Giới thiệu sách

Hành Trình Người Viết – Kim chỉ nam cho nghệ thuật kể chuyện

Published

on

Từ sử thi Hy Lạp cổ đại đến các bom tấn Hollywood hiện đại, dường như có tồn tại một sợi dây liên kết vô hình giữa những câu chuyện hấp dẫn nhất mọi thời đại. Trong cuốn sách kinh điển dành cho giới viết lách Hành trình người viết, Christopher Vogler đã giải mã bí ẩn này, mang đến cho người đọc một bản đồ chi tiết về Hành Trình Anh Hùng – một mô hình cốt truyện đã được chứng minh qua thời gian. Dựa trên công trình nghiên cứu của tác giả Joseph Campbell về thần thoại, Vogler đã chắt lọc, áp dụng những khái niệm này vào thế giới điện ảnh và văn học đương đại, tạo ra một công cụ đắc lực cho cho những ai muốn viết nên câu chuyện chạm đến trái tim người đọc.

***

Khám phá 12 chặng đường biến đổi số phận của người anh hùng

Trong Hành trình người viết, Vogler đã khéo léo chia hành trình của người anh hùng thành 12 giai đoạn, mỗi giai đoạn tượng trưng cho một bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời nhân vật và đóng góp vào sự phát triển tổng thể của câu chuyện. Từ Thế Giới Bình Phàm, nơi cuộc sống của Anh Hùng vẫn còn yên bình, cho đến Tiếng Gọi Phiêu Lưu, đánh dấu bước chân đầu tiên vào thế giới mới đầy bí ẩn, mỗi bước đi đều được Vogler phân tích tỉ mỉ, chỉ ra những thử thách, cơ hội và biến đổi tâm lý mà Anh Hùng phải đối mặt. Sự sắp xếp logic và mạch lạc của 12 giai đoạn này giúp người viết dễ dàng nắm bắt, vận dụng vào quá trình sáng tác.

Việc thấu hiểu 12 giai đoạn này, như được trình bày trong Hành trình người viết, không chỉ giúp người viết tạo ra một cốt truyện chặt chẽ, lôi cuốn mà còn hỗ trợ đắc lực trong việc xây dựng nhân vật một cách sâu sắc và thuyết phục. Mỗi giai đoạn là một thử thách, một cơ hội để Anh Hùng vượt qua giới hạn của bản thân, đối mặt với nỗi sợ hãi và khám phá những tiềm năng tiềm ẩn. Vogler không chỉ đơn thuần liệt kê các giai đoạn mà còn đi sâu vào phân tích ý nghĩa tâm lý đằng sau mỗi bước đi, giúp người viết thấu hiểu động cơ, suy nghĩ và sự biến đổi nội tâm của nhân vật.

Mặc dù Hành trình người viết cung cấp một khuôn khổ rõ ràng, việc áp dụng 12 giai đoạn của Hành Trình Anh Hùng không đồng nghĩa với việc gò bó sự sáng tạo của người viết. Vogler khuyến khích người viết sử dụng khuôn khổ này như một công cụ hỗ trợ, một la bàn định hướng trên hành trình sáng tác, chứ không phải là một công thức cứng nhắc để máy móc tuân theo. Sự linh hoạt, sáng tạo và cá tính riêng của người viết vẫn là yếu tố quyết định để tạo nên những câu chuyện độc đáo.

Sách Hành trình người viết có nhiều câu hỏi thực hành giúp người đọc rèn luyện kỹ năng viết lách.

Giải mã sức mạnh từ các nhân vật cổ mẫu

Không chỉ dừng lại ở việc phân tích hành trình câu chuyện, Hành trình người viết còn dành một phần quan trọng để khám phá thế giới đa dạng của các nhân vật cổ mẫu, từ Anh Hùng, Người Từng Trải, Bóng Tối cho đến Kẻ Thay Hình Đổi Dạng. Vogler giải thích rõ ràng vai trò của từng cổ mẫu trong việc thúc đẩy cốt truyện, tạo sự xung đột và định hình nên bức tranh tổng thể của câu chuyện. Việc hiểu rõ các cổ mẫu, theo cách mà Hành trình người viết trình bày, giúp người viết xây dựng một hệ thống nhân vật phong phú, đa chiều, góp phần làm tăng sức hấp dẫn và giá trị nhân văn cho tác phẩm.

Vogler nhấn mạnh rằng mỗi cổ mẫu đều mang một ý nghĩa tượng trưng sâu sắc, phản ánh những khía cạnh khác nhau của tâm lý con người và xã hội. Ví dụ, Anh Hùng đại diện cho lòng dũng cảm, sự hy sinh và khát vọng chinh phục, trong khi Người Từng Trải tượng trưng cho trí tuệ, kinh nghiệm và sự dẫn dắt. Thông qua việc khai thác những tầng ý nghĩa này, người viết có thể tạo ra những nhân vật không chỉ có chiều sâu tâm lý mà còn có sức sống mãnh liệt, dễ dàng gây được sự đồng cảm và cộng hưởng nơi người đọc.

