Book trailer

“Thất lạc cõi người” và Dazai Osamu: Là thiên tài chứ chẳng phải thánh

Tiểu thuyết tự truyện Thất lạc cõi người là tác phẩm cuối cùng của Dazai Osamu, trước khi ông tự sát bằng cách trầm mình cùng người tình Tomie tại kênh Tamagawa năm 1948.

Published

on

Những danh nhân có sức ảnh hưởng sâu rộng đến văn hóa Nhật Bản thường được khắc họa trên màn ảnh (và trong tâm thức độc giả) là một thiên tài thánh thiện, với số phận bị kịch hoặc hưởng phúc đời đời. Tuy nhiên, Dazai Osamu là biến số không hề nằm vừa vặn trong cái khuôn mẫu thánh nhân. Cuộc đời ông là một chuỗi những vòng lặp của sự tự hủy và níu kéo lấy sự sống, nơi cái bi và hài quấn quýt lẫn nhau, nơi tiếng cười vang lên tự trào trong bóng tối cô độc.

Sinh năm 1909 trong một gia đình đông đúc và giàu có tại tỉnh Aomori, người mẹ bệnh tật liên miên còn cha thì thường vắng nhà, Dazai trưởng thành trong sự bảo bọc cẩn thận của gia nhân và anh chị ruột. Đến tuổi vị thành niên, ông rời nhà đi học xa và sau đó trở thành sinh viên Đại học Tokyo. Chẳng mấy lâu sau, Dazai bỏ bê việc học, cưỡi ngựa xem hoa đường lối chính trị Mác-xít và dùng tiền trợ cấp để uống rượu và tán gái, làm gia đình vốn truyền thống nổi giận lôi đình.

Mắc kẹt trong cảm giác bản thân vô dụng và tuyệt vọng giữa dòng chảy cuộc đời, của nỗi đau tha hương nơi đất khách, ông đã hai lần cố gắng tự tử, lần thứ hai cùng một phụ nữ – nàng chết nhưng ông vẫn sống sót. Sau cú sốc trên, Dazai chôn vùi bản thân vào nghiệp viết. Với sự hỗ trợ của tác gia Masaji Ibuse, ông bắt đầu xuất bản nhiều truyện ngắn và tiểu thuyết, thường với chút gia vị tự thuật. Mặc dù tài năng của ông sớm được công nhận, ông vẫn vật lộn với căn bệnh lao phổi mãn tính, chứng nghiện thuốc phiện, nghiện rượu, trầm cảm và ám ảnh với ý nghĩ tự tử.

Những tác phẩm của Dazai, đặc biệt là tiểu thuyết 斜陽 (Tà dương)人間失格 (Thất lạc cõi người), được đón nhận rộng khắp trong thời gian ông còn sống và thậm chí đến tận ngày nay, đặc biệt bởi những người trẻ tuổi.

*

Tiểu thuyết tự truyện Thất lạc cõi người là tác phẩm cuối cùng của Dazai Osamu, trước khi ông tự sát bằng cách trầm mình cùng người tình Tomie tại kênh Tamagawa năm 1948. Cuộc đời nhân vật chính Oba Yozo (hay Yochan) là tấm gương phản chiếu và mô phỏng chính cuộc đời Dazai. Chương một mở đầu với ba tấm ảnh của Yozo khi còn là một cậu bé, lúc đã thành học sinh và lúc trưởng thành. Ngay từ khởi điểm, người đọc đã tiếp nhận những lời phán xét về gương mặt cậu bé Yozo có cái gì đó không giống người, “một cảm giác khó chịu, hồi hộp bất an cứ khiến ta muốn đưa mắt đi nhìn ra chỗ khác”.

that-lac-coi-nguoi
Thất lạc cõi người

Yozo là người thông minh sáng dạ, nhưng thiếu những hiểu biết cơ bản về cách ứng xử trong xã hội và tâm lý con người, đồng thời cùng bản tính e ngại, nhút nhát mà sinh ra sự sợ hãi với nhân thế. Lớn lên, Yozo càng lúc càng trở nên bất an. Anh bỏ học, tiêu phí khoản tiền gia đình gửi vào rượu bia, thuốc lá, thuốc phiện, rồi sau cùng bám víu vào những người đàn bà cô đơn để ăn mày tiền của và tình thương của họ. Yozo liên tục trốn chạy đau thương bằng cách tự tử nhưng thất bại. Anh ta bạc nhược, u uất, thà tắm mình trong cái vũng lầy ôi thối còn hơn là bước chân lội ra để hít thở khí trời thơm tho. Cuộc đời của anh càng lúc càng trượt dài, biến thành một kẻ tự hủy bên lề xã hội, “làm một phạm nhân, một cuồng nhân và cuối cùng là một phế nhân” (dịch giả Hoàng Long).

Tình cảnh của Yozo không hẳn đến từ xã hội mà đến từ chính bản thân cá tính anh ta. Anh ta căn bản là “mất tư cách làm người”. Cái vớt vát duy nhất của Yozo là sự chân thật chấp nhận những khuyết điểm của bản thân. Nực cười thay, sự chân thật của anh ta cũng bị đẩy đi quá xa. Chân thật ủ ê trong cái bạc nhược của mình. Chân thật phô bày sự bi lụy để cầu xin tình người từ những người phụ nữ còn khốn khó hơn anh ta. Chân thật phô bày sự ích kỷ và tàn nhẫn của anh ta.

