Từ Công ty Văn hóa Dịch vụ Tổng hợp Quận 11 thành lập năm 1982, trải qua quá trình phát triển mạnh mẽ trong suốt 42 năm, Công ty Cổ phần Văn hóa Phương Nam (PNC) đã xây dựng được vị trí vững chắc trên bản đồ văn hóa Việt, trở thành thương hiệu đáng tin cậy và tiếp tục được hàng triệu khách hàng yêu mến.

Sự thành công và uy tín thương hiệu của PNC ngày nay là nhờ vào những quyết định táo bạo, dám nghĩ, dám làm của đội ngũ lãnh đạo và sự quyết tâm của toàn bộ nhân viên từ những ngày đầu thành lập. Trong đó, phải kể đến những đóng góp to lớn của PNC đối với đời sống văn hóa nước nhà từ những phát kiến đầu tiên.

---

Hành trình dài 42 năm là công sức bền bỉ của cả tập thể, được kiến tạo từ nhiều cá nhân tâm huyết. Tại PNC, mọi cống hiến dù lớn hay nhỏ đều sẽ được nhìn thấy và trân trọng. Nhân dịp kỷ niệm 42 năm thành lập Công ty Cổ phần Văn hóa Phương Nam (PNC), Bookish xin điểm lại những giá trị mà PNC đã đóng góp đối vối đời sống văn hóa người Việt qua 10 cái đầu tiên:

1. NHÀ SÁCH TỰ CHỌN ĐẦU TIÊN

Tên gọi chung và thống nhất toàn quốc từ sau 1975 dành cho các nhà sách là “Nhà sách Nhân dân”, hay “Hiệu sách Nhân dân”. Công ty Văn hóa Dịch vụ Tổng hợp Quận 11 thoạt kỳ thủy có 9 Hiệu sách Nhân dân như thế, từ hiệu sách số 1 đến số 8 và hiệu sách Mai Trắng. Khi bước vào hiệu sách, bạn đọc sẽ không thể tự tay chọn sách mà phải thông qua cô mậu dịch viên hướng dẫn. Thời đó, những cuốn sách muốn mua còn phải có giấy giới thiệu của các cơ quan ban ngành đoàn thể nữa đó!

---

Khi mới thí điểm mô hình mua sách tự chọn tại Khu dịch vụ văn hóa Phú Thọ, công ty gọi tên là “Hội sách”, nghĩa là tiến dần từ trưng bày sách gần với khách hàng tới hình thức tự chọn. Sau đó, Nhà sách Phú Thọ là nhà sách tự chọn đầu tiên của công ty.

---

Năm 1983, lần đầu tiên tại Việt Nam, Nhà sách Phú Thọ ra đời với diện tích rộng 300 – 400m2, là nơi khách hàng có thể thoải mái xem sách, lựa chọn rồi tự lấy, đem ra quầy tính tiền. Điều này tạo nên một cơn sốt thời bấy giờ. Nhà sách Phú Thọ ngày xưa ấy đã trở thành một phần kỷ niệm, ký ức đẹp của người dân thành phố về cái việc được tự do mua sách. Hiện nhà sách không ngừng được nâng cấp và mở rộng với diện tích hơn 1.000m2.

2. NHÂN VIÊN BÁN SÁCH LẦN ĐẦU TIÊN MẶC ÁO DÀI KHI LÀM VIỆC

Sự nền nã, duyên dáng của những cô bán sách mảnh mai trong tà áo dài Việt Nam thoăn thoắt qua lại phục vụ khách, đối lập hoàn toàn với hình ảnh các cô mậu dịch viên mặc sơ-mi ngắn tay. Những tà áo dài đứng bán sách ấy, vào năm 1983 các bạn có thể tìm thấy ở đâu? Ở các nhà sách trong quận 11 chứ còn đâu nữa!

