam nói chung bày tỏ ý kiến của mình, tôn vinh những tác phẩm, tác giả, dịch giả nổi bật trên thị trường sách 2022.

• 16 người bình chọn đúng và may mắn sẽ nhận được e-voucher mua sắm trực tuyến có giá trị lên đến 500.000VNĐ, áp dụng tại website thương mại điện tử nhasachphuongnam.com. Ngoài ra, còn có nhiều phần quà hấp dẫn khác kèm theo như: sách, sổ tay, bookmark, postcard.
• Thời gian bình chọn kéo dài từ ngày 12.12.2022 đến 25.12.2022.
• Kết quả chính thức sẽ được thông báo vào ngày 06.01.2023.
• Tham gia bình chọn tại: https://bit.ly/bookishbest2022

Đề cử Dịch giả nổi bật

Giáp Văn Chung

Vũ điệu quỷ Satan

Một tuyệt tác tăm tối và ám ảnh của tác giả Chiến tranh và Chiến tranh.

Lấy bối cảnh tại một khu trại biệt lập, tiểu thuyết mở ra một chuỗi những ngày mưa thu dai dẳng. Trong khu nông trang hoang vắng chỉ còn chừng một tá dân trụ lại, cùng với hôi thối bốc mùi của những mưu đồ lụn bại, những phản trắc, bất thành, bất tín, những hy vọng bất ngờ, và bao nhiêu giấc mơ bị phế bỏ. Một thế giới, theo lời của dịch giả George Szirtes, "lỗ mãng và luôn sẵn sàng, lạc hậu đó giữa trật tự và bi kịch, tận sâu trong góc nhỏ vô nghĩa của vũ trụ bao la. Vũ điệu của họ là vũ điệu của sự chết".

Song, với người đọc, điều quan trọng nhất lại không phải cốt truyện của Krasznahorkai hay ngôn ngữ đáng kinh ngạc ông sử sụng, hay thậm chí vũ trụ các nhân vật của ông. Điều quan trọng, đó là chúng ta thay đổi trong khi quan sát những con người và thế giới mà ông dựng nên - chúng ta đọc còn ông thì viết.

Thiên Nga

Xa lạ trong tôi

Như rất nhiều người khác, Mevlut rời làng quê Tiểu Á đến sinh sống trên những sườn đồi tiếp giáp Istanbul. Anh bán boza, thứ thức uống lên men truyền thống được người Thổ ưa chuộng.

Nhưng Istanbul mở rộng, rakı truất phế boza, và trong khi người quen bạn bè lo xây nhà to thêm và cưới vợ, Mevlut vẫn bướng bỉnh. Cả đời, anh lang thang khắp các phố bán rong như một chấm di động và có được đặc quyền để hiểu một thế giới đang biến chuyển. Và dù cho những dự án buôn bán của anh không thành tựu và những lá thư tình của anh có vẻ không bao giờ đến được đúng người, anh vẫn luôn cố gắng để làm chủ hiện hữu của mình. Xa lạ trong tôi là câu chuyện về một thành phố, về tình yêu, về một người đàn ông quyết lòng được hạnh phúc.

Phạm Văn

Siddhartha

Siddhartha là câu chuyện ngụ ngôn giản dị trữ tình về hành trình khám phá tâm linh của một chàng trai sống cùng thời với Đức Phật, nhưng lại chọn con đường riêng, khác với Đức Phật. Trải qua muôn nẻo nhân sinh, từ khổ tu cầu minh triết cho tới giàu sang phú quý, từ hoan lạc nồng nàn xác thịt cho tới sầu bi tử biệt sinh ly, rốt cuộc, chỉ khi từ bỏ hết thảy tục lụy thì Siddhartha đã chinh phục được Bản Ngã. Giữa thiên nhiên tinh khiết, bên dòng sông rì rầm, anh học cách lắng nghe, khám phá tình yêu thương và học cách chấp nhận sự khác biệt của kiếp người, tìm ra con đường thoát khỏi vòng tuần hoàn để trở thành một với Phạm Thiên - Đại Ngã...

Hoàng Đăng Lãnh

Khách Sạn Metropol

Khách Sạn Metropol là cuốn sách hấp dẫn về một chương ít được biết đến của lịch sử Comintern - và là một cuốn tiểu thuyết xuất sắc của tác giả Eugen Ruge. Câu chuyện được xây dựng dựa trên những tài liệu có thật, được tác giả tìm thấy trong hồ sơ mật vụ của bà nội mình, về giai đoạn những năm 1936-1938. Bà là nhân viên một đơn vị bí mật của Comintern, nhưng bị giải thể, nhiều thành viên bị đưa ra xét xử. Trong khi chờ xem liệu họ có bị đưa đi hành quyết hay không, họ “được phép” lưu trú tại một trong những khách sạn sang trọng nhất Moscow - Khách Sạn Metropol.