Oba Yozo, hay Dazai Osamu, hơn ai hết hiểu được sự tuyệt vọng của loài người, vì chính ông không còn hi vọng trở lại làm người chính đáng. Nhưng ông vẫn cố. Mâu thuẫn thay khi ông từ bỏ hi vọng trong mình nhưng luôn chạy vạy vay mượn, ăn bám vào hi vọng từ người khác. Bi kịch của Yozo và của Dazai là thế. Nếu ông, giống như Akutagawa Ryunosuke, có thể dứt khoát quay lưng với thế gian để đi tìm cái đẹp nơi địa ngục, nơi ác tâm và ti tiện của loài người thống trị thì đã tốt. Yozo, hay Dazai cứ mãi hướng về ánh sáng, bằng chứng là thứ tiếng cười ngẫu hứng và không ràng buộc vang vọng trong từng trang viết, và bằng chứng cũng là sự vị tha kín đáo mà Dazai giấu sau những cay đắng, tự trách hiển hiện. Dazai kinh sợ, rồi lại yêu thương nhân thế không nỡ xa rời. Tôi nghĩ rằng, nếu Akutagawa chết đi với một nụ cười trên môi, hăm hở cắm đầu nhảy xuống xem thử tám tầng địa ngục có quay cuồng rực lửa như văn chương của ông không; thì Dazai chết đi mà vẫn hướng mắt về trần thế, vừa khổ đau, vừa hài lòng, vừa nuối tiếc.

*

Thất lạc cõi người, cũng như đa phần các tác phẩm khác của Dazai, không hề khó đọc. Cấu tứ thẳng đuột, không hề có những sắp đặt gợi mở lớp lang lắt léo, không có những hình ảnh ẩn dụ hoa mỹ sâu chín tầng nước. Nhịp điệu ổn định, tình tiết không lê thê khô cứng, lại có chấm phá kịch tính vừa đủ để níu chân các độc giả khẩu vị mặn mòi nhưng lại ngại phô phang. Mặt khác, văn chương của Dazai, giống hệt con người ông, rất ích kỷ. Ông không buồn đi sâu tìm tòi những thái cực lố lăng bạo liệt của loài người, hay thử mình vẽ nên những khung cảnh thiên nhiên trác tuyệt, đau đầu phân tích những đường hướng vĩ mô của thời đại. Văn chương của Dazai chỉ nói về Dazai: những gì Dazai thấy, Dazai trải qua, Dazai cảm nhận. Trong hình ảnh cô bé nữ sinh u buồn cũng thấp thoáng bóng hình Dazai, những nỗi niềm chông chênh của nhà văn trên tàu điện hẳn là của chính Dazai. Văn Dazai hẹp hòi như vậy, bị Kawabata Yasunari chê “phảng phất cái mùi của một cuộc sống hạ đẳng do đó khiến tôi thấy tiếc cho tài năng tác giả không được phát huy một cách đúng đắn” (nói trắng ra là bần) cũng đáng.

Nhưng chính vì văn Dazai hẹp như thế nên không phải ai cũng cảm nhận và cảm thông được. Điều khác biệt của văn chương Dazai với nhật ký của một đứa học sinh cấp ba than thở về cuộc đời khốn nạn của mình chính là cách ông truyền tải những nỗi niềm ấy. Câu kết của Thất lạc cõi người, rằng “Yochan mà chúng ta từng biết cực kỳ ngoan hiền và nhạy cảm, ngay cả rượu cũng không biết uống nữa. Không mà dù cho có uống rượu đi nữa thì anh ta vẫn là một người tốt, một thiên thần” chính là cảm nhận của tôi về Yozo, về Thất lạc cõi người. Và khiến một con người suy đồi và yếu hèn như Yozo biến thành một thiên thần trong mắt người đọc đâu có dễ!

*

Văn chương Dazai như một liều thuốc – một liều thuốc độc với những người hiện đang trầm cảm như ông bấy giờ, nhưng là một liều thuốc giảm đau cho những người đã qua giai đoạn tồi tệ nhất. Vì gặp Dazai là bắt gặp những suy nghĩ đau thương của bản thân mình, là được ông dịu dàng kể ra những điều bản thân mình không thể nói, là được an ủi rằng thì ra không chỉ có mình từng “mất tư cách làm người”. Dazai là văn hào duy nhất mà tôi hận mình không gặp được quá sớm, mà cũng thật may là mình không gặp quá sớm.

Hết.

Mèo Heo

*

Về Dazai Osamu



*

Tác phẩm Thất lạc cõi người đã được Phương Nam Book tái bản lần thứ 6, với phiên bản bìa cứng đặc biệt. Bạn đọc có thể đặt sách với mức giá giảm 10% tại:

Giới thiệu sách

Kinh tế thế giới biến động: Đọc gì để không trôi theo tin tức?

Published

on

Tuần qua, thị trường tài chính Việt Nam và thế giới trải qua một phen "đứng tim" khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố áp mức thuế nhập khẩu đối ứng lên tới 46% với hàng hóa từ Việt Nam. Sau tuyên bố này, 2 quốc gia đã khởi động đàm phán về một thỏa thuận thương mại đối ứng, trong đó bao gồm các thỏa thuận về thuế. Sau cuộc đàm phán, chính quyền ông Trump ra thông báo tạm hoãn việc thi hành thuế trong 90 ngày, khiến chứng khoán Mỹ bật tăng và thị trường Việt Nam phần nào trấn tĩnh lại.