Tuy nhiên, Hành trình người viết không khuyến khích người viết rập khuôn theo những mô tả cổ mẫu có sẵn. Vogler cho rằng việc phá vỡ những khuôn mẫu truyền thống, tạo ra các biến thể độc đáo và phù hợp với câu chuyện của mình là điều cần thiết. Việc kết hợp những cổ mẫu hoặc đảo ngược vai trò có thể tạo nên những bất ngờ thú vị, làm mới câu chuyện và mang đến cho người đọc những trải nghiệm khác biệt.

***

Áp dụng những tri thức cổ xưa về thần thoại vào nghệ thuật kể chuyện hiện đại

Hành trình người viết không chỉ tập hợp các lý thuyết đã được đúc kết cô đọng, mà còn đưa ra vô số ví dụ minh họa sinh động từ các bộ phim lẫn tác phẩm văn học nổi tiếng. Vogler phân tích cách những nhà làm phim, tác giả tài ba đã vận dụng Hành Trình Anh Hùng và các cổ mẫu nhân vật để tạo nên những tác phẩm kinh điển như: Star Wars, Chúa tể của những chiếc nhẫn. Những ví dụ cụ thể này giúp người đọc dễ dàng hình dung để áp dụng các nguyên tắc vào tác phẩm của mình một cách hiệu quả.

Trong Hành trình người viết, Vogler cũng chia sẻ những kinh nghiệm thực tế của bản thân khi đánh giá kịch bản tại Hollywood. Ông kể lại nhiều câu chuyện thú vị về việc áp dụng Hành Trình Anh Hùng vào quá trình phát triển kịch bản, những khó khăn gặp phải và cách ông đã vượt qua. Những chia sẻ chân thực và gần gũi này không chỉ mang tính thực tiễn cao mà còn truyền nguồn cảm hứng lớn lao cho bất kỳ ai đang theo đuổi con đường sáng tác.

Không chỉ là tác phẩm về kỹ thuật viết, Hành trình người viết còn là chặng đường khám phá bản thân và thế giới xung quanh thông qua lăng kính của những câu chuyện. Vogler đã khéo léo bắc cầu nối giữa những tri thức cổ xưa về thần thoại và nghệ thuật kể chuyện hiện đại, để giúp người viết trang bị được thêm nhiều công cụ hữu ích trong quá trình xây dựng câu chuyện. Dù là một nhà văn chuyên nghiệp, người mới bắt đầu tập viết lách, hay chỉ đơn giản là người yêu thích việc kể chuyện, tác phẩm Hành trình người viết đều sẽ là nguồn cảm hứng và hỗ trợ vô giá cho những ai đang tìm kiếm một người bạn đồng hành đáng tin cậy trên con đường sáng tạo.

Trích đoạn

“Mô hình hành trình 12 chặng đã được áp dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác nhau như tiếp thị hay thiết kế sản phẩm. Nó như một cẩm nang, giúp dự đoán chính xác những được và mất trước mỗi quyết định khó khăn. Đồng thời cung cấp ngôn ngữ và các phép ẩn dụ, giúp độc giả có cảm giác kiếm soát tốt hơn nỗ lực của bản thân. Rồi dần dà nó trở thành một phần trong cuộc sống của nhiều người, cung cấp cho họ định hướng về đại thể của mọi việc, cách dự đoán và đương đầu với thách thức.”

.

“Tất nhiên là môi trường kể chuyện đã tiến hóa không ngừng trong suốt 25 năm qua. Dù tốt hay xấu, những câu chuyện anh hùng giờ đã chiếm lĩnh thị trường giải trí hấp dẫn trên toàn thế giới, từ trò chơi điện tử cho đến loạt phim sử thi về siêu anh hùng với kinh phí khổng lồ. Việc này không khó giải thích, thậm chí là dễ hiểu ở bất cứ nền văn hóa nào, cộng hưởng với một số khía cạnh của các truyền thuyết và giai thoại địa phương. Bất chấp sự quen thuộc cố hữu, chúng vẫn có cách để làm hài lòng khán giả. Bằng cách liên tục đưa ra hình tượng con người quật cường trước cái chết, chúng thỏa mãn được ước nguyện sâu kín trong lòng khán giả, và dường như họ không bao giờ thấy đủ.”

.

“Những thiên anh hùng ca cũng phục vụ cho sức khỏe tinh thần tập thể, thông qua việc phản ánh xã hội cùng những nhu cầu và khát vọng. Thông qua cách những siêu anh hùng gần như bất diệt, vượt qua trở ngại để chiến thắng, chúng ta thấy được hình ảnh phản chiếu của bản thân, từ đó cân nhắc chiến lược để làm tốt hơn trong cuộc chơi đời mình. Những bản anh hùng ca tạo ra ảnh hưởng, giúp con người hình thành xã hội, thông qua tham chiếu văn hóa để gắn kết mọi người, cung cấp những đức tin chung nhất, phép tắc hành xử và những hình mẫu để noi theo.”

***

Nhận xét của báo chí

“Mỗi lần bắt tay vào dự án mới, tôi đều lướt lại Hành Trình Người Viết. Sách toàn những điều ta đã biết, nhưng được sắp xếp lại vô cùng hữu ích, khi cần cấu trúc câu chuyện lấy ra tham khảo rất tiện. Tôi đọc lần đầu năm 18 tuổi và dùng sách suốt từ bấy đến nay.”