Khách sạn Metropol sang trọng và hào nhoáng thuở nào, nay đã trở thành nhà tù giam giữ những con người bị thất sủng, những con người bị nghi ngờ về lòng trung thành, đang chờ phán quyết. Bằng các tư liệu lịch sử, bằng các sự kiện có thật, Eugen Ruge đã đưa người đọc đến với bầu không khí ở Moscow những cuối thập niên 30 của thế kỷ trước, đến với những nhân vật phải đối mặt với một số phận bất định, đứng bên ranh giới giữa lý tưởng và kiến thức, tin tưởng và vâng lời, nghi ngờ và phản bội… Ai là người bị xử tử, ai sẽ được phóng thích, hay rốt cuộc chỉ là sự tình cờ, là trò chơi của số phận?

Bình Bồng Bột

Lưỡi Lam Lẳng Lơ

Lưỡi Lam Lẳng Lơ là tác phẩm có thể đáp ứng được những kỳ vọng của người đọc ở một tiểu thuyết Mỹ đương đại - cốt truyện hấp dẫn, tình tiết hài hước, kết cấu đa tuyến, nghệ thuật kể chuyện đặc sắc, chất trào lộng gắn liền với nền văn hóa đại chúng. Qua các nhân vật rất đỗi đời thường cùng những tình huống vô cùng tự nhiên, Carl Hiaasen đã dẫn dắt độc giả bước vào xứ cờ hoa hào nhoáng rực rỡ nhưng cũng chằng chịt rạn vỡ bởi kỳ thị sắc tộc, phân hóa giàu nghèo và bất bình đẳng… Khi chủ nghĩa vật chất lên ngôi, việc làm giàu trở thành lẽ sống, khiến ai cũng sẵn sàng làm nô lệ cho đồng tiền, bất chấp tất cả để đạt được mục đích. Con người ta trở nên vô cảm với đồng loại, nhẫn tâm với chính môi trường sống của mình, bất cứ tài nguyên thiên nhiên nào cũng có thể biến thành mỏ vàng trong chiến lược làm giàu của giới tư bản và cả những tay to chính trị vốn luôn đứng sau giật dây cho thành công của các phi vụ làm ăn bất chính.

Đăng Thư

Xứ Tháng Mười

Xứ Tháng Mười là thế giới linh hồn của riêng Bradbury, nơi định cư của những nỗi kinh hoàng và ma quái ẩn khuất thật sâu trong mỗi chúng ta. Ở xứ ấy có chiếc bình thủy tinh chứa những kí ức và cơn ác mộng; đứa trẻ sơ sinh âm mưu giết chết mẹ mình; và bộ xương của một người có thể chiến đấu chống lại “chủ nhân”…

19 câu chuyện đáng kinh ngạc trong tập truyện sẽ đưa người đọc tham gia vào chuyến hành trình không thể nào quên của những điều huyền bí, khám phá những góc khuất tối tăm, đáng sợ vượt qua trí tưởng tượng của con người. Sau thành công của tiểu thuyết Fahrenheit 451 và các tập truyện ngắn The Martian Chronicles, The Illustrated Man… Ray Bradbury lần nữa chứng minh tài năng của một “bậc thầy viết truyện giả tưởng có một không hai của thời đại”.

Dương Mạnh Hùng

Group

Cuốn sách là chuyến khám phá tâm hồn đầy đau khổ thông qua dục vọng của Christie Tate, kẻ mang trong mình những u uất do sang chấn tâm lý cộng thêm chứng trầm cảm và biếng ăn suốt thời niên thiếu cho đến tuổi trưởng thành. Đời đưa đẩy, Christie được kết nối với một chuyên gia trị liệu tâm lý. Việc lột trần tâm hồn và đời sống chẳng có gì đáng tự hào ra trước một nhóm người lạ chưa bao giờ là việc dễ dàng. Ấy thế mà khi tham gia vào nhóm trị liệu của bác sĩ Rosen, Christie đã phải phơi bày tất tần tật cuộc sống cá nhân ra với nhóm: chuyện ăn uống, yêu đương, hẹn hò trai gái, công việc,… Nhưng chính nhờ thế Christie đã dần gỡ bỏ bao u uất bấy lâu để trở thành cô nàng dám thể hiện bản thân, chứng tỏ được lòng can đảm và khí chất tự thân. Cùng với nhóm, Christie đã học được nhiều điều: tái kết nối với bản thân và mở lòng với mọi người, can đảm thừa nhận thất bại và nhục nhã, không còn sợ hãi trước cô đơn, trở thành con người như mình mong muốn. Trên hết thảy mọi điều, cô đã đạt được ước mơ giản dị nhất đời mình: trở thành người đàn bà hạnh phúc.