Câu chuyện thuế quan không còn là vấn đề song phương đơn thuần mà vốn là một phần trong ván cờ kinh tế vĩ mô phức tạp, nơi tiền tệ, chính sách lãi suất và quyền lực địa chính trị đan xen như mạng nhện. Trong bối cảnh đó, việc trang bị cho mình một cái nhìn nền tảng, tỉnh táo và dài hạn là điều gần như bắt buộc dù bạn là nhà đầu tư, người làm kinh doanh, hay chỉ đơn giản là một người dân tò mò về tương lai túi tiền của chính mình.

Dưới đây là những đầu sách kinh tế vĩ mô, tiền tệ và thương mại quốc tế đáng đọc nhất trong thời điểm hiện tại. Trong thời điểm biến động, sách sẽ là nguồn cung cấp thông tin đáng tin cậy giúp bạn không bị cuốn theo dòng tin tức giật gân, mà có cái nhìn sâu sắc hơn về cách thế giới vận hành, hiểu được bức tranh lớn hơn đang diễn ra phía sau, và cách chúng ta - những người bình thường - nên ứng xử trước tình hình kinh tế thế giới nhiều sóng gió.

Người Giải Mã Thị Trường Tài Chính

Người Giải Mã Thị Trường Tài Chính kể lại câu chuyện về Jim Simons, một nhà toán học thiên tài, từng làm việc trong ngành mật mã trước khi rẽ hướng sang phố Wall. Không giống phần lớn các nhà đầu tư dựa vào trực giác hay tin tức thị trường, Simons tin vào sức mạnh của dữ liệu, thứ mà ông cho là đáng tin cậy hơn bất kỳ cảm xúc hay phán đoán nào.

Cuốn sách không chỉ là tiểu sử hấp dẫn về một con người lập dị nhưng kiệt xuất, mà còn là một bài học về sự chuyển dịch trong tư duy đầu tư: từ cảm tính sang định lượng, từ phản ứng sang chủ động, từ con người sang máy móc. Renaissance Technologies, quỹ đầu tư mà Simons sáng lập, gần như không để con người can thiệp vào quá trình giao dịch. Tất cả được điều hành bởi những thuật toán được xây dựng dựa trên hàng tỷ điểm dữ liệu lịch sử. Điều đáng chú ý là: những gì Simons làm không hề mới nếu xét trên khía cạnh công nghệ, nhưng ông là người đầu tiên đủ kiên nhẫn, đủ cứng đầu và đủ giỏi để làm nó thành công.

Trong thời điểm mà nhà đầu tư dễ dàng hoảng loạn trước những dòng tin nóng về thuế, chiến tranh thương mại, khủng hoảng vĩ mô,… thì cuốn sách này là một lời nhắc tỉnh táo rằng: nếu bạn không có lợi thế thông tin hay tốc độ, thì ít nhất hãy có một hệ thống tư duy logic và kỷ luật.

Với những ai đang đầu tư, làm tài chính, hoặc đơn giản là quan tâm đến cách thế giới vận hành sau lớp vỏ tin tức mỗi ngày, Người Giải Mã Thị Trường Tài Chính là một cuốn sách đáng đọc.

25 Năm Theo Dòng Kinh Tế Việt Nam

Trong bối cảnh thị trường tài chính toàn cầu liên tục biến động vì những động thái về chính sách thương mại, thì việc hiểu được nền tảng kinh tế vĩ mô trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Ở góc nhìn trong nước, một trong những đầu sách đáng chú ý để tiếp cận vấn đề này là 25 Năm Theo Dòng Kinh Tế Việt Nam của tác giả Huỳnh Bửu Sơn.

Là chuyên gia ngân hàng giàu kinh nghiệm từ trước năm 1975 và một trong những trí thức tham gia tư vấn chính sách thời kỳ Đổi mới, Huỳnh Bửu Sơn không chỉ phân tích kinh tế bằng con số mà còn truyền tải được cả dòng chảy tâm tư của một thế hệ. Các bài viết của ông từng xuất hiện trên nhiều tờ báo lớn như Tuổi Trẻ, Lao Động, Thời báo Kinh tế Sài Gòn, v.v. nay được tập hợp lại trong cuốn sách này, tạo nên một bức tranh đa chiều về kinh tế Việt Nam suốt một phần tư thế kỷ.

Sách đi sâu vào các vấn đề tiền tệ: từ lạm phát, lãi suất đến tỷ giá và cải cách ngân hàng. Tác giả ví hình ảnh đồng tiền Việt như “người lữ hành cô đơn” - một hình tượng vừa sinh động, vừa phản ánh đúng gánh nặng mà chính sách tiền tệ phải chịu trong suốt quá trình chuyển đổi từ bao cấp sang thị trường. Bên cạnh đó, sách còn để cập đến các thách thức ở tầm vĩ mô: từ chiến lược phát triển quốc gia, cải cách thể chế, đến giấc mơ công nghiệp hóa và khát vọng hội nhập.

25 Năm Theo Dòng Kinh Tế Việt Nam không chỉ là tài liệu tham khảo cho người làm kinh tế, mà còn là một tư liệu quý giá cho bất kỳ ai muốn hiểu sâu hơn về những gì đã, đang và có thể sẽ ảnh hưởng đến tương lai tài chính của đất nước, từ chính sách tiền tệ nội địa đến tác động từ các cuộc chiến thương mại toàn cầu.