---

Thời kỳ đó, hình ảnh các cô nhân viên bán sách mặc đồng phục áo dài thướt tha đã chiếm trọn trái tim của những bạn đọc khi đến trải nghiệm tại nhà sách. Những câu chuyện vui được kể lại rằng, có những anh chàng đến nhà sách không phải vì tình yêu sách mà phải lòng vẻ đẹp của những cô nhân viên bán sách!

3. PHÒNG CHIẾU PHIM VIDEO ĐẦU TIÊN THUỘC CẤP QUẬN TRONG THÀNH PHỐ

Vào đầu thập niên 1980, Việt Nam chỉ có tivi màn hình trắng đen, nhưng trên thế giới đã có tivi màu từ lâu. Ngày đó, một chiếc tivi màu màn hình 20 inches, dày cui, được các anh tàu viễn dương bưng từ nước ngoài về, có giá trị rất lớn. Cộng thêm một cái đầu video là ra đường có quyền ngước mặt không cần nhìn ai rồi! Nên nhớ tư nhân lúc đó không được quyền có đầu video trong nhà, ai muốn có phải làm tám cái đơn nộp xin các cấp từ thành tới quận! Công ty Phát hành phim và chiếu bóng thành phố là nơi tổ chức chiếu phim video đầu tiên, hốt bạc tính bằng giỏ cần xé với bộ phim Võ Tắc Thiên có cô nàng Phan Nghinh Tử đẹp như tiên giáng thế!

---

Công ty Văn hóa Dịch vụ Tổng hợp Quận 11 đã vay tiền ngân hàng và ba đơn vị khác nữa mới đủ tiền mua một bộ tivi đầu máy! Bộ máy là tài sản quý đến nỗi ngày rước về công ty, 5 – 6 thành viên trong Ban Tổng Giám đốc cùng có mặt, nhưng… không ai dám mở. Tất cả ngồi đợi kỹ sư Huyền Diệu tới mới dám tháo thùng. Đêm đó, công ty phải phân công ba người tin cậy nhất túc trực vì sợ mất.

---

Phim đầu tiên công chiếu là phim Tình yêu tổ quốc của Ba Lan. Phim nói tiếng Anh, không có thuyết minh hay phụ đề gì ráo, vậy mà vẫn đông nghẹt khách.

Sự kiện một chiếc tivi chiếu phim có màu như thật đã hấp dẫn nhiều người. Bà con kéo đến mua vé từ sáng sớm. Quầy bán vé làm bằng gỗ, nhân viên bán vé đứng phía trong quầy. Bà con xếp hàng dài ra tới đường, lại phải xếp thêm một hàng phía bên kia. Chiếc quầy vé bị hàng người từ hai phía xô đẩy hết dạt sang trái lại dạt sang phải. Hội trường 150 ghế, hết ghế ngồi, bà con vẫn mua vé vào đứng xem chật kín. Chiếc tivi màu 20 inches được đặt trên một cái bàn cao. Các suất chiếu phục vụ liên tục từ sáng đến tối. Sau đó, do yêu cầu phục vụ, chiếc tivi được mang đi chiếu lưu động khắp các cơ quan, đơn vị.

4. LẦN ĐẦU TIÊN, MỘT CÔNG VIÊN TỰ HẠCH TOÁN THU CHI

Sau giải phóng, đất nước vô cùng khó khăn về mọi mặt, việc xây dựng Đầm Sen thành một công viên văn hóa thật sự là giấc mơ lớn. Hàng triệu người dân thành phố đã góp hàng triệu ngày công đào từng xẻng đất bằng tay và làm nên một hồ nước rộng 54.000m2. Công trình hoàn thành, được giao về cho Công ty Dịch vụ Văn hóa Tổng hợp Quận 11, với yêu cầu biến vùng trũng đầy cỏ dại này thành một công viên văn hóa. 