– Jason Segel, diễn viên, biên kịch phim Forgetting Sarah Marshall, Get Him To The Greek

“Hoàn toàn xứng đáng là một quyển kinh điển. Ấn bản kỷ niệm 25 năm của quyển sách thậm chí còn đưa chúng ta đi xa hơn luận đề ban đầu, mang đến những phương thức tư duy mới, rộng hơn, quái hơn, và đều hiệu quả. So với bản gốc, bản mới nhất này bên cạnh tính hữu dụng còn đầy táo bạo và gợi mở. Khuyên bạn nên đọc.”

– Brendan Davis, nhà sản xuất phim Deadgirl, Born To Dance

“Một trong những quyển sách về nghề viết hay nhất mọi thời đại.”

– James Clear, tác giả quyển Atomic Habits

“Một nguồn tham khảo bắt buộc cho bất kỳ nhà làm phim hay biên kịch nào muốn tìm hiểu xem hành trình anh hùng có tính ứng dụng thế nào trong ngành phim. Quyển sách kinh điển mà mọi người kể chuyện cần phải đọc.”

– Alex Ferrari, biên kịch, đạo diễn, tác giả sách, nhà sáng lập Indie Film Hustle

“Để hiểu rõ và tường tận cách một câu chuyện vận hành, tôi luôn lật lại Hành Trình Người Viết. Những nhà phê bình hoặc nghệ sĩ tương lai luôn giữ quyển sách Christopher Vogler bên mình như một cẩm nang. Rõ ràng. Khúc chiết. Tràn đầy cảm hứng.”

– Elliot Grove, nhà sáng lập Raindance Film Festival

“Một kho báu có thể giúp một tay viết đổi đời nhờ chuyển hóa thứ tư duy phức tạp trong sách Joseph Campbell thành những mô tả, giải thích dễ hiểu hơn.”

– Rob Kall, phát hành www.opednews.com, dẫn chương trình The Rob Kall Bottom Up Show

“Giàu ảnh hưởng và toàn diện… Chris Vogler nhắc lại và khai sáng cho chúng ta vì sao những câu chuyện thần thoại lại có thể tồn tại vượt thời gian.”

– Dave Watson, tác giả quyển Walkabout Undone, biên tập viên của Movies Matter

“Xuất chúng! Một hướng dẫn bậc thầy và mạnh mẽ để ta đi xuyên qua thế giới của những huyền thoại, cổ mẫu và cội nguồn của những câu chuyện hay. Một quyển sách lớp lang tinh xảo và có nội dung phong phú.”

– Corinne Bourdeau, chủ tịch và nhà sáng lập 360 Degree Entertainment

Về tác giả

Christopher Vogler là một trong những nhà tư vấn câu chuyện hàng đầu của Hollywood, từng cộng tác với những hãng phim lớn như 20th Century Fox, Walt Disney, Paramount.

Tham gia phát triển kịch bản nhiều phim hoạt hình nổi tiếng của Disney như Aladdin, The Lion King…

Là chủ tịch của Storytech, một công ty tư vấn, đánh giá kịch bản, tiểu thuyết và ý tưởng, giúp các nhà văn, nhà sản xuất và giám đốc hãng phim định hình dự án.

***

Về dịch giả

Dịch giả Trần Minh là Nhà sáng lập Bột Creative Hub, biên kịch, dịch giả, tác giả sách, nhà báo.

Các tác phẩm tiêu biểu:

Mike Tyson – Sự Thật Trần Trụi (dịch năm 2017), Cristiano & Leo – Khổ Luyện & Thiên Tài (dịch năm 2020), Vẫy Vùng Giữa Vũng Lầy (dịch năm 2021), Lưỡi Lam Lẳng Lơ (dịch năm 2022)…

• Phim Tiệc Trăng Máu (viết năm 2020), phim Mai (viết năm 2024)…

Sài Gòn Hay Ta! (Xuất bản cùng Thăng Fly năm 2022).

Kodaki.

Giới thiệu sách

Yêu trong tỉnh thức – món quà Valentine ý nghĩa cho chính mình

Ngày lễ tình nhân Valentine thường được gắn liền với những món quà lãng mạn, những lời tỏ tình ngọt ngào. Nhưng giữa bộn bề những xúc cảm ấy, bạn đã bao giờ tự hỏi, tình yêu đích thực là gì? Liệu bạn đã yêu đúng cách, yêu đúng người, và quan trọng hơn cả, đã yêu thương chính mình hay chưa?

Published

on

Valentine năm nay, hãy dành tặng bản thân bạn món quà tinh thần ý nghĩa nhất: học cách yêu thương chính mình và xây dựng một tình yêu tỉnh thức, bền vững. Tình yêu đích thực không phải là sự bồng bột, mù quáng, mà là một hành trình trưởng thành và thấu hiểu, bắt đầu từ việc nhận thức rõ giá trị của bản thân, lắng nghe tiếng nói bên trong và đặt ra những ranh giới lành mạnh.