The Little Book: Chiến Lược Đón Đầu Trong Thị Trường Biến Động

Để kiếm tiền trong nền kinh tế đang gặp khó khăn này, bạn cần hiểu thị trường đang hướng tới đâu, chứ không phải nơi chúng đã đến. Bám sát các chiến lược quá khứ và xu hướng thị trường đang diễn ra là những cách chắc chắn để bỏ lỡ các khoản đầu tư mới.

Trong The Little Book: Chiến Lược Đón Đầu Trong Thị Trường Biến Động, chuyên gia đầu tư nổi tiếng John Mauldin dạy bạn cách đọc hướng đi của thị trường để đưa ra quyết định tận dụng các cơ hội đầu tư ngày nay. Đưa ra lộ trình thực tế về những gì đang diễn ra trên thị trường nhằm giúp bạn đón đầu xu hướng, cuốn sách đã vạch trần nhiều lầm tưởng chi phối logic đầu tư, đặc biệt là các phương tiện mua và giữ, mang lại lợi nhuận tương đối mà Phố Wall rao bán.

Cho dù thị trường biến động và hỗn loạn thì luôn có những cơ hội tuyệt vời để đầu tư sinh lãi. Bạn chỉ cần biết chúng ở đâu. Nhìn vào cách các thị trường hoạt động trong quá khứ để đưa ra dự đoán có cơ sở về hướng đi của chúng, cuốn sách giải thích cách đưa ra quyết định đầu tư hợp lý ngày nay, cho dù bạn đang giao dịch cổ phiếu, trái phiếu, vàng, bất động sản, hoặc bất cứ thứ gì khác.

Big Mistakes - Sai Lầm Chết Người Trong Đầu Tư

Big Mistakes - Sai Lầm Chết Người Trong Đầu Tư soi rọi ánh sáng khai mở lên những bài học hổ thẹn của hơn một chục nhà đầu tư nổi tiếng nhất thế giới. Nghiên cứu và sao chép những chiến lược và hành vi của các nhà đầu tư thành công để tăng lợi nhuận là một con đường đã mòn cũ, nhưng tìm hiểu những ý tưởng điên rồ và những cơ hội bị bỏ lỡ đã không thể làm chệch đường sự nghiệp hiển hách của họ còn khiến ta vỡ vạc khôn ngoan. Sai Lầm Chết Người Trong Đầu Tư sẽ soi rọi ánh sáng khai mở lên những bài học hổ thẹn của hơn một chục nhà đầu tư nổi tiếng nhất thế giới.

Trong cuốn sách được nghiên cứu xuất sắc này, tìm hiểu chi tiết một tập hợp đa dạng các nhà đầu tư vượt ra ngoài những thành tựu nổi tiếng của họ cho thấy việc đầu tư là không dễ dàng, ngay cả với những người được trời phú cho tài năng xuất sắc và thời điểm đúng đắn không chê vào đâu được. Những nghiên cứu độc đáo trong sách sẽ bổ sung một góc nhìn mới và giàu sắc thái cho các tiểu sử quen thuộc của những người khổng lồ đầu tư như Warren Buffett, Bill Ackman, Chris Sacca, Jack Bogle, Ben Graham, John Maynard Keynes, v.v..

Các Cuộc Chiến Tranh Tiền Tệ - Nguyên Nhân Tạo Ra Khủng Hoảng Toàn Cầu Tiếp Theo

Cuộc chiến tranh tiền tệ được định nghĩa là cuộc chiến do một quốc gia khởi xướng bằng cách hạ thấp giá trị đồng tiền của chính quốc gia đó. Hành động này tạo ra những kết cục tàn phá và đáng sợ nhất với hệ thống kinh tế thế giới. Hệ lụy kinh tế đi kèm với chiến tranh tiền tệ là tăng trưởng đình trệ, lạm phát, các biện pháp khắc khổ và hoảng loạn tài chính.

Kinh tế thế giới đã chứng kiến cuộc chiến tiện tệ trong giai đoạn 1921-1936 và 1967-1987. Và theo tác giả, thế giới đang đứng trước một cuộc chiến tranh tiền tệ mới khởi đầu từ năm 2010, chưa có thời điểm kết thúc cụ thể.

Trong sách, tác giả cung cấp sơ lược nhưng đầy đủ về hai cuộc chiến tranh tiền tệ trong lịch sử, cùng với lý thuyết hữu ích về tài chính và tiền tệ, từ đó tác giả liên hệ với tình hình hiện tại của sự giằng co giữa các đồng tiền mạnh trên thế giới. Mặc dù hệ quả của cuộc chiến tranh tiền tệ mới chưa chắc chắn, nhưng theo tác giả sẽ có những kịch bản xấu nhất thì hầu như không tránh khỏi nếu Mỹ và các nhà lãnh đạo trên thế giới không chịu học sai lầm từ những người đi trước.

Tác giả đã khéo léo lồng ghép những sự kiện, từ quá khứ đến hiện tại, từ lý thuyết đến thực tiễn, khiến cho quyển sách là tài liệu thú vị và nhiều thông tin cho những người quan tâm đến lĩnh vực vô cùng quan trọng này.

Tư Duy Toàn Cầu - Đầu Tư Thông Minh

Ảnh hưởng bởi những biến động kinh tế trên toàn cầu, thế giới tài chính đang thay đổi chóng mặt và đây cũng chính là thời điểm quan trọng nhất để bạn biến kiến thức thành vũ khí tối thượng bởi trong “nguy” luôn có “cơ” và khủng hoảng lúc nào cũng đi kèm với cơ hội . Với cuốn sách Tư duy toàn cầu, đầu tư thông minh, bạn sẽ không chỉ hiểu rõ tình hình kinh tế hiện tại mà còn biết cách tận dụng những biến động này để đạt được tự do tài chính.