Nguyễn Thị Minh

Khái Niệm Then Chốt Trong Nghiên Cứu Giới

Khái Niệm Then Chốt Trong Nghiên Cứu Giới xuất bản lần đầu vào năm 2007, tới nay, sách đã được in lại gần 10 lần, và năm 2017 được xuất bản với ấn bản chỉnh sửa. Điều đó chứng tỏ sức hút và tầm quan trọng của cuốn sách do hai tác giả Jane Pilcher và Imelda Whelehan chấp bút.

Dịch giả Nguyễn Thị Minh đã dành nhiều tâm huyết để cho ra một bản dịch chất lượng, truyền tải đầy đủ ý nghĩa và nội hàm của các khái niệm, với mong muốn “đến một ngày, chúng ta có thể nói chuyện với nhau bằng những khái niệm của nghiên cứu giới mà không còn cảm thấy nó xa lạ và mang “tính thuật ngữ” nữa. Để chúng ta có thể tư duy về những vấn đề quen thuộc ở ngay xung quanh mình từ một góc nhìn khách quan, ít định kiến hơn”.

Nguyễn Nam Trân

Phóng đãng

Văn của Nagai Kafū đẹp đẽ và tinh tế, mang vẻ đẹp của truyền thống văn học Nhật Bản, mặc dù ông bị buộc tội là “suy đồi” và “ham mê chủ nghĩa khoái lạc”, có quyển sách của ông từng bị cấm ở Nhật Bản, nhưng khiếu thẩm mỹ và phong cách thê lương của ông quả thực là vô song. Nagai Kafū thuộc lớp người Nhật đầu tiên đón nhận văn hóa phương Tây. Sau khi trải qua cú sốc văn hóa, lại sống ở thời điểm giao thoa giữa cũ và mới, giữa truyền thống và hiện đại, Nagai Kafū đã trở thành người canh giữ ngôi đền văn hóa của xã hội Edo. Yukio Mishima rất ngưỡng mộ Nagai Kafū, Mishima từng nói rằng sức hấp dẫn của Nagai Kafū “là viết những điều bình dị nhất trong những bài báo tao nhã nhất, và viết những điều thô tục nhất trong những bài báo hiện đại nhất.”

Châu Hải Đường

Tục Thế Kỳ Nhân

Vệ Thiên Tân vốn là một bến cảng, cư dân khắp bốn phương đến tụ cư, tính cách hoàn toàn khác nhau. Nhưng nơi đất cũ Yên, Triệu, huyết khí cương liệt, nước mặn đất phèn, thói tục mạnh tợn. Hơn trăm năm nay, phàm những đại tai đại nạn của Trung Hoa, chẳng khi nào không khởi phát từ nơi này trước nhất, vì vậy mà sinh ra vô vàn nhân vật quái lạ, chẳng những ở thượng tầng lớp trên, mà ngay cả ở nơi dân gian thôn quê phố thị. Tôi nghe được rất nhiều, bấy lâu vẫn ghi nhớ trong lòng, về sau tuy nhiều chuyện đã dùng viết trong các cuốn Roi thần, Gót sen ba tấc, nhưng vẫn còn một số câu chuyện, nhân vật, còn đang bỏ ngỏ một bên, chưa được dùng tới. Những kỳ nhân diệu sự ấy, nghe mà tưởng chưa nghe, nếu như vứt bỏ há chẳng đáng tiếc lắm sao? Gần đây chợt nảy sinh một ý nghĩ, sao không ghi chép lại, để cho hậu thế trong khi thưởng ngoạn được biết khuôn mặt của con người đất này khi xưa? Vì vậy mà nghĩ đến đâu ghi đến đó, nay mới bắt đầu viết, mỗi người một chuyện, riêng biệt không liên quan đến nhau, đặt tên chung cho cả tập là Tục Thế Kỳ Nhân.

*

Tham gia bình chọn