Yêu trong tỉnh thức là yêu bằng cả trái tim và lý trí, là sự kết hợp hài hòa giữa cảm xúc và sự sáng suốt. Đó là khi ta đủ tỉnh táo để nhận ra giá trị của bản thân, đủ mạnh mẽ để đặt ra những ranh giới trong tình yêu, và đủ khôn ngoan để lựa chọn một người phù hợp, cùng nhau xây dựng một mối quan hệ lành mạnh, bền vững. Bookish xin giới thiệu đến bạn đọc những cuốn sách sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bản chất của tình yêu, cách xây dựng một tình yêu tỉnh thức, lý trí, và quan trọng nhất, là học cách yêu thương chính mình trước khi mở lòng với người khác.

***

Hãy kể tôi nghe sự thật về tình yêu

Tình yêu là thứ mang lại ý nghĩa cho cuộc sống, nhưng các mối quan hệ cũng đặt ra cho chúng ta nhiều thử thách tình cảm lớn nhất trong đời. Hãy kể tôi nghe sự thật về tình yêu là những câu chuyện đời thường được kể từ chính phòng khám của Susanna Abse, nhà trị liệu tâm lý giàu kinh nghiệm với hơn 30 năm đồng hành cùng các cặp đôi.

Điểm độc đáo của tác phẩm nằm ở cấu trúc thú vị, sáng tạo. Mười ba chương sách, tựa như mười ba cánh cửa hé mở, dẫn dắt người đọc bước vào thế giới nội tâm đầy phức tạp của các cặp đôi. Không đi theo lối mòn với lý thuyết hàn lâm, Abse khéo léo lồng ghép những câu chuyện đời thường vào lăng kính của những câu chuyện cổ tích, thần thoại quen thuộc, tạo nên sự gần gũi, dễ hiểu nhưng cũng không kém phần sâu sắc. Mỗi câu chuyện như một nốt trầm, nốt bổng, vang lên đầy ám ảnh, khơi gợi nhiều suy ngẫm về bản chất của tình yêu, về cách ta vun vén và cả phá hoại chính hạnh phúc của mình.

Không chỉ dừng lại ở việc kể chuyện, Abse còn khéo léo lồng ghép lý thuyết tâm lý vào từng câu chữ, từng tình huống cụ thể, giúp người đọc, dù không am hiểu về tâm lý học, cũng dễ dàng tiếp cận những khái niệm như chuyển giao, kháng cự, hay phóng chiếu. Câu chuyện về cặp vợ chồng trẻ luôn bất đồng trong cách nuôi dạy con cái bỗng trở nên sáng rõ khi ta hiểu về những “kịch bản vô thức” từ chính gia đình gốc của họ. Hay nỗi sợ hãi cam kết, sự lặp lại những mô hình tan vỡ trong tình yêu của cô gái trẻ cũng được lý giải thấu đáo qua lăng kính của những tổn thương thời thơ ấu.

Hãy kể tôi nghe sự thật về tình yêu không né tránh những góc khuất, những góc tối trong tình yêu. Abse thẳng thắn phơi bày sự thật phũ phàng: tình yêu không phải lúc nào cũng màu hồng, không phải cứ cho đi là sẽ nhận lại, và đôi khi, chính sự kỳ vọng thái quá, sự ích kỷ, chiếm hữu mới là thứ giết chết tình yêu.

***

Tình yêu, hạnh phúc có tồn tại?

Trong tác phẩm Tình yêu, hạnh phúc có tồn tại?, nhà phân tâm học Guy Corneau đã đặt ra một câu hỏi đầy trăn trở về khả năng đạt được sự thân mật thực sự trong cuộc sống trưởng thành. Corneau cho rằng những rào cản ngăn trở chúng ta đến với hạnh phúc trong tình yêu thường bắt nguồn từ những tổn thương trong quá khứ, đặc biệt là từ mối quan hệ với cha mẹ. Ông sử dụng những câu chuyện cổ tích và thần thoại để minh họa cho những xung đột tâm lý, giúp người đọc hiểu rõ hơn về “phức cảm của người cha” ở phụ nữ và “phức cảm của người mẹ” ở nam giới.

Theo Corneau, chìa khóa để mở cửa hạnh phúc trong tình yêu chính là học cách yêu thương bản thân, đối diện và chữa lành những tổn thương trong quá khứ. Chỉ khi ta yêu thương và chấp nhận bản thân, ta mới có thể mở lòng và xây dựng một mối quan hệ lành mạnh với người khác. Tình yêu, hạnh phúc có tồn tại? không chỉ là một cuốn sách tâm lý, mà còn là một hành trình khám phá bản thân, giúp người đọc tìm thấy câu trả lời cho riêng mình về tình yêu và hạnh phúc.

***

Yêu lành – Chuyện tình yêu dưới góc nhìn Phật giáo

Tiến sĩ Charlotte Kasl, trong cuốn sách Yêu lành – Chuyện tình yêu dưới góc nhìn Phật giáo, đã kết hợp tinh hoa triết lý Phật giáo và tâm lý học phương Tây để mang đến một góc nhìn mới mẻ về tình yêu và các mối quan hệ. Cuốn sách hướng dẫn người đọc cách yêu thương bằng chánh niệm và tự nhận thức, tránh xa các áp lực xã hội và những lý tưởng hời hợt. Kasl nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hiểu rõ bản thân, chữa lành những tổn thương trong quá khứ để có thể bước vào một mối quan hệ với sự toàn vẹn và chân thật nhất.