Thực tế, có một sự thật đáng buồn là, mức lạm phát thực tế ngày nay cao hơn nhiều so với những gì bạn tưởng và điều này đang âm thầm ăn mòn khả năng làm giàu của bạn. Nhưng thay vì hoang mang, hãy hành động. Tư duy toàn cầu, đầu tư thông minh không dạy bạn cách làm giàu nhanh, nhưng nếu áp dụng các nguyên tắc đúng đắn, bạn sẽ từng bước xây dựng sự giàu có bền vững.

Theo báo cáo của Knight Frank, từ năm 2017 đến 2022, số lượng người siêu giàu tại Việt Nam đã tăng đến 82%. Họ không phải là những người ngồi yên và chờ đợi may mắn, họ là những người đã trang bị kiến thức và nắm bắt cơ hội từ sự chuyển động của nền kinh tế.

Tin vui là, bất cứ ai cũng có thể trở thành một trong số những người thành công đó. Đặc biệt, trong bối cảnh CPI của Việt Nam tăng 3,16% trong 9 tháng đầu năm 2023, việc kiểm soát tài chính cá nhân càng trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Tư duy toàn cầu, đầu tư thông minh sẽ cung cấp cho bạn một góc nhìn toàn diện về thế giới tài chính, giúp bạn nhận biết xu hướng và chuyển hóa chúng thành lợi thế cá nhân, cụ thể quyển sách này sẽ giúp bạn:

•  Tận dụng tối đa sức mạnh của “lãi kép” - biến số tiền ít ỏi hiện tại thành tài sản khổng lồ trong tương lai

•  Hiểu rõ sự khác biệt giữa các mức lợi nhuận - chỉ một chút cũng có thể tạo ra sự chênh lệch lớn trong tổng tài sản cuối cùng.

•  Hiểu rõ chi phí và lợi nhuận của các sản phẩm tài chính - tự mình chủ động đưa ra quyết định thay vì phụ thuộc vào các quỹ đầu tư hoặc các chuyên gia.

Đọc bài viết

Giới thiệu sách

Nâng cao kỹ năng tương lai trước thời đại trí tuệ nhân tạo

Published

on

Cuộc cách mạng công nghệ do trí tuệ nhân tạo (AI) dẫn dắt đang biến đổi mọi mặt của đời sống và công việc. Để không bị tụt hậu, mỗi cá nhân cần chủ động nâng cao kỹ năng nhằm thích nghi và tận dụng tối đa tiềm năng của AI.

Thời đại AI đặt ra nhiều thách thức nhưng cũng mang lại vô số cơ hội cho những ai biết cách thích nghi và học hỏi. Làm chủ công nghệ, đón đầu xu hướng, duy trì tinh thần đổi mới, khai phá tiềm năng bản thân và xây dựng những thói quen tích cực là chìa khóa giúp bạn tiến xa trong tương lai. Để thực hiện được những mục tiêu đó, các tựa sách của Phương Nam Book sẽ là công cụ hỗ trợ đắc lực cho bạn.

***

EIGHT - 8 Cách Làm Chủ Trí Thông Minh Nhân Tạo

Trong EIGHT - 8 Cách Làm Chủ Trí Thông Minh Nhân Tạo, tác giả nhấn mạnh rằng AI không phải là một mối đe dọa nếu con người biết cách làm chủ nó. Điều quan trọng là hiểu được cơ chế hoạt động, biết cách khai thác dữ liệu và áp dụng AI vào công việc một cách sáng tạo. Những người có thể sử dụng AI như một công cụ thay vì bị nó thay thế sẽ có lợi thế trong nền kinh tế tương lai.

Từ năm 2030 đến cuối thế kỷ 21, hàng tỷ người trên thế giới sẽ bị Trí thông minh nhân tạo AI “cướp” công ăn việc làm. Những ngành nghề lâu nay được xã hội kính trọng và đánh giá cao như nghề bác sĩ, dược sĩ, luật sư, giáo viên, nhân viên văn phòng… sẽ là những nạn nhân đầu tiên. Lúc đó, thế giới lao động sẽ gồm một nhóm nhỏ những người điều khiển AI và số còn lại sẽ bị AI điều khiển với tên gọi “vô sản bấp bênh”. Vậy vũ khí nào giúp bạn làm chủ Trí thông minh nhân tạo? Bí mật nằm ở những năng lực chỉ riêng con người mới có.

Chúng là gì? Làm sao đánh thức và phát triển vượt bậc những năng lực đó thông qua giáo dục và tự đào tạo? Cuốn sách này là cẩm nang không thể thiếu nếu bạn muốn làm-chủ-trí-thông-minh-nhân-tạo.

***

2030: Những Xu Hướng Lớn Sẽ Định Hình Thế Giới Tương Lai

Năm 2030 không còn là một thời điểm xa xôi trong tương lai mù mịt, nó đang đến rất gần, và chúng ta cần phải gấp rút tự trang bị trước những cơ hội lẫn thách thức. 2030: Những Xu Hướng Lớn Sẽ Định Hình Thế Giới Tương Lai dự báo rằng các xu hướng lớn như tự động hóa, biến đổi nhân khẩu học và sự trỗi dậy của các nền kinh tế mới sẽ định hình thế giới. Việc nâng cao tư duy linh hoạt và khả năng thích nghi sẽ giúp bạn không bị bất ngờ trước những thay đổi đột ngột. Sự chuẩn bị sớm giúp bạn tận dụng các cơ hội trong tương lai.