---

Từ hoạt động của ba cụm riêng lẻ trong khu vực hoang sơ của Công viên Đầm Sen thuở khai thiên lập địa (một góc là nhà hàng Thủy Tạ trên ao nuôi cá và vườn ươm giống cây trồng), công ty đã khai thác khu vực hơn 50.000m2 thành địa điểm vui chơi với hồ nước, khu vui chơi dành cho trẻ em, khu cây xanh dạo mát và bãi cỏ dành cho sinh hoạt tập thể. Cũng là lần đầu tiên trên cả nước có trò đạp vịt đầy thơ mộng trên mặt hồ, đã có biết bao cặp tình nhân hun nhau thỏa thích trên lưng đám vịt bơi cà rịch cà tang bằng dây xích xe xích lô này!

Đầm Sen trở thành khu vui chơi ngày Tết thu hút đông đảo bà con thành phố nhất thời đó.

5. ĐƠN VỊ ĐẦU TIÊN ĐƯA SÁCH VÀO TRUNG TÂM THƯƠNG MẠI SANG TRỌNG

Đầu tháng 8-2014, việc Phương Nam khai trương nhà sách kèm Book Cafe rộng rãi ở Trung tâm Thương mại Vincom (72 Lê Thánh Tôn, Quận 1, TP. HCM) đã gây chấn động làng Sách. Gần như tất cả báo chí Sài Gòn và giới làm sách đều có mặt. Nhiều ý kiến xì xào Phương Nam chơi trội, không biết nhà sách có tồn tại được một năm không?

---

Thực tế chứng minh, Phương Nam không chỉ có một mà còn phát triển cả một chuỗi mấy chục nhà sách trong các trung tâm thương mại sang trọng nhất hiện nay.

---

Sách hoàn toàn có thể sánh ngang với các mặt hàng khác của những thương hiệu danh tiếng trên thế giới.

6. ĐƠN VỊ ĐẦU TIÊN TỔ CHỨC TỤ ĐIỂM CA NHẠC

Phương Nam cũng là đơn vị đầu tiên tổ chức chương ca nhạc tại rạp hát Quốc Thái.

Vào những năm 80, rạp Quốc Thái như một huyền thoại về một tụ điểm ca nhạc của thành phố. Người dân thành phố chờ mong các chương trình ca nhạc được tổ chức vào chiều Chủ Nhật hàng tuần nơi đây. Những ca sĩ nổi tiếng nhất thời bấy giờ như Bảo Yến, Nhã Phương, Trang Kim Yến… thường xuyên tới Quốc Thái hát.

---

7. ĐƠN VỊ ĐẦU TIÊN ĐƯA RẠP CHIẾU PHIM CHUẨN QUỐC TẾ VỀ VIỆT NAM

Vào ngày 27-4-2006, việc khai trương rạp Megastar Vincom tại Vincom City Tower – số 191 phố Bà Triệu, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội – từ sự liên doanh giữa Công ty TNHH Envoy Media Partners và Công ty Cổ phần Văn hóa Phương Nam đã gây chấn động dư luận. Đây được coi là rạp mở đầu cho hoạt động chiếu phim theo tiêu chuẩn quốc tế tại Việt Nam. Với hơn 10 phòng chiếu, 1.300 ghế, chiếu cùng lúc nhiều bộ phim, Megastar Vincom đã tạo cho khách rất nhiều lựa chọn. Chất lượng phim và dịch vụ ở đây được đánh giá cao. Các nhân viên hướng dẫn khách tận tình và chuyên nghiệp. Nội thất trang trí tạo nên khung cảnh lãng mạn thích hợp với giới trẻ. Với bộ phim Avatar công chiếu ngày 18-12-2009, hệ thống Megastar cũng là nơi đầu tiên trình chiếu phim 3D thế hệ mới.