***

Nghệ thuật yêu – Truy vấn về bản chất tình yêu

Nghệ thuật yêu – Truy vấn về bản chất tình yêu của Erich Fromm là một tác phẩm kinh điển về tình yêu, đã được dịch ra nhiều ngôn ngữ và được hàng triệu độc giả yêu thích. Fromm khẳng định rằng yêu là một nghệ thuật, đòi hỏi sự học hỏi, rèn luyện và tinh thông. Ông phân tích các hình thái của tình yêu, từ tình yêu đồng loại, tình mẫu tử đến tình yêu lãng mạn, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về bản chất của tình yêu và cách để yêu thương thật trọn vẹn.

***

Yêu, cần phải học

Trong cuốn sách Yêu, cần phải học, chuyên gia Trần Hải Hiền – với hơn mười năm kinh nghiệm hàn gắn các mối quan hệ tình cảm – đã chia sẻ những bài học quý giá về tình yêu và hôn nhân, giúp các cặp đôi xây dựng một mối quan hệ lành mạnh và bền vững. Cuốn sách cung cấp những lời khuyên thực tế về cách giải quyết mâu thuẫn, cách giao tiếp hiệu quả và cách duy trì sự lãng mạn trong tình yêu.

***

Chữa lành trái tim – Dành cho bạn, người xứng đáng được yêu thương

Chữa lành trái tim – Dành cho bạn, người xứng đáng được yêu thương là một cuốn sách dành cho những ai đang mang trong mình những tổn thương về tình yêu. Với những bí kíp thực tế và lời khuyên chân thành, cuốn sách giúp bạn đọc nhận diện những mối quan hệ độc hại, học cách yêu thương bản thân và chữa lành những vết thương lòng, để sẵn sàng mở lòng cho một tình yêu mới.

Kodaki

Đọc bài viết

Giới thiệu sách

Phạm Công Luận và những trang văn ý nghĩa dịp đầu năm cho người yêu sách

Published

on

Những năm gần đây, hầu như vào mỗi dịp Tết, độc giả lại được thưởng thức các tác phẩm mới nhất của nhà báo Phạm Công Luận do Phương Nam Book xuất bản. Với lối viết đầy ắp chiêm nghiệm, tác phẩm của Phạm Công Luận như món quà tinh thần ý nghĩa, đưa người đọc trở về những ký ức đẹp đẽ, những giá trị xưa cũ.

Mỗi dịp xuân về, Phạm Công Luận lại mang đến cho bạn đọc những góc nhìn mới mẻ về văn hóa, lịch sử và đời sống Sài Gòn xưa. Tác giả khéo léo dẫn dắt người đọc vào hành trình ngược dòng thời gian, khám phá những khía cạnh đa dạng của đời sống Sài Gòn, từ thương mại, sản xuất, báo chí đến văn hóa, ẩm thực và những câu chuyện đời thường. Lối viết giàu hình ảnh, kết hợp hài hòa giữa chất liệu lịch sử, văn hóa và những câu chuyện kể gần gũi đã ghi dấu ấn đặc biệt trong lòng người đọc. Tác phẩm của Phạm Công Luận không chỉ đơn thuần là những trang sách ghi lại ký ức, mà còn là cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, gợi nhắc những giá trị truyền thống tốt đẹp, đồng thời khơi dậy niềm tự hào về một Sài Gòn hoa lệ, năng động. Dưới đây là những tác phẩm của Phạm Công Luận, ra mắt độc giả vào các dịp Tết gần đây:

Made In Sài Gòn

Made in Sài Gòn đưa độc giả vào một hành trình khám phá lịch sử sản xuất và kinh doanh của Sài Gòn từ đầu thế kỷ 20. Cuốn sách tập trung vào bộ nhận diện thương hiệu của các sản phẩm xưa, sử dụng hình ảnh nhãn hiệu, tranh vẽ, quảng cáo trên báo chí làm tư liệu minh họa. Qua đó, tác giả Phạm Công Luận tái hiện lại bức tranh kinh tế Sài Gòn một thời, từ những sản phẩm tiêu dùng quen thuộc đến những ngành công nghiệp quan trọng. Made in Sài Gòn không chỉ là câu chuyện về hàng hóa, mà còn là câu chuyện về sự sáng tạo, thích ứng của người Sài Gòn trong bối cảnh kinh tế biến động, đồng thời hé lộ phần nào cách thức thiết kế đồ họa của các họa sĩ Việt, Hoa và Pháp trên đất Sài Gòn gần một trăm năm trước.

***

Biếm Họa Trên Báo Chí Sài Gòn Trước 1975

Cuốn sách Biếm họa trên báo chí Sài Gòn trước 1975 là công trình biên khảo công phu với 30 bài viết và hơn 4000 bức tranh, khắc họa một phần lịch sử báo chí Sài Gòn trước 1975. Phạm Công Luận dẫn dắt người đọc từ những biếm họa đầu tiên trên Nông Cổ Mín Đàm đến những họa sĩ tên tuổi như Tuýt, Chóe, Ớt… Sách không chỉ giới thiệu các tác phẩm biếm họa đặc sắc mà còn phân tích bối cảnh xã hội, chính trị được phản ánh qua từng nét vẽ. Tác giả cũng khéo léo lồng ghép những giai thoại, câu chuyện bên lề thú vị về giới làm báo Sài Gòn xưa, làm sống dậy một thời kỳ sôi động của báo chí miền Nam. Biếm họa trên báo chí Sài Gòn trước 1975 là nguồn tư liệu quý giá, giúp bạn đọc hiểu thêm về lịch sử, văn hóa và xã hội Sài Gòn qua lăng kính hài hước, châm biếm.