Cuốn sách này sẽ hướng dẫn chúng ta nắm bắt ý nghĩa của những chuyển biến, đưa ra thông điệp lạc quan về tương lai (dù vẫn phải đối mặt với những lo lắng hiện tại); hỗ trợ chúng ta vượt qua cơn biến động mang tính lịch sử, chỉ ra điều gì cần làm và điều gì nên tránh trước những hoàn cảnh mới mẻ, lạ lùng này.

***

Always Day One - Công Thức Thành Công Của Amazon, Facebook, Google, Microsoft

Always Day One phân tích cách các tập đoàn công nghệ hàng đầu như Amazon, Facebook, Google và Microsoft luôn duy trì tinh thần "ngày đầu tiên" – liên tục đổi mới và thử nghiệm. Điều này cho thấy rằng dù AI có phát triển đến đâu, tư duy sáng tạo và đổi mới vẫn là yếu tố quan trọng để thành công. Hãy liên tục học hỏi và cập nhật kỹ năng thay vì bị mắc kẹt trong những phương pháp cũ.

Cuốn sách đem lại một cái nhìn thú vị về phong cách lãnh đạo, văn hóa doanh nghiệp, quy trình và công nghệ của những gã khổng lồ công nghệ, thông qua cách viết và kể chuyện hấp dẫn, trực tiếp của tác giả. Những nhận định trong cuốn sách từng được dẫn lại trên nhiều nguồn uy tín như The New Yorker, The Wall Street Journal...

Cuốn sách này không đề cập tới sự phát triển, cách để phát triển, hay cách đánh bại các công ty nhỏ hơn. Cuốn sách này nói về việc xây dựng các nền văn hóa sáng tạo, mà tôi tin rằng mọi người đều có thể học hỏi được. Và đối với những người đang tìm cách chế ngự các công ty này, việc hiểu được cách hệ thống nội bộ của họ hoạt động cũng có thể là một lợi thế mang tính chiến lược.

Nếu tri thức của những gã khổng lồ công nghệ vẫn chỉ nằm trong tay họ, thì thế giới kinh doanh rộng lớn hơn, cùng các cơ quan quản lý, sẽ gặp bất lợi. Nhưng nếu nó nằm trong tay chúng ta, thì chúng ta sẽ có cơ hội cân bằng sân chơi.

***

Metahuman – Siêu Nhân Loại - Mở Khóa Tiềm Năng Vô Hạn Trong Bạn

Trong Metahuman – Siêu Nhân Loại, Deepak Chopra khuyến khích con người vượt qua giới hạn của tư duy thông thường và khai phá những tiềm năng bên trong. Trong thời đại AI, không chỉ kỹ năng công nghệ mà cả trí tuệ cảm xúc, tư duy sáng tạo và khả năng kết nối với bản thân cũng trở nên quan trọng. Việc thực hành chánh niệm và tự nhận thức sẽ giúp bạn phát triển bền vững trong môi trường đầy biến động.

Từ khi bạn còn là một em bé sơ sinh, thế giới đã được diễn dịch sẵn, nhưng bây giờ bạn có thể kiểm soát điều này với tư cách người trưởng thành. Thế giới không cần phải thay đổi. Nếu bạn cảm nhận được sự tươi mới và tái sinh, nếu bạn thức tỉnh cùng tinh thần lạc quan và cởi mở với những điều chưa biết, thì mỗi ngày đều là một thế giới mới…

Bởi vì mỗi người đều có những lần thức tỉnh nho nhỏ, tương lai nhân loại không nhất thiết phải là một kế hoạch vĩ đại được ghi dấu bởi các biến động lớn như chiến tranh và hòa bình, cách mạng và thoái trào, thịnh vượng và suy tàn, hay cuộc chiến của kẻ áp bức và bị áp bức. Mỗi người có thể thức tỉnh trước hiện thực vào những thời điểm khác nhau. Như vậy là đủ rồi… Nếu không thật tỉnh táo mà đã có thể tạo ra một thế giới rực rỡ đỉnh cao nhường này, hãy hình dung xem chúng ta có thể làm gì với đôi mắt hoàn toàn rộng mở.

Đọc bài viết

Giới thiệu sách

Hòa Âm & Sáng Tác: Từ khám phá đến sáng tạo

Âm nhạc là ngôn ngữ của tâm hồn, là cầu nối giữa những trái tim đồng điệu. Nhưng để thấu hiểu và diễn đạt ngôn ngữ này, chúng ta cần một chìa khóa có thể mở ra cánh cửa đến với thế giới âm nhạc rộng lớn. Hòa âm & Sáng tác: Từ khám phá đến sáng tạo của nhạc sĩ Ngô Càn Chiếu, do Phương Nam Book phát hành, chính là chiếc chìa khóa ấy.

Published

on

Điểm đặc biệt và đáng quý của Hòa âm & Sáng tác nằm ở chỗ, nó lấp đầy một khoảng trống lớn trong thị trường sách âm nhạc Việt Nam. Trước đây, những cuốn sách chuyên sâu về hòa âm, sáng tác thường chỉ có thể tìm thấy tại thư viện các trường nhạc, rất khó tiếp cận với độc giả đại chúng. Ngược lại, phần lớn những cuốn sách âm nhạc phổ thông thường chỉ dừng ở mức độ giới thiệu, nhập môn, thiếu đi chiều sâu cần thiết.