Ngày nay, Megastar với tên mới CGV vẫn là hệ thống rạp chiếu phim sang trọng và hiện đại nhất tại Việt Nam

8. ĐƠN VỊ LIÊN KẾT XUẤT BẢN ĐẦU TIÊN Ở VIỆT NAM

Do hệ thống phát hành ngày càng lớn mạnh trong khi sản phẩm văn hóa, đặc biệt là sách, lại quá ít, công ty đã chủ động liên hệ với các tác giả, nhà văn để tìm nguồn bản thảo, tìm đến các dịch giả dịch sách văn học nước ngoài…, rồi sau đó làm việc với các nhà xuất bản, từ cấp địa phương đến quốc gia để đặt hàng cho các đơn vị này lên kế hoạch cấp phép, xuất bản. Công ty luôn đặt mình trong thế chủ động, từ lựa chọn bản thảo cho đến khi sách ra đời, lên kệ sách.

---

---

Có thể kể Nguyễn Quang Sáng, Nguyễn Khải, Phạm Duy, Trần Văn Khê, Bà Tùng Long, Tô Hoài, Cao Xuân Hạo… đã là những tác giả độc quyền từ rất sớm của PNC.

9. ĐƠN VỊ ĐẦU TIÊN VÀ DUY NHẤT MUA BẢN QUYỀN SÁCH VÕ HIỆP KIM DUNG

Không chỉ với các tác giả trong nước, năm 1999, đại diện PNC đã thực hiện chuyến công tác đến Hồng Kông tìm cách làm quen, tiếp cận với Kim Dung, thảo luận điều khoản hợp đồng mua bản quyền, phối hợp với nhà xuất bản đối tác để phát hành 13 bộ truyện kiếm hiệp của nhà văn Kim Dung.

---

Bên cạnh đó, một loạt sách nói về ảnh hưởng của sách kiếm hiệp Kim Dung đối với độc giả miền Nam cũng được Phương Nam cho ra đời. Việc xuất bản lại được toàn bộ kho tàng truyện võ hiệp của Kim Dung, sau hơn hai thập niên im ắng, cũng là một sự kiện lớn ở thời điểm đó.

10. ĐƠN VỊ CẤP QUẬN ĐẦU TIÊN CÓ HÃNG PHIM

Đó là Hãng phim Phương Nam, thành lập ngày 14-04-1992 với giấy phép của Bộ Văn hóa. Cho đến lúc bấy giờ và kể cả bây giờ, chưa có một đơn vị cấp quận nào trên cả nước có được hãng phim riêng. Sự kiện này cũng đáng được coi là thành tích có một không hai của PNC!

---

---

Từ tiền thân Công ty Văn hóa Dịch vụ Tổng hợp Quận 11, cho đến hiện tại, Công ty Cổ phần Văn hóa Phương Nam (PNC) gắn liền với chuỗi nhà sách đẹp, giàu cảm xúc có mặt hơn 20 tỉnh thành trên cả nước. PNC hoạt động trong nhiều lĩnh vực như liên kết xuất bản, sản xuất phim, khai thác, mua bán bản quyền âm nhạc, tổ chức biểu diễn, xuất nhập khẩu xuất bản phẩm, phim ảnh và có cả hoạt động kinh doanh phát hành xuất bản phẩm điện tử ebook, audiobook,… tạo thành hệ sinh thái Phương Nam độc đáo, đa lĩnh vực, bao quát nhiều mặt của đời sống văn hóa Việt.

---

42 năm là nỗ lực bền bỉ của một tập thể, được kiến tạo từ rất nhiều cá nhân tâm huyết để không ngừng tạo ra những giá trị, vượt qua quy mô mô của một đơn vị cấp quận để vươn lên thành thương hiệu mang tầm quốc gia.

---

42 năm gầy dựng mối quan hệ khăng khít và bền chặt với hàng ngàn đối tác để mang đến những sản phẩm văn hóa giàu tính nhân văn. 42 năm không ngừng cải tiến và sáng tạo để phục vụ hàng triệu gia đình Việt.

---

PNC – 42 năm chắp cánh tâm hồn Việt!