***

Sài Gòn Phong Vị Báo Xuân Xưa

Sài Gòn phong vị báo Xuân xưa là tuyển tập các bài viết, hình ảnh, trích dẫn từ các tờ báo Xuân Sài Gòn giai đoạn 1930-1975. Phạm Công Luận đã dày công sưu tầm, biên soạn để tái hiện lại không khí Tết xưa, từ nội dung báo chí đến thị hiếu độc giả. Cuốn sách đưa người đọc trở về những ngày Tết rộn ràng, thưởng thức những bài viết đặc sắc của các cây bút lừng lẫy một thời như Tản Đà, Phan Khôi, Bùi Thế Mỹ… bên cạnh những mẩu chuyện vui, giai thoại thú vị. Sài Gòn phong vị báo Xuân xưa không chỉ là bức tranh toàn cảnh về báo Xuân Sài Gòn mà còn là hành trình khám phá văn hóa Tết truyền thống, gợi nhớ những ký ức đẹp đẽ về một thời đã qua.

***

Những Bức Tranh Phù Thế

Những bức tranh phù thế là tập hợp 33 tản văn của Phạm Công Luận, đan xen giữa những câu chuyện gia đình, kỷ niệm cá nhân và những mảnh ký ức về Sài Gòn xưa. Tác giả khéo léo kết nối “chuyện nhà” và “chuyện phố,” dẫn dắt người đọc qua những miền ký ức ngọt ngào, từ những món quà vặt tuổi thơ đến những góc phố thân quen. Cuốn sách được minh họa bởi họa sĩ Marcelino Trương với những gam màu trầm ấm, tạo nên một không gian hoài niệm sâu lắng. Những bức tranh phù thế không chỉ là những lát cắt về cuộc sống thường nhật mà còn là bức tranh về Sài Gòn xưa qua lăng kính ký ức, chạm đến trái tim người đọc bằng những chi tiết giản dị, chân thực.

***

Có Một Thời Ở Chợ Lớn

Có một thời ở Chợ Lớn tái hiện lại bức tranh đa văn hóa, sôi động của khu Chợ Lớn sầm uất một thời. Phạm Công Luận đã dành nhiều năm tìm hiểu, ghi chép lại những câu chuyện đời thường, những nét sinh hoạt đặc trưng của cộng đồng người Hoa tại Sài Gòn. Từ những người nông dân cần cù đến những thương gia giàu có, từ những nghệ nhân tài hoa đến những võ sư lừng danh, tất cả đều góp phần tạo nên bức tranh đa sắc màu của Chợ Lớn. Cuốn sách không chỉ là câu chuyện về quá khứ mà còn là lời tri ân đến những đóng góp của cộng đồng người Hoa trong sự phát triển của Sài Gòn.

***

Với Ngày Như Lá, Tháng Như Mây

Với ngày như lá, tháng như mây là tập tản văn của Phạm Công Luận, viết về Sài Gòn những năm 1990 qua lăng kính ký ức. Tác giả đưa người đọc trở về với những ngày tháng tuổi trẻ đầy mộng mơ, với những niềm vui giản dị, những kỷ niệm khó quên. Từ ngôi nhà thân thương, mái trường đầy ắp kỷ niệm đến những góc phố quen thuộc, tất cả đều được tái hiện sống động qua ngòi bút giàu cảm xúc của tác giả. Cuốn sách được minh họa bởi họa sĩ Đức Lâm, người từng gắn bó với nhiều ấn phẩm dành cho thiếu nhi, tạo nên sự kết hợp hài hòa giữa văn và họa.

***

Tùy Bút - Hồi Ký - Giai Thoại Trên Báo Xuân Sài Gòn Xưa (tập I & II)

Tùy bút - Hồi ký - Giai thoại trên báo Xuân Sài Gòn xưa (tập I & II) là tuyển tập những bài viết đặc sắc trên báo Xuân Sài Gòn từ những năm 1950 đến 1970. Phạm Công Luận đã khéo léo lựa chọn, sắp xếp để tạo nên bức tranh toàn cảnh về đời sống xã hội, văn hóa, lịch sử qua từng giai đoạn. Từ những câu chuyện lịch sử thú vị đến những giai thoại về giới báo chí, nghệ sĩ, cuốn sách mang đến cho người đọc những góc nhìn đa chiều về Sài Gòn xưa. Tập II được bổ sung thêm phần thơ, làm phong phú thêm nội dung và cảm xúc cho tác phẩm. Tùy bút - Hồi ký - Giai thoại trên báo Xuân Sài Gòn xưa là nguồn tư liệu quý giá, đồng thời là món quà tinh thần ý nghĩa cho những ai yêu mến Sài Gòn và muốn tìm hiểu về văn hóa, lịch sử của thành phố này.