Hòa âm & Sáng tác đã phá vỡ rào cản đó khi mang kiến thức hàn lâm đến gần hơn với công chúng. Cuốn sách không chỉ cung cấp kiến thức nền tảng mà còn đi sâu vào các kỹ thuật chuyên môn, nhưng vẫn giữ được sự mạch lạc, dễ hiểu, phù hợp với nhiều đối tượng độc giả. Sự ra đời của cuốn sách như một làn gió mới, đáp ứng nhu cầu học hỏi và khám phá âm nhạc ngày càng cao của người Việt.

Khai mở kiến thức bằng nền tảng âm nhạc vững chắc cho tất cả mọi người

Hòa âm & Sáng tác khởi đầu bằng việc xây dựng một nền móng kiến thức vững chắc về âm nhạc cho người đọc. Với tiêu đề Bộ khóa – Quãng – Thang âm, chương I của cuốn sách không chỉ đơn thuần định nghĩa các thuật ngữ mà còn giúp người đọc hình dung được bức tranh toàn cảnh về lý thuyết âm nhạc cơ bản.

Khái niệm “Vòng tròn quãng 5”, một khái niệm quan trọng trong hòa âm, được trình bày rất trực quan để người đọc dễ dàng hình dung và ghi nhớ mối quan hệ giữa các hợp âm. Tác giả không chỉ dừng lại ở việc giới thiệu các loại thang âm (trưởng, thứ, điệu thức...), mà còn phân tích cấu trúc, đặc điểm, phương thức sử dụng của từng loại nhằm giúp người đọc hiểu rõ tính chất và biết cách ứng dụng trong thực tế.

Điểm nhấn của phần này là sự kết nối logic giữa các khái niệm. Tác giả không chỉ trình bày từng phần kiến thức đơn lẻ, mà còn chỉ ra mối quan hệ mật thiết giữa các khái niệm, tạo nên một hệ thống lý thuyết hoàn chỉnh. Ví dụ, sau khi giới thiệu về quãng, tác giả tiếp tục phân tích “công năng diatonic” của quãng để người đọc có thể hiểu rõ vai trò của từng loại quãng trong việc xây dựng hợp âm và giai điệu. Điều này vừa giúp người đọc ghi nhớ kiến thức một cách hiệu quả, vừa phát triển tư duy âm nhạc toàn diện.

Hòa âm – bí quyết tạo nên sự kỳ diệu của âm thanh

Bước sang chương II – Hợp âm – cuốn sách mở ra một thế giới âm nhạc rộng lớn và phong phú hơn. Đây là phần nội dung trọng tâm với những chia sẻ của tác giả về bí quyết, kỹ thuật để tạo ra âm điệu hài hòa, đầy màu sắc. Thông qua đó, tác giả giới thiệu các loại hợp âm (ba nốt, bốn nốt, mở rộng...) và hướng dẫn người đọc cách sử dụng hợp âm sao cho sáng tạo, hiệu quả.

Ngoài ra, Hòa âm & Sáng tác còn đi sâu vào phân tích cấu trúc của từng loại hợp âm, giải thích cách sử dụng “nốt căng” (tension notes) để tạo thêm sự thú vị cho âm nhạc. Tác giả cũng không quên chia sẻ những kinh nghiệm quý báu trong việc “đảo hợp âm”, “đổi tông hợp âm” và đặc biệt là cách sử dụng hợp âm để “tạo cảm xúc”. Đây là những kiến thức vô cùng hữu ích, giúp người đọc không chỉ tạo ra những bản nhạc đúng kỹ thuật mà còn truyền tải được nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau.

Phần Hòa âm diatonic trên cung trưởng, Hệ thống trưởng và thứ cũng là những nội dung quan trọng để người đọc hiểu rõ mối quan hệ giữa các hợp âm trong một cung, từ đó có thể xây dựng những tiến trình hợp âm hấp dẫn, mang đậm dấu ấn cá nhân. Ngoài ra, tác phẩm còn bàn đến các “giải kết” (cadence) và “tiến trình hợp âm” phổ biến để người đọc hình dung được đâu là yếu tố cấu thành nên một bản nhạc có cấu trúc rõ ràng, mang tính nghệ thuật cao.

Biến ý tưởng thành ca khúc một cách bài bản

Phần cuối cùng của cuốn sách – Sáng tác ca khúc – cung cấp các kiến thức để người đọc có thể thỏa sức sáng tạo, biến những ý tưởng âm nhạc ấp ủ bấy lâu thành hiện thực. Với kinh nghiệm hơn 50 năm hoạt động trong lĩnh vực âm nhạc, tác giả Ngô Càn Chiếu đã chắt lọc những kiến thức tinh túy, thực tế để hướng dẫn người đọc từng bước chinh phục hành trình sáng tác: từ việc xây dựng cấu trúc ca khúc, viết lời ca, đến việc lựa chọn hợp âm và tạo tác giai điệu.