Kodaki

Đọc bài viết

Giới thiệu sách

Có một thời ở Chợ Lớn: Ký ức vàng son về Chợ Lớn qua lăng kính của Phạm Công Luận

Published

on

Có một thời ở Chợ Lớn – tác phẩm nghiên cứu văn hóa mới nhất của nhà báo Phạm Công Luận do Phương Nam Book liên kết xuất bản – đã mở ra cánh cửa thời gian đưa người đọc trở về Chợ Lớn của những ngày xưa cũ.

Sau thành công của những tác phẩm như bộ sách Sài Gòn – Chuyện đời của phố (5 tập), Hồn đô thị, Sài Gòn – Gia Định – Chợ Lớn: Ký Ức Rực Rỡ, Phạm Công Luận tiếp tục khai thác đề tài đô thị Sài Gòn, nhưng lần này tập trung vào một khu vực đặc thù là Chợ Lớn. Tiếp nối Hồi ức Phú Nhuận, Có một thời ở Chợ Lớn là tác phẩm thứ hai của Phạm Công Luận được triển khai theo hướng đặt trọng tâm vào một mảnh ghép nhỏ đã góp phần tạo nên bức tranh lớn về Sài Gòn.

Không chỉ khái quát toàn cảnh về lịch sử hình thành và phát triển, Có một thời ở Chợ Lớn còn khắc họa sinh động đời sống thường nhật, văn hóa, tinh thần của cộng đồng người Hoa qua nhiều thế hệ ở Chợ Lớn. Từng trang sách như những thước phim quay chậm, tái hiện lại không gian Chợ Lớn nhộn nhịp, những con hẻm chằng chịt, những gánh hàng rong, quán ăn thơm lừng hương vị đặc trưng và cả những con người đã làm nên linh hồn của vùng đất này.

Chuyện đời, chuyện phố giữa lòng Chợ Lớn

Có một thời ở Chợ Lớn được xây dựng dựa trên những câu chuyện mà tác giả ghi chép lại trong quá trình tìm hiểu, tiếp xúc với cộng đồng người Hoa tại Chợ Lớn. Những mẩu chuyện nhỏ, những chi tiết đời thường được tái hiện một cách sinh động, tạo nên góc nhìn toàn cảnh về cuộc sống của người Hoa ở Chợ Lớn. Từ những người buôn bán nhỏ lẻ, những người lao động chân tay, cho đến những trí thức, nghệ sĩ, doanh nhân thành đạt, mỗi người đều có một câu chuyện riêng, góp phần tạo nên sự đa dạng và phong phú của cộng đồng.

Qua ngòi bút tài hoa và sự am hiểu sâu sắc, Phạm Công Luận đã tái hiện lại Chợ Lớn như một địa danh thân thương, một vùng đất giao thoa văn hóa, một dòng chảy lịch sử cuộn trào giữa lòng Sài Gòn hoa lệ. Nơi đây, cộng đồng người Hoa đã nhập cư, rồi phát triển, tạo nên một bản giao hưởng đa âm sắc với những nét văn hóa độc đáo, nền ẩm thực phong phú và những câu chuyện đời thường thấm đẫm tình người.

Trong những bài viết như Chuyện đời mái chín Oai Hên, Tìm về gốc tích ông bá hộ xường – Lý Tường Quang, Học người Hoa cách làm ăn, Phạm Công Luận đã khéo léo lồng ghép những câu chuyện cá nhân vào bối cảnh lịch sử, văn hóa của Chợ Lớn, giúp người đọc hiểu rõ hơn về quá trình hình thành và phát triển của vùng đất này. Những câu chuyện về những ngày đầu nhập cư gian khó, những nỗ lực vươn lên trong cuộc sống của người Hoa, những nét văn hóa đặc trưng được tái hiện một cách chân thực, tạo nên sự đồng cảm và xúc động cho người đọc.

Thông qua những câu chuyện đời thường, Phạm Công Luận đã gửi gắm thông điệp về sự quan trọng của tình làng nghĩa xóm, của sự đoàn kết, tương thân tương ái trong cộng đồng. Đây là những giá trị truyền thống quý báu mà người Hoa luôn gìn giữ và phát huy.

Hương vị Chợ Lớn thấm đẫm ký ức

Ẩm thực Chợ Lớn là một phần không thể thiếu trong bức tranh văn hóa của vùng đất này. Trong Có một thời ở Chợ Lớn, Phạm Công Luận đã dành nhiều bài viết để giới thiệu về những món ăn đặc trưng, những hương vị độc đáo của Chợ Lớn. Từ những món ăn đường phố bình dân như bột chiên, bánh hẹ, chè… đến những món ăn cầu kỳ, tinh tế trong các nhà hàng sang trọng như nhà hàng Ái Huê Đệ Nhất Tửu Lâu, nhà hàng Bách Hỉ – tất cả đều được tác giả miêu tả một cách chi tiết và hấp dẫn.