Ở phần Cấu trúc cơ bản, tác giả giới thiệu chi tiết về các thành phần cần có đối với một ca khúc như: đoạn giới thiệu (introduction), chủ đề (verse), tiền điệp khúc (pre-chorus), điệp khúc (chorus), đoạn chuyển tiếp (bridge), đoạn kết (outro); nhằm giúp người đọc hiểu rõ chức năng và vai trò của từng phần trong việc tạo nên một tổng thể hài hòa, hấp dẫn. Đồng thời, tác giả cũng chia sẻ những kinh nghiệm quý báu trong việc viết lời ca, làm sao để lời ca và giai điệu hòa quyện với nhau, tạo nên một tác phẩm nghệ thuật vừa có chiều sâu vừa có sức lay động.

Đặc biệt, cuốn sách còn mở ra những hướng đi mới cho người đọc bằng cách giới thiệu về việc sáng tác giai điệu dựa trên âm nhạc điệu thức Trung cổ và âm nhạc ngũ cung Việt Nam. Đây là những kiến thức độc đáo, giúp người đọc khám phá được nét đẹp trong âm nhạc truyền thống để kết hợp với các yếu tố hiện đại – từ đó, tạo ra những tác phẩm mang đậm bản sắc văn hóa và dấu ấn cá nhân. Với Hòa âm & Sáng tác, hành trình chinh phục âm nhạc không còn là giấc mơ xa vời, mà trở thành một chặng đường đầy thú vị và ý nghĩa cho bất kỳ người mộ điệu nào.

Giữa thị trường sách Việt Nam còn khan hiếm những tác phẩm âm nhạc chuyên sâu dành cho đại chúng, tác phẩm Hòa âm & Sáng tác: Từ khám phá đến sáng tạo của nhạc sĩ Ngô Càn Chiếu đã xuất hiện như một viên ngọc quý. Cuốn sách thực sự là món quà ý nghĩa dành cho cộng đồng người yêu nhạc ở Việt Nam.

Trích đoạn

“Tôi của 50 năm về trước chắc hẳn sẽ rất hạnh phúc nếu có được một tài liệu như sách này để giúp mình hiểu biết nhiều hơn về hòa âm và sáng tác. Tôi viết cuốn sách này cho chính tôi-của-50-năm-trước và cho bạn, nếu như âm nhạc là một trong những niềm vui của bạn trong cuộc sống.”

***

“Âm nhạc không chỉ là những nốt nhạc rời rạc mà còn là sự hòa quyện của âm thanh, cảm xúc và ý tưởng. Trong đó, hòa âm đóng vai trò trụ cột, là yếu tố quan trọng giúp nâng tầm mọi giai điệu. Đối với bất kỳ người chơi nhạc cụ hay nhà sáng tác nào, hiểu biết và áp dụng hòa âm chính là chiếc chìa khóa để biến những nốt nhạc đơn lẻ thành một bản giao hưởng cảm xúc hoàn chỉnh.”

***

“Sáng tác ca khúc là một quá trình sáng tạo nghệ thuật mang tính cá nhân và đầy ắp trí tưởng tượng. Không có hai nghệ sĩ nào tiếp cận sáng tạo nghệ thuật theo cùng một cách, bởi vì những gì phù hợp với người này có thể không phù hợp với người khác. Mỗi cá nhân có sở thích, phong cách và cách tiếp cận riêng để thể hiện tài năng sáng tạo của họ thông qua âm nhạc. Điều này tạo ra sự đa dạng và độc đáo trong thế giới âm nhạc.”

Nhận xét của giới chuyên môn

“Cuốn sách này được coi như là một giáo trình về hòa âm và sáng tác, đúc kết từ quá trình miệt mài học tập và nghiên cứu của anh. Hòa âm & Sáng tác của Nhạc sĩ Ngô Càn Chiếu sẽ đem đến cho quý độc giả, quý bạn yêu âm nhạc nói chung và bộ môn sáng tác nói riêng những kiến thức cơ bản và nâng cao để trao đổi học tập, sáng tác và đạt được hoài bão âm nhạc của mình.”

Nhạc sĩ Lê Thanh Xuân 

Hội viên Hội Nhạc sĩ Việt Nam,

Hội viên Hội Âm nhạc Thành phố Hồ Chí Minh,

Giám đốc Nhạc viện Sen Hồng Thành phố Hồ Chí Minh

Về tác giả

Ngô Càn Chiếu (Sinh năm 1957)

Cựu học sinh Trường Pétrus Trương Vĩnh Ký và Đại học Bách Khoa Thành phố Hồ Chí Minh. Định cư ở Pháp từ năm 1979. Nguyên kỹ sư trưởng ngành Tin học tại Pháp.

Đam mê âm nhạc và thích chia sẻ đam mê với người đồng điệu.

Nhạc sĩ sáng tác

•  Bắt đầu sáng tác nhạc từ năm 15 tuổi.

•  Vẫn sáng tác đều đặn khi định cư tại Pháp.

•  Có hơn 600 nhạc phẩm gồm các ca khúc, truyện ca và nhạc kịch.

Giảng viên âm nhạc

•  Hiện là giảng viên khoa Hòa âm và sáng tác, Nhạc viện Sen Hồng, Thành phố Hồ Chí Minh; dạy lớp Master Class Guitar la tinh.

•  Thuyết trình về các đề tài chuyên môn trong những buổi tọa đàm âm nhạc.

Nghệ sĩ biểu diễn

•  Tổ chức và tham gia nhiều chương trình giới thiệu những sáng tác mới ở Paris.

•  Đã giới thiệu các sáng tác qua nhiều mini show ở Việt Nam.

Đọc bài viết

Cafe sáng