Những bài viết như Những tiệm trà sâm và bức tượng gỗ tiệm Vạn Tế Đường, Xóm cũ thơm mùi thính rang, Món ăn Hoa trong mắt một người Hoa, Ăn rong Chợ Lớn sẽ đưa người đọc bước vào thế giới ẩm thực phong phú, đa dạng của Chợ Lớn. Phạm Công Luận không chỉ miêu tả hương vị món ăn mà còn kể những kỷ niệm gắn liền, khiến cho mỗi món ăn đều trở nên gần gũi, thân thương.

Thông qua đó, người đọc sẽ được trải nghiệm một hành trình ẩm thực thú vị qua những trang sách, khám phá nhiều bí quyết chế biến, những câu chuyện thú vị đằng sau mỗi món ăn. Hương vị Chợ Lớn không chỉ là sự hòa quyện của các loại gia vị, mà còn là sự kết tinh của văn hóa, lịch sử và tâm hồn người Hoa nơi đây.

Chợ Lớn: Nơi giao thoa văn hóa Việt - Hoa

Không chỉ dừng lại ở việc miêu tả những nét văn hóa đặc trưng của người Hoa, Phạm Công Luận còn phân tích sâu về ý nghĩa, nguồn gốc. Tác giả giải thích rõ ràng những khác biệt trong văn hóa của các nhóm người Hoa khác nhau như người Quảng Đông, người Triều Châu, người Phúc Kiến, người Hải Nam, người Hẹ, giúp người đọc có cái nhìn toàn diện hơn về văn hóa Chợ Lớn.

Có một thời ở Chợ Lớn còn nói về sự giao thoa văn hóa giữa người Việt và người Hoa. Phạm Công Luận đã khéo léo trong việc tái hiện quá trình này diễn ra một cách tự nhiên, hài hòa, làm phong phú thêm đời sống văn hóa của cả hai cộng đồng. Tác giả chỉ ra những điểm tương đồng và khác biệt trong văn hóa của hai dân tộc, đồng thời nhấn mạnh sự tôn trọng và học hỏi lẫn nhau.

Từ đó, Chợ Lớn hiện lên như một minh chứng sống động cho sự giao thoa văn hóa thành công. Nơi đây, người Việt và người Hoa cùng chung sống, cùng làm việc, cùng chia sẻ những giá trị văn hóa. Họ ảnh hưởng lẫn nhau trong ngôn ngữ, ẩm thực, kiến trúc, lối sống,... tạo nên một nét văn hóa đặc trưng riêng của Chợ Lớn. Phạm Công Luận đã sử dụng nhiều ví dụ cụ thể để minh chứng cho luận điểm của mình: từ những món ăn đường phố đến những ảnh hưởng ngôn ngữ mang đậm dấu ấn của cả hai nền văn hóa.

Có một thời ở Chợ Lớn như một lời tri ân đến những người đã góp phần tạo nên một Chợ Lớn phồn hoa, đa dạng và đầy sức sống. Đây là một cuốn sách đáng đọc cho những ai yêu mến Sài Gòn, muốn tìm hiểu về văn hóa, lịch sử và con người của vùng đất Chợ Lớn.

***

Trích đoạn

Đến giờ, tôi vẫn thấy khi nói thằng “phì lũ” sướng hơn là gọi thằng mập hay thằng béo, “láng coóng” nghe đã hơn sáng trưng. Những từ gọi tên món ăn như phá lấu, há cảo, hoành thánh, xí quách… thì không từ tiếng Việt nào thay thế được, vì nó đã được dung nạp vào tiếng Việt, trong ngôn ngữ nói của người Việt miền Nam. Khi nhắc đến những từ này, không ai nghĩ mình đang nói tiếng Hoa…

(Trích Những từ ngữ nổi trôi)

Kinh Tàu Hủ có một nhánh phía bên phải ngả sang khu vực nay là bệnh viện Chợ Rẫy tạo thành một vùng lầy lội. Tại vùng này, người Tiều nghèo khổ đã tận dụng những khoảnh đất cao để trồng rau làm rẫy. Nhờ tính cần cù của họ, vùng đất lầy lội này được cải tạo thành một khu trồng rau lớn cung cấp rau xanh cho cả Chợ Lớn và Bến Nghé…

(Trích Rẫy Tiều)

***

Về tác giả

Nhà báo Phạm Công Luận là tác giả của những tựa sách gây tiếng vang và được tái bản nhiều lần như Nếu biết trăm năm là hữu hạn, Những lối về ấu thơ, Chú bé Thất Sơn. Không chỉ nổi bật trong thể loại tản văn, ông còn là một cây bút gạo cội sở hữu lượng tác phẩm dồi dào, mang đến cho độc giả nhiều tập sách chuyên khảo, hồi ký về Sài Gòn giàu giá trị như Sài Gòn – Chuyện đời của phố (5 tập), Phong vị báo xuân xưa, Sài Gòn – Ngoảnh lại trăm năm…

***

Thông tin tác phẩm

  • Tựa chính: Có một thời ở Chợ Lớn
  • Tác giả: Phạm Công Luận
  • Thể loại: Văn hóa – Tham khảo
  • Giá bìa: 299.000đ (Bìa mềm); 399.000đ (Bìa cứng)
  • Sách do Phương Nam Book và NXB Văn hóa Dân tộc liên kết xuất bản
Đọc bài viết

Cafe